به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت
فهرست مطالب نویسنده:

ثمینه صابری

  • علی عمرانی پور*، حمیدرضا جیحانی، ثمینه صابری
    ساختار کالبدی و کارکردی محله پنجه شاه به عنوان یکی از قدیمی ترین محله های کاشان، تاکنون مورد مطالعه قرار نگرفته است؛ محله ای که در بستری قابل توجه در شرق محله میدان کهنه، غرب محله طمقاچی ها و شمال بازار شکل گرفته و دارای عناصر شاخصی مانند بقعه پنجه شاه است. در این مقاله سعی شده است چارچوبی نظری و مدلی برای مطالعه محله پنجه شاه تعریف شود. بر این اساس، مطالعات پیشین در مورد ساخت شهر و تحولات آن و همچنین منشورها و اسناد بین المللی مورد بررسی کامل قرار گرفته اند. روش این پژوهش، تاریخی-تفسیری است و بررسی اسناد تصویری، متون تاریخی و پیمایش های میدانی مورد توجه بوده است. مطالعه دقیق ویژگی های محله به ویژه بر مبنای نقشه هایی است که از روی تصاویر دهه های 1330 و 1390 تهیه شده اند. محله بر مبنای چهار محور گذرهای اصلی و مرکزمحله ها، بافت تاریخی محله در تصاویر دهه 1330، عناصر شاخص و نقش کارکردی آن ها، همسایگی ها و عناصر شاخص پیرامون، مطالعه شده و در کنار شکل اصیل، تحولات آن نیز بررسی شده اند. پژوهش نشان می دهد چگونه ساختار تاریخی محله با احداث خیابان هایی مانند باباافضل و باب الحوائج در شکلی گسترده دگرگون شده است. بدون مطالعه نقشه های فوق، درک شکل تاریخی محله و گذرها، مرکزمحله ها، بناها و بافت این محله و یکپارچگی و پیوستگی آن با شهر ممکن نیست؛ درحالی که هنوز بخش هایی از مرکزمحله مانند بقعه پنجه شاه و آب انبار، بخش هایی از بافت محله در جنوب گذر پنجه شاه و پیرامون معبر شیشه و همچنین بازار و ویژگی های کالبدی کارکردی آن در جنوب محله باقی مانده و واجد اهمیت و ارزش اند.
    کلید واژگان: شهر تاریخی, کاشان, محله پنجه شاه, محدوده شهری تاریخی
    Ali Omranipour *, Hamidreza Jayhani, Samineh Saberi
    The physical and functional structure of the Panjeh-Shah neighborhood, as one of Kashan's oldest districts, has not been previously studied; this neighborhood developed in a notable area east of Meidan-Kohneh quarter, west of Tamghachi-ha quarter and north of the bazaar, featuring distinctive elements such as the Panjeh-Shah shrine. This article endeavors to establish a theoretical framework and model for studying the Panjeh-Shah neighborhood. Accordingly, previous studies regarding urban structure and its transformations, as well as international charters and documents, have been comprehensively examined. The research methodology is historical-interpretive, focusing on the analysis of visual documents, historical texts, and field surveys. The detailed study of neighborhood characteristics is particularly based on maps derived from images from the 1950s and 2010s. The neighborhood has been studied along four axes: main passages and neighborhood centers, historical fabric in 1950s imagery, distinctive elements and their functional roles, and adjacent neighborhoods and their notable features, examining both its original form and subsequent transformations. The research demonstrates how the construction of streets such as Baba-Afzal and Bab-al-Havaej has extensively altered the neighborhood's historical structure. Without studying the aforementioned maps, understanding the neighborhood's historical form, passages, centers, buildings, fabric, and its integration and continuity with the city would be impossible; meanwhile, portions of the neighborhood center such as the Panjeh-Shah shrine and water reservoir, sections of the neighborhood fabric south of Panjeh-Shah passage and around Shisheh thoroughfare, as well as the bazaar and its physical-functional characteristics in the southern part of the neighborhood remain intact and retain their significance and value.
    Keywords: Historic City, Kashan, Panjeh-Shah Neighborhood, Historic Urban Area
  • حمیدرضا جیحانی، ثمینه صابری*
    بازار کاشان دربردارنده یازده مسجد تاریخی است. این مساجد در کنار بناها و مجموعه های دیگر، بخش های مهمی از پیکره بازار را تشکیل می دهند؛ و علاوه بر این در شکل گیری هویت بازار نیز نقش دارند. ازاین رو شناخت مساجد از جمله الگو و نحوه شکل گیری شان و جایگاهی که از آن برخوردارند، از اهمیت برخوردار است و به شناخت دقیق تر بازار کاشان منجر می شود. همانند سایر عناصر تاریخی شهرها، این مساجد نیز تغییر کرده اند و گاه بخش هایی از آن ها از بین رفته و یا پس از تخریب به صورت جدیدی بازسازی شده اند. در این مطالعه، شناخت الگوها و نحوه کنارهم قرارگیری اجزا و فضاهای اصلی مساجد مدنظر است. لذا هدف این پژوهش شناخت و دسته بندی مساجد بازار کاشان است. در این راستا سه سوال اصلی قابل طرح است: مهم ترین فضاهای مساجد بازار کاشان کدام اند؟ این مساجد دچار چه تغییراتی شده اند و از نظر کالبدی فضایی چه انواعی را شامل می شوند؟ این مطالعه به روش توصیفی تاریخی و همراه با پیمایش های میدانی صورت گرفته و تلاش شده تا طرح و ترکیب مساجد با یکدیگر مقایسه شوند. مطالعات صورت گرفته نشان می دهند که بازار کاشان عمدتا و بلااستثنا شامل مساجد شبستانی است و هیچ کدام از مساجد یادشده فضاهای گنبدخانه و ایوان ندارند. این در صورتی است که نمونه های مهمی همچون مسجد جامع، مسجد میرعماد و مسجد وزیر در کاشان دربردارنده دو فضای مهم گنبدخانه و ایوان هستند. این مطالعه همچنین نشان می دهد که مساجد بازار تاریخی کاشان را می توان به دو گونه شبستانی بدون صحن و شبستانی با صحن تقسیم بندی کرد. علاوه بر این، مساجد شبستانی دارای صحن را نیز می توان در دو دسته جای داد: نخست، آن هایی که دارای صحن یا حیاطی دارای تشخص فضایی هستند و دوم آن هایی که حیاط در آن ها طرح یا جایگاه خاصی ندارد و صرفا شامل فضاهای باز بدون شکل و تشخص است.
    کلید واژگان: کاشان, بازار تاریخی, مسجد تاریخی, گونه شناسی
    Hamidreza Jayhani, Samineh Saberi *
