به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

فهرست مطالب مینا مبشر

  • مجتبی نوروزی، علی اکبر حقدوست*، مینا مبشر

    امروزه، دانشمندان بر این باورند که پزشکی دقیق با استفاده از فناوری های پیچیده و اطلاعات به دست آمده از ژنتیک مولکولی، می تواند با بیماری های پیچیده مقابله کند و عدالت در سلامت را فراهم آورد. با درنظرگرفتن اصول اخلاق پزشکی، به کارگیری پزشکی دقیق با چالش های اخلاقی جدیدی روبه رو خواهد شد. این مقاله، با رویکرد اصول گرایی، به طرح موضوع عدالت و برخی چالش های اخلاقی پزشکی دقیق می پردازد؛ چراکه برای بهره مندی از مزایای پزشکی دقیق نیاز است، ضمن شناسایی چالش ها، چهارچوب اخلاقی متناسب با آن تدوین شود. نحوه ی اشتراک گذاری و دسترسی به اطلاعات به دست آمده از پزشکی دقیق می تواند آینده ی شغلی، انتخاب همسر و نوع بیمه ی سلامت افراد را تحت تاثیر قرار دهد؛ همچنین، حفظ حریم خصوصی و استقلال افراد، از چالش های اخلاقی مهم در پزشکی دقیق است؛ زیرا درباره ی امنیت داده ها و نحوه ی دسترسی به آن ها اطمینان کامل وجود نخواهد داشت. در کوتاه مدت و میان مدت، منافع پزشکی دقیق با توجه به طراحی مطالعات و فناوری های گران و پیچیده، به برخی گروه ها محدود خواهد شد و نابرابری در عدالت را تشدید خواهد کرد؛ اما در بلندمدت، با دسترسی آسان و ارزان شدن فناوری ها، انباشت هزینه های درمانی در طول عمر کاهش می یابد و عدالت در بین کشورها و همچنین، درون آن ها برقرار خواهد شد.

    کلید واژگان: اخلاق پزشکی, پزشکی دقیق, عدالت اجتماعی}
    Mojtaba Norouzi, AliAkbar Haghdoost*, Mina Mobasher

    Scientists now believe that precision medicine, which employs complicated technology and information derived from omics, can treat complex diseases and provide justice in health. Implementation of precision medicine will face new ethical challenges, considering the principles of medical ethics. With respect to philosophical principles, this study addressed the issue of justice and some ethical challenges of precision medicine. Because, in order to gain the benefits of precision medicine, a proper ethical framework must be developed while considering the challenges. The manner in which precision medicine information is shared and accessed can have an impact on people’s future careers, marriage choices, and type of health insurance. Furthermore, preserving people’s privacy and autonomy are important ethical concerns in precision medicine since there will be no perfect guarantee about data security and access. Although in the short and medium term, due to the design of studies and expensive and complex technologies, precision medicine will be limited to certain groups and will intensify the inequality in justice, in the long run, with the easy access and inexpensive cost of precision medicine technologies, the accumulation of medical expenses will decrease throughout life, and justice will be established between and within countries.

    Keywords: Precision Medicine, Medical ethics, Social Justice}
  • محمدعلی محققی*، سید محمود طباطبایی، نرگس تبریزچی، سید جمال الدین سجادی، باقر لاریجانی، سید مهدی سیدی، ناصر سیم فروش، مریم خیام زاده، نازآفرین قاسم زاده، مینا مبشر

    اعضای هییت علمی، در تحقق اهداف و آرمان های آموزش عالی و سلامت جامعه تاثیرگذارترین نقش را بر عهده دارند. در دوره معاصر، ایفای نقش فرهنگی و تربیتی استادان در مورد دانشجویان، در سرنوشت سازترین ماموریت آموزش عالی، به اندازه اهمیت و ضرورت مورد توجه قرار نگرفته است، و غفلت از آن خسارت ها و عواقب ناگوار و جبران ناپذیری بدنبال داشته است. در این مطالعه، ضمن تبیین ضرورت و اهمیت، نسبت به شناسایی نقش های فرهنگی برجسته استادان نسبت به دانشجویان (با تاکید بر آموزش عالی سلامت)، اهتمام و راهکارهای نافذ بررسی و پیشنهاد شده است. مطالعه با تلفیقی از  روش توصیفی - تحلیلی و بحث متمرکز گروهی انجام شد. از دیدگاه های منتخبی از استادان صاحبنظر و داده های حاصل از مقالات علمی معتبر بومی و موضوعات مرتبط در اسناد بالادستی استفاده شده است.  یافته های مطالعه در پنج حوزه کلان و چهل موضوع تنظیم شد. "اهداف و آرمانهای فرهنگی"؛ "رسالت عمومی استادان برای تربیت فرهنگی عموم دانشجویان" و "رسالت اختصاصی استادان آموزش عالی سلامت"؛ " شیوه های معتبر" و "الزامات" تربیت فرهنگی دانشجویان" در ذیل هشت موضوع برگزیده در هر محور به ترتیب اولویت شناسایی و توصیه شد. استادان نقش محوری را در تربیت فرهنگی و ارزشی دانشجویان برعهده دارند. شایسته است این مسیولیت، بصورت عینی و شیوه های علمی مناسب طراحی و تحقق  آن در نظام آموزشی رصد و تعالی آن تدبیر گردد

    کلید واژگان: آموزش عالی, استاد, دانشجو, سلامت, فرهنگ و سواد سلامت, فرهنگی}
    MohammadAli Mohagheghi*, Seyed Mahmoud Tabatabaee, Narges Tabrizchi, Seyed Jamaleddin Sajjadi Jazi, Bagher Larijani, Seyed Mahdi Seyedi, Nasser Simforoosh, Maryam Khayamzadeh, Nazafarin Ghasemzadeh, Mina Mobasher

    Academic faculty members play the most influential role in realizing the goals and ideals of higher education and community health. In the contemporary period, the cultural and educational role of professors, in the most crucial mission of higher education, has not received the required and necessary attention, and neglecting it has resulted in irreparable damages and adverse consequences. This study attempted to identify the prominent cultural roles of professors in relation to students (with an emphasis on higher health education), while explaining the necessity and importance, and effective solutions were examined and proposed. The present study was conducted using a descriptive-analytical method and a focus group discussion. Selected views of expert professors and data from authentic local scientific articles and related topics in upstream documents were utilized. The findings of the study were classified into five main themes and forty categories. “Cultural goals and ideals”; “general mission of professors for the cultural education of all students” and “special mission of professors of higher health education”; “authentic methods”; and “requirements for cultural education of students” were identified and recommended under the eight selected topics in each axis in order of priority. University Professors play a central role in the cultural and ideological education of students. It is appropriate to develop this responsibility in an objective manner and with suitable scientific methods and observe its excellence and realization in the education system.

    Keywords: Higher education, Professor, Student, Health, Health literacy, culture, Cultural}
  • محمدعلی محققی*، نرگس تبریزچی، مریم خیام زاده، سید محمود طباطبایی فر، سید جمال الدین سجادی جزی، نازآفرین قاسم زاده، مینا مبشر، سید مهدی سیدی
    زمینه و هدف

     در نظام آموزش عالی سلامت، استادان در محور مسیولیت و کانون هدایت و مرکز ثقل صیانت از ارزش‌ها و دستاوردها و تداوم فعالیت‌ها قرار دارند. هدف از این مطالعه، کنکاشی در رسالت خطیر معنوی، اخلاقی و تربیتی رکن اصلی نظام آموزشی، در شرایط بحرانی و تهدیدآمیز می‌باشد.

    روش‌:

     با روش‌های بحث متمرکز گروهی، مصاحبه نیمه ساختارمند و پرسشنامه محقق ساخته، داده‌ها در 15 محور شناسایی و در هر محور، ضمن مراجعه به نظرات خبرگانی و مطالعات بومی، تبیین اجمالی موضوع، ترسیم ابعاد و رهیافت تحقق ارایه شد.

