کمتر از 30 درصد جمعیت ایران شاغل هستند. بررسی های صورت گرفته توسط مرکز آمار ایران نشان می دهد در حال حاضر از جمعیت 78 میلیون و هشتصد هزار نفری ایران، 22 میلیون نفر شاغل هستند. به این ترتیب با اشتغال 27 درصدی جمعیت ایران، به ازای هر فرد شاغل در ایران بیش از دو نفر فاقد شغل وجود دارند. این بدان معناست که بار تامین هزینه های 5/3 نفر در ایران - شامل یک فرد شاغل و 5/2 فرد بدون شغل - بر عهده یک نفر است. از جمعیت 79 میلیون نفری ایران 57 میلیون نفر هیچ فعالیت شغلی و اقتصادی در حال حاضر ندارند. فعال نبودن این جمعیت به معنای عدم مشارکت اقتصادی این افراد نیست چرا که بخشی از این جمعیت را بیکاران و کسانی تشکیل می دهند که در جست وجوی کار هستند. متغیر نسبت کل جمعیت به تعداد شاغلان در سال های اوج درآمد نفتی ایران یعنی در سال های 1384 تا 1392 با شرایطی بدتر از قبل روبه رو شد به طوری که این نسبت از سال 1384 تا پایان سال 1394 از حدود 3/3 به 5/3 رسیده است و این به معنای دشواری در تامین نیازهای خانوارها در ایران است. متوسط این رقم در جهان در حدود 3/2 نفر برآورد شده است. این در حالی است که کشورهای شرق آسیا مانند کره جنوبی و چین در این شاخص نسبت هایی پایین تر از متوسط جهانی را دارا هستند. برخی کارشناسان بر این عقیده اند که رشد رعد آسای اقتصادی این کشورها ریشه در مشارکت بالای اقتصادی جمعیت آنها دارد، هرچند سختکوشی این جمعیت نیز نکته مهمی از نظر تحلیلگران بین المللی تلقی می شود.