    The historical Bazaar of Kashan includes 11 mosques. These mosques along other buildings and places form the basic elements of Bazaar structure. Besides, these historical mosques play a significant role in the identity formation of the bazaar. Hence, shedding light on the given mosques, including their patterns, formation, and positions can provide accurate knowledge of the Bazaar and will be helpful. Like other historical elements in this city, these mosques have also undergone changes; that is, some parts have been destroyed, and others have been reconstructed. Regarding this background, the present study aims at figuring out the patterns, the assemblage of the principal elements, and the space of these mosques. In other words, the main objective is to identify and categorize these mosques inside the Bazaar of Kashan. In this respect, the following questions were addressed: what are the main spaces in these mosques? What changes and transformation have these mosques had undergone? How many types do they have in terms of spatial organization? Using a descriptive-historical method along with field surveys, the researcher has tried to compare the designs and compositions of these mosques. The surveys revealed that these mosques were mostly hypostyle ones; none had chambers and domes, while in the city of Kashan some grand mosques such as Jame Mosque, Mir-Emad Mosque, and Wazir Mosque included two key spaces, i.e., chambers and domes. This study also demonstrated that these mosques could be split into two types; that is, hypostyle mosques without and with courtyards. Furthermore, the hypostyle ones with courtyards could be put into two groups: those with courtyards and spatial identity and those in which courtyards had no special design or position, yet they contained open spaces without a shape or an identity.
    Keywords: Kashan, historical Bazaar, historical mosque, Typology
  • حمیدرضا جیحانی*، ثمینه صابری
    یکپارچگی یک محدوده را احتمالا می توان با فهم آن به عنوان یک کل به هم پیوسته مترادف دانست. به نظر می رسد که در واقع حفظ ساختارهای ملموس و غیرملموس این کل به هم پیوسته در نهایت یکپارچگی یک محدوده تاریخی را تضمین می کند. در بخش های قابل توجهی از چارچوب های حفاظت به طور ضمنی به یکپارچگی و اهمیت آن اشاره شده است. برای مثال منشور ونیز متذکر شده که محوطه های یادمان ها باید به طور خاص مراقبت شوند تا یکپارچگی آن ها حفظ شود. باوجود این، دست کم روال مشخصی برای ارزیابی و احصاء یکپارچگی در محدوده های شهری تاریخی در ایران تنظیم نشده است و مشخص نیست حدود یکپارچگی چه هستند. این در صورتی است که از جمله مهم ترین آسیب ها در شهرهای تاریخی ما تداوم نیافتن یکپارچگی به آن نحوی است که در وضعیت های تاریخی قابل شناسایی است. هدف اصلی این مطالعه یافتن اصلی ترین معیارهایی است که در ارزیابی یکپارچگی یک محدوده شهری نقش دارند. در این مقاله معیارهای اولیه برای ارزیابی یکپارچگی بر اساس چارچوب های حفاظتی موجود تدوین و سپس مدل اولیه بر روی پهنه شهری دربردارنده محله سلطان امیر احمد و محدوده های شهری پیرامون به اجرا درمی آید. مقصود آن است که یافته های اولیه بر روی یک وضعیت شهری واقعی و آسیب دیده اجرا شده و معیارهای مورد نظر به صورت دقیق تری تبیین شوند. در این پژوهش از روش توصیفی تحلیلی استفاده شده و متون تاریخی، اسناد کتابخانه ای، مطالعات میدانی و به ویژه بررسی تصاویر تاریخی مسیر دستیابی به اطلاعات بوده است. لذا تلاش شده است تا وضعیت اولیه و تقریبا یکپارچه محدوده شهری مورد نظر بر اساس وضعیت ضبط شده در عکس های هوایی سال 1335 و همچنین اطلاعات موجود از کاربری ها و کار و زندگی مردم در گذشته بازسازی شود. مدل اولیه برای ارزیابی یگپارچگی نیز عمدتا بر اساس تحلیل متونی چون توصیه نامه نایروبی، منشور واشنگتن، بیانیه سن آنتونیو و اصول والتا تدوین شده است. یافته های مقاله نشان می دهند که تغییر و تحولات صورت گرفته چگونه بر الگوهای کلان، بافت، بناها و ویژگی های بصری، رابطه محدوده با محیط پیرامون، کارکردها، روح و هویت مکان، فنون سنتی و سنت های فرهنگی یک محدوده شهری تاریخی تاثیر گذشته اند؛ و چگونه یکپارچگی آن را تحت تاثیر قرار داده اند.
    کلید واژگان: شهر تاریخی, حفاظت شهری, کاشان, محله سلطان امیر احمد, یکپارچگی
    Hamidreza Jayhani *, Samineh Saberi
    The integrity of an urban area is closely connected with its perception as a coherent whole. Maintaining the tangible and intangible structures of this coherent whole guarantees integrity in a historic area. The concept and significance of integrity are amply noted as key components in conservation frameworks. For example, the Venice Charter states that “The sites of monuments must be the object of special care in order to safeguard their integrity.” Even so, no specific procedure has been developed to evaluate and quantify integrity in historic urban areas in Iran. Lack of integrity is among the main damages in historic urban areas. Against this background, the present study aims to shed light on major criteria for integrity evaluation in historical urban areas. For this purpose, the primary criteria were developed based on conservation frameworks. The initial model was put to test in an urban quarter comprising the Sultan Amir Ahmad neighborhood and its surroundings. Accordingly, the preliminary findings were applied to a real but damaged historic urban area, and the relevant criteria were cleared. The descriptive-analytical approach was adopted in this research and historical texts, documents, field studies, and historical photos were utilized for data collection. Moreover, the primary and almost-integrated condition of the studied historical urban area was reconstructed based on aerial images of 1956 as well as information on past land uses and people's lives and occupations. The initial model for integrity evaluation was created through the analysis of manuscripts, e.g., the Nairobi Recommendation (1976), the Washington Charter (1987), the Declaration of San Antonio (1996), and the Valletta Principles (2011). The findings reveal how the changes and transformations have affected urban macro patterns, urban fabric, buildings and their formal appearance, the relationship between an area and its surroundings, functions, spirit of place, place identity, traditional techniques, and cultural traditions of historic cities, and ultimately, the integrity of a historic urban area.
    Keywords: Historic city, urban conservation, Kashan, Sultan Amir Ahmad Neighborhood, Integrity
  • حمیدرضا جیحانی، ثمینه صابری*