    یافته‌ها:

     مهمترین مسیولیت‌های اخلاقی- معنوی استادان در بحران‌ها و شرایط غیرعادی، از قبیل رسالت ارزشمند و اخلاق محور استادان در تحولات فرهنگی و اجتماعی، عدالتخواهی، هدایت مسیولانه و صیانت از فراگیران، تدابیر هوشمندانه برای تداوم فعالیت‌ها وپیشگیری از رکود و افت تحصیلی، مسیولیت‌پذیری اجتماعی، مشارکت و ایفای نقش کلیدی در کنترل بحران، روشنگری ابعاد بین‌المللی اتفاقات و بحران‌ها، تلاش و تدبیر برای تامین، حفظ و ارتقای ابعاد اجتماعی، روانی و معنوی سلامت، تبیین و تحقق عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، امید بخشی و امیدآفرینی و پیشگیری از انفعال، رواج روحیه یاس، تحلیل بحران و رهیافت خروج از آن، تحلیل و ارایه شده است. ایفای نقش الگوی اخلاقی و عملی (در همه شیون زندگی، علمی، شغلی و اجتماعی)، برای فراگیران و سیاست‌گذاران معرفی و شناساندن الگوها، پاسخگویی به سوالات، رفع شبهات، و کمک به تنویر افکار و پرورش اندیشه خلاق فراگیران، ترویج آزاداندیشی و نقدپذیری، از دیگر یافته‌های مطالعه است.

    نتیجه‌گیری:

     رسالت استادان در تربیت اخلاقی و معنوی فراگیران آموزش عالی سلامت، و هدایت جریان‌های اخلاقی و معنوی دانشگاه و جامعه، در همه شرایط خطیر و در بحران‌ها و شرایط غیرعادی حیاتی و سرنوشت‌ساز است.در تحقق مسیولیت‌های ارزش محور اخلاقی و معنوی استادان، «تعلیم و تربیت»، «تهذیب و تزکیه»، «دانایی و توانایی»، «مسیولیت‌شناسی و پاسخگویی»، و «اخلاق و معنویت»، اموری لازم و ملزوم، همزاد و همراه، به شمار می‌روند.

    کلید واژگان: اخلاق, استاد, بحران, تربیت اخلاقی, سلامت معنوی}
    MohammadAli Mohaghegh *, Narges Tabrizchi, Maryam Khyamzadeh, Seyed Mahmood TabatabaeiFar, Seyed Jamaleddin Sajjadi Jazi, Nazafarin Ghasemzadeh, Seyed Mahdi Seyed
    Background

    In the higher health education system, professors are in the axis of responsibility and the center of leadership that help protect values, achievements and continuity of activities. The aim of this study is to investigate important spiritual, moral and educational missions of the main basis of the educational system in critical and threatening conditions.

    Methods

    Data were identified in 15 items by means of focused group discussion, semi-structured interview, and researcher-made questionnaire. Description of subjects, delineation of dimensions and solution for implementation were presented for each item by obtaining expert opinions and using native studies.

    Results

    The most important moral-spiritual responsibilities of professorsin critical and unusual conditions that have been analyzed and presented,include:the valuable and ethical-based mission in cultural and social changes, seeking justice, responsible leadership and protection of learners, smart solutions for continuity of activities and prevention of academic dropand recession , social responsibility, cooperationand playing key role in crisis control, clarifying the international dimensions of events and crises, efforts and measures to ensure, maintain, and promote the social, psychological and spiritual dimensions of health, identifying social determinants of health, giving hope and prevention of passivity, analysis of the crisis and finding solutions to it. Playing the role of a moral and practical model (in all of the life aspects, scientific, professional and social)for learners and policymakers, as well as introducing models, answering questions, clearing doubts, and helping promotion of creative thinking and criticism, are other findings of the study.

    Conclusion

    The responsibility of professors in the moral and spiritual education of learners in higher health education, and guiding the moral and spiritual processes of the university and society, are vital and decisive in all dangerous situations and in crises and unusual situations. To implement the moral and spiritual value-based responsibilities of professors, "educating and training", "disciplining and purification of the soul", "knowledge and ability", "responsibility and accountability", and "morality and spirituality", are considered necessary.

