تکتم فتحی
-
تحقیق حاضر با هدف آشنایی و مستندسازی فرهنگ استفاده سنتی از گونه های کاربردی منطقه سرایان در استان خراسان جنوبی صورت گرفت. در این مطالعه، با تهیه پرسشنامه به بومیان هر منطقه مراجعه و مصاحبه ی شخصی با گیاه شناسان سنتی خصوصا افراد مسن و مطلع که دارای اطلاعاتی در زمینه ی گیاهان دارویی هستند، صورت گرفت. مصاحبه ها با محوریت نام محلی گیاهان، فرم رویشی، زمان جمع آوری، نحوه برداشت، اندام مورد استفاده و نحوه مصرف و خواص گیاهان مطرح و تا جایی ادامه پیدا می کرد که پاسخ های تکراری ثبات و صحت مصاحبه را محقق می ساخت. گیاهان جمع آوری شده با استفاده از منابع معتبر گیاه شناسی شناسایی شد. در این مطالعه 133 گونه گیاه با کاربردهای مختلف از منطقه سرایان شناسایی شد که متعلق به37 جنس و37 خانواده بوده که در بین خانواده های Asteraceae، Chenopodiaceae، Lamiaceae و Gramineae از بیشترین سهم برخوردار بودند که از این تعداد 87 گونه، دارویی است. نتایج حاصل از بررسی کاربرد سنتی گیاهان نشان داد که بیشترین استفاده دارویی از گیاهان جهت درمان بیماری های گوارشی، قلبی- عروقی و سیستم تنفسی می باشد. بیشترین کارکرد اندام های مصرفی گیاهان شامل برگ، بذر و میوه بود. بررسی و مقایسه کاربردهای مختلف گیاهان در منطقه مورد مطالعه و همچنین سایر نقاط ایران تشابه موارد مصرف در میان برخی گونه های گیاهی مشابه در مناطق مختلف کشور را به اثبات می رساند. شناخت این گیاهان و مستندسازی دانش پیرامون آن ها می تواند زمینه مناسبی برای شناسایی اثرات درمانی جدید گیاهان، استفاده بهتر از گیاهان دارویی و فرآورده های آن ها را فراهم آورد.
کلید واژگان: دانش بومی, کاربرد سنتی, گیاهان دارویی, منطقه سرایانThe current study was conducted with the purpose of familiarizing and documenting the culture of traditional use of applied species in Sarayan region in South Khorasan province. In this study, after familiarizing with the ways to reach different parts of each region, by preparing a questionnaire we referred to the natives of each region and a personal interview conducted with traditional botanists, especially the elderly and knowledgeable people in the city and village who had information in the field of medicinal plants. The interviews focused on the local name of the plants, vegetative form, collection time, method of harvesting, organs used and how to use and properties of the plants, and continued until the repeated answers ascertained the stability and accuracy of the interview. Collected plants were identified using valid botanical sources. In this study, 133plant species with different applications were identified from Sarayan region, which belonged to 37 genus and 37 families, which had the highest contribution among the families of Asteraceae, Chenopodiaceae,Lamiaceae , Gramineae, of which 87 species are medicinal. The results of studying the traditional use of plants showed that the most medicinal use of plants is for treatment of gastrointestinal, cardiovascular and respiratory diseases. The most application of consumable organs of plants included leaves, seeds and fruits. Investigation and comparison of different application of plants in the studied region as well as other parts of Iran proves the similarity of uses among some similar plant species in different regions of the country.
Keywords: Ethnobotany, Native knowledge, Sarayan region, Medicinal plants, Traditional application -
مجله تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، سال سی و ششم شماره 4 (پیاپی 102، مهر و آبان 1399)، صص 590 -608
به منظور مقایسه برخی ویژگی های اکومورفولوژیکی، فنولوژیکی و فیتوشیمیایی پنیرک (Malva sylvestris L.) در دو منطقه فردوس و طبس، از هر منطقه سه رویشگاه طی سال 1397 به صورت تصادفی انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفت. آنالیز خاک رویشگاه ها حکایت از رشد گیاه پنیرک در خاک هایی با بافت لوم شنی در این دو منطقه داشت. از سوی دیگر خاک رویشگاه های مورد مطالعه در این دو منطقه از نوع قلیایی و با شوری پایین بود. میزان آهک خاک زیادتر از خاک های زراعی بود. نتایج مطالعات فنولوژیکی نیز نشان داد در منطقه فردوس این گیاه در اوایل فروردین رویش یافته و در خرداد ماه گل می دهد. سپس دانه ها از اواخر مهر ماه شروع به رسیدن نموده و اواخر آبان ریزش می کنند. در منطقه طبس شروع رویش گیاه از نیمه دوم اسفند ماه آغاز شده، در اردیبهشت ماه گل می دهد و گلدهی آن تا اوایل پاییز ادامه می یابد. دانه ها از نیمه دوم مرداد شروع به رسیدن نموده و اوایل آبان ریزش می کنند. دوره رکود فعالیت های گیاه در فردوس و طبس به ترتیب با خشکی محیط و شروع فصل سرما همزمان است. آزمایش های فیتوشیمیایی عصاره برگ، گل، دانه و ساقه پنیرک در دو منطقه وجود مواد آلکالویید، تانن، فلاونویید، امودول یا امودین، ساپونین، کربوهیدرات، نشاسته، استرول و استرویید، انتوسیانوزید و کومارین ها را در هریک از اندام های گیاه به صورت کم تا زیاد نشان داد. ترکیب انتراسنوزید در هیچ یک از سه عصاره اتانولی، آبی و اتری مشاهده نشد. همچنین وجود چهار نوع اسید فنولیک توسط کروماتوگرافی لایه نازک (TLC) در دانه، ساقه، گل و برگ گیاه در هر دو منطقه مورد بررسی تشخیص داده شد. اندازه گیری میزان آنتوسیانین برگ نیز نشان داد با افزایش ارتفاع رویشگاه، میزان آنتوسیانین کاهش یافت.
کلید واژگان: پنیرک (Malva sylvestris L.), اکومورفولوژی, فنولوژی, فیتوشیمیTo compare some ecomorphological, phenological and phytochemical properties of common mallow (Malva sylvestris L.) in two regions Ferdows and Tabas, three habitats from each region were randomly selected and studied in 2018. Soil analysis of the habitats indicated the growth of the plant in sandy loam soils. On the other hand, the soil of these two habitats was alkaline with low salinity. Soil lime content was higher than crop soils. The results of phenological studies also showed that in Ferdows, this plant grows in early April and blooms in June. Then the seeds begin to ripen in late October and fall in late November. In Tabas, the plant begins to grow in the second half of March, flowers in May and flowering continues until early autumn. The seeds start to ripen in the second half of August and fall in early November. In Ferdows and Tabas, the recession period of plant activities coincided with dryness of the environment and the onset of the cold season, respectively. Phytochemical analysis of leaves, flowers, seeds, and stems extracts of the plant in two regions showed the presence of alkaloids, tannins, flavonoids, emodol or emodine, saponins, carbohydrates, starch, sterols, steroids, anthocyanosides, and cumarins in low to high amounts in each organ of the plant. Anthracenoside was not found in any of the three ethanol, aqueous and ether extracts. Also, four phenolic acids (linoleic, linolenic, synergic, and paracomaric acids) were detected by thin-layer chromatography (TLC) in seeds, stems, flowers, and leaves of the plant in both areas. The results also showed that the anthocyanin content of the leaves decreased with increasing the region's altitude.
Keywords: Malva sylvestris L, ecomorphology, phenology, Phytochemistry
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.