بخش دوم این گزارش با عنوان «اهمیت حیاتی دیدگاه و تیم اجرائی رئیس جمهور منتخب» در تاریخ 6 تیرماه منتشر شده است.

انتخابات ریاست جمهوری دوره چهاردهم در شرایط خاصی برگزار می شود. شهادت آیت الله رئیسی، رئیس جمهور عالم و مجاهد در راه خدمت به مردم، فضای خاصی را بر محیط سیاسی- اجتماعی کشور حاکم کرد و به بسیاری از تخریب های خناسان نسبت به عملکرد دولت سیزدهم بلکه کلیت نظام جمهوری اسلامی پاسخ داد.

اکنون ملت آماده انتخاب کسی می شود که پس از رئیس جمهور شهید، سکان هدایت دستگاه اجرائی کشور را در دست بگیرد و این مهم است که چه کسی لیاقت قرار گرفتن بر این جایگاه حساس و بزرگ را دارد؟ مشخصات کاندیدای اصلح چیست و توقعات مردم از رئیس جمهور آینده کدام است؟

مردم معتقدند باید راه و منش شهید رئیسی در راستای خدمت به نظام و انقلاب تداوم یابد.

یک شهروند مشهدی در همین زمینه به گزارشگر روزنامه کیهان می گوید: «مردم صداقت و کار جدی می خواهند. آقای رئیسی واقعا صادق بود و برای مردم کار می کرد و این واقعا ثابت شد که کار می کرد، چون در این راه به شهادت رسید. اینکه رئیس جمهور بخواهد در تهران بنشیند و حتی من مشهدی - چه رسد به آن روستایی منطقه دور- نتوانم حرفم را به او بزنم، خوب نیست.»

این کاسب بازار با اشاره به شهادت رئیس جمهور در جریان سفر استانی، می افزاید: «مشخص است که این آدم کار می کرد. شما فرض کن یک کار تولیدی کوچک داری. اگر خودت مرتب سرکشی نکنی و کار را به دیگران بسپاری، کار پیش نمی رود. بعضی ها ولی از مدیریت فقط باد و بروتش را می فهمند و فکر می کنند مدیر نباید مردم عادی را آدم حساب کند و با آنها وقت بگذراند. به اینها نباید رای داد و من به چنین فردی رای نمی دهم.»

از حسین آقا که عاقل مردی چهل و چند ساله نشان می دهد، درباره توقعاتش از دولت آینده می پرسم و اشاره اصلی او به مسئله اقتصاد است. وی می گوید: «ما که خیلی سر از مسائل تخصصی مملکت در نمی آوریم ولی به صورت کلی اقتصاد را باید درست کند. باید کاری کند تا مشکلات معیشتی مردم کمتر شود. ما به یک آدم با برنامه و صادق نیاز داریم که اهل کار کردن صادقانه باشد. اگر کسی بگوید من حالا برنامه خاصی ندارم یا اهل تلاش و کار نباشد، فکر نمی کنم بتواند در شرایط فعلی کشور بتواند گرهی از مشکلات مردم باز کند.»

مسئله فعال و پرکار بودن رئیس جمهور آینده، موضوع مهمی بود که رهبر حکیم انقلاب نیز در جریان مراسم سالگرد ارتحال ملکوتی حضرت امام(ره) در چهاردهم خردادماه سال جاری به آن اشاره داشتند. معظم له در بخشی از سخنان خود در همین زمینه می فرمایند: «ملت ایران برای اینکه بتواند در معادلات پیچیده بین المللی، منافع خودش را حفظ کند و عمق راهبردی خودش را تثبیت کند و ظرفیت ها و استعدادهای طبیعی و انسانی خودش را به مرحله بروز و ظهور برساند و کام مردم را شیرین کند و همچنین بتواند حفره ها و رخنه های اقتصادی و فرهنگی را پر کند، احتیاج دارد به یک رئیس جمهور فعال، پرکار، آگاه و معتقد به مبانی انقلاب.»

دیگر شاخصه های رئیس جمهور چهاردهم اما چه باید باشد و شرایط فعلی کشور و وضعیت امروز جهان چه اقتضائاتی در این زمینه ایجاد می کند؟ یک کارشناس مسائل سیاسی در همین زمینه می گوید: «فردی که درک درستی از تحولات جهانی و نظم بین الملل در این برهه زمانی نداشته باشد، می تواند ضربات بزرگی به منافع ملی امروز کشور و نسل های آینده وارد سازد. بعضی افراد به دلیل وابستگی های جناحی، دوست ندارند افول غرب و آمریکا را باور کنند و مرتب به آنها دخیل می بندند. روی کار آمدن این افراد ضربه مهلکی به منافع ملی است.»