    Keywords: Disaster, Ethics Education, Morality, Professor, Spiritual Health, Teacher}
  • سیاوش احمدی نوربخش *، عصمت میراب زاده اردکانی، سیدجاوید آل داود، مینا مبشر، لادن ناز زاهدی، رامین مظاهری نژاد فرد
    مقدمه و هدف
    استفاده از حیوانات در علم، نقش عظیمی در پیشرفت دانش بشری داشته است. با این حال، این موجودات هرچند کاملا قادر به احساس بسیاری حالات ناخوشایند در حین انجام اقدامات علمی می باشند، لیکن قادر به تصمیم گیری آگاهانه برای شرکت یا عدم شرکت در این امور نبوده و در مقابل اقدامات پژوهشگر قادر به دفاع از حقوق خود نیستند. یکی از راه های حمایت از حقوق حیوانات آزمایشگاهی، آموزش پژوهشگران در مورد نحوه صحیح کار با حیوانات آزمایشگاهی است که برای این منظور نیاز به تدوین راهنمای جامعی می باشد. با عنایت به خلاء موجود در این زمینه، پژوهش حاضر به قصد تدوین راهنمای مذکور شکل گرفت.
    مواد و روش کار
    ساختار پژوهش حاضر مبتنی بر ساختار پژوهش کیفی در سیستم های بهداشتی بوده و اساسا بر پایه تکنیک تشکیل گروه های نظام مند متخصصان و ایجاد ارتباط ساختاریافته به روش دلفی صورت گرفت. برای این منظور کلیه اصول و قواعد مستند موجود در کار با حیوانات آزمایشگاهی در کشور جمع بندی شده و سپس با مقایسه و تلفیق آنها با کدهای اخلاقی کار با حیوانات آزمایشگاهی در سایر کشورها، پیش نویس اولیه ای تهیه گردید. پیش نویس مذکور تا زمان رسیدن به حداکثر همگرایی در بین صاحبنظران، مورد بررسی قرار گرفت.
    نتایج
    نتایج این پژوهش بر پایه ساختار تحقیق روایی ارائه شده و نهایتا نسخه نهایی «راهنمای جامع مراقبت و استفاده از حیوانات آزمایشگاهی» حسب نتایج مطالعه، تهیه و به پیوست نوشتار حاضر ارائه گردید.
    نتیجه گیری
    با عنایت به خلاء موجود در زمینه اصول اخلاقی صحیح کار با حیوانات آزمایشگاهی در کشور، مجموعه مذکور می تواند به عنوان مرجعی برای [آموزش] کار با حیوانات آزمایشگاهی در کشور مورد استفاده قرار گیرد.
    کلید واژگان: کمیته اخلاقی, کدهای اخلاقی, اصول اخلاقی, رفاه حیوانات, آموزش کار با حیوانات آزمایشگاهی}
    Siavash Ahmadi, Noorbakhsh*, Esmat Mirabzadeh Ardakani, Seyed Javid Aldavood, Mina Mobasher, Ladannaz Zahedi, Ramin Mazaheri Nezhadfard
    Background And Objective
    Using animals in science have had major contributions in progression of human knowledge. However, this contribution has been always accompanied with varying degrees of pain and suffering for these sentient creatures, whom they are completely unable to defend their rights. In a humane and ethical point of view, we humans are responsible for protecting them. One of the most important means for protecting laboratory animals (LA) is to educate researchers according to the highest available ethical and scientific standards, thus developing the concept of “responsible researching” among the scientific community. The aim of the current study was to develop a comprehensive guide for the care and use of LA in the country. This guide is also aimed to provide a basis for the activity of the animals’ ethics committees in the country.
    Materials And Methods
    The current qualitative study was based on a Health System Research platform and is formed according to the structured communication technique of experts’ panels based on the Delphi method. Primarily any available ethical codes of LA research in the country were collected and integrated. Then, they were compared with the ethical codes of the selected countries and any necessary modification or update of the primary codes were performed to prepare a draft of the comprehensive guide.
    Results
    The draft was evaluated by a selected panel of experts in several rounds to achieve the maximum convergence between the experts. Results are presented narratively.
    Conclusion
    The final version of the guide is presented along with this paper.
    Keywords: Animal ethics committee, Ethical codes, Ethical principles, Animal welfare, Laboratory animal science education}
  • باقر لاریجانی، مینا مبشر، سمانه تیرگر*، فرزانه زاهدی، سوده تیرگر، فریده شریعتی، بنفشه کریمی، فاطمه میرزایی (لطفی آذر)
    مفهوم مرگ بسیار پیچیده است و وجود مباحث عمیق فلسفی، تمایزهای توصیفی و نیز گستردگی طیفی که در بیان ها وجود دارد، شناخت آن را دشوار تر کرده است. اگرچه این مهم برای تمام انسان ها ضروری است، برای فعالان حوزه ی طبابت با اهمیت تر است، چراکه با مصادیق گوناگون آن مواجه هستند و بسیاری از چالش های اخلاقی در مورد مباحثی چون مرگ مغزی، اتانازی و پایان حیات، در گرو معرفت روشنی از مفهوم مرگ است. از طرفی دیگر، دریافت مفهوم مرگ بحثی تجربی نیست و حیطه ی دست یازی علم پزشکی، شاید تنها ملاک یابی مرگ باشد. بر این اساس، پرداختن به شناخت مفهومی از مرگ، رویکردهای الهیاتی را می طلبد. لذا بر آن شدیم تا در مطالعه ای قرآن محور، به برخی از مولفه های «مفهوم شناسی مرگ» دست یابیم. این مطالعه به شیوه ی توصیفی- تحلیلی غیر سیستماتیک، با شیوه ی گردآوری و تحلیل اطلاعات و با استراتژی جست وجوی مفهومی در آیات موضوعی، مولفه های دوازده گانه ای را برای مفهوم شناسی مرگ ارائه می دهد. بدین ترتیب، راه ملاک یابی و مصداق شناسی مرگ از دیدگاه قرآن کریم را باز تر می کند، لذا پژوهش در این دو حیطه برای مطالعات آتی پیشنهاد می شود.
    کلید واژگان: مرگ, مفهوم شناسی, قرآن, خاتمه حیات, اخلاق پزشکی}
    Bagher Larijani, Mina Mobasher, Samaneh Tirgar *, Farzaneh Zahedi, Soodeh Tirgar, Farideh Shariati, Banafsheh Karimi, Fatemeh Mirzaei (Lotfi Azar)
    It is universally acknowledged that death is a complex concept and different factors such as complicated philosophical ideas، contradictory descriptive approaches، and diversity in interpretations add to this complexity. Although a thorough understanding of the notion of death is important for everyone، this concept is of crucial importance to health care providers as they face enormous ethical challenges in the course of their careers. A few instances are controversial issues such as brain death، euthanasia and end-of-life care، where it seems essential to define a set of robust criteria for death. On the other hand، it can be argued that death is not a scientific concept and only different branches of medicine can provide a framework to clarify the subject of death. Therefore، it could be argued that theological approaches may shed some light on this concept. In this article، we aim to extract ontologic components of death mentioned in the Holy Quran، and will move on to propose a set of 12 criteria for death. This may help provide a clear understanding of the concept from the point of view of the Holy Quran، although more research is warranted to further illuminate this complex subject.
    Keywords: death, ontology, Quran, end of life, medical ethics}
  • مجتبی خدامی، مهدی عباس نژاد، وحید شیبانی، مینا مبشر، میترا مهربانی، اکبر آنایی گودری، سحر سالاری
    Mojtaba Khodami, Mehdi Abbasnejad, Vahid Sheibani, Mina Mobasher, Mitra Mehrabani, Akbar Anaie Goodary, Sahar Salari
    Introduction
    Dracocephalum polychaetum bornum is exclusively found in a limited geographical area in the Kerman province; It is used by the local people for treatment of abdominal pain, meteorism and musculoskeletal pain. No study has been performed on the effects of D. polychaetum bornum, so the aim of this work was to assess the role of the extract and essential oil of this plant on pain and anxiety assessed by formalin test and elevated plus-maze (EPM), respectively, in male rats.
    Methods
    Analgesic effects: One hundred twelve NMRI male rats were divided into 14 groups. Aqueous extract and essential oil were administered to 8 groups at doses of 25, 50, 100 and 200 mg/kg i.p., while 2 groups were treated with normal saline, and the last 4 groups (sham positive) received ASA (300 mg/kg) and morphine (2.5 mg/kg). Anxiolytic effect: Forty-two NMRI male rats were divided into 7 groups. Four groups were injected intraperitoneally with 25, 50, 100 and 200 mg/kg of the extract of the plant and 2 groups were injected with normal saline (control group) and 1 mg/kg diazepam (positive sham). Anxiolytic effect was evaluated by EPM.
    Results
    The results showed that the extract but not the essential oil at the dose of 200 mg/kg had a significant analgesic effect 25, 30 and 35 minutes after administration. The findings on the anxiolytic effect revealed that there was no significant difference between groups treated with different doses.
    Conclusion
    This study showed that D. polychaetum bornum had analgesic effects.
  • مینا مبشر، جمیله مهدوی نیا، کاظم زنده دل
    بیانیه ی هلسینکی معتبرترین راهنمای اخلاقی در پژوهش های علوم پزشکی است که تاکنون 8 بار و آخرین بار در سال 2008 بازبینی شده است. شناخت و آگاهی پژوهشگران، شرکت کنندگان در پژوهش های انسانی، نویسندگان و اعضای کمیته های اخلاق و سردبیران مجلات پزشکی از مفاد این بیانیه و تغییرات آن برای بهبود انجام پژوهش های پزشکی و رعایت حقوق شرکت کنندگان در این پژوهش ها لازم است.
    در این مطالعه ضمن بررسی سیر تکاملی بیانیه ی هلسینکی، مفاد آخرین ویرایش (2008) با ویرایش 2004 مقایسه شده و در نهایت تفسیر کاربردی آخرین ویرایش بیانیه و تفاوت های آن نسبت به ویرایش قبلی آمده است.
    در ویرایش 2008 هفت بند جدید نسبت به ویرایش 2004 وجود دارد. چهار مورد از آن ها مربوط به رضایت آگاهانه شامل تاکید بر کتبی و آزادانه بودن آن، گرفتن رضایت مجدد در استفاده از نمونه های انسانی، حق پس گرفتن رضایت از طرف شرکت کنندگان در پژوهش، و شرط امکان نداشتن اخذ رضایت است. سه بند جدید در مورد حق شرکت کنندگان بر آگاهی یافتن از مفاد بیانیه ی هلسینکی توسط محققان، تاکید برسود بردن گروه های آسیب پذیر از پژوهش، و تاکید بر ثبت کارآزمایی های بالینی است.
    آگاهی و شناخت دستورالعمل های بین المللی مانند هلسینکی در به کارگیری صحیح استانداردهای لازم علمی و اخلاقی در پژوهش های پزشکی بسیار حائز اهمیت است. در آخرین ویرایش بیانیه ی هلسینکی بیش از نسخ قبلی بر آگاهی و رضایت شرکت کنندگان در پژوهش و مخصوصا گروه های آسیب پذیر تاکید شده است.
    کلید واژگان: هلسینکی, انجمن جهانی پزشکی, پژوهش, رضایت آگاهانه}
  • نوذر نخعی، حمید نجفی پور، علی اکبر روحانی، شاهرخ رفتاری، مینا مبشر*، فاطمه حسنی
    زمینه و هدف

    به نظر می رسد تعداد موارد سوء رفتار پژوهشی رو به افزایش است. لذا تدوین آیین نامه های انضباطی بیش از پیش ضرورت یافته است. هدف از این مطالعه پیشنهاد و تدوین آیین نامه ای به منظور تبیین انواع سوء رفتار پژوهشی و نحوه رسیدگی به آن است.

