امروز سه‌شنبه ۱۲ تیر ۱۴۰۳، شماره ۸۵۰۰
ویژه
۸

آینده سیاسی غزه بدون حماس نشدنی است

دولت رژیم صهیونیستی که از ابتدای طوفان الاقصی با اهداف گوناگون تلاش کرد اشغالگری و جنایت را در حق مردم فلسطین به انتهای درجه برساند، اکنون در ورطه عدم دستیابی به اهداف اعلامی، نه تنها دچار تنش و بحران های داخلی شده که به اذعان بسیاری از مقامات و تحلیلگران عبری، آینده رژیم صهیونیستی نیز در سایه لجاجت های نتانیاهو برای تداوم جنگ و نسل کشی به فروپاشی نزدیک شده است.عدم برآورد چشم انداز روشنی از جنگ و ناکامی صهیونیست ها از این اهداف چون حذف حماس و آزادسازی اسرای اسرائیلی در پی استراتژی کشتار مردم غزه، اکنون رژیم صهیونیستی را در سرگردانی مفرطی فرو برده است که حتی شریک «آهنینش»، ایالات متحده هم نقشه راهی برای برون رفت از بحران های رو به تزاید ندارد و تنها به طرح آتش بس و طرح موذیانه و مبهم کشور فلسطین چنگ انداخته است که هدفی جز تامین منافع اسرائیل از راه آزادسازی اسرا ندارد. در همین رابطه است که حماس هم با آگاهی و درک فرامتن آتش بس، تنها به آتش بس پایدار و عقب نشینی ارتش صهیونیستی از نوار غزه تاکید دارد.

از یک سو، حفظ قدرت حماس با وجود حملات خونبار و گسترده در سرزمینی محدود که آتش را از زمین و آسمان و دریا به سوی مردم روانه ساخته و بخش زیادی از نوار غزه را به تصاحب ارتش درآورده، کابوس این روزهای مقامات صهیونیستی و امریکا شده، چراکه نه تنها حملات از سوی گروه های مقاومت فلسطین از ابتدای طوفان الاقصی تداوم خود را حفظ کرده است که مبارزین قسام همچنان به ساخت سلاح در این شرایط ادامه می دهند. از سوی دیگر به اعتراف بسیاری از مقامات رژیم صهیونیستی، حماس نه فقط یک گروه شبه نظامی که یک باور عمیق نزد مردم فلسطین است و از این رو نابودی آن ممکن نیست و در نهایت حمایت های مردمی را با وجود فشارهای فزاینده حمله به مردم، با خود همراه خواهد داشت.در همین رابطه روز دوشنبه گردان های «عزالدین القسام» شاخه نظامی جنبش حماس، ویدیوی جدیدی از کارگاه اسلحه سازی خود همزمان با تداوم حملات رژیم صهیونیستی به نوار غزه منتشر کرد که در آن در حال آماده سازی ده ها بمب انفجاری است. طبق فیلم، روی این بمب ها عبارت «بمب عملیات استشهادی» درج شده است که به طور طبقه ای داخل جعبه های سیاه قرار داده می شوند. طبق گفته القسام، این ویدیو گواه آن است که این جنبش آمادگی خود را در تقابل با صهیونیست ها حفظ کرده و تمکین آن به مذاکرات جبهه امریکایی-صهیونیستی و حتی خیال تسلیم پذیری آن، نشدنی است.

این موارد اثبات می کند که تلاش های مفرط بایدن به همراه صهیونیست ها برای ترسیم و جا اندازی فردای غزه بدون حماس در افکارعمومی فلسطینیان و همچنین در ابعاد بزرگ تر نزد سیاستمداران جهانی به بن بست رسیده است. این در حالی است که تکاپوهای دیپلماتیک فرستاده های امریکایی به غرب آسیا نیز نتوانسته است سیاست مدنظر کاخ سفید را در قبال موضوع جنگ غزه و مسائل پیرامون آن همچون ممانعت از حملات حزب الله پیاده سازی کند.

از سوی دیگر، امروزه گروه مقاومت فلسطین به طور جداگانه تعریف نمی شود و در میانه قیام گروه های مقاومت علیه صهیونیست ها و امریکایی ها، یکی از حلقه های تفکیک ناپذیر جبهه مقاومت بازتعریف شده است؛ لذا پشتوانه سیاسی جنبش حماس که با رایزنی های منطقه ای و فرامنطقه ای تثبیت شده، می تواند مولفه ای مهم در تعیین جایگاه آن در آینده سیاسی غزه محسوب شود و کنش های سیاسی غرب را برای به انزوا و حذف سیاسی آن مهار کند.

در مجموع، دومینوی ناکامی در عوض حفظ قدرت حماس و افزایش قوای آن با حامیان منطقه ای، اعتبار سیاسی حماس را در معادلات فلسطین حفظ کرده و احتمالات پیش فرض غرب را برای دور نگه داشتن آنها از تصمیم گیری برای آینده غزه و همچنین عدم حضور در آینده سیاسی این منطقه باطل کرده است.

