دنیای اقتصاد : در بازارهای مالی سراسر دنیا، تقسیم سهام به عنوان یکی از استراتژی های مدیریتی به کار می رود و می تواند تاثیرات گوناگونی بر قیمت سهام و رفتار سرمایه گذاران داشته باشد. این اقدام، اگرچه به ظاهر بی معنی به نظر می رسد، اما گاهی نتایج قابل توجهی به همراه دارد. اخیرا هفته نامه اکونومیست و خبرنامه وال استریت ژورنال در دو مقاله مجزا به بررسی جوانب مختلف تقسیم سهام و تاثیرات آن بر بازار و سهامداران پرداختند.

ماه گذشته، چیپوتل مکزیکن گریل (Chipotle Mexican Grill) رستوران زنجیره ای مکزیکی، اعلام کرد ؛ قصد دارد هر سهم خود را به 50قسمت تقسیم کند. این اقدام باعث شد که قیمت سهام که در حدود 2800دلار بود، 3.5درصد افزایش یابد. این افزایش قیمت سهام در حالی رخ داد که از نظر ریاضی، تقسیم سهام نباید تغییری در ارزش کل سرمایه گذاری ها ایجاد کند؛ در واقع این اقدام همانند تعویض یک اسکناس ده هزار تومانی با دو اسکناس پنج هزار تومانی است. یکی از نتایج تقسیم سهام این شرکت، اعطای سهام به شکل هدیه به مدیران رستوران ها و کارمندانی بود که بیش از 20 سال خدمت کرده بودند. سخنگوی چیپوتل تاکید کرد که اعطای سهام به کارکنان پس از تقسیم سهام صورت خواهد گرفت. این اقدام می تواند به تقویت فرهنگ مالکیت درمیان کارکنان کمک کند و انگیزه آنها را برای بهبود عملکرد شرکت افزایش دهد.

اگر چیپوتل سهام خود را تقسیم نکرده بود، قیمت بالای سهام، توانایی شرکت را در اعطای این هدایای سهامی محدود می کرد. این تغییر نشان می دهد که سهامداران و کارکنان چگونه می توانند از تقسیم سهام بهره مند شوند. از دیدگاه مدیریت، اعطای سهام به کارکنان پس از تقسیم سهام می تواند هزینه کمتری نسبت به افزایش حقوق داشته باشد. افزایش حقوق به طور مداوم هزینه های شرکت را افزایش می دهد، درحالی که اعطای سهام تنها یک بار انجام می شود. این روش می تواند برای شرکت ها به صرفه تر باشد و در عین حال انگیزه کارکنان را افزایش دهد. سه شرکت انویدیا (Nvidia)، آلفابت(Alphabet) و آمازون(Amazon) نیز با اعمال استراتژی مشابه موفق به افزایش ارزش سهام خود شدند؛ به طوری که در تاریخ 7 ژوئن، هر سهم شرکت انویدیا دو برابر شد. با وجود این اقدامات سرمایه گذاران همچنان به این شرکت ها اعتماد دارند و این تقسیمات باعث شده تا ارزش سهم های آنها بالا بماند.

مدل های سنتی ارزیابی سهام که بر اساس سود تقسیمی بودند، به نظر می رسد که دیگر کارآیی ندارند. به عنوان مثال، شرکت هایی مانند آمازون و آلفابت سود تقسیمی پرداخت نمی کنند ولی ارزش سهام آنها همچنان افزایش می یابد. این موضوع باعث شده که مدل های ارزیابی قدیمی ناکارآمد به نظر برسند. سه اقتصاددان به نام های اندرو اتکینسون(Andrew Atkeson)، جاناتان هیتکوت (Jonathan Heathcote) و فابریزیو پری (Fabrizzio Perri) طی پژوهشی استدلال کردند که تغییرات در قیمت و سود سهام از سال 1929 تا 2023 را می توان با استفاده از مدل سود انتظاری توضیح داد. این مدل نشان می دهد که در بلندمدت قیمت ها تنها زمانی تغییر می کنند که سرمایه گذاران اخبار جدیدی دریافت کنند که انتظارات آنها را نسبت به سودهای آینده تغییر دهد.

به عبارت دیگر، حرکات قیمت سهام عمدتا توسط تغییرات در انتظارات افراد نسبت به سودهای آتی توضیح داده می شود و نه تغییرات در سودهای تقسیمی. از دیدگاه این اقتصاددانان، تقسیم سهام می تواند به عنوان نشانه ای از اعتماد مدیریت به آینده شرکت تلقی شود و باعث افزایش احساس مالکیت و انگیزه درمیان کارکنان شود، همچنین این اقدام می تواند باعث شود که سهام شرکت برای تعداد بیشتری از سرمایه گذاران قابل دسترس تر شود، زیرا قیمت سهام پس از تقسیم کاهش می یابد و این می تواند به افزایش حجم معاملات منجر شود.

اقتصاد رفتاری به خوبی توضیح می دهد که چگونه سرمایه گذاران به اشتباه فکر می کنند که اخبار مثبت تاثیر بیشتری بر سهم هایی با قیمت پایین تر دارند. این اشتباه می تواند باعث افزایش نوسان قیمت سهام پس از تقسیم شود، زیرا سرمایه گذاران نسبت به اخبار مثبت بیشتر واکنش نشان می دهند. این پدیده در مورد کارکنان جدیدی که سهامدار شرکت می شوند نیز صادق است. این کارکنان ممکن است تصور کنند که سهام ارزان تر ارزش بیشتری دارند و به همین دلیل انگیزه بیشتری برای بهبود عملکرد شرکت داشته باشند.

این ترکیب نشان می دهد که چگونه انتظارات و احساسات می توانند نقش مهمی در تعیین قیمت های سهام ایفا کنند و تقسیم سهام می تواند به عنوان ابزاری موثر برای تقویت انگیزه کارکنان و جذب سرمایه گذاران جدید مورداستفاده قرار گیرد. به طور کلی، سرمایه گذاران و شرکت ها باید از تاثیرات روانی تقسیم سهام آگاه باشند و تصمیم گیری های خود را بر اساس تحلیل های دقیق و منطقی انجام دهند.