احمد وفایی بصیر
-
اسطوره، داستان کهنی است که زمانی در نزد اقوام باستانی، حقیقت در نظر گرفته شده و امروزه جنبه داستانی دارد. فلوبر، در داستان «آنتوان قدیس» از اسطورههای ایران باستان به شکل موثری سود جسته و در آن به ویژه علاقه خود به مضمون مواجهه انسان با شیطان را نشان داده است. نیما یوشیج، نیز در منظومه «خانه سریویلی» به اسطورهپردازی پرداخته است. او محتوای مواجهه انسان با شیطان را از فرهنگ گذشته، به ویژه از آنتوان قدیس برگرفته و در آن دخل و تصرف کرده است. شیطان در هر دو منظومه، دارای نقش اساطیری است و کارکردی اجتماعی دارد. در این پژوهش با شیوه تحلیلی-تطبیقی، مضامین مشترک اسطورهای موجود بین خانه سریویلی و داستان آنتوان قدیس، بر اساس اسطوره آفرینش شیطان بررسی شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که نیما در سرودن خانه سریویلی به طور کامل زیر تاثیر داستان آنتوان قدیس، اثر گوستاو فلوبر است.
کلید واژگان: شیطان, سریویلی, آنتوان قدیس, نیما, فلوبرMyth is a kind of story that the ancient people once considered to be true, but today, the emphasis is on its narrative aspect. In the story of The Temptation of Saint Anthony, Gustave Flaubert has made effective use of the myths of ancient Iran, and has shown his interest in the theme of encountering of man and the devil. In the poem of Serivili's House, Nima Yooshij has also made mythopoeia. In this poem, based on his past culture, he has dealt with the encountering of man and the devil and has intervened in it. The devil has a mythological role in both works and plays a social function. The present research, by using analytical-comparative method, examines the common themes of the myths in The Temptation of Saint Anthony and Serivili's House based on the story of the creation of the devil. The findings show that Nima Yooshij is completely influenced by Flaubert's The Temptation of Saint Anthony in composing Serivili's House.
Keywords: Gustave Flaubert, The Temptation of Saint Anthony, Nima Yooshij, Serivili's House, The Devil -
فصلنامه متن پژوهی ادبی، پیاپی 87 (بهار 1400)، صص 298 -315مانی از جمله حکما و متفکرانی است که پس از خویش بیشترین تاثیر را در حوزه عرفان نظری ایران گذاشته است. عقاید وی درباره انسان ایزدی یا قدیم و نبردش با ابلیس، اعتقاد او به دو بن (= سپنته مینو و انگره مینوی دین زردشتی، احمد و ابلیس موردنظر حلاج، احمد غزالی و عین القضات)، جدا ساختن روح از کالبد، تجلی و تمثل عینا با بعضی از تفاوت ها به تصوف کهن ایرانی -که عین القضات هم از جمله میراث داران این تصوف است- انتقال یافته است. هدف بنیادین پژوهش، تعیین، تبیین و تحلیل میزان انطباق اندیشه های عرفانی عین القضات همدانی با مانی در حوزه های یاد شده است. فرضیه پژوهش عبارت است از تاثیرپذیری باواسطه عین القضات از مانی در حوزه دوبن و تاثیر پذیری بی واسطه وی از مانی در حوزه تجلی، تمثل و جدا شدن روح از کالبد تا آنجا که می توان حکم کرد که عرفان عین القضات در حقیقت امتداد عرفان مانی در سه حوزه بیان شده اخیر بوده است. نتیجه پژوهش عبارت است از اینکه «مانی و عین القضات هر دو به این موضوع که هر موجودی در عالم، تمثلی در ملکوت دارد، متفق القول اند. مضاف بر آن عین القضات معتقد است که هر فعلی هم که از آدمی صادر می شود در ملکوت تمثلی نکو یا زشت دارد». در این پژوهش به شیوه توصیفی -تحلیلی به اشتراکات مانی و عین القضات در حوزه اندیشه عرفانی پرداخته شده است.کلید واژگان: مانی, عین القضات, انسان قدیم, تجلی و تمثل, آزادی روحMani is among the philosophers and mystic scholars who had left the most profound effects on the theoretical grounds of Gnosticism which flourished in Iran after them. His beliefs about the divine or ancient human being, his fight against Iblis, his belief in the two bases of being (Spentä Mainyu and Angra Mainyu in the Zoroastrian religion or Ahmad and Iblis as meant by Halaj, Ahmad Ghazali, and Ayn al-Quzat), separating the soul from the body, mystical manifestation and exemplification were transformed exactly or with slight differences to the realms of ancient Iranian Sufism of which Ayn al-Quzat is a notable inheritor. The basic goal of the present study is to determine, explain, and analyze the degree to which Gnostic thoughts of Ayn al-Quzat Hamadani and Mani agree in the mentioned fields. The research hypothesis comprises the tracing of the mediated influence of Mani on Ayn al-Quzat