پس از اعلام نتایج انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری و راه یابی مسعود پزشکیان و سعید جلیلی به عنوان دو نامزد برتر به دور دوم انتخابات، برنامه ها و سیاست های دو رقیب نهائی برای تصاحب کرسی ریاست جمهوری، در مرکز توجه اکثریت عموم قرار دارد.

برنامه های اقتصادی مسعود پزشکیان و سعید جلیلی از کلیدواژه های متفاوتی تشکیل شده است. با این حال، برنامه های دو رقیب برای کاهش تورم، رشد اقتصادی، رفع تحریم ها و روش های کاهش آن متفاوت است و در اکثر موارد رویکردهایی کاملا متضاد در میان برنامه های آنها برای یک هدف واحد مشاهده می شود.

در این گزارش به تشریح دیدگاه ها و برنامه های اقتصادی سعید جلیلی و مسعود پزشکیان پرداخته شده است.

سعید جلیلی؛ نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری دولت نقش آفرین را لازمه رشد اقتصادی می داند و معتقد است: یک دولت نقش آفرین می تواند بستر رشد اقتصادی را فراهم کند و رشد اقتصادی فقط با سرمایه گذاری خارجی انجام نمی شود. رشد هشت درصدی می تواند انجام شود به شرطی که جدی گرفته شود و از فردای انتخابات، تلاش برای اجرای آن شروع شود. در این راستا هم توجه به موضوع نیروی انسانی و سرمایه در کنار آموزش از اهمیت بالایی برخوردار است.

این نامزد انتخاباتی اخیرا در یک برنامه تلویزیونی گفت: حتما رشد هشت درصدی و حتی بیشتر از آن می تواند تحقق یابد. شعار یک جهان فرصت ما واقعی است.

رشد هشت درصدی قابل تحقق است و ایران می تواند جهش کند؛ اما لازمه آن این است که رشد فقط با جذب سرمایه انجام نمی شود. برای جهش کشور دولت باید نقش آفرین باشد و برای همه آحاد جامعه بستر برای رشد اقتصادی را فراهم کند؛ این کار با برنامه ریزی محقق می شود.

وی همچنین برای دولت خود برنامه هایی از جمله تعامل گسترده با کشورهای خارجی، توسعه ارتباطات با کشورهای دارای نقاط مشترک، غیرفعال سازی اهرم فشار اقتصادی دشمن برای همیشه و حل مشکل تورم با اقتصاد مقاومتی را در دستور کار دارد.

سعید جلیلی با اشاره به جای خالی انضباط مالی در اقتصاد اشاره دارد و یکی از عوامل وجود ناترازی را در نبود انضباط مالی ریشه یابی می کند. به نحوی که کار به جایی می رسد که تنها یک بانک خصوصی با خلق پول باعث ایجاد تورم شش درصدی در کشور می شود.

این نامزد انتخاباتی بر لزوم وجود شفافیت مالی در بستر سامانه هایی که حاکمیت ریال را تقویت می کنند تاکید دارد و معتقد است در بستر حاکمیت ریال و شفافیت ملی می توان ناترازی بانک ها را کاهش داد. وی همچنین معتقد است باید میزان خلق پول بانک ها شفاف شود و باید مشخص شود خلق پول بانک ها در چه جهتی است.

وی معتقد است به خاطر نداشتن اشراف و انضباط، سالانه حدود هفت میلیارد دلار هدررفت منابع داریم. برخی می گویند پرتی در حدود چهار درصد طبیعی است! این یعنی حدود هفت میلیارد دلار در سال! آیا این عدد طبیعی است!؟ چرا برای دیگر کشورها طبیعی نیست؟ با هزینه ای حدود یک میلیارد دلار، در ظرف چند ماه سالی هفت میلیارد دلار به منابع دولت اضافه می شود. البته بعد از تلاش های زیاد در دولت سایه، این موضوع در برنامه هفتم درج شد و باید به سرانجام برسد.

