حسین شریفی منش
-
در این پژوهش ارزیابی اثرات کمی احداث سد سیمره در ساختگاه کارستی این سازه بر نوسانات تراز آب زیرزمینی و آبدهی چشمه ها مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به اندازه گیری های 10 ساله در شبکه چاه های مشاهده ای و چشمه های این منطقه، مشخص گردید که ارتباط هیدرولیکی مستقیمی بین تراز آب مخزن سد و سطح آب چاه های مشاهده ای وجود دارد. نتایج نشان داد که اختلاف قابل توجهی در میزان تراز سطح آب چاه های یال شمالی نسبت به چاه های یال جنوبی به ویژه در تکیه گاه راست و چاه های تکیه گاه راست نسبت به تکیه گاه چپ به روشنی دیده می شود که به ترتیب شاهد و تاییدی مبنی بر وجود یک هسته آسماری با نفوذپذیری پایین در امتداد محور تاقدیس است و همچنین کارایی بیشتر پرده آب بند در جناح راست از دیگر دلایل این تفاوت می باشد. تغییرات آبدهی اغلب چشمه ها رابطه مستقیمی با تغییرات تراز آب مخزن دارد و همبستگی بالایی وجود دارد. تغییرات مجموع دبی کل چشمه های اندازه گیری شده در هر دو ساحل، روند مشابهی با تغییرات دبی چشمه های ساحل چپ دارد که این به دلیل دبی بیشتر چشمه های تکیه گاه چپ می باشد. نتایج نشان داد که با افزایش تراز آب مخزن به 660 متر، مقدار آبدهی خروجی چشمه های منطقه 1400 لیتر درثانیه رسیده و با کاهش تراز آب مخزن در سال بعدی این مقدار خروجی کاهش و مجددا با افزایش تراز به 704 متر، میزان آبدهی به 1800 لیتر در ثانیه افزایش داشته است.
کلید واژگان: سد, سیمره, مخزن, آب, زیرزمینیIn this study, the quantitative effects of the construction of Seymareh Dam in the Karst site of this structure on the fluctuations of groundwater level and discharge of springs have been investigated. According to 10-year measurements, it was found that there is a direct hydraulic relationship between the water surface of the dam reservoir and the water level of observation wells. The results revealed that a significant difference in the amount of water level of the North Edge wells compared to the South Edge wells, especially in the right abutment and the right abutment wells compared to the left abutment can be clearly seen, respectively, the evidence and confirmation of an Asmari core with Low permeability is along the axis of the anticline and also more efficiency of the sealing curtain on the right side is another reason for this difference. Changes in the total discharge of the total springs measured on both banks (right and left) have a similar trend to the changes in the discharge of the left bank springs, which is due to the more discharge of the left abutment springs. The results showed that with increasing the water level of the reservoir to 660 meters, the amount of discharge of springs in the region reached 1400 liters per second and with decreasing the level of reservoir water in the next year this amount decreased and again with increasing level to 704 meters, the amount of discharge to 1800 Liters per second has increased.
Keywords: Seymareh, Dam, Reservoir, Ground, Water -
سدهای احداثی به عنوان سازه غیرطبیعی در بستر رودخانه ها اگرچه به عنوان یک ابزار مدیریتی و برنامه ریزی مطرح است، اما عدم مدیریت و پایش کمی و کیفی آن میتواند مشکلات محیط زیست را در بر داشته باشد. سد سیمره در حوضه آبریز کرخه با هدف تولید انرژی برق آبی، افزایش قدرت تنظیم سدهای پایین دست و کنترل سیلاب از سال 1390 آبگیری شد. با توجه به فرایندهای آبی در شبکه منابع آب سد و ارزیابی کمی و کیفی نقش آبگیری، نمونه برداری کمی و کیفی پیش و پس از احداث سد در یک دوره 10 ساله انجