رفع ناترازی ها یکی از دغدغه های مهم رهبر معظم انقلاب در بازدید روز گذشته ایشان از نمایشگاه «پیشگامان پیشرفت، رویداد ملی توانمندی ها و دستاوردهای بخش خصوصی» بود. از قضا روز گذشته جلسه ای در پاستور، برای پیگیری مساله ناترازی تولید و مصرف انرژی با حضور رئیس جمهوری برگزار شد. عنوان این جلسه «پیگیری تسریع در اجرای طرح های احداث نیروگاه های تولید برق از انرژی های تجدیدپذیر، با تمرکز بر نیروگاه های برق خورشیدی» بود.

در این جلسه، معاون وزیر و رئیس سازمان انرژی های تجدیدپذیر و بهره وری انرژی برق وزارت نیرو (ساتبا)، مدیرعامل گروه مالی گردشگری، رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی و رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور حضور داشتند. حاضران در این جلسه، گزارش هایی از مجموع اقدامات انجام شده در زمینه اجرای تصمیم دولت برای احداث حداقل 30 هزار مگاوات ظرفیت تولید برق از این محل ارائه کردند. رئیس جمهوری نیز پس از استماع این گزارش ها گفت: نکته اصلی و محوری برای ما رسیدن به نصابی از ظرفیت تولید برق است که بتوان با تکیه بر آن دوره پیک مصرف تابستان سال آینده را به شکل مطلوب مدیریت کرد.مسعود پزشکیان افزود: بهترین روش برای پیشبرد اجرای این تصمیم این است که کنسرسیومی با محوریت معاونت انرژی های تجدیدپذیر و بهره وری انرژی برق وزارت نیرو و با مشارکت مجموعه های مالی و بانکی و همه بخش هایی که قصد و انگیزه مشارکت در احداث نیروگاه های بزرگ و کوچک خورشیدی دارند، تشکیل شود تا به شکل یکجا و کلی برای خرید پنل های خورشیدی اقدام کند.رئیس جمهوری تاکید کرد: کنسرسیوم مذکور به روزترین و مناسب ترین پنل ها و تجهیزات نیروگاهی مورد نیاز را با کمترین قیمت و بالاترین کیفیت تامین و در داخل میان مجریان توزیع کند تا کار در سریع ترین زمان ممکن و با کمترین هزینه و بهترین کیفیت اجرا شود.بر اساس مباحث این جلسه و تاکیدات رئیس جمهوری، مقرر شد شیوه نامه اجرای این تصمیم در جلسه ای به میزبانی سازمان برنامه و بودجه تدوین شود و در جلسه دیگری با حضور حاضران فعلی و به ریاست رئیس جمهوری، برای اجرا به تصویب نهایی برسد.

جلسه روز گذشته رئیس جمهوری یک خروجی مهم داشت؛ تشکیل کنسرسیومی برای تولید برق خورشیدی. اما همین جلسه، گرچه با بازدید و تاکید رهبر معظم انقلاب برای رفع ناترازی ها همزمان شد، اما ادامه سلسله جلسات رئیس جمهوری در این زمینه بود. پزشکیان کمتر از دو ماه پس از تشکیل دولت چهاردهم، با آگاهی یافتن از ابعاد و اندازه های ناترازی در کشور و نیز وقوف بر این واقعیت که دیگر نمی توان با ساخت نیروگاه های حرارتی که خود متضمن تعمیق ناترازی است، برق تولید کرد، بر تولید برق خورشیدی تاکید کرد. اهمیت مساله تولید برق خورشیدی از آنجایی است که هم اکنون به دلیل کمبود تولید و افزایش مصرف، امکان تولید نیروگاه های جدید حرارتی وجود ندارد. اتفاقا اصرار بر ساخت نیروگاه حرارتی و غفلت از تولید برق از انرژی های تجدیدپذیر بود که باعث ایجاد ناترازی، هم در تولید برق و هم در تولید گاز شد. مسعود پزشکیان در ابتدای دولت خود، با کنار گذاشتن این ایده های منسوخ شده، بر تامین 30 هزار مگاوات ناترازی برق کشور از طریق توسعه نیروگاه های خورشیدی تاکید کرد.اولین جلسه در این باره 19 آبان ماه امسال و به ریاست رئیس جمهوری برگزار شد. در این جلسه که عنوان آن «بررسی راهکارهای رفع ناترازی برق و توسعه نیروگاه های تجدیدپذیر» بود، علاوه بر مدیران وزارتخانه های حوزه انرژی، مدیران بخش خصوصی و سرمایه گذاران فعال در حوزه ساخت نیروگاه های برق هم حضور داشتند. پزشکیان در این جلسه گفت: «به دلیل فوریتی که در این زمینه وجود دارد و تا قبل از رسیدن به پیک مصرف برق، وزرا و مسئولان مربوطه باید هماهنگی های خود را بیشتر کنند و با برطرف کردن موانع پیش روی سرمایه گذاران، هر گونه مجوزی که برای پیشرفت کار لازم است، به سرعت تهیه و در اختیار بخش خصوصی فعال در این زمینه قرار بگیرد.» رئیس جمهوری گفت که «اولویت با سرمایه گذاران و طرح هایی باشد که سرمایه آنها آماده است، اما با موانعی در کسب مجوز و در روند بوروکراسی مواجه هستند و سپس به سراغ مشکلات آن بخش از شرکت های خصوصی بروید که نیاز به وام و تکمیل سرمایه برای حضور در این حوزه دارند.» رئیس جمهوری در همین جلسه خواست که بخش خصوصی، «پیشنهادهای خود برای اجرای پروژه های تولید انرژی، به خصوص انرژی های پاک را هر چه سریع تر ارائه کنند» زیرا به گفته پزشکیان، «طی روزهای آینده جلسه ای برای پیگیری موضوعات این عرصه داریم و پیشنهادهای ارائه شده در آن جلسه بررسی خواهد شد.»جلسه مورد اشاره رئیس جمهوری روز بعد، یعنی 20 آبان ماه برگزار شد. مطابق گزارش های منتشر شده، به نظر می رسد پس از تاکید رئیس جمهوری، در این جلسه پیشنهاد بخش خصوصی برای تولید برق خورشیدی روی میز قرار گرفت. بر همین اساس بود که پزشکیان تاکید کرد که «با توجه به ناترازی موجود در تامین باثبات برق، همه دستگاه های ذیربط باید بسیج شوند تا تسهیل گری لازم برای ساخت نیروگاه های برق پاک از سوی سرمایه گذاران بخش خصوصی انجام شود.»رئیس جمهوری با اشاره به اینکه تعدادی از سرمایه گذاران در جلسه ای، برای ایجاد ظرفیت تولید 30 هزار مگاوات برق خورشیدی و بادی اعلام آمادگی کرده و عنوان کردند که برای این منظور صرفا مجوزها و تسهیلات محدودی از دولت می خواهند، تاکید کرد: «این جلسه برای آن است که موانع پیش روی این سرمایه گذاران برای آغاز کارشان برداشته شود.»راهکارهای اختصاص زمین و صدور مجوز ساخت نیروگاه، صدور سریع مجوز برای سرمایه گذارانی که زمین را در اختیار دارند باهدف آغاز سریع تر کارها، اجاره طولانی مدت زمین به سرمایه گذاران فاقد زمین، و تدبیر برای ایجاد یک نظام تنظیم گری متناسب برای قیمت گذاری، از راهکارهای پیش بینی شده در این جلسه برای آغاز هرچه سریع تر این طرح ها بود.

با این ملاحظات و با بررسی اظهارات، جلسات و دستورکارهای رئیس جمهوری، می توان دریافت که پزشکیان خود را متولی اصلی رفع ناترازی برق کشور در دولت چهاردهم می داند. وی این ماموریت را از دو طریق دنبال می کند؛ اول توقف ساخت نیروگاه های قدیمی حرارتی جدید که خود به ناترازی تولید و مصرف گاز در کشور دامن می زند، و دیگری توسعه برق از انرژی های تجدیدپذیر که سال ها مورد غفلت واقع شد. مساله امروز، بسیج کردن بخش های مختلف دولت برای به ثمررسیدن پروژه های برق خورشیدی است. با این توضیح مهم که قرار نیست این پروژه ها دولتی باشند و با منابع کمیاب دولتی ساخته شوند، این پروژه ها از سوی بخش خصوصی سرمایه گذاری و ساخته خواهند شد، همان بخشی که رهبر معظم انقلاب دیروز بر گسترش فعالیت و زمینه سازی برای کار آنان تاکید کردند. هنر دولت ها از جمله هنر دولت چهاردهم می تواند رفع موانع از جلوی پای این بخش باشد و بزرگ ترین مانع بخش خصوصی، بخش های دولتی و عمومی غیردولتی هستند.