این کاندیدای چهاردهمین دوره ریاست جمهوری، می گوید؛ داشتن برنامه و باور به آن، لازمه جهش کشور است. دولت یازدهم، اعتقادی به برنامه ششم نداشت و آقای روحانی، این برنامه را قبول نداشت؛ بر این اساس تنها 30 درصد آن برنامه اجرا شد و رشد منفی و صفر داشتیم.

جلیلی، مشکل تورم را یک موضوع بدون راه حل نمی داند. به عقیده وی تورم معضلی است که مسئله و راه حل هایش مشخص است و خیلی از کشورها در حل تورم موفق بوده اند. برای مردم این سوال وجود دارد که چرا در کشور ما تورم این قدر مزمن ادامه دارد.

به گفته جلیلی اگر بازار ارز مدیریت شود تورم نیز کنترل و مهار می شود. او معتقد است که منابع ارزی کشور خیلی بیشتر از مصارف آن است و اگر بتوان یک ساختار مشخص و اولویت بندی مصارف ارزی را تعیین و مدیریت کرد، می توان از افزایش تورم جلوگیری کرد.

از برنامه های سعید جلیلی در رابطه با بازار ارز، اجرای برنامه از سوی همه وزارتخانه ها برای ارزآوری و اشتغال زایی، استفاده از ظرفیت همسایگی با دو کشور پاکستان و افغانستان، تبدیل هفت میلیون مرزنشین به صادرکننده، تعامل گسترده با کشورهای خارجی، توسعه ارتباطات با کشورهای دارای نقاط مشترک، غیرفعال سازی اهرم فشار اقتصادی دشمن برای همیشه و حل مشکل تورم با اقتصاد مقاومتی است.

وی افزایش و ساخت پالایشگاه را یکی از مهم ترین راه حل های خود کفایی بنزین می داند و اخیرا اظهار کرد: دشمن گفت می خواهیم بنزین را تحریم کنیم چون بنزین را وارد می کردیم اما وقتی پالایشگاه ستاره خلیج فارس ساخته شد در تولید بنزین خودکفا شدیم و تحریم بنزین شکست خورد. شهید رئیسی نشان داد می توان یک میلیون و 500 هزار بشکه نفت فروخت؛ البته دغدغه ما نباید فروش نفت باشد. کسی که نفت ما را می خرد آن را به فرآورده تبدیل کرده و 10 برابر قیمت نفت به ما می فروشد. اگر 10 پالایشگاه داشته باشیم می توانیم نفت منطقه را بخریم و به فرآورده تبدیل کنیم و هزاران شغل ایجاد کرده و برای کشور ارزآوری کنیم.

او معتقد است که شروع کار برنامه هفتم همزمان با شروع دولت چهاردهم است؛ یعنی یک راه مشخصی وجود دارد. دلیل رشد منفی در دولت های یازدهم و دوازدهم، عدم اتفاق نظر مجلس و دولت در برنامه ششم است؛ تنها برنامه ای که توسط مجلس نوشته شد برنامه ششم بود که دولت وقت نیز آن را قبول نداشت.

جلیلی بر هماهنگی ساختاری میان منابع موجود و میزان مصارف تاکید دارد و می گوید منابع با مصارف ما باید هماهنگ باشد. منابع ما باید انضباط لازم را داشته باشد. اگر منابع داشته باشید ولی تلف شود شما چیزی نخواهید داشت. رئیس جمهور باید به انضباط مالی اولویت دهد و در ادامه اقتصاد مولد شکل دهد. با این حال، معیشت و زندگی روزمره مردم نباید مورد غفلت واقع شود.

به عقیده این نامزد انتخابات ریاست جمهوری، اولین شرط حفظ ارزش پول ملی این است که سازوکاری برای حاکمیت ریال داشته باشیم. شرط انضباط مالی، حفظ حاکمیت ریال است. در عرصه مبادلات خارجی، طرف چون بر دلار حاکمیت دارد راه دلار را بر ما می بندد.

