سرویس اقتصادی: شهید رئیسی دولت سیزدهم را با 15 هزار مگاوات ناترازی برق از دولت روحانی تحویل گرفت اما اکنون 9 هزار مگاوات به ظرفیت نیروگاهی کشور افزوده شده است. در حوزه آب هم برای نخستین بار در کشور، استان سیستان و بلوچستان با تنش آبی خداحافظی کرد و مردم پنج هزار روستا در سراسر کشور به آب شرب دسترسی پیدا کردند.

به گزارش کیهان، آب و برق، عناصری حیاتی در رشد اقتصاد، امنیت، محیط زیست و مسائل اجتماعی کشور هستند. بسیاری از عوامل ایجاد رشد اقتصادی و رفاه اجتماعی بدون بستر پایداری از تامین آب و برق عملا بلاوجه تلقی می شوند.

کشورمان در مسیر رشد، نیاز فزاینده ای به این منابع انرژی دارد ولی دولت های مختلف رفتارهای متفاوتی نسبت به رفع این نیاز زیربنایی کشور داشته اند. در حالی که در دولت های نهم و دهم جهش خوبی در توسعه ظرفیت های آب و برق به وجود آمد، در دولت های یازدهم و دوازدهم کارها به تناسب نیاز کشور پیش نرفت تا اینکه با آغاز دولت سیزدهم دوباره در مسیر جهش قرار گرفتیم. در وصف عملکرد وضعیت آب و برق کشور در دولت شهید رئیسی همین بس که در نهایت هم شهادت رئیس جمهور در جریان افتتاح مهم ترین طرح آبی- مرزی کشوری یعنی سد قیز قلعه سی رقم خورد.

در حوزه برق در دولت هفتم و هشتم 60 درصد و نهم و دهم 68 درصد و در دولت یازدهم و دوازدهم فقط 23 درصد رشد تولید برق وجود داشت. دولت سیزدهم نیز با 15 هزار مگاوات ناترازی برق، دولت را تحویل گرفت.

به گفته وزیر نیرو در پایان دولت دهم ناترازی در تولید و مصرف برق نداشتیم و در دولت یازدهم و دوازدهم با کاهش شدید سرمایه گذاری و رشد اندک ظرفیت تولید برق شاهد ناترازی بودیم.

مردم کاملا خاموشی های وقت و بی وقت دولت قبل را به خاطر دارند. در دولت روحانی قطعی برق از تابستان به زمستان هم تسری یافته و در کنار قطعی گاز، زندگی مردم و صنعتگران را مختل کرده بود. کار به جایی رسید که مردم تقاضا داشتند لااقل زمان خاموشی ها اعلام شود ولی دولت روحانی از اجابت همین خواسته هم ناتوان بود.

محرابیان، وزیر نیرو 10 روز قبل در صحن مجلس در توصیف آن روزها گفت: گزارش وضعیت برق کشور در ابتدای شروع دولت سیزدهم به خوبی نشان دهنده عملکرد خوب و پرتلاش وزارت نیرو خواهد بود. در موضوع برق در ابتدای دولت سیزدهم با سه ناترازی بزرگ مواجه بودیم. چرا که در دولت یازدهم و دوازدهم تنها 23 درصد به ظرفیت نیروگاه ها افزوده شد که مقدار کمی بود و منجر به ناترازی در صنعت برق کشور شد. این ناترازی از سال 96 شروع و در 1400 به اوج خود رسید به طوری که از اردیبهشت تا شهریورماه تا سه نوبت قطعی برق به وجود آمد. بنابراین مهم ترین معضل کشور خاموشی های خارج از جدول و نارسایی هایی که در این زمینه وجود داشت، بود.

وزیر نیرو با بیان این نکته که در تابستان 1400 بیش از 42 درصد اخبار منفی رسانه ها فقط به قطعی برق منتسب بود که بی سابقه هم بود، عنوان کرد: هر ساله پنج الی 6 درصد رشد تقاضا در مصرف انرژی داریم. با روی کار آمدن دولت سیزدهم و مواجهه با این مسئله مهم، دو اقدام انجام شد. توسعه نیروگاه ها و مدیریت و بهینه سازی مصرف. در 32 ماه عملکرد دولت سیزدهم بیش از 9 هزار مگاوات به ظرفیت نیروگاهی کشور افزوده شد و حدود 22 هزار مگاوات دیگر نیز به ظرفیت نیروگاهی افزوده خواهد شد.

در چنین شرایطی که مردم از عملکرد دولت روحانی کلافه بودند و هنوز هم آن روزها را به خاطر دارند، نامزد این جریان که با جمع کردن مسئولان دولت قبل و در حقیقت عاملان تشدید ناترازی های انرژی زیر چتر خود، عملا در حال تشکیل دولت سوم روحانی است، با وارونه نمایی واقعیت ها، دستاورد بزرگ دولت سیزدهم را زیر سوال می برد.

پزشکیان دوشنبه شب در نخستین مناظره نامزدها گفت که «در تامین آب، برق، گاز، بنزین و سوخت به سرعت سمت بحران حرکت می کنیم». او دیروز هم مدعی شد که «در تابستان برق قطع می کنیم و در زمستان گاز، معلوم نیست دوسال دیگر گاز داشته باشیم».

بعید است این نماینده ادوار مجلس از تفاوت عملکرد دو دولت روحانی و شهید رئیسی و فاجعه ای که دولت موسوم به تدبیر و امید آفرید بی اطلاع باشد، ولی احتمالا مشاوران او که از مسئولان دولت روحانی هستند در گوش او چنین خوانده اند که بهترین راه به جای پاسخگویی، فرار به جلو است.

در دولت شهیدجمهور وضعیت به کلی تغییر کرد. در تابستان 1402 تامین برق بخش صنعت به 46 میلیارد و 100 میلیون کیلووات ساعت رسید و 10 میلیارد و 200 میلیون کیلووات ساعت برق بیشتری برای صنایع تامین شد.

وزیر نیرو آبان سال گذشته در آیین افتتاح بیست و سومین نمایشگاه بین المللی صنعت برق، به مقایسه میزان مصرف برق در بخش خانگی و صنعت در سال 1400 و 1402 پرداخت و اظهار داشت: از ابتدای خرداد تا 15 مهرماه سال 1400، محصول بخش خانگی 48 میلیارد کیلووات ساعت بود اما به رغم اینکه در سال جاری، استقرار گنبد حرارتی را در جهان و کشور شاهد بودیم و با درنظر گرفتن تغییرات اقلیمی هیچ گونه محدودیتی در تامین برق خانگی اعمال نشد و هیچ گونه خاموشی را در این بخش شاهد نبودیم.

به گفته محرابیان در سال 1402 تولید صنعت سیمان کشور به رشد 11 درصدی نسبت به سال قبل تر دست یافت و در پایان تابستان میزان ذخیره شده سیمان 15 میلیون تن بود که معادل 110 روز تولید سیمان کشور است.

وی همچنین اضافه کرد: در بازار بورس نیز در تابستان 1400 قیمت سیمان به دلیل عدم تامین برق و در ادامه کاهش تولید و افزایش تقاضا رشد 433 درصدی یافت.

وزیر نیرو یادآور شد: در صنعت فولاد هم به دلیل برقراری برق، موجودی انبارها تا پایان شهریور1402 به معادل پنج ماه تولید صنعت فولاد کشور رسید به طوری که در خردادماه 1402 به دو میلیون و 100 هزار تن و در شهریور به چهار میلیون و 800 هزار تن رسید.

در دولت سیزدهم برای تشویق مردم به مدیریت مصرف، مشترکان خانگی با کاهش مصرف برق مشمول دریافت پاداش صرفه جویی شدند. به گفته «مصطفی رجبی مشهدی» سخنگوی صنعت برق، تابستان سال 1401 مشترکان خانگی که مصرف برقشان زیر الگوی مصرف بود و صرفه جویی داشتند، به ازای هر کیلووات ساعت صرفه جویی، 500 تومان پاداش دریافت کردند که در مجموع 40 درصد مشترکان با مشارکت در طرح صرفه جویی در مصرف برق، پاداش دریافت کردند.

رجبی مشهدی سال 1402 هم با اعلام اینکه یک سوم قبوض برق مشترکان خانگی با اجرای طرح پرداخت پاداش صرفه جویی رایگان شد و حتی برخی مشترکان بستانکار شدند، گفت: صنعت برق امسال(1402) دو هزار و 200 میلیارد تومان پاداش صرفه جویی به 40 درصد از مشترکان پرداخت کرده است.

سخنگوی صنعت برق، با اشاره به آمار به دست آمده چهار ماه گرم تابستان امسال، ادامه داد: سال 1400، 48 میلیارد کیلووات ساعت انرژی مصرفی برق در بخش خانگی بوده که در سال 1402 با رشد منفی نسبت به سال 1400 به 46 میلیارد کیلووات ساعت رسیده است.

در افزایش ظرفیت نیروگاهی دولت شهید رئیسی، سه محور مهم در دستور کار قرار گرفت. به گفته محرابیان، محور نخست توسعه نیروگاه هایی که در حوزه کار وزارت نیرو بود و برنامه ریزی شد که

10 هزار مگاوات به ظرفیت نیروگاه کشور اضافه شود اکنون حدود 9 هزار مگاوات از برنامه ریزی محقق شده است.

وی ادامه داد: محور دوم استفاده از ظرفیت صنایع انرژی بر برای سرمایه گذاری بود که در این محور هم 10 هزار مگاوات برنامه ریزی شد و عملیات اجرائی آن با سرعت انجام شد و پیش بینی ما این است که تا اوج بار مصرف تابستان 2800 مگاوات از این ظرفیت به بهره برداری برسد و تاکنون (اواسط خرداد) بیش از 800 مگاوات به بهره برداری رسیده است.

وزیر نیرو گفت: محور سوم استفاده از نیروگاه های تجدیدپذیر برای رفع ناترازی بود. عدم استفاده از سوخت و عدم استفاده از آب، نیروگاه های تجدیدپذیر را به نیروگاه های اقتصادی و ارزشمند تبدیل کرده است. تاکنون بیش از 10 هزار مگاوات قرارداد بهره برداری از این نوع نیروگاه ها را داریم.

با روی کار آمدن دولت سیزدهم جهاد آبرسانی برای روستاهای محروم در دستور کار قرار گرفت. همین امر سبب شد تا مرکز جهاد آبرسانی روستایی در ستاد وزارت نیرو شکل بگیرد.

در پی این موضوع تفاهم نامه ای با قرارگاه امام حسن مجتبی (ع) برای آبرسانی به 10 هزار روستای دارای تنش آبی و مبادله قرارداد عملیات اجرائی برای آبرسانی به هفت هزار و 138 روستا در فاز اول منعقد شد.

هاشم امینی، مدیرعامل شرکت مهندسی آبفای کشور در این زمینه گفت: آبرسانی به 5000 روستای کشور در سال 1402 تکمیل شده که بیشتر این روستاها در سیستان و بلوچستان قرار دارند.

طرح عظیم آبرسانی غدیر استان خوزستان هم 11 شهریورماه 1401 با حضور آیت الله رئیسی به بهره برداری رسید. اجرای این طرح مهم در سال 1387 آغاز شده بود اما کمتر از 50 درصد پیشرفت داشت که با تاکید دکتر رئیسی مبنی بر اینکه مردم استان خوزستان در کمترین زمان ممکن از نعمت آب باکیفیت بهره مند شوند، با تامین اعتبارات لازم، در دستور کار قرار گرفت و عملیاتی شد.

علی اکبر محرابیان، وزیر نیرو روز پنجشنبه 17 خرداد در افتتاح طرح جامع آبرسانی به زاهدان و سیستان بیان کرد: شهریورماه سال 1400 سفری به سیستان و بلوچستان و بازدیدی از مناطق مختلف به ویژه سیستان داشتیم که با صحنه های بسیار سخت و ناگواری از گلایه های مردم در تامین آب رو به رو بودیم؛ به گونه ای که مردم در تامین آب برای امرار معاش، آشامیدن، معیشت، کشاورزی و محیط زیست به شدت مشکل داشتند که رئیس جمهور شهید پس از آن با حضور در جمع مردم وعده رفع این مشکل را داد.

وی با بیان اینکه موضوع جهاد آبرسانی به صورت ویژه در دستور کار دولت سیزدهم قرار گرفت، ادامه داد: این طرح 31 استان کشور را دربر می گیرد، اما از بین تمام روستاهای کشور، 25 درصد روستاها سهم سیستان و بلوچستان بود.

وزیر نیرو گفت: حاصل عملکرد دولت رئیس جمهور شهید و پیگیری های شخص آیت الله رئیسی در طول هزار روز خدمت، انجام روزانه بیش از سه کیلومتر خط لوله در سیستان و بلوچستان بود که در موضوع آب خط لوله تنها یک بخش از اجرای آبرسانی به شمار می رود.

محرابیان ادامه داد: بیش از 110 کیلومتر خطوط انتقال اجرا و بیش از 100 کیلومتر جاده دسترسی و همچنین به همین میزان خط انتقال برق و پست گسترش پیدا کرد، با اجرای این طرح ها در کنار ساخت بزرگ ترین آب شیرین کن غیر ساحلی و فراساحلی کشور که یک رکورد در سطح بین الملل به شمار می رود، این آب شیرین کن با 100 هزار متر مکعب در شبانه روز در کمتر از هشت ماه راه اندازی شد.