آرشیو یکشنبه ۹ اردیبهشت ۱۴۰۳، شماره ۵۷۴۹
هنر و ادبیات
۸
سینمای جهان

برای هیث اندرو لجر که متولد آوریل است

نبوغی که با جوکر تمام شد!

بازی در نقش جوکر «شوالیه تاریکی» را می توان کنجکاوی هنرمند به لایه های تاریک درون قلمداد کرد. این زندگی در نقش، هیث لجر را تا جایی برد که دوام نیاورد.

توانایی عجیب بدنی اش را به رخ می کشد. در چندین صحنه حرکاتی در فرم بدن انجام می دهد که انگار بدنش توخالی و هیچ وزنی ندارد و بیانی که فوق العاده است. نزدیک ترین توصیف در مورد این بازیگر در نقش جوکر همان دیالوگ خودش است که می گوید: «من هیولا نیستم فقط از بقیه جلوترم.»

او پرفورمنس در این بازی را تا حدی برد که نقل شده در بعضی صحنه ها هم بازی هایش از او می ترسیدند. وقتی بازی اش را در شوالیه تاریکی می بینی توان پلک زدن نداری... این هنرپیشه کسی نیست جز هیث لجر. ایرنا نوشت: بی شک هیث لجر بهترین بازیگر نقش جوکر بوده است. با وجودی که بازی بزرگانی از جک نیکلسون گرفته تا واکین فینکس به شکلی سحرآمیز این نقش به غایت چالشی را به رخ خواص و عوام کشیدند اما هیث لجر و بازی اش به گواه خود استاد نیکلسن هم چیز دیگری بود. شما در جوکر لجر، بعد از زمانی کوتاه احساس نمی کنید که یک انسان در حال بازی یک کاراکتر انتزاعی است، بلکه این بازیگر فقید آنچنان در شما رسوخ می کند که بپذیرید هست، حضور دارد و خیالی نیست. نقش جوکر در شوالیه تاریکی آنچنان بی چون و چرا به اجرا گذاشته شد که باعث تحسین بی سابقه منتقدان سختگیر و همچنین محبوبیت این هنرپیشه در سراسر جهان شد تا آنجا که برای اولین بار در تاریخ اسکار جایزه بهترین هنرپیشه نقش مکمل مرد به او در فقدانش اعطا شد به این معنی که تا آن تاریخ اسکار تنها به هنرپیشه های زنده اهدا می شد اما بازی بی نظیر لجر توانست آکادمی را همچون بازی اش تاریخ ساز کند.

به نوعی بازی در نقش جوکر را می توان کنجکاوی هنرمند به لایه های تاریک درون قلمداد کرد. این زندگی در نقش، هیث لجر را تا جایی برد که دوام نیاورد.

کریستوفر نولان چهره سفید جوکر را نتیجه یک آرایش غلیظ و عجولانه نشان داد. زخم های گوشه لب او، یادآور لبخند هستند و در حالی که چندین بار توضیح می دهد که چطور این زخم ها ایجاد شده اند، ما نمی توانیم هیچ کدام از این توضیح ها را باور کنیم.

جوکر لجر بدون نیاز به دگردیسی، مردی را به نمایش می گذارد که خود را کاملا تغییر داده تا وجودش را وقف تبدیل شدن به یک «مامور آشوب» خودخوانده کند. تمام تیک ها، تمام نشان دادن های زبان، تمام گرفتگی ها در لهجه تودماغی عجیب نیویورکی، در ظاهر افزونه ای به این منظور درهم آمیخته اند. اینجا جوکر کسی است که هرگز نمی توانید واقعا بشناسید یا درک کنید.

نیکلسون پس از شنیدن خبر شوکه کننده مرگ هیث لجر در گفت وگو با سینما پارادیزو گفته بود: بیرون آمدن از نقش جوکر خیلی مشکل است. من خودم نیز بعد از بازی در نقش جوکر مدت ها مشکل داشتم و نمی توانستم به زندگی روزمره ام برگردم این در حالی بود که نقش جوکر من قالبی طنز داشت و من هم هنرپیشه با تجربه ای بودم. شما نباید هیث لجر را انتخاب کنید که هنرپیشه جوانی است و هنوز به پختگی نرسیده است. نوع بازی او طوری است که به داخل نقش رفته و کاملا نقش را در درون خود حل می کند. شاید او دیگر نتواند به دنیای قبل از ایفای نقش خود برگردد.

اما هیث لجر به توصیه های جکنیکلسون گوش نکرد و نقش را پذیرفت. وقتی جسد هیث لجر 28 ساله را در روز 22 ژانویه 2008 در آپارتمانش در نیویورک پیدا کردند، جک نیکلسون در اولین واکنش رسمیاش گفت: «به او در مورد آخر و عاقبت بازی کردن در نقش جوکر هشدار داده بودم!»

هیث اندرو لجر (آوریل 1979 - 22 ژانویه 2008) بازیگر استرالیایی بود. او پس از ایفای نقش در چندین محصول تلویزیونی و سینمایی استرالیا در دهه 1990، در سال 1998 برای توسعه حرفه سینمایی خود به ایالات متحده رفت.

فعالیت کاری او شامل 20 فیلم بود؛ از جمله 10 چیز درباره تو که ازشان متنفرم (1999)، میهن پرست (2000)، داستان یک شوالیه (2001)، مهمانی هیولا (2001)، لردهای داگ تاون (2005)، کوهستان بروکبک (2005)، کندی (2006)، من آنجا نیستم (2007)، شوالیه تاریکی (2008) و دکتر پارناسوس، مردی که به شیطان رودست زد (2009) که دو مورد آخر پس از مرگش منتشر شده اند.

لجر برای به تصویر کشیدن انیس دل مار در کوهستان بروکبک (2005) برنده جایزه بهترین بازیگر مرد از حلقه منتقدان فیلم نیویورک و جایزه بهترین بازیگر جهانی از موسسه فیلم استرالیا شد؛ او نخستین بازیگری بود که جایزه دوم را پس از مرگ دریافت کرد. او نامزد دریافت جایزه بفتا، جایزه انجمن بازیگران فیلم، جایزه گلدن گلوب و اسکار بهترین بازیگر مرد شد که در آن زمان، هشتمین فرد جوان نامزد این جوایز شد. او در سال 2008 پس از مرگ، جایزه رابرت آلتمن را با سایر گروه بازیگران، کارگردان و مدیر بازیگری برای فیلم من آنجا نیستم دریافت کرد.

لجر در 22 ژانویه 2008 بر اثر مصرف بیش از حد دارو درگذشت. لجر چند ماه پیش از مرگ، فیلمبرداری نقش جوکر در شوالیه تاریکی را به پایان رسانده بود. شوالیه تاریکی در زمان مرگش در مرحله پس تولید بود و دکتر پارناسوس، مردی که به شیطان رودست زد -که در آن آخرین نقش خود را ایفا می کرد - در حال فیلمبرداری بود. مرگ او بر تبلیغات پس آیندی شوالیه تاریکی تاثیر گذاشت.

نقش آفرینی او به عنوان جوکر در شوالیه تاریکی باعث تحسین و محبوبیت جهانی از سوی طرفداران و منتقدان شد. لجر پس از مرگش برای ایفای نقش در شوالیه تاریکی جوایز متعددی نظیر جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد، جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر نقش مکمل مرد و جایزه بفتای بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را دریافت کرد.