    روش کار

    در این پژوهش کیفی، سه نشست توافقی برگزار گردید. در هر نشست 5 تا 6 فرد صاحب نظر در حیطه های مرتبط شامل یک استاد دانشگاه با تجربه کافی مدیریت پژوهشی، دو صاحب نظر در زمینه اخلاق حرفه ای و دو کارشناس خبره در امور حقوقی شرکت نمودند. هر جلسه به مدت 5/1 تا 2 ساعت به طول انجامید. بر پایه جستجوی وسیع متون و تجارب شخصی در دو جلسه اول انواع مختلف سوء رفتار پژوهشی تبیین گردید و در نشست سوم توافق بر سر رده بندی سوء رفتارهای پژوهشی به عمل آمد.

    یافته ها

    در مجموع 49 نوع سوء رفتار پژوهشی شامل 17 نوع خفیف، 22 نوع متوسط و 10 نوع شدید مشخص و تعریف گردید که بر اساس شدت آن، مجازات هایی از«اخطار و احضار شفاهی» تا«بازنشستگی زودتر از موعد با تقلیل مرتبه یا پایه» تعیین گردید. در نهایت چند پیشنهاد توسط اعضای نشست ارائه شد.

    نتیجه گیری

    نتایج این پژوهش، انواع سوء رفتارهای پژوهشی و نحوه برخورد با هر یک را تبیین نمود که خود می تواند بستری برای تنظیم آیین نامه کشوری و مطابق با فرهنگ بوده و همچنین مبنایی برای مداخلات پیشگیرانه باشد.

    کلید واژگان: سوء رفتار پژوهشی, تقلب, پژوهش های زیستی پزشکی, اخلاق}
    Nouzar Nakhaee, Hamid Najafipour, Aliakbar Rohani, Shahrokh Raftari, Mina Mobasher, Fatemeh Hasani
    Background and Objective

    The number of research misconduct cases seems to be increasing so the need for developing a disciplinary charter of research misconduct is felt more than ever. This study was aimed to propose and develop a charter to determine types of research misconduct and dealing with them.

    Methods

    In this qualitative study, three consensus rounds were conducted. Each round consisted of five to six qualified experts with related specialties. They included one member of academic staff with sufficient experience in research management, two experts in professional ethics, and two experts in legal affairs. Each session lasted for 1.5 to 2 hours. Based on an extensive literature review and personal experiences, the different types of research misconduct were extracted in the first two sessions and in the third round, agreement on classification of research misconduct was made

    Results

    In general, 49 types of research misconduct were explored and defined including 17 mild, 22 moderate and 10 severe ones. Based on the severity of each type, an appropriate penalty like "verbal warnings and summons" to "early retirement with reduced payment base" was determined. Finally the expert panel made some comments.

    Conclusion

    The results of this study revealed different types of research misconduct and dealing with them. Such an understanding can lead to a better design of national charters compatible with Iranian culture and it can also be as a base for preventive interventions