Hamadani in the field of the two bases and also the unmediated effects of Mani on him in the field of mystical manifestation, exemplification, and the separation of the spirit from the body. This influence has been to such an extent that it can be said that Ayn al-Quzat’s Gnosticism is affected by Mani’s Gnosticism in the three different areas. The results of the study are as follows: Mani and Ayn al-Quzat both agree that every creature in the universe has exemplified alternative in the heavenly world (the Malakot), while Ayn al-Quzat believes that each action that human beings do has a good or bad exemplified reflection in the Malakot. In this research project, a descriptive-analytical method is applied to the common grounds in the mystical thoughts of Mani and Ayn al-Quzat.Keywords: Mani, Ayn al-Quzat, Old Human Being, Manifestation, Exemplification, Freedom of the soul
-
زرتشت و عین القضات همدانی هر دو از عارفان و متفکران بزرگ ایران به شمار می آیند که از جنبه های فکری، فلسفی و عرفانی در دوره های پس از خود تاثیر چشمگیر و قابل توجهی داشته اند. با این وجود عین القضات همدانی به واسطه تاخر زمانی که از زرتشت داشته، از بعض تفکرات عرفانی وی تاثیر پذیرفته است که از آن جمله می توان به مباحثی چون سپنته مینو و انگره مینو که همان تجلی جمال و جلال مکتب عرفانی عین القضات است، خرد پاک زرتشت که همان طور وراء عقل مورد نظر عین القضات است، نظریه نظام احسن، انسان محوری، جوهری بودن نیکی و بدی در نهاد انسان، امشاسپندان = وسائط فیض الاهی اشاره کرد. این پژوهش به تبیین نقاط مشترک مذکور در تفکر زرتشت و عین القضات پرداخته است.کلید واژگان: زرتشت, عین القضات, جنبه های مشترک, تفکر عرفانیZoroaster and Eynolghozat Hamadani both are of great mystics and thinkers of Iran who have had impressive and considerable effect on Intellectual, philosophical and mystical aspects after their ages.
However because of time recency from Zoroaster, Eynolghozat Hamadani affected from some of his Mystical thoughts, which amongst them are topics like Sepante Minoo and Angere Minoo That are the manifestation of beauty and splendor of mystic school of Eynolghozat; pure wisdom of Zoroaster which is also beyond desired wisdom of Eynolghozat; the theory of Ahasn System; Human centered; being quintessential of goodness and badness among human being; Amshaspandan equals means of gods grace. The present study explains common points in Zoroaster and Eynolghozat thoughts.Keywords: Zoroaster, Eynolghozat, common aspects, Mystical Thoughts -
این مقاله با عنوان « اصالت رباعیات و اشعار منتسب به ابوسعید ابوالخیر» به شرح و نقد و بررسی آراء محققان در باب رباعیات و اشعار ابوسعید می پردازد. نگارنده در آغاز دلایل محمد منور در باب رد شعرگویی ابوسعید را با توضیحات دکتر شفیعی کدکنی آورده و سپس دلایلی را که سعید نفیسی در شعر سرودن ابوسعید اقامه کرده ارائه کرده، در ادامه نقدهایی را که دکتر شفیعی کدکنی بر این دلایل دارند بازگو شده که این نقدها در کلیت خود صائب اند البته استثنائاتی هم دارند. دلایل خود در شعر سرایی ابوسعید را ارائه کرده است. یک یا دو نص که شعر گویی ابوسعید را رد کرده اند (یعنی دو کتاب اسرارالتوحید و زندگی نامه ابوسعید نوشته ابوروح) رادر تقابل با نصی دیگر(همه نسخ قدیمی مرصادالعباد) قرار داده ایم. روش اجرای پژوهش حاضر توصیفی کتابخانه ای است و نگارنده با رجوع به منابع معتبر پایه های استدلال خویش را متقن ساخته است.کلید واژگان: ابوسعید, رباعیات, انتساب, اصالتThis article with the title originality of poems and quatrains alleged to Abusaied Abolkheyr is described, criticized and studied researchers opinions about poems and quatrains of Abusaied Abolkheyr. At first, the author has brought Mohammad Monavar reasons in rejecting Abusaieds poem-saying, by Dr. Shafiei Kadkanis descriptions and then he has brought Saeid Nafisis reasons about Abusaeid s composing poem, after that he has mentioned criticisms of Dr.Shafiei Kadkani about Saeid Nafisi s reasons that theses criticism are generally correct but there are some exceptions too. In continue, the author has mentioned his reason about Abusaeid s poem saying. This article in some cases put two texts in contrast ( i.e. two books : Asrarotohid and Biography of Abusaeid by Aburooj, and whole of old manuscripts of the book: Mersadolebad, which affirmed composing of one another quatrain from Abusaeid except the quatrain that Mohammad Ebn Monavar has mentioned in Asrarotohid. The Method of this research is descriptive libertarian; and the author is confirmed the bases of his reasoning referencing to the creditable resourcse.Keywords: Abusaeid, poems, quatrain, Relegations, originality
