آرشیو پنجشنبه ۷ تیر ۱۴۰۳، شماره ۵۷۹۷
جهان
۳
خاورمیانه

معافیت یهودیان افراطی ارتدوکس از خدمت در ارتش پایان یافت؟

چالش جدید نتانیاهو

احسان پناه بر

به گزارش سی ان ان، دادگاه عالی رژیم اسراییل روز سه شنبه حکم داد که مردان یهودی افراطی ارتدوکس باید به ارتش فراخوانده شوند. این حکم ضربه ای جدید و البته جدی به بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر این رژیم است و می تواند منجر به فروپاشی کابینه ائتلافی و شکننده او شود. این دادگاه در حکمی به اتفاق آرا گفت که رژیم اسراییل در اوج درگیری های شدید باید بار نابرابری در خدمات ارتش را کم کند. طبق قانون رژیم اسراییل، اکثر اسراییلی ها باید در ارتش خدمت کنند. اما دهه هاست معافیت هایی برای یهودیان ارتدوکس افراطی وجود داشته است. این افراد حدود 13 درصد از جامعه اسراییلی در سرزمین های اشغالی را تشکیل می دهند. این معافیت به آنها اجازه تحصیل تمام وقت در مدارس دینی یهودی را می دهد. دیوان عالی اسراییل در حکم خود اذعان کرد که هیچ چارچوب قانونی وجود ندارد که از تمایز بین دانشجویان یشیوا (یهودیان ارتدوکس افراطی) و سایر اسراییلی های واجد شرایط برای خدمت سربازی حمایت کند. در بیانیه این دادگاه آمده است: «در نتیجه کابینه اسراییل فاقد صلاحیت معافیت گسترده دانشجویان دینی یشیوا از خدمت اجباری است.»

ائتلاف نتانیاهو تا حدی به دو حزب افراطی ارتدوکس متکی است که خواستار باقی ماندن این معافیت ها شده اند و تهدید کرده اند که در غیر این صورت ممکن است از کابینه خارج شوند. این امر ائتلاف حاکم را از بین می برد، رهبری نتانیاهو را به خطر می اندازد و اسراییل را مجبور به برگزاری انتخابات جدیدی می کند. نظرسنجی ها نشان می دهد که در هر انتخاباتی در آینده او احتمالا شکست خواهد خورد. رهبر اسراییل پیش تر مجبور به انحلال کابینه جنگی خود پس از استعفای رقیب سیاسی اصلی و وزیر جنگ سابق خود، بنی گانتز شد. بنی گانتز نیز در زمره کسانی بود که از سربازی اجباری برای دانشجویان مدارس دینی ابراز حمایت کرده بود.

حزب لیکود به رهبری نتانیاهو از این حکم انتقاد کرد و گفت که لایحه ای در پارلمان با حمایت نخست وزیر اسراییل به این موضوع می پردازد. این در حالی است که منتقدان می گویند این لایحه در زمانی که اسراییل درگیر جنگ است، نباید اجرایی شود. در این بیانیه آمده است که راه حل واقعی برای پیش نویس مشکل حکم دیوان عالی کشور نیست. وزیر ارتدوکس، مایر پوروش، از جمله کسانی بود که این حکم را محکوم کرد و گفت که این حکم به ناگزیر به دو دستگی در اسراییلی می انجامد. آهارون ایتان، محقق موسسه تحقیقات سیاست بیت المقدس با تمرکز بر ارتدوکس های افراطی و همچنین خاخام و فارغ التحصیل یشیوا نظر متفاوتی داشت. ایتان که حدود دو دهه پیش به عنوان یک سرباز رزمی در ارتش اسراییل ثبت نام کرد، در یک مصاحبه تلفنی روز سه شنبه با سی ان ان گفت که این حکم موضوع برابری در میان اسراییلی هاست. او گفت که دادگاه عالی این رژیم نمی تواند هیچ حکم دیگری صادر کند و تاکید کرد که معتقد است همه اسراییلی ها باید مایل باشند که در هزینه جنگ سهیم شوند. او گفت که برخی بار را به دوش می کشند و کسانی که آن را به یک اندازه تقسیم نمی کنند.