وی می افزاید: «در شرایطی که خود اندیشمندان سیاسی غرب از تغییر معادلات قدرت در جهان و جابه جایی قدرت اقتصادی، نظامی و سیاسی از غرب به شرق می گویند، اگر رئیس جمهوری بر سر کار بیاید که باز مثل دولت های یازدهم و دوازدهم غرب را کعبه آمال خود و دولتش بداند، روشن است که ما از سیر تحولات جا خواهیم ماند و در حوزه اقتصاد و سیاست خارجی عقبگرد خواهیم داشت. دنیا به سمت جدیدی در حرکت است و خود غربی ها به این مسئله اذعان دارند و رسانه هایشان از ایران به عنوان یکی از سه ضلع تغییردهنده نظم فعلی حاکم بر جهان نام می برند. اگر رئیس جمهوری بر سر کار بیاید که این واقعیات میدانی را نداند یا در پی انکار آن باشد، ما در بهترین حالت، با دولت سوم حسن روحانی مواجه خواهیم شد. دولتی که نتایج عملکرد آن در حوزه اقتصاد و ضربات مهلکی که در این زمینه به کشور زد، روشن است. رئیس جمهور آینده باید موقعیت فعلی ایران در نظم بین الملل را به خوبی درک کند و به دنبال نقش آفرینی فعال در این چارچوب باشد.»

داشتن موضع مشخص در برابر دشمنان ایران و انقلاب و داشتن شخصیت مستحکم اما حتما یکی دیگر از شاخص های کاندیدای اصلح در انتخابات ریاست جمهوری پیش رو است. رهبر معظم انقلاب در همین زمینه می فرمایند: «نامزد انتخابات اولا باید به خدا و به این انقلاب و به قانون اساسی و به این مردم ایمان و اعتقاد داشته باشد؛ ثانیا دارای روحیه مقاوم باشد. این ملت اهداف بلندی دارد، کارهای بزرگی دارد، تسلیم نیست، کسی نمی تواند با این ملت با زبان زور حرف بزند. کسانی که در راس قوه اجرائی قرار می گیرند، باید کسانی باشند که در مقابل فشارهای دشمنان مقاوم باشند؛ زود نترسند، زود از میدان خارج نشوند؛ این یکی از شرط های لازم است.»

طبعا کسی که فاقد چنین روحیه ای باشد، لیاقت نمایندگی ملت ایران در مقام ریاست جمهوری را نخواهد داشت و قدم به قدم از آرمان های امام(ره) و انقلاب در برابر دشمنان عقب نشینی کرده، کشور را دچار خسارت های بزرگی خواهد کرد.

این در حالی است که تجربه تاریخی ملت ایران طی دهه های اخیر به روشنی نشان داده است میزان هزینه ای که سازش می تواند به کشور تحمیل کند، به مراتب بیش از هزینه ای است که باید برای مقاومت در برابر دشمن پرداخت. فهم این منطق تجربه شده و روشن، توسط رئیس جمهور آینده، ما را از تکرار تجربه های خسارت باری مانند برجام مصون خواهد نمود. تجسم عینی این نوع نگاه را می توان در سخنان شهید حاج قاسم سلیمانی دید. هم او که می گفت: «من با تجربه می گویم این را؛ میزان فرصتی که در بحران ها وجود دارد، در خود فرصت ها نیست. اما شرطش این است که نترسید و نترسیم و نترسانیم. همین الان ما با همین بحران های اقتصادی که در دوره های طولانی انقلاب و محاصره اقتصادی داشتیم - همین چیزی که امروز می بینیم - به رغم اینکه خیلی از دولتمردان نتوانستند آن اهداف مدنظر خودشان یا مدنظر انقلاب را، همه ی آنها را محقق بکنند، یا فرصت نداشتند یا نتوانستند یا هر چیز دیگری، اما فرصت های بزرگی وجود دارد. من حالا بعدا در بحث منطقه اینها را می گویم؛ که در همین الوات بازی هایی که دشمن انجام می دهد، قداره کشی هایی که می کند و کرد، چه فرصت های مهم و بزرگی در هر دوره ای که هر دوره اش دوره بسیار متحیرکننده و سختی بود، بر انقلاب متولد شد، ایجاد شد.»