برای حکمرانی ریال در کشور سامانه ها باید تکمیل شده و بر هم وصل شود تا شفافیت بر تراکنش پولی ایجاد شود. قاچاق و پولشویی ناشی از نبود این سامانه هاست. سامانه جامع تجارت، سامانه املاک، سامانه پایگاه رفاه ایرانیان و سامانه مودیان مالیاتی باید کاربردی شود. وقتی بودجه ناتراز باشد به ارزش پول ملی آسیب می زند. رشد نقدینگی غیرمنطقی هم همین کار را می کند.

جلیلی درباره چگونگی تامین منابع و سرمایه های داخلی و خارجی برای تحقق اهداف خود، بر این باور است که برای تامین سرمایه نباید خود را معطل چند کشور کرد که بیاید و بعد از یک مدت برود. باید سرمایه خارجی قابل اعتماد و اتکا باشد.

باید برای استفاده از سرمایه خارجی برنامه داشت. باید توافق های 25 ساله عملی شود تا مردم ثمره آن را ببینند. برای جذب سرمایه خرد کشور برنامه داشت و مردم به آن اعتماد کنند. در مجلس دهم برنامه ساخت پتروپالایشگاه را ارائه کردیم. ما نباید نفت را خام بفروشیم بلکه زنجیره فرآورده ایجاد کنیم تا ارزآوری انجام شود. اگر چند پتروپالایشگاه با جذب سرمایه مردم بسازیم ولی آنها را اطمینان دهیم که برایشان سودآوری خواهد داشت.

وی درباره عملکرد بانک مرکزی، بر این باور است اقتدار بانک مرکزی در چارچوب وظایفش مهم است. رئیس جمهور حتما باید نظارت داشته باشد تا بانک مرکزی وظایف خود براساس قانون جدید اجرا کند. اگر بانکی خلق پول بی رویه می کند، باید بانک مرکزی نظارت داشته باشد. بانک ها اول برای بنگاه های خود تسهیلات می دهند بعد برای دوستان خود و بعد چند تکلیف تسهیلاتی انجام می دهند. بانک ها در هر عرصه ای وارد می شوند ولی باید تخصصی شوند و کارویژه بانک ها مشخص شود. بانک ها در قبال خلق پول باید محو پول هم انجام دهند. رئیس جمهور باید بر بانک مرکزی نظارت کند.

این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری می گوید اگر ما امروز از یک جهان فرصت و یک ایران جهش حرف می زنیم فقط شعار نیست بلکه یک برنامه علمی است که متناسب با هر ایرانی این ظرفیت وجود دارد. رئیس جمهوری باید بتواند این ظرفیت را برای هر ایرانی فراهم آورد.

وی تاکید دارد که در بحث پرداخت تسهیلات تبعیض فراوانی دیده می شود و 50 درصد مردم نتوانسته اند هنوز از بانک ها تسهیلات دریافت کنند بنابراین باید روی این موضوع که تسهیلات در چه زمینه ای ارائه شود، نظارت کرد.

بحث مسکن موضوع دیگری بود که وی به آن اشاره کرد و تاکید کرد: مشکل مسکن با شعار حل نمی شود. مسکن فقط خانه نیست محل آرامش است، مهم این است که در کنار مسکن، مردم شغل و احساس ترقی و پیشرفت داشته باشند. امروز شاهد این هستیم که قیمت ها در تهران بسیار بالاست در حالی که قیمت ساخت همان خانه هزینه مشخصی دارد و هزینه زمین است که چندین برابر دیگر شهرهاست.

سعید جلیلی با اهداف مسکنی مشخص وارد صحنه رقابت شده که همان راه را دنبال می کند. البته برخی از این طرح ها در دولت شهید رئیسی اجرا شده که باید ادامه یابد.

اعطای تسهیلات و اختصاص زمین برای توسعه ساخت وساز مسکن، برطرف کردن نقایص طرح های مسکن مهر و نهضت ملی و ادامه آن، تهیه برنامه جامع برای تولید مسکن، خانه دار کردن مردم با واگذاری زمین های دولتی به تعاونی های مسکن و ساخت حداقل یک میلیون مسکن در سال از برنامه های جلیلی بوده و هست.

سعید جلیلی ریشه مسئله مسکن را در زمین می داند و معتقد است با رفع انحصار و تبعیض در زمین، می توان موضوع مسکن را ساماندهی کرد. وی برنامه هفتم توسعه و امکان اضافه شدن دو درصد از مساحت کشور به محیط سکونت گاهی را فرصتی برای بازار مسکن می داند اما معتقد است نباید در این زمینه نگاه تک بعدی داشت. به عقیده وی، نگاه به مسکن وقتی نتیجه می دهد که از آمایش سرزمینی استفاده کنیم تا مسئله اشتغال نیز تامین شود.

وی می گوید مسکن فقط خوابگاه نیست؛ معماری و موضوع های فرهنگی نیز در ایجاد مسکن اهمیت دارد تا محلی برای آرامش ایجاد کنیم و باید فرد در یک دقیقه از محل سکونت به محل تفریحی برسد.

گفتنی است، با توجه به نیاز سالانه کشور به بیش از یک میلیون واحد مسکونی، دولت سیزدهم طرح ساخت چهار میلیون مسکن طی چهار سال را در دستور کار قرار داد که طبق اعلام وزارت راه و شهرسازی تاکنون دو میلیون و 650 هزار واحد به مرحله ساخت رسیده و در این روزها 166 هزار واحد دیگر از آن افتتاح شده و تحویل داده شده ها به 700 هزار واحد رسیده است. در صورت ادامه این طرح، همراه با اعطای زمین رایگان و تسهیلات ارزان قیمت به مردم، می تواند موجب ثبات بازار مسکن و اجاره بها شود.

سیاست مسکنی مشترک نامزدهای جریان انقلابی که همگی از جلیلی حمایت کرده اند اما ساخت مسکن و اعطای زمین رایگان و تسهیلات ارزان به مستاجران و بدمسکن هاست. جلیلی، قالیباف، قاضی زاده و زاکانی هر یک به شکلی بر این سیاست تاکید کرده اند اما پزشکیان گفت که کار را به کارشناسان خواهد سپرد.

این نامزد چهاردهمین دوره ریاست جمهوری با اشاره به نبود شفافیت در سیستم مالیاتی و فشار آن بر اقشار ضعیف جامعه معتقد است که به میزانی که یارانه می دهیم از خانواده ها مالیات اخذ می کنیم؛ به طور مثال خانواده ای چهار نفره با میانگین دریافتی 14 میلیون تومان حقوق، طبق قانون مالیات، قریب به 10 درصد از حقوق خود مالیات می پردازند؛ این خانواده که به ازای هر نفر 400 هزار تومان یارانه می گیرد، به همان میزان مالیات می پردازد؛ در حالی که بسیار افراد با درآمدهای بالا، با عدم شفافیت مالی از مالیات فرار می کنند.

سعید جلیلی در تشریح برنامه های خود برای نظام توزیع یارانه در دولت آینده، اعتقاد دارد: چند طرح در این زمینه آماده کرده ایم و در نظر داریم که حتما انرژی به بهترین شکل مصرف شود و یارانه مردم عادلانه باشد؛ این طرح موجب مدیریت بهتر مصرف می شود و مردم نیز براساس منافع خود، مصرف انرژی را مدیریت می کنند.

از دیگر برنامه های مطرح شده از سوی سعید جلیلی تلاش و مبارزه برای کاهش فقر و بیکاری است.

وی معتقد است که بایستی با فقر و بیکاری مبارزه کرد و برای این منظور در دولت احتمالی وی نیز برنامه هایی پیش بینی شده است؛ زمانی که در ایجاد شرایط اولیه اشتغال، مشکل وجود داشته باشد و فقر، بی سوادی و بیماری یک چرخه درست کرده باشند، مشکلات حل نخواهد شد؛ مادامی که این چرخه وجود داشته باشد، رفاه نمی توان داشت.

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری با اشاره به موقعیت و جایگاه ایران معتقد است: کشور ما موقعیت بسیار خوبی دارد و می تواند در برخی کالاها ، هاب منطقه بشود. امروز باید روابط اقتصادی ما متناسب باشد و بیشترین روابط اقتصادی را با کشورهای همسایه از جمله پاکستان و سوریه داشته باشیم نه اینکه برخی کشورها روابط بیشتری با این کشورها نسبت به ما داشته باشند. بازار پتروشیمی و صنایع پایین دستی در منطقه 135 میلیارد دلار است که سهم ما خیلی کم است و باید حضور فعال داشته باشیم.

مواضع سعید جلیلی درباره مسائل مختلف اقتصادی چنین است؛ او می گوید؛ ما در 10 سال گذشته در «دولت سایه» به این اندیشیده ایم و با شبکه ای گسترده از نخبگان و اساتید حوزه های مختلف پیرامون آن بررسی های کارشناسی انجام داده ایم. پیشرفت های مردم ما و روندهای جهانی به ما نشان می دهد، ما امروز در یک فرصت تاریخی هستیم. (اظهارات جلیلی در زمان ثبت نام انتخابات 1403)

جلیلی می گوید؛ راجع به FATF با قاطعیت می گویم که لازم نیست بدانیم به نفع کشور ماست یا نیست؟ امضای کنوانسیون ها هیچ فایده ای برای کشور ندارد و حاضرم با هرکسی در این قضیه مناظره و بحث کنم. چرا؟ برای اینکه خود بیانیه FATF می گوید اگر این را امضا کنید باید گام بعدی را برای شما تعریف کنم. خود بیانیه FATF می گوید این 39 کاری هم که کردید، 16 مورد آن را قبول کرده ام. چرا به مردم مسئله را غلط می گویید، برای این است که نمی دانید. البته من خوشبینانه می گویم (برنامه های انتخابات ریاست جمهوری سال 1400).

مسعود پزشکیان با شعار «دولت عدالت، قانون و انصاف» به صحنه انتخابات ورود کرد اما پشت سر او اعضای دولت روحانی و مسببان فاجعه اقتصادی دهه 90 (دهه سوخته اقتصاد ایران به تعبیر بانک جهانی) به وضوح دیده می شوند. امثال عباس آخوندی، زنگنه، کلانتری، نوبخت، ابتکار و امثالهم؛ دولت های هاشمی، خاتمی و روحانی را زمین زدند و مردم را در طول 35 سال اخیر، گرفتار انواع مشکلات کرده و بعدا تقصیر و قصورها را به گردن رئیس جمهور و دیگران انداختند. حضور این افراد در هر دولتی و هر کشوری مایه خسران سنگین برای آن حکومت و ملت است.

در ادامه به بررسی بخشی از اظهارات پزشکیان در حوزه اقتصاد و مباحث پیرامونی آن که بازتاب نظرات مشاوران دولت افکن اوست می پردازیم.

مسعود پزشکیان؛ نامزد اصلاح طلبان در انتخابات ریاست جمهوری که در گذشته وزیر بهداشت بوده، پیش از این از نحوه ساخت مسکن انتقاد کرده و گفته بود: مشکل اساسی ما با ساخت این تعداد مسکن حل نمی شود. آن همه پول و امکانات به دست احمدی نژاد آمد اما نتوانست دو میلیون مسکن را تا آخر بسازد، بقیه اش را دولت روحانی انجام داد و هنوز هم تتمه اش مانده است. چطور می خواهند در هر سال یک میلیون مسکن بسازند؟ اصلا مصالحش را دارند و جایگاهش را مشخص کرده اند؟

به گفته این نماینده مجلس ما قانون گذاران، سیاستمداران و حاکمان باید سیاستی را برای حل این مشکل در نظر داشته باشیم. رئیس جمهور محترم قول ساخت سالانه یک میلیون مسکن را داده بود که عملا غیرممکن است اما می شود حداقل تلاش کرد به آن سمت برویم اما متاسفانه این تلاش را نمی بینیم.

حالا باید ببینیم پزشکیان که از طرح مسکن مهر و نهضت ملی مسکن انتقاد کرده چه راهکارهایی برای خانه دار کردن مردم دارد. پزشکیان مورد حمایت جریانی است که عباس آخوندی؛ وزیر راه و شهرسازی و عامل هشت برابر شدن قیمت مسکن در دولت روحانی و مفتخر به نساختن مسکن مهر، گزینه اولش بوده و بیم آن می رود که در مسند ریاست جمهوری از راهکارهای مسکنی او استفاده کند و به کابوس مردم تبدیل شود.

سیاست های مسکنی آخوندی در دوره روحانی تا چند دوره، چه اصلاح طلب و چه اصولگرا، گریبانگیر دولت ها و مردم خواهد بود. مگر اینکه، یک دولت با اعطای زمین رایگان و تسهیلات، به سرعت تبعات آن دوره تلخ را جبران کند.

با توجه به نفوذ آخوندی در اصلاح طلبان، کاندیدای آنها مجبور خواهد شد نسخه مسکنی آخوندی را اجرا کند.

همان طور که در نفت باید ژنرال زنگنه را دریابد و قوت لایموت مردم را به کلانتری مخالف خودکفایی بسپارد و بخش کلان را به نوبخت تحویل دهد که در شهر خودش هم رای نیاورد و واردات بنزین را به ابتکار خواهند سپرد تا به نام محیط زیست، سوخت آلاینده وارد کند!

خسارت های امثال آخوندی، زنگنه، کلانتری، نوبخت، ابتکار و امثالهم که اصلاح طلب اصیل هم نیستند به اقتصاد کشور و معیشت مردم، به این راحتی جبران نمی شود و جریان اصلاح طلب، نیازمند کنار گذاشتن این افراد از پیدا و پنهان خود و پوست اندازی با نیروهای جوان و اصیل است. مردم با انتخاب پزشکیان، در واقع به این افراد رای می دهند و زندگی را بر خود بسیار سخت تر می کنند.

پزشکیان معتقد است حتی دیپلماسی منطقه ای و مبادله بانکی با چین هم بدون تصویب FATF به درد نمی خورد؛ چراکه آمریکا با بردن یک قطعنامه به سازمان ملل می تواند ما را فلج کند؛ قدم اول مقابله با رانت، فساد، رشوه و قاچاق وجود FATF داخلی است. باید نوع سیاست و تعامل مان با دنیا را عوض کنیم، به بازار های جهانی وارد شویم و نگاه خصمانه نداشته باشیم.

این در حالی است که دنیا پس از کرونا بسیار تغییر کرده و سرعت شکل گیری جهان چندقطبی، افزایش یافته است. بنابراین، کشورها مثل گذشته به حرف و نظر آمریکا نیستند.

چین با یک نظام مالی مستقل در بریکس و شانگهای، راه خود را می رود و اروپا در حال اقبال به دولت های ملی گراست که بعضی از آنها سیاست نگاه به شرق دارند. حتی خاورمیانه هم آن تبعیت گذشته را از آمریکا ندارد.

البته در همین سال های اخیر هم ایران بدون FATF و با وجود تحریم های حاصل از برجام و قبل از برجام، فروش نفت خود را افزایش داد و پولش را هم گرفت و هم صادرات غیرنفتی خود را به رکورد بیش از 50 میلیارد دلار رساند. اقتصاد ایران، درگیر تحریم داخلی از راه دولتی ماندن است که دلیل آن تعارض منافع افراد و گروه هایی است که بعضا حامی کاندیدای اصلاح طلب هستند. اقتصاد جهان، سالهاست که شرکتی شده است و با این بروکراسی ها و کندی و کرختی «اقتصاد دولتی اداری» در ایران، بدون تحریم هم کشورها به سختی با ما کار می کنند.

من معتقد به بازار آزاد و اخذ مالیات از مردم هستم. باید سازوکاری تعیین شود که براساس کدملی، کدپستی و... واحدهای مالیاتی تشکیل دهیم و آن را به بانک ها متصل کنیم؛ چراکه شفافیت چرخه مالی رخ می دهد و دولت موظف به جبران کسری بودجه می شود؛ ما نمی خواهیم در زندگی مردم سرک بکشیم اما قانون دنیا این است (اظهارات به تاریخ 23/01/1400). اگر یارانه ها حذف شود و بازار آزاد شود و سوبسیدها به دهک های پایین تعلق گیرد مشکلات اقتصادی حل خواهد شد (اظهارات به تاریخ 23/01/1400).

بنزین را باید به قیمت بازار آزاد یعنی 20 هزار تومان و به صورت سهمیه بندی شده بدهند. در صورت عدم مصرف شهروند بتواند در بازار آزاد بفروشد. اگر یک فرد روستایی ماهی 20 لیتر بنزین داشته باشد، می تواند بنزینش را به قیمت 20 هزار تومان یعنی 400 هزار تومان بفروشد و اگر خانواده ای پنج نفره داشته باشد ماهانه یک میلیون و 200 هزار تومان دارد. ما با روشی که در آبان 98 اتخاذ کردیم فقرا را فقیرتر و ثروتمندان را ثروتمندتر کردیم. به همین خاطر مردم برای اعتراض به خیابان ها آمدند. اگر صادقانه به مردم گفته شود مردم خواهند فهمید که بنزین 20 هزار تومانی به نفع شان است (اظهارات به تاریخ 23 فروردین 1400).

هیچ جای دنیا آن طور که ما سوبسید می دهیم سوبسید نمی دهد چراکه گندم را از کشاورز چهار هزار تومان می دهیم و آن طرف مرزهای ما 10 هزار تومان خریداری می شود (اظهارات به تاریخ 23/01/1400). افرادی که فساد (چای دبش) را انجام دادند، کسانی اند که خود را با سیستم به راحتی قاطی کردند اما به راحتی از این دست رانت ها می گیرند و می خورند (اظهارات به تاریخ 20/09/1402).

البته پزشکیان به رانت های اعطا شده در دولت روحانی که اعضایش در ستاد او هستند اشاره ای نمی کند؛ 18 میلیارد دلار ، 60 تن طلا و... حال آنکه فساد، فساد است و نباید با آن جناحی برخورد کرد.

اینکه ما تلاش کنیم رای را شفاف کنیم اشتباه است؛ بلکه به جای شفاف کردن رای، جریان پول و داده و کالا و زمین و کوه هایی که می خورند شفاف شود.

اعتقاد دارم که در شرایطی که افشای بعضی مسائل باعث سوءاستفاده دشمنان شود می توانیم شفاف نباشیم (اظهارات به تاریخ 23/01/1400).

برنامه ام برای بازار بورس در وهله اول شنیدن سخن کارشناسان طبق شواهد علمی است (اظهارات به تاریخ 23/01/1400).

درخصوص ماجرای ارز نیز مخالف هر نوع ارز غیر آزاد هستم. ما در کشور تورم داشتیم و در عین حال دلار ثابت بود. این وضعیت یعنی هر کسی دلار می گرفت رانت ایجاد می کرد (اظهارات به تاریخ 23/01/1400).

پزشکیان می گوید؛ اصلی ترین چالش اقتصادی کشور، اجرا نشدن صحیح اصل 44 قانون اساسی و دستور مقام معظم رهبری در رابطه با تقویت بخش خصوصی و تعاونی هاست (اظهارات در تاریخ 5/12/1402). در مواردی به خصوصی سازی معتقد نیستم.

مثلا اعتقاد دارم که حوزه بهداشت و درمان غیرقابل واگذاری به بازار است اما در بقیه حوزه ها بازار آزاد را قبول دارم (اظهارات به تاریخ 23/01/1400). اما نمی گوید که آزادسازی هزینه درمان، نسخه همان هایی است که در ستاد او هستند.

با نگاهی به کلیات دیدگاه های اقتصادی سعید جلیلی می توان به مواردی از جمله مدیریت کارآمد منابع مالی و انسانی، انضباط مالی برای ایجاد ثبات اقتصادی و رفع ناترازی ها، کاهش فقر با ایجاد اشتغال و مسکن و همچنین استفاده از موقعیت منطقه ای اشاره داشت.