به گزارش رویترز، بحث و خشم در مورد معافیت برای دانشجویان یشیوا افراطی ارتدوکس در حالی در جریان است که اسراییل یورش به رفح را آغاز کرده و ده ها هزار سرباز را برای جنگ فراخوانده است. به گفته ارتش، از 7 اکتبر حداقل 666 سرباز ارتش این رژیم کشته شده اند. از این تعداد، 314 نفر در ماه های پس از آغاز تهاجم زمینی اسراییل به غزه در اواخر اکتبر کشته شدند. طبق گزارش وب سایت ارتش اسراییل، حداقل 51 سرباز در آنچه این نهاد «حوادث عملیاتی» می خواند، کشته شده اند. ناامیدی فزاینده ای در داخل اسراییل و در صحنه بین المللی نسبت به مدیریت نتانیاهو در جنگ غزه وجود دارد. تاکنون بیش از 37 هزار و 600 نفر در غزه از زمان آغاز حمله اسراییل به این منطقه در 7 اکتبر کشته شده اند. هنوز نزدیک به 120 اسیر اسراییلی در دست حماس هستند و تلاش میانجیان برای توافق آتش بس و آزادی آنها به جایی نرسیده است. حماس خواستار آتش بس دایمی و خروج کامل نیروهای اسراییلی از غزه است، در حالی که نتانیاهو مدعی است تا رسیدن به اهداف خود شامل از بین بردن حماس به جنگ خاتمه نخواهد داد.

به گزارش رسانه های اسراییلی، اخیرا خانواده های برخی اسرا خواستار «دیدار فوری» با نتانیاهو شدند و به دنبال «اظهارات شفاف و قاطع از سوی او در رابطه با تبادل اسرا» شدند. نتانیاهو روز یکشنبه گفت که برای بازگرداندن برخی اسرا به یک «موافقت جزیی» تن خواهد داد و به دنبال اهداف جنگی خود برای از بین بردن حضور حماس در غزه است. او همچنین گفت که مرحله «فشرده» حمله اسراییل به غزه به زودی پایان خواهد یافت، اما تمرکز اسراییل به سمت شمال به سمت مرز این بازیگر با لبنان در بحبوحه تشدید خصومت ها با حزب الله معطوف خواهد شد. ماه هاست که در مرز شمالی سرزمین های اشغالی با لبنان درگیری های پراکنده میان رزمندگان حزب الله با ارتش اسراییل در جریان بوده است. اما این درگیری ها در چند هفته اخیر شدت یافته است. همین امر ناظران را بر آن داشته جنگی تمام عیار در لبنان را قریب الوقوع بدانند.

واشنگتن از این اظهارات نتانیاهو ابراز نگرانی کرد و متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه امریکا بر مخالفت با تداوم کنترل نظامی اسراییل بر فلسطینیان تاکید کرد. میلر روز دوشنبه در یک نشست خبری گفت: «برای ما، این اظهارات تنها یک دستورالعمل برای ادامه درگیری، ادامه بی ثباتی و تداوم ناامنی برای اسراییل است. بدیهی است که این برنامه کابینه اسراییل برای مردم غزه که می خواهند زندگی خود را بازسازی کنند، بسیار مضر است.» اظهارات او در حالی بیان شد که آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا با یوآو گالانت، وزیر جنگ اسراییل در واشنگتن دیدار کرد و بلینکن خواستار پرهیز از هرگونه «تشدید بیشتر تنش» شد که خطر درگیری گسترده تری در خاورمیانه را افزایش می دهد. وزیر خارجه امریکا بر لزوم برداشتن گام های مضاعف برای آتش بس و بر اهمیت اجتناب از تشدید بیشتر درگیری ها و دستیابی به یک راه حل دیپلماتیک برای برقراری آرامش در مرز لبنان تاکید کرد. بلینکن بار دیگر بر تعهد کامل ایالات متحده به امنیت اسراییل نیز صحه گذاشت. به عقیده ناظران، دولت بایدن در آستانه انتخابات از تشدید تنش در خاورمیانه که می تواند پای او را به معرکه بکشاند، بیم دارد. همچنین وزیر دفاع امریکا در دیدار با وزیر جنگ رژیم اسراییل نسبت به خطر قریب الوقوع جنگ بزرگ در منطقه هشدار داد. لوید آستین، وزیر دفاع در دیدار با یوآو هشدار داد که این جنگ می تواند پای دیگر بازیگران منطقه را به معرکه بکشاند و به راحتی به جنگی منطقه ای بدل شود. او به گالانت هشدار داد دستیابی به راه حل دیپلماتیک برای توقف درگیری در دو طرف مرزهای لبنان برای واشنگتن مهم است. اخیرا آموس هوخشتاین، فرستاده ویژه بایدن در خاورمیانه، در سرزمین های اشغالی و لبنان با مقامات اسراییلی و لبنانی دیدار کرد تا نسبت به کاهش تنش هشدار دهد. به نظر می رسد تلاش های او بی فایده بوده و درگیری ها همچنان در مرز شمالی سرزمین های اشغالی رو به افزایش است.