روزمره شدن جلوه های متمایز منازعات سیاسی

همراه با شکاف ها و جدال های سیاسی بین مقامات سیاسی از ابتدای طوفان الاقصی، روز گذشته اقدام رژیم اسرائیل در آزادی تعدادی از اسرا از جمله رئیس بیمارستان جنجالی شهر غزه منجر به اختلاف و ناراحتی بین مقامات صهیونیست شد و برگی دیگر از درگیری ها را در فضای سیاسی اسرائیل افشا کرد؛ اقدامی کم سابقه از ابتدای جنگ علیه غزه که دکتر محمد بو سلیمه، رئیس بیمارستان شهر غزه به همراه 50 نفر دیگر بعد از هفت ماه بازداشت، آزاد شدند. آزادی این اسیر که جزو پزشکان مهم در نوار غزه است، موجی از خشم و ناراحتی را بین صهیونیست ها به راه انداخت و اولین واکنش از آن وزیر افراطی کابینه رژیم اسرائیل بود. ایتمار بن گویر، وزیر امنیت رژیم اسرائیل خواستار برکناری رئیس شاباک (امنیت داخلی رژیم اسرائیل) به دلیل آزادی مدیر بیمارستان الشفای غزه شد. منابع نزدیک به نخست وزیر رژیم اسرائیل فاش کردند که نتانیاهو در قضیه آزادی رئیس بیمارستان الشفای شهر غزه ناراحت است، برای اینکه او از طریق رسانه ها از این ماجرا با خبر شده و از مسئولان خواسته است در این باره در اسرع وقت پاسخ دهند. در این میان وزیر مهاجرت اسرائیل نیز خواستار توضیحات گالانت در مورد آزادی رئیس بیمارستان الشفاء شد و وزیر ارتباطات نسبت به تصمیم برای آزادی مدیر بیمارستان الشفاء اعتراض کرد و خواهان برکناری رهبران امنیتی شد. لیبرمن، وزیر جنگ پیشین رژیم صهیونیستی نیز مخالفت خود را با آزادی رئیس بیمارستان الشفاء ابراز کرد و آن را یک شکست امنیتی و اخلاقی دانست.

در این میان بحران های چندوجهی در سرزمین های اشغالی و هزینه های امنیتی، اقتصادی و اجتماعی سبب فرونشست مدیریت اسرائیل در عرصه داخلی و خارجی شده و تنها حمایت های تزلزل ناپذیر امریکا به ثبات آن کمک کرده است. به اعتراف بسیاری از مقامات اسرائیل همچون یائیر لاپید، رهبر اپوزیسیون اسرائیل، هم اکنون تل آویو در کنار جنگ، از بحران های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی رنج می برد و تدابیر کنونی دولت چیزی جز فاجعه برای اسرائیل به ارمغان نیاورده است.

در این میان فرسایش جنگ برای اسرائیل و هم رزم آن ایالات متحده در منطقه و بی اثر بودن تلاش های دوگانه کاخ سفید برای بازگرداندن توازن قدرت به نفع خود برابر مقاومت و دور شدن از گسترش تنش ها در منطقه، بر میزان شکست آنها برابر مقاومت افزوده است. این عوامل موجب نگرانی مقامات کاخ سفید از نفوذ در منطقه و در نهایت تنزل هژمونی جهانی شده و تصویری از ناکامی و ناتوانی از حمایت اسرائیل در جهان مخابره کرده است.

در سوی مقابل اما گروه های مقاومت هر روز بیشتر از قبل قدرت درونی خود را به نمایش جهانی می گذارند و جبهه خود را قدرتمندتر از گذشته در صف رویارویی با اسرائیل قرار می دهند و به همین منظور بود که روز گذشته جامعه اطلاعاتی (رژیم صهیونیستی) که در کابوس نبرد با حزب الله لبنان به سر می برد، نسبت به ایجاد یک «جبهه جدید و بسیار نگران کننده در دریای مدیترانه (از سوی یمن) علیه این رژیم هشدار داد. به گفته رسانه های عبری، فارغ از نبردهای کنونی مقاومت یمن، رزمندگان یمنی تهدید جدیدی برای اسرائیل تعریف کرده اند که بر اساس آن قصد دارند علیه رژیم اشغالگر وارد عمل شوند. آنها احتمالا نیروهایی از یمن به شمال آفریقا منتقل خواهند کرد و احتمال دارد این نقل و انتقال ها باعث شود آنان بتوانند تنگه جبل الطارق (نقطه اتصال میان اروپا و آفریقا و میان مدیترانه و اقیانوس اطلس) را نیز تهدید کنند.

آنچه مسلم است، تحلیل قدرت درونی اسرائیل در پی نبرد گروه های مقاومت و منازعات سیاسی که نمادی از آشفتگی سیاسی در اردوگاه اسرائیل است به انضمام بحران های اجتماعی، اقتصادی، مهاجرت و آوارگی و همچنین بحران های سنتی آن همچون جمعیت، هویت و بحران های حقوقی که در سیر گذر زمان نه تنها التیام نیافته بلکه افزایش نیز یافته، منجر به فروپاشی دولت نتانیاهو خواهد شد و بقای اسرائیل را به لبه پرتگاه خواهد برد. بنابراین در این ورطه، نه امریکا و نه رژیم صهیونیستی در مرتبه ای قرار ندارند که بتوانند به تنهایی طرح های یک طرفه خود را برای فردای غزه تحمیل کنند و تصور آینده سیاسی غزه بدون حماس نیز جزئی از خیالات نشدنی آنهاست.