-
گفتمان(Discourse) یا تحلیل النصوص که گاهی مترادف «علم النص» نیز به کار می رود، از اصطلاحات زبان شناسی نوین است که به سرعت در حوزه ادبیات وارد شده وامروزه کاربرد وسیعی یافته است.بی گمان گفتمان محصول ارتباط وتعامل مباشران گفتگودر بافتی اجنماعی وفرهنگی وناشی از روابط افراد جامعه انسانی با یکدیگر است. ابن عربی ومولانا یکی از شگفتی های تبارانسانی هستند که آرا واندیشه های عرفانی آنها از همیشه تا جاویدان چونان خورشیدی درخشان در آسمان معارف انسانی می در خشد.آنچه مسلم است این دوبزرگ با یکدیگرملاقات کرده ونسبت به هم ارادتی فوق العاده داشته اند.در مقاله حاضر به برخی از مشترکات اندیشه عرفانی آنان نظیر وحدت وجود، انسان کامل،آدم ابوالبشر،اعیان ثابته، عدم وعرض، تجلی وابلیس پرداخته شده است. تا کنون در این زمینه تحقیق جامع ومانعی انجام نپذیرفته واین مقاله کوششی است ولو اندک در این راستاکه تاثیرپذیری این دوبزرگ رااز یکدیگرتا حدودی باز می نمایدکلید واژگان: انسان کامل, وحدت وجود, اعیان ثابته, تجلی, ابن عربی, مولاناDiscourse or discourse analysis which is sometimes called Elm-Ol-Nas, is a Modern linguistic expression which has entered into the literature domain quickly and has applied extensively. Without any doubt, discourse is the output of transaction and communication between speakers and hearers in social and cultural texture and results from the relations of the individuals with each other in human society. Ebn Arabi and Moulavi are the wonders of mankind race whose opinions and mystical thoughts are like glittering sun shining in the sky of human education for ever. Certainly, these two great poets met each other and thought highly of one another. In the present article, some common mystical thoughts of them such as unity of existence, perfect man, Adam the father of mankind, permanent archetype, nonexistence and accident, manifestation and devil were mentioned. It is certain that till now in this field there hasn’t been any comprehensive and broad research. This article is a little attempt to show the influence these two great poets has had on each other.
-
بی گمان افکار عرفانی و صوفیانه ی حلاج به احمد غزالی رسیده و از او به عین القضات همدانی، و این هر سه از همیشه تا جاویدان از گردن کشان حوزه ی عرفان و تصوف ایرانی- اسلامی می باشند. این مقاله به بیان اقتباس های عین القضات از احمد غزالی در بسط و تقریر معانی و اسرار و حقایق عشق و اشتراکات آن دو، در این حوزه می پردازد. در آغاز، به بیان مشترکات مبحث عشق و حالات آن، در تمهیدات با سوانح العشاق -که تماما در باب عشق می باشد، پرداخته و در ادامه تاثیر اندیشه های عرفانی احمد غزالی بر عین القضات همدانی که در تمهیدات تبلور یافته، بررسی و تحلیل شده است. سپس به نوع اقتباس های عین القضات از غزالی در سوانح العشاق نیز اشاره می شود که شامل استعمال واژگان مشابه و معانی و مضامین متحد و یکسان است.
کلید واژگان: احمد غزالی, عین القضات همدانی, سوانح العشاق, تمهیدات, عشق صوفیانهThe present article deals with Ein-ol-ghozat’s borrowings from Ahmad Ghazali concerning the expansion and utterance of meaning, the mysteries and truths of love as well as the commonalities of these scholars regarding love. First, the authors have referred to their commonalities in the theme (Love) and its manners in Tamhidat and Savaneh-al- oshagh - totally about love- quoted the effect of Ahmad Ghazali’s mystic thoughts on Ein-ol-ghozat that have been crystallized in Tamhidat. Then we have referred to Ein-ol-ghozat’s type of borrowing from Ghazali that include shared works, meaning, and concepts. Needless to say, mystic thoughts of Halaj have been conveyed to Ahmad Ghazali and from him to Ein-ol-ghozat Hamedani. The three people have always been the advocators of the realm of Iranian Islamic Gnosticism.
Keywords: Ahmad Ghazali, Ein-ol-ghozat, Savaneh-al-oshagh, Tamhidat, borrowing, commonality, love
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.