  • راهکارهای عملی اجرای دستورالعمل اخلاقی استفاده از حیوانات آزمایشگاهی در پژوهش در کشور
    مینا مبشر، کیارش آرامش، سیدجاوید آل داود، نرگس اشرف گنجویی، کورس دیوسالار، باقر لاریجانی
    مقدمه
    امروزه پژوهش های زیست پزشکی با استفاده از حیوانات آزمایشگاهی وسعت و اهمیت زیادی دارد؛ اما طبق تعالیم اسلامی، انسان فقط حق بهره گیری مشروع از حیوانات را دارد. با توجه به وسعت کار بر حیوانات آزمایشگاهی در کشورمان، با استفاده از مقررات و آیین نامه های موجود و همچنین اطلاعات مشابه در سایر کشورهای جهان، کدهایی برای رعایت شرایط مناسب زندگی حیوانات آزمایشگاهی تدوین شده است. لذا شایسته است پژوهشگران ما با توجه به اصول اسلامی برخورد با حیوانات، کدهای اخلاقی کار با حیوانات آزمایشگاهی را بشناسند و طبق آن عمل نمایند.
    روش ها
    در این مطالعه، ابتدا منابع اسلامی در زمینه رفتار با حیوانات و نیز راهنماهای اخلاقی معتبرکار با حیوانات آزمایشگاهی از سایر کشورها جمع آوری و بررسی شد. سپس، با دسته بندی اطلاعات فوق و بازبینی توسط اساتید زبده، راهکارهای اجرای صحیح و کامل دستورالعمل اخلاقی کار با حیوانات آزمایشگاهی و نظارت بر کار پژوهشگران کشورمان ارائه گردید.
    یافته ها
    با انجام این مطالعه، آیین نامه پیشنهادی کمیته های اخلاق کار با حیوانات آزمایشگاهی، فرم تقاضانامه مجری طرح پژوهشی، چک لیست جهت ارزیابی فرم تقاضانامه مجری، فرم درخواست حمل حیوانات آزمایشگاهی، چک لیست نظارت بر اجرای صحیح موازین اخلاقی کار با حیوانات آزمایشگاهی و چک لیست دیگری جهت نظارت بر نگهداری حیوانات آزمایشگاهی تدوین گردید و دوره آموزشی اصول اخلاقی کار با حیوانات آزمایشگاهی برای پژوهشگران و پرسنل نگهداری حیوانات طراحی و پیشنهاد شد.
    نتیجه گیری
    نظارت دقیق برکار با حیوانات آزمایشگاهی مستلزم تصحیح و تکمیل برنامه های آموزشی پژوهشگران جهت کاربرد حیوانات در پژوهش های زیست پزشکی می باشد.
    کلید واژگان: پژوهش های زیست پزشکی, حیوانات آزمایشگاهی, دستورالعمل اخلاقی}
  • مینا مبشر، نوذر نخعی، کیارش آرامش، علی اکبر حقدوست، باقر لاریجانی
    سابقه و هدف
    تاریخ تحقیقات زیست پزشکی و نتایج ارزشمند مطالعات دانشمندان، اهمیت کاربرد حیوانات را در پژوهش نشان می دهد. احساس مسئولیت در برابرحیوانات تحت آزمایش و توجه به رفاه و حقوق آنان از وظایف اخلاقی هر پژوهشگر می باشد. با توجه به وسعت پژوهش بر روی حیوانات آزمایشگاهی، در این مطالعه کیفی پدیدار شناسی (فنومنولوژی) تجربیات پژوهشگران دو مرکز بزرگ دانشگاهی کشورمان مورد بررسی قرار گرفت.15 سال در رشته های فیزیولوژی، فارماکولوژی، -
    مواد و روش ها
    در این مطالعه کیفی از 10 پژوهشگر دانشگاه های علوم پزشکی تهران و کرمان با سابقه کار 20ایمونولوژی، بیولوژی و دندانپزشکی جهت انجام مصاحبه استفاده شد پس از مصاحبه، برای طبق ه بندی کدها و استخراج موضوع های اصلی از جملات و مفاهیم اصلی بیانشده توسط محققین و با استفاده از دستورالعمل کار با حیوانات آزمایشگاهی در ایران استفاده و موضوعات دسته بندی شد.
    یافته ها
    از پنج موضوع اصلی مورد مصاحبه در موضوع اول: اغلب پژوهشگران به تلاش خود مبنی بر بکار بردن تعداد کمتر حیوانات اشاره کردند اما بیان نمودند که دربسیاری از موارد مجبور به استفاده از تعداد زیادی حیوان هستند. موضوع دوم: پژوهشگران روش های مناسب را جهت بیهوش نمودن حیوان بیان نمودند. موضوع سوم: مصاحبه شوندگان با شناخت و آگاهی کامل از ر وشهای کشتن حیوانات و محدودیتها سخن گفتند، موضوع چهارم: پژوهشگران تاکید زیادی داشتند کسانی که با حیوانات آزمایشگاهی کار می کنند، آموزش لازم را ببینند. موضوع پنجم: پژوهشگران بیان نمودند که نیروهای مراقبت کننده از حیوانات در حیوان خانه های مراکز تحقیقاتی ودانشگاهی کم سواد بوده و آموزش های لازم را ندیده اند.
    نتیجه گیری
    براساس نتایج این مطالعه، پژوهشگران با تجربه کشورمان از دانش خوبی در زمینه اصول اخلاقی کار با حیوانات آزمایشگاهی برخوردارند اما به جهت محدودیت منابع مالی و انسانی در کاربرد آنها دچار مشکلاتی هستند بنابراین پیشنهاد می شود برنامه ریزی آموزشی مناسبی طبق نیازهای پژوهشگران جهت کار با حیوانات آزمایشگاهی صورت گیرد.
  • منظومه شمسی میمندی، غلامرضا سپهری، مینا مبشر، عاطفه پرهیزگار
    سابقه و هدف
    گابپنتین یک داروی ضد صرع است که بر علیه طیف وسیعی از دردها مانند دردهای نوروپاتیک موثر است. ولی در مورد اثر آن بر دردهای احشایی اختلاف نظر وجود دارد. این مطالعه جهت بررسی اثر گاباپنتین بر درد احشایی و نقش گیرنده های اپیوییدی مو و گابا صورت گرفته است.
    مواد و روش ها
    مطالعه به صورت تجربی بر روی موشهای سوری نر بالغ با وزن تقریبی 30 گرم که به سیزده گروه 8 تایی تقسیم شدند انجام شد. حیوانات گروه کنترل، نرمال سالین را 40 دقیقه قبل از تزریق داخل صفاقی اسید استیک 6/0 در صدبه ازایml/kg 4 دریافت کردند و سپس به مدت 90 دقیقه انقباضات شکمی شمارش شد. موشهای گروه مورد نیز گاباپنتین را با دوزهای (25، 50، 100 و 200 kg/i.p /mg) دریافت کرده و سپس انقباضات شکمی مانند گروه های کنترل شمارش گردید. در گروه های دیگر، نالوکسان به عنوان آنتا گونیست اپیوییدی مو (kg/i.p /mg4) یا پیکروتوکسین (75/0، 1، 5/1 kg/i.p /mg) یا بیکوکولین (2و5/1و75/0و5/0 kg/i.p /mg) به عنوان آنتاگونیست گابا 10 دقیقه قبل از تجویز مؤثرترین دوز گاباپنتین دریافت کرده و انقباضات شکمی مانند گروه کنترل مورد شمارش قرار گرفت.
    یافته ها
    گاباپنتین بطور معنی داری تعداد انقباضات شکمی ناشی از اسید استیک را در موش سوری کاهش داد ودوز mg/kg50 آن مؤثرترین دوز بود (01/0p<). تعداد انقباضات شکمی در گروه دریافت کننده نالوکسان با گروه گاباپنتین، اختلاف معنی داری نداشت. پیکروتوکسین و بیکوکولین، اثرمهاری گاباپنتین بر انقباضات شکمی را به صورت وابسته به دوز متوقف کردند(05/0>p). بدین معنی که در گروه دریافت کننده پیکروتوکسین با دوز mg/kg5/1 و بالاتر و بیکوکولین با دوز mg/kg2 و بالاتر به صورت مقایسه با گروه گاباپنتین (mg/kg50) میانگین انقباضات شکمی افزایش یافت (05/0p<).
    بحث و نتیجه گیری
    نتایج نشان داد که پیکروتوکسین و بیکوکولین، به صورت وابسته به دوز موجب مهار اثرضد دردی گاباپنتین بر درد احشایی ناشی از اسید استیک در موش سوری شدند که این امر نشان دهنده نقش احتمالی گیرنده های گاباA دردردهای احشایی می باشد.
    کلید واژگان: گاباپنتین, انقباضات شکمی, گیرنده های اوپیوئیدی, گیرنده های گابارژیک}
  • مینا مبشر، نوذرنخعی، ساره گروسی
    زمینه و هدف
    جو اخلاقی (فرهنگ سازمانی) یک سازمان، آن گونه که توسط کارکنانش درک می شود، بر تجربه های اخلاقی، رضایت شغلی و نوع مراقبت تاثیرمی گذارد. لذا بر آن شدیم تا جو اخلاقی بیمارستان های آموزشی شهر کرمان را بر اساس نظرات پرسنل پرستاری ارزیابی کنیم.
    روش کار
    یک پرسشنامه 26 سؤالی که روایی محتوایی آن با توجه به بررسی متون مورد تایید بوده و پایایی آن نیز در حد قابل قبولی بود (آلفا کرونباخ 92/0)، به فارسی ترجمه شد. پرسشنامه بین یک نمونه متوالی متشکل از 350 پرستار که در چهار بیمارستان آموزشی شهر کرمان کار می کردند توزیع شد. 302 نفر این پرسشنامه را تکمیل نمودند. تمام پرسشنامه ها بدون نام بود.
    بحث و نتیجه گیری