یک دانشجوی کارشناسی رشته علوم سیاسی به گزارشگر روزنامه کیهان می گوید: «واقعیت این است که مسائل و مشکلات کشور مشخص است ولی این مشخص بودن مسائل اصلی، به معنای ساده بودن حل آن نیست. رئیس جمهور آینده باید کسی باشد که به کم و کیف این مشکلات در بخش های گوناگون اشراف کافی داشته باشد و راه حل آماده و علمی برای آنها داشته باشد. اینکه یک کاندیدای ریاست جمهوری بگوید من مسائل را نمی دانم و از کارشناسان نظر می پرسم، حرف خنده داری است. چون کارشناسان طبعا نظرات مختلفی دارند و سوال این است فردی که هیچ اطلاع دقیقی از کم و کیف مسائل ندارد، چگونه می خواهد راه حل درست را از بین نظرات کارشناسان مختلف انتخاب کند؟»

محمدحسین قدیری ابیانه، سفیر اسبق کشورمان در استرالیا و کارشناس مسائل سیاسی در همین زمینه به گزارشگر کیهان می گوید: «رئیس جمهور باید به مشکلات کشور اشراف داشته باشد. یعنی صورت مسئله را بشناسد تا بخواهد برای حل آن راهکار ارائه کند. کاری که پزشکان معمولا انجام می دهند. به فرد می گویند برو این آزمایش ها را انجام بده تا بفهمم مشکلت چیست و بر اساس آن نسخه بدهم. باید دردهای جامعه را بشناسد و در راه حل هم برای مردم نقش بزرگی قائل باشد.»

وی می افزاید: «رئیس جمهور باید اعتماد به نفس داشته باشد و وابستگی فکری و عملی به قدرت های استکباری دیگر نداشته باشد. فکر نکند که راه پیشرفت از واشنگتن و لندن می گذرد. کسی باشد که فریب لبخند دیگران را نخورد. در قراردادها به بیگانگان اعتماد نکند. قرارداد باید بر اساس واقعیت ها و ضمانت ها باشد تا فاجعه ای مثل برجام رخ ندهد. رئیس جمهور باید نسبت به معارضین موضع روشن داشته باشد و کسانی را که به اسلام و نظام جمهوری اسلامی معتقد نیستند، از خودش دور کند. علاوه بر این، کسی که می خواهد رئیس جمهور شود، باید هدفش خدمت باشد، نه اینکه برای قدرت طلبی وارد این عرصه شده باشد. کسی باشد که در سمت های قبلی، سوءاستفاده مالی و دیگر سوءاستفاده ها را نداشته باشد. چون وقتی رئیس جمهور شود، این امکان سوءاستفاده خیلی برایش فراهم تر است؛ به قول شیخ اجل سعدی، چو گل بسیار شد، پیلان بلغزند. زمینه فساد برای رئیس جمهور بیش از سمت های دیگر است. لذا این فرد باید نشان داده باشد که خودش و خانواده اش در مراحل قبلی درگیر فساد نبوده اند، بلکه سابقه مبارزه با فساد و مفسدین را داشته باشد. یعنی در مسئولیت های قبلی، چشم بر فساد دیگران نبسته باشد.»

این کارشناس مسائل سیاسی می افزاید: «باید قبل از همه اینها، فرد مومنی باشد. به خدا مومن باشد و از خدا بترسد. البته ما باید دستگاه های نظارتی را تقویت کنیم تا اگر کسی خواست فساد کند، از این نظارت ها بترسد اما این کافی نیست. رئیس جمهور باید اهل نماز و عبادت باشد و از خدا بترسد.

چون یک جایی دستگاه های نظارتی به هر دلیلی نمی توانند جلوی فساد را بگیرند و اینجا ایمان یکی از زمینه هایی است که فرد را از فساد دور می کند. شفافیت در امور مختلف لازمه سلامت دولت و هر جایی است که از بیت المال ارتزاق می کند. شفافیت عملکرد نامزدها و بودجه هایی که صرف تبلیغات می کند و کمک هایی که دریافت می کند، باید مشخص باشد و در قبال این کمک ها، نباید دینی به گردن داشته باشد نسبت به این افراد. بلکه باید خودش را مدیون مردم بداند. شفافیت مالی نامزدها خودش نشان دهنده این است که آن فرد به شفافیت اعتقاد دارد یا نه. این یک اصل مهم است.»