    محله پاقپان در طی سال ها به دلیل ارتباط با بازار کاشان، وجود بقعه میرنشانه و آرامگاه محتشم، مورد توجه بوده است. امروزه این محله به مانند سایر محله های تاریخی دچار دگرگونی و تحول شده است، تحولاتی که به دلایل مختلفی نظیر احداث خیابان محتشم، ساخت و سازهای جدید و توسعه شهر حادث شده اند و به ویژگی ها و شکل اصیل این محله تاریخی آسیب وارد کرده اند. لذا این مقاله در پی یافتن پاسخ این پرسش ها ست که رخدادهایی یاد شده چه تحولاتی در محله پاقپان ایجاد کرده اند، این تحولات چگونه به کالبد و کارکرد این محله آسیب وارد آورده اند و درنهایت بر اصالت آن تاثیرگذاشته اند. روش پژوهش حاضر توصیفی و تحلیلی است، و برای دستیابی به اطلاعات از منابع کتابخانه ای و مطالعات میدانی استفاده شده است. هدف این پژوهش نیز شناخت ویژگی های محله پاقپان و نمایش تاثیرات مخربی است که تحولات بی برنامه شهری بر روی اصالت این محله گذاشته اند. بررسی های صورت گرفته در این مقاله برای شناخت و آسیب شناسی ویژگی های محله پاقپان بر اساس منشور واشنگتن شکل گرفته اند، و نشان می دهند که ویژگی های این محله که از آخرین شکل اصیل آن قابل شناسایی هستند، در مقایسه با وضع موجود، متحمل چه تغییرات و آسیب هایی شده اند. از طرفی برای ارزیابی اصالت محله پاقپان ویژگی های این محله با توجه به سند نارا و بیانیه سن آنتونیو نیز مورد داوری قرارگرفته اند. نتایج این پژوهش نشان می دهند که اصالت محله پاقپان بیشتر در محدوده شمالی این محله آسیب دیده است، و همچنین مطالعه بر روی مساحت تخریب های این محله نشان می دهد که امروزه نزدیک نیمی از کالبد اصیل آن از بین رفته است. این موضوع بر کارکرد محله نیز تاثیرگذاشته و قسمت هایی از آن به صورت مخروبه و بدون کاربری رها شده اند. ادامه این روند آسیب رسان به از میان رفتن کامل ویژگی های اصیل محله پاقپان منجر خواهد شد، و شناخت و خوانش شکل اصیل آن از شرایط موجود نیز غیرممکن می شود.

    کلید واژگان: شهر تاریخی, کاشان, محله پاقپان, اصالت
    Hamidreza Jayhani, Samineh Saberi*

    The Paghapan neighborhood has been considered over the years due to its connection with the Bazaar of Kashan, Mir Neshaneh tomb, and Mohtasham-e Kashan's tomb. Today, this neighborhood, like other historic neighborhoods, has transformations. These changes have occurred for various reasons, such as the construction of Mohtasham Street, new buildings, and its development. This article seeks to find the answers to the questions of what changes these events have caused in the Paghapan neighborhood; and how these changes have damaged this neighborhood's fabric and function and ultimately affected its Authenticity. The present study method is descriptive-analytical, and library resources and field studies have been used to obtain information. This study aims to identify the Paghapan neighborhood's characteristics and show the destructive effects of unplanned urban developments on this neighborhood's originality. The studies conducted in this article to identify the Paghapan neighborhood characteristics are based on the Washington Charter and show what changes and damages this neighborhood's characteristics, which can be identified from its last original form, have suffered compared to the current situation. On the other hand, to evaluate the Paghapan neighborhood's Authenticity, this neighborhood's characteristics have been judged based on the Nara document and the declaration of San Antonio. The results of this study show that the originality of Paghapan neighborhood is mostly damaged in the northern part of this neighborhood, and also the study on the area of ​​destruction of this neighborhood shows that today about half of its original body has been destroyed. This has also affected the neighborhood's functioning, and parts of it have been left in ruins and without use. Continuation of this harmful process will lead to the complete disappearance of the original features of the Paghapan neighborhood, and it will be impossible to recognize and read its original form from the existing conditions.

    Keywords: Historic city, Kashan, The Paghapan neighborhood, Authenticity
  • حمیدرضا جیحانی، ثمینه صابری*

    محله طمقاچی ها یکی از محله های تاریخی کاشان است که به دلیل قرارگیری در کنار عناصر مهمی از شهر همچون دروازه سوق و بازار و همچنین به سبب وجود بناهای باارزش، جایگاهی ویژه در شهر تاریخی دارد. این محله به دلیل تغییرات شهری نظیر توسعه شهر، ساخت وسازهای جدید و احداث خیابان ها، به ویژه احداث خیابان باب الحوایج، دچار آسیب ها و مشکلات فراوانی شده است. لذا این پرسش ها قابل طرح است که ساخت خیابان یادشده و تبعات ایجادشده در پی آن، به چه تغییراتی در این محله منجر شده، دامنه این تغییرات و مداخلات چیست و چه آسیب های ثانوی به ویژه بر اصالت و یکپارچگی محدوده شهری در پی داشته اند. روش این پژوهش توصیفی تحلیلی است و عمده اطلاعات بر اساس مطالعات کتابخانه ای و میدانی حاصل شده اند. هدف این مقاله نیز واکاوی و بازنمایی تاثیرات مخرب تحولات شهری یادشده بر روی محله طمقاچی هاست. مطالعات صورت گرفته در این تحقیق که بر مبنای منشور حفاظت شهری صورت گرفته، گویای از بین رفتن یکپارچگی و شخصیت اصیل این محله تاریخی است. این موضوع به ویژه با مقایسه وضعیت کنونی محله با آخرین وضعیت اصیل مندرج در تصویرهای هوایی آشکار می شود. این مقایسه نشان می دهد که چگونه تغییرات ایجادشده در ترکیب عناصری که به یک محدوده شهری شکل می بخشیده اند و همچنین دگرگونی در عناصری که معرف هویت یک منطقه تاریخی هستند، در نهایت بر اصالت محله طمقاچی ها تاثیر گذاشته و آن را به شدت تضعیف کرده است. از جمله با از بین رفتن ارزش های اصیل، محله امروزی فاقد ویژگی های برجسته و شاخصی است که به آن اهمیت و شخصیت می بخشیده است. علاوه بر این مطالعات نشان می دهد که در اثر تغییرات ایجادشده و با وجود ساخت خیابان باب الحوایج، یکپارچگی محدوده شهری مورد نظر تضعیف شده، به طوری که محله جایگاه خود را در ساخت فضایی شهر از دست داده و منزوی شده است.

    کلید واژگان: شهر تاریخی, کاشان, محله طمقاچی ها, اصالت, یکپارچگی

    Tamghachiha is one of the historic neighborhoods of Kashan, which has a special place in the historic urban area because of being located next to essential elements of the city such as Suq Gate and Bazaar, as well as the existence of valuable buildings. This neighborhood has been damaged due to urban changes such as urban development, new constructions, and especially the construction of Bab al-Havaej street. Therefore, this article struggles to answer following questions. What changes were made to this neighborhood because of the construction of the aforementioned street and its following consequences. What is the extent of these changes and what secondary damages did they have, especially to the authenticity and integrity of this urban region? The method of this research is descriptive-analectic and the data were mostly collected through library and field research. The purpose of this study was to analyze the destructive effects of the aforementioned urban development on Tamghachiha neighborhood. The conducted study, which is based on the charter of urban conservation, show that the integrity and the authenticity of this historic neighborhood have been destroyed. This destruction is particularly evident by comparing the current situation of the region with the last genuine recorded aerial photos. This comparison shows how changes in the composition of elements that form an urban area, as well as changes in the features that represent the identity of a historical region, have ultimately affected and severely undermined the neighborhood authenticity. Accordingly, with the destruction of its original values, the neighborhood these days lack the eminent qualities which forged its identity. In addition, this study shows that because of the changes made to this neighborhood due to the construction of Bab al-Havaej street, undermined the integrity of this urban region in such a way that the neighborhood has lost its situation in the urban area and has become isolated.

    Keywords: Historical City, Kashan, Tamghachiha Neighborhood, Authenticity, Integrity
سامانه نویسندگان
  • مهندس ثمینه صابری
    مهندس ثمینه صابری
    دانش آموخته ارشد گروه مرمت و احیای بناها و بافت های تاریخی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
اطلاعات نویسنده(گان) توسط ایشان ثبت و تکمیل شده‌است. برای مشاهده مشخصات و فهرست همه مطالب، صفحه رزومه ایشان را ببینید.
بدانید!
  • در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
  • همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال