افشین مجیدی
-
کانسار اسفوردی واقع در شمال شرق بافق و از مهمترین کانسارهای مگنتیت-آپاتیت در منطقه بوده که دارای کانه های عناصر خاکی نادر (REE Minerals) است. در این میان، کانی آپاتیت از نظر دارا بودن بودجه عنصری (بویژهREE)، پایداری در شرایط مختلف دما و فشار و تبادل های یونی در شرایط محیطی جدید، اهمیت دارد. همه این ویژگی ها باعث شده است تا کانی آپاتیت در طی دگرسانی گرمابی، رفتار ویژه ای در هستک زایی کانی مونازیت داشته باشد. بر پایه بررسی های سنگ نگاری و زمین شیمیایی، چهار نسل آپاتیت در این کانسار شناسایی شده که در هر نسل، مقدار عنصری با کاهش مقادیر عناصر خاکی نادر کل (∑REE) و افزایش عناصری چون Ca و P همراه است. در مقابل، افزایش مقدار REE، Na، F و تاحدی Cl درون سیال گرمابی سبب هستک زایی و رخداد دو نسل مونازیت شده است. بر اساس تصاویر الکترونی پس پراکنده (BSE)، مناطق تهی شده از عناصر Na، Si و REE در آپاتیت منطبق بر کانال های میکرونی، منافذ و ریزشکستگی هایی بوده که ادخال های مونازیت در آن شکل گرفته است. تشکیل مونازیت نسل اول و انحلال بعدی آن سبب تشکیل مونازیت های بین بلوری نسل دوم شده است.
کلید واژگان: آپاتیت, مونازیت, عناصر خاکی نادر, کانسار آهن-آپاتیت اسفوردی, دگرسانی گرمابیThe Esfordi deposit is located at northeastern Bafq and is one of the well-known magnetite-apatite deposits in the area which consists of ore minerals hosted REE. Among the various ore minerals, apatite is one of the unique minerals because of its significant properties such as providing a budget of elements (especially in the case of REE), stability over widespread temperature and pressure domains and exclusively ionic interchanges as a respond to re-equilibrium with new environment. All of which can fit the apatite as a main source feeding the new mineral nucleation like monazite during a hydrothermal alteration. Based on petrography and geochemistry studies, mineralization of four generation apatite accompanied with dropping of REE amount in each stages and increasing of residual Ca and P in the next generations. In contrast, culminating amount of REE beside Na, F and limited Cl reached in nucleolus monazite and led to the formation of two generation of monazites. On the BSE images of apatite, the depleted areas are associated with micro-channels and micro-pores containing monazite. Consequently dissolution of nucleolus monazites provides a well chance to form the second generation of monazite as bigger grain than the first ones.
Keywords: Apatite, monazite, rare earth elements, Esfordi Fe-Apatite deposit, hydrothermal alteration
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.