    بیش تر افراد (76%) مونث بودند. میانگین سنی افراد (5/ 8±)4/ 32 بود. پاسخ به عبارت "همیشه" بیش از همه در جواب گویه "مسوؤلم کسی است که می توانم به او اعتماد کنم" و کمتر از همه در پاسخ به گویه "در این بیمارستان پرستاران به خوبی حمایت شده و به آن ها احترام گذاشته می شود" دیده شد. از بین 5 حیطه تشکیل دهنده پرسشنامه، بیش ترین نمره مربوط به مدیران (پرستاری) و کم ترین نمره مربوط به بیمارستان بود. تفاوت معنی داری در مجموع نمرات پرسشنامه بر حسب متغیرهای زمینه ای (سن، جنس، میزان تحصیلات، وضعیت استخدامی و بیمارستان ها) وجود نداشت.
    با توجه به تاثیر قابل توجه فرهنگ سازمانی بر عملکرد پرستاران، به نظر می رسد که بعضی جنبه های فرهنگ سازمانی بیمارستان های آموزشی به ویژه در مواردی که مربوط به پزشکان و مدیران سطح بالا است، نیاز به ارتقا دارند.
    کلید واژگان: فرهنگ سازمانی, جو اخلاقی, بیمارستان, پرسنل پرستاری}
  • تاج پری کلانتری پور، مینا مبشر، مجید اسدی شکاری، شاهرخ رفتاری
    سابقه و هدف
    گیاه پسته جز گیاهان خوراکی است که در طب سنتی خواص متعددی برای آن شناخته شده است. بخش های مختلف این گیاه در درمان بسیاری از بیماری ها کاربرد دارد. هدف از این مطالعه با توجه به مشاهدات تجربی اولیه اثر عصاره پوست این گیاه در کاهش علایم سندرم ترک مرفین در موش های صحرایی نر می باشد.
    مواد و روش ها
    مطالعه بصورت تجربی بر روی 171 سرموش صحرایی نر بالغ از نژاد NMARI انجام شد. حیوانات در سه دسته جهت تزریق حاد عصاره، گاواژ حاد عصاره و گاواژ مزمن عصاره تقیسم شدند. به منظور ایجاد وابستگی به مرفین در حیوانات، مرفین در غلظت های مناسب بمدت 14 روز به آب آشامیدنی آنها افزوده گردید. غلظت های 0.1، 0.2 و 0.3 میلی گرم در میلی لیتر و هر کدام برای 48 ساعت و غلظت 0.4 میلی گرم در میلی لیتر برای بقیه روزها استفاده گردید. در روز پانزدهم نالوکسان بمیزان 2 mg/kg/sc به موش ها تزریق گشته و علایم سندرم ترک بررسی شد.
    یافته ها
    مطالعه فوق نشان داد که عصاره آبکی پوست پسته بصورت تزریقی آن سبب کاهش علایم سندرم ترک مرفین می گردد. بطوری که weight loss در دوزهای 50mg/kg و 100mg/kg دارای اختلاف معنی داری با گروه سالین داشت P<0.05) و p<0.000). Head Shake در تمامی دوزها به جز دوز 50mg/kg اختلاف معنی داری با گروه سالین داشت (در دوز 12.5mg/kg با (p<0.01) و در بقیه دوزها با Wet dog shake.(p<0.05) به جز در دوزهای 50mg/kg و 6 اختلاف معنی داری در بقیه دوزها با گروه سالین داشت (در دوز (p<0.01)12.5mg/kg. در دوز (p<0.01)400mg/kg و در بقیه دوزها با (p<0.05). در بخش گاواژ عصاره به صورت حاد عصاره فقط توانست سبب کاهش معنی داری در میزان از دست دادن وزن بین گروه های 100mg/kg و 50 با گروه سالین گردد. (در دوز (p<0.01)50mg/kg و در دوز (p<0.006)100mg/kg. گاواژ مزمن عصاره در هیچ کدام از دوزها سبب کاهش معنی داری در علایم سندرم ترک مرفین نگردید.
    بحث و نتیجه گیری
    نتایج این مطالعه نشان داد که عصاره پوست پسته بصورت تزریقی می تواند سبب کاهش بعضی از علایم سندرم ترک مرفین گردد. اما از آنجایی که در این مطالعه ازعصاره کامل پوست پسته استفاده شد هاست مشخص نیست که کدام جز آن موثر بوده است.
    کلید واژگان: موش صحرایی نر, وابستگی به مرفین, پسته}
  • مینا مبشر، نازآفرین ابوالقاسم زاده، فتانه سادات بطحایی، کیارش آرامش، باقر لاریجانی
    تقریبا تمام تحقیقات انسانی ابتدا روی حیوان آزمایش می شود تا جواز استفاده بر روی انسان را داشته باشد. اما جهت حفظ حقوق حیوانات بایستی پژوهشگران و افرادی که حیوانات آزمایشگاهی را نگهداری می کنند با اصول اخلاقی پژوهش بر این حیوانات آشنا باشند. طی مطالعه ای مقطعی (توصیفی) 11 مرکز تحقیقاتی دانشگاه علوم پزشکی تهران از نظر وضعیت ساختمان نگهداری حیوانات و دانش، بینش و اظهار عملکرد پژوهشگران و نیروهای نگهدارنده حیوانات ارزیابی شده و یافته ها از طریق نرم افزارSPSS آنالیز گردید.
    در این مطالعه، 29 پژوهشگر و 10 نیروی نگهدارنده حیوانات مصاحبه شدند. اکثر پژوهشگران حداکثر نمره دانش، بینش و عملکرد را در حیطه های انتخاب صحیح گونه حیوان، تعداد حیوان مناسب برای آزمایش، شناخت علائم استرس و درد کسب نمودند و ولی در حیطه های شناخت شرایط محیطی مناسب حیوان، وضعیت آبستنی و شیردهی حیوان و روش های اتانازی و دفع اجساد حیوانات تعداد کمی از پژوهشگران، موفق به کسب نمره حداکثر شدند. نیروهای نگهدارنده حیوانات در همه مراکز مورد بررسی از نیروهای خدماتی بودند. تنها 40 % از نیروهای نگهدارنده حیوانات با اهمیت پژوهش و نقش خود در حفظ سلامت حیوان و صحت نتایج مطالعه آن آگاهی داشتند. 60% آنان با علائم بیماری حیوانات، مشخصات بارداری، میزان نور و تاریکی محل نگهداری حیوان دانش کافی داشتند اما بینش و عملکرد آنها در حد مناسبی نبود. 60% با روش های کشتن حیوانات و روش های پیشگیری از بیماری های مشترک انسان و دام و 50% آنها با روش های دفع اجساد حیوانات آشنایی نداشتند. اما در 80% موارد روشی برای کشتن و دفع اجساد را به کار می بردند. وضعیت ساختمان محل های نگهداری حیوانات آزمایشگاهی از نظر درب ها، پنجره ها و دیوارها، کنترل صدا و شرایط ایمنی نامطلوب بود، و از روش های صحیح دفع اجساد حیوانات استفاده نمی شد.
    لزوم توجه بیشتر به وضعیت ساختمان نگهداری حیوانات آزمایشگاهی و استاندارد سازی آنها مخصوصا از نظر حفظ شرایط محیطی مناسب حیوان و تهیه امکانات دفع اجساد حیوانات بعد از انجام آزمایش مشخص می شود. علاوه براین باید در زمینه شناخت فیزیولوژی و زندگی طبیعی حیوانات و مخصوصا روش های استاندارد کشتن و دفع اجساد حیوانات، آموزش های لازم به پژوهشگران و نیروهای نگهدارنده حیوانات داده شود.
    کلید واژگان: حیوانات آزمایشگاهی, اصول اخلاقی, پژوهشگران, نیروهای نگهدارنده حیوانات}
  • غلامرضا سپهری، منظومه شمسی میمندی، مینا مبشر، رضیه محمدی، عادله محلاتی
    زمینه و هدف
    اوپیوییدها به عنوان داروهای انتخابی در درمان درد حاد، دارای عوارض جانبی زیادی می باشند. استفاده از داروهای دیگر همراه با دوزهای کمتر اپیوییدها موجب کاهش عوارض جانبی، تحمل و وابستگی به این داروها می گردد. لذا در مطالعه حاضر اثر تجویز همزمان گاباپنتین و مرفین در یک مدل درد حاد بررسی شده است.
    مواد و روش ها
    در این مطالعه تجربی 36 سر موش صحرایی نر در 6 گروه 6 تایی مورد بررسی قرار گرفتند. اثر ضد دردی گاباپنتین (30 یا 90 میلی گرم بر کیلوگرم، زیرجلدی) و مرفین (5/0، 1 و 3 میلی گرم بر کیلوگرم، زیرجلدی) به تنهایی یا در ترکیب دو دارو به وسیله آزمون Tail-Flick (زمان تاخیری پس کشیدن دم) در موش های صحرایی نر بالغ سالم هر 15 دقیقه تا 105 دقیقه اندازه گیری شد. گروه کنترل نرمال سالین دریافت کردند. سطح زیر منحنی AUC (Area Under Curve) پس از تزریق در هر گروه به عنوان معیار اثر ضددردی محاسبه شد.
    یافته ها
    گاباپنتین با دوز 90 میلی گرم بر کیلوگرم و مرفین در دوزهای 1 و 3 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن اثر ضد دردی معنی داری را در مقایسه با گروه کنترل نشان دادند (05/0p<). سطح زیر منحنی پس از تزریق 5/0 میلی گرم بر کیلوگرم مرفین و 30 میلی گرم بر کیلوگرم گاباپنتین در مقایسه با موش های کنترل اختلاف معنی داری نداشته و به عنوان دوزهای زیر ضددردی محسوب شد. اما تجویز همزمان دو دوز زیر ضددردی گاباپنتین (30 میلی گرم بر کیلوگرم) و مرفین (5/0میلی گرم بر کیلوگرم) موجب افزایش معنی دار شاخص اثر ضددردی سطح زیر منحنی AUC در مقایسه با مرفین (5/0 میلی گرم بر کیلوگرم) گردید (001/0p<). تجویز هم زمان هر دو دوز گاباپنتین (30 و 90 میلی گرم بر کیلوگرم) با دوزهای ضددردی 1 میلی گرم بر کیلوگرم (005/0p<) و 3 میلی گرم بر کیلوگرم مرفین نیز موجب افزایش معنی دار شاخص اثر ضددردی AUC نسبت به مرفین تنها شد (05/0p<).
    نتیجه گیری
    سطح زیر منحنی پس از تزریق گاباپنتین اثر ضددردی مرفین را چه در مقادیر زیر ضددردی و چه در مقادیر ضددردی در مدل درد حاد به صورت وابسته به دوز افزایش داد.
    کلید واژگان: گاباپنتین, مرفین, تجویز توام, درد حاد, ضددردی}
    G.R. Sepehri, M. Shamsi Meymandi, M. Mobasher, R. Mohammadi, A. Mohalati
    Background And Objective
    Opioids, as drug of choice in acute pain treatment, have many side effects including dependency. Therefore, the combinational therapy of other drugs accompanied with opioids could decrease the side effects, tolerance and opioid dependency. In this study the effect of gabapentin and morphine co-administration was evaluated in acute model of pain.
    Materials And Methods
    In this experimental study, the antinociceptive effect of gabapentin (30 or 90mg/kg, s.c.) and morphine (0.5, 1 and 3mg/kg, s.c.) alone or in combination with gabapentin were measured by Tail-flick test every 15 minuxtes up to 105 mins in intact adult male rats. Control rats received normal saline. Area Under Curve (AUC), as antinociceptive index, was calculated for each groups.
    Results
    Both gabapentin (90mg/kg) and morphine (1 and 3mg/kg) showed antinociceptive response as compared to controls (p<0.05). But there was not any significant differences between the (AUC) of 0.5mg/kg morphine and 30mg/kg gabapentin as compared to controls, so these doses were considered as subanalgesic doses. The co-administration of subanalgesic doses of morphine (0.5mg/kg) and gabapentin (30mg/kg) increased significantly AUC as compared to morphine alone (p<0.001). The co-administration of gabapentin (30 and 90mg/kg) with analgesic doses of 1mg/kg (p<0.005) and 3mg/kg morphine also increased significantly AUC antinociceptive index as compared to controls (p<0.05).
    Conclusion
    Gabapentin enhanced the antinociceptive effects of both analgesic and subanalgesic doses of morphine in a dose dependent manner in acute pain model in male rats.
    Keywords: Gabapentin, Morphine, Co, administration, Acute pain, Antinociception}
  • مینا مبشر، هدایت صحرایی، بهنام صادقی راد، محمد کمالی نژاد، جمال شمس
    زمینه و هدف
    تاکنون تاثیر زعفران بر اثرات سرخوشی آور مورفین مورد بررسی قرار نگرفته است. در تحقیق حاضر، اثر عصاره آبی کلاله گل زعفران (Crocus sativus) بر کسب و بیان ترجیح مکان شرطی شده ناشی از مورفین در موش های کوچک آزمایشگاهی نر نژاد N - MARI در محدوده وزنی 25 - 20 گرم بررسی شده است.
    مواد و روش ها
    این پژوهش به صورت تجربی بر روی 136 سر موش کوچک آزمایشگاهی نر که به طور مساوی در 17 گروه تقسیم شدند (8 سر در هر گروه)، انجام گردید. در آزمایش اولیه، مقادیر متفاوت مورفین و یا عصاره گیاه به حیوانات تزریق شد تا مشخص شود که آیا مورفین و یا عصاره گیاه توانایی القای ترجیح مکان شرطی شده را در این دستگاه دارند یا خیر؟ در بخش دوم آزمایش ها، ابتدا حیوانات مقادیر متفاوت عصاره و پس از 30 دقیقه دوز موثر مورفین را دریافت کردند تا اثر عصاره بر کسب ترجیح مکان شرطی شده ناشی از مورفین بررسی شود. برای بررسی اثر عصاره گیاه بر بیان ترجیح مکان شرطی شده، حیوانات در روزهای آموزش فقط دوز موثر مورفین را دریافت کردند و در روز آزمون 30 دقیقه قبل از شروع آزمایش، مقادیر متفاوت عصاره را دریافت کردند. یافته ها در بین گروه های مختلف با استفاده از آزمون آماری آنالیز - واریانس یک طرفه مقایسه شد.
    یافته ها
    آزمایش ها نشان داد که تجویز مورفین (1 mg/kg، 2، 4 و 8) باعث افزایش زمان سپری شده در قسمت دریافت مورفین گردید (ترجیح مکان شرطی شده) (p<0.001). این افزایش در گروه دریافت کننده دوز (mg/kg 4 و 8) مورفین کاملا معنی دار بود. تجویز عصاره با دوز (50 mg/kg) نسبت به گروه سالین باعث بروز ترجیح مکان شرطی شده گردید (p<0.01). تجویز عصاره گیاه مذکور با دوزهای فوق قبل از تجویز مورفین (8 mg/kg) سبب کاهش معنی دار زمان سپری شده در قسمت دریافت دارو در دوز 100 mg/kg گردید (p<0.05). هم چنین تجویز عصاره به حیواناتی که در روزهای القای شرطی شدن، مورفین با دوز (8 mg/kg) دریافت کرده بودند، سبب افزایش بیان ترجیح مکان شرطی شده ناشی از مورفین گردید که این افزایش در دوز 50 mg/kg عصاره کاملا معنی دار بود (p<0.05).
    نتیجه گیری
    از این آزمایش ها استنباط می شود که عصاره کلاله گل زعفران سبب تضعیف کسب و تقویت بیان ترجیح مکان شرطی شده ناشی از مورفین می گردد. هم چنین، این عصاره به تنهایی سبب بروز ترجیح مکان شرطی شده می شود.
    کلید واژگان: مورفین, ترجیح مکان شرطی شده, موش کوچک آزمایشگاهی, عصاره زعفران}
    M. Mobasher, H. Sahraei, B. Sadeghi, Rad, M. Kamalinejad, J. Shams
    Background And Objective
    The effects of Crocus sativus (Saffron) on the euphoric properties of morphine have not yet been studied. In the present study, the effects of water extract of C. sativus stigma on the acquisition and expression of morphine-induced Conditioned Place Preference (CPP) in male N-MARI mice (weighted 20-25 g) were investigated.
    Materials And Methods
    This experimental study was conducted on 136 male mice that were divided into 17 groups (n=8/group). In a pilot study, different doses of morphine (1, 2, 4 and 8 mg/kg) and C. sativus extract (10, 50 and 100 mg/kg) were injected to the animals, to evaluate the drugs ability in induction of place preference. In the second phase of the experiments, the extract of the C. sativus was administered during or after induction of morphine CPP. Then, CPP were tested in the animals. One-way analysis of variance (ANOVA) was performed for statistical procedure.
    Results
    Administration of morphine (1, 2, 4 and 8 mg/kg), increased the required time in the compartment paired with morphine (i.e. CPP) that was significant (p<0.001) for those animals that received 4 and 8 mg/kg of morphine. Administration of the plant extract (50 mg/kg) also produced a significant CPP (p<0.01) compared with control group. Injection of the same dose of the extract before morphine (8 mg/kg) administration, caused a decrease in the time spent in drug-paired side only in dose of 100 mg/kg of the extract (p<0.05). In addition, injection of the plant extract in the test days to the animals, which reveived morphine (8 mg/kg) in the conditioning days, enhanced the expression of morphine CPP in the animals, that was statisticaly significant for the extract at the concentration of 50 mg/kg (p<0.05).
    Conclusion
    It could be concluded that injection of the extract of C. sativus can inhibit the acquisition but enhanced the expression of morphine-induced CPP. In addition, the extract can produce CPP by itself.
    Keywords: Morphine, Conditioned Place Preference, Mice, Saffron Extract}
  • عباس حق پرست، مینا مبشر
    زمینه و هدف
    ناحیه نوکی بصل النخاع شکمی میانی عمده ترین ارسال کننده نرونهای سروتونینرژیک به شاخ خلفی نخاع بوده و نقش مهمی در تعدیل درد در مسیر نزولی به نخاع دارد. سلولهای این ناحیه دارای گیرنده های گلوتامینرژیک هستند. گابانتین یک داروی ضدصرع جدید است که کاربردهای ضد دردی نیز دارد. در این پژوهش نقش گیرنده های non-NMDA و NMDA در ناحیه نوکی بصل النخاع شکمی میانی به عنوان یک مرکز فوق نخاعی مهم در تعدیل درد، بر پاسخ ضد دردی گاباپنتین مورد بررسی قرار گرفت.
    مواد و روش کار
    در این مطالعه از 56 سرموش صحرایی نر نژاد NMRI با وزن تقریبی 250-300 گرم استفاده شد. برای تزریق داخل هسته ای داروهای 1mg) DNQX و 1ml سالین) و 6mg) MK-801 و 1ml سالین) به ترتیب بعنوان آنتاگونیست گیرنده non- NMDA و NMDA در ناحیه نوکی بصل النخاع شکمی میانی، حیوانات در دستگاه استریوتاکسی جراحی و کانول گذاری شدند. موشها به 7 گروه 8 تایی شامل گروه های دست نخورده، شاهد کاذب، گاباپنتین، گروه DNQX، گروه گاباپنتین + DNQX، گروه MK-801 و گروه گاباپنتین + MK-801 تقسیم شدند. گاباپنتین 75mg/kg به روش داخل صفاقی تزریق گردید. در هر گروه پس از تزریق داروها، هر 5 دقیقه یکبار به مدت 30 دقیقه، زمان تاخیر پس کشیدن دم با استفاده از دستگاه tail- flick ثبت شد. جهت بررسی داده ها از حداکثر درصد اثردهی ممکن (%MPE) به عنوان یک شاخص درد استفاده گردید.
    یافته ها
    نتایج نشان داد که تزریق گاباپنتین باعث افزایش زمان تاخیر پس کشیدن دم (5.86±0.2 ثانیه) و حداکثر اثردهی ممکن (32.64±5.35 درصد) در مقایسه با گروه کنترل (3.81±0.26 ثانیه) شد. از طرفی تزریق همزمان گاباپنتین سیستمیک با DNQX و یا MK-801 به روش داخل هسته ای سبب کاهش زمان تاخیر پس کشیدن دم (به ترتیب 5.48±0.36 و 4.85±0.26 ثانیه) نسبت به گروه گاباپنتین (کاهش ضددردی) گردید.
    نتیجه گیری
    یافته های این تحقیق نشان داد که احتمالا اثر ضددردی گاباپنتین از طریق عملکرد آن بر ناحیه نوکی بصل النخاع شکمی میانی و شاخ خلفی نخاع است. اما با مهار گیرنده های non- NMDA در ناحیه فوق توسط DNQX، راه های نزولی این هسته به شاخ خلفی فعال می شوند. بنابراین، گاباپنتین نمی تواند در سطح نخاع عمل کرده و اثر ضددردی آن کاهش می یابد. مهار گیرنده NMDA در ناحیه نوکی بصل النخاع شکمی میانی توسط MK-801 نیز اثر ضددردی گاباپنتین را کاهش داد. بنابراین بخشی از اثر ضد دردی گاباپنتین، احتمالا از طریق فعال کردن گیرنده NMDA و افزایش رهایش گلوتامات در ناحیه نوکی بصل النخاع شکمی میانی می باشد.
    کلید واژگان: نوک بصل النخاع شکمی میانی, گاباپنتین, NMDA, non, NMDA, تعدیل درد, موش صحرایی}
    Haghparast A., Mobasher M.
    Background
    Rostroventromedial medulla (RVM) is the most principal source of serotoninergic neurons to the dorsal horn of the spinal cord and it has important role in pain modulation. Rostroventromedial medulla neurons have glutaminergic receptors. Gabapentin is a novel anticonvulsant drug, which has antinociceptive used. Therefore, in the present study, we investigated the role of glutaminergic receptors in rostroventromedial medulla as an important supraspinal center, on antinociceptive effect of gabaoentin in rat.Methods and Materials: In this study, 56 NMRI male rats weighing 250-300 gr has been used. Surgical procedure and rostroventromedial medulla cannulation was done in stereotaxic apparatus for intranuclear injection of DNQX (1mg/ml saline) and/or MK-801 (6mg/ml saline) into this area as non-NMDA and NMDA antagonists, respectively. Animals were divided to 7 groups as Intact, Sham-operated, Gabepentin, DNQX, Gabapentin+ DNQX, MK-801 and Gabapentin+MK-801. Gabapentin was injected intraperitoneally (75mg/kg). Then tail-flick latency was recorded for 30 min in 5 min-intervals by tail flick analgesiometer. We used maximal possible effect of drug as an index for its analgesic effect.
    Results
    Gabapentin increases tail flick latency (5.86 ± 0.2 Sec) and maximal possible effect (32.64% ± 5.35) in compared to control group (3.81 ± 0.26 Sec). On the other hand, DNQX and/or MK-801 microinjection in combination with gabapentin, decreased tail flick latency (5.48 ± 0.36 and 4.85 ± 0.26 Sec, respectively) as compared to gabapentin group.
    Conclusions
    These findings have been shown that a part of antinociceptive action of gabapentin is done through the rosroventromedial medulla. DNQX inhibits non-NMDA receptors in this area and activates its descending pathways to the dorsal horn of the spinal cord. Therefore, gabapentin can not be affected on the spinal cord and so, analgesic action of gabapentin is reduced. MK-801 inhibits NMDA receptors in rosroventromedial medulla and it also decreased analgesic effect of gabapentin. It’s possible that gabapentin enhances glutamate release and activates NMDA receptors in the rosroventromedial medulla.
    Keywords: Rostroventromedial medulla, Gabapentin, NMDA, non, NMDA, Pain modulation, Rat}
  • مینا مبشر، فاطمه موسوی، نوذز نخعی، وحید شیبانی
    در بسیاری از فعالیت های پژوهشی کار با حیوانات آزمایشگاهی ضرورت دارد؛ بنابراین، لازم است شرایط مطلوب زندگی سالم و نزدیک به طبیعی برای حیوان در محل نگه داری و آزمایشگاه تحقق یابد.
    هدف از این مطالعه ی کیفی، بررسی رعایت شرایط استاندارد و اخلاقی کار با حیوانات آزمایشگاهی از نظر تهیه و حمل حیوانات، محل های نگه داری آنان، عملکرد و دانش مراقبین و پژوهشگرانی است که با حیوانات آزمایشگاهی کار می کنند.
    برای جمع آوری داده ها، ضمن هماهنگی با مسؤولان مربوطه، پژوهشگر در مرکز تحقیقات دانشگاه و بخش زیست شناسی حضور یافته و 12 مورد طرح تحقیقاتی در حال انجام در این مراکز را درسه حیطه ی ارزیابی پژوهشگران، روش های نگه داری از حیوانات و مراقبین حیوانات مورد بررسی قرار داد. سپس گزارش نویسی شده و پس از خلاصه برداری، تحلیل محتوا انجام شد.
    در ارزیابی پژوهشگران، آشنایی آنان با زندگی طبیعی حیوانات،تاثیر عوامل محیطی بر نتایج مطالعات، کنترل استرس و درد و دفع استاندارد اجساد حیوانات در حد مطلوب نبود. متصدیان نگه داری از حیوانات، آموزش های لازم را در این زمینه ندیده بودند. تنها در یکی از مراکز، اصول استاندارد نگه داری حیوانات از نظر ساختمان، قفس ها و تراکم حیوانات در حدمطلوب بود. ولی امکانات قرنطینه در هیچ مرکزی وجود نداشت.
    با توجه به وسعت کار با حیوانات آزمایشگاهی در کشورمان جهت رعایت ضوابط و استانداردهای ارائه شده برای رعایت اخلاق و حقوق حیوانات و از طرف دیگر به دست آوردن نتایج بهتر و دقیق تر از تحقیقات، بازسازی مراکزنگه داری قدیمی از نظر رطوبت، تهویه، روشنایی و بهداشت، آموزش مسؤولان مراکز، رعایت موازین استاندارد در احداث مراکز نگه داری حیوانات، آموزش به کارگران شاغل در خصوص نگه داری و نظافت مراکز، احداث مراکز جدید، آموزش و ترغیب محققان در رعایت اخلاق و حقوق حیوانات و تاسیس مراکزی برای آموزش به افراد در خصوص کار با حیوانات آزمایشگاه و صدور گواهی نامه های لازم از طرف مراجع ذیصلاح و وجود مراکز نظارتی ضروری به نظر می رسد.
    کلید واژگان: اصول اخلاقی, حیوانات آزمایشگاهی, مطالعه ی کیفی}
بدانید!
  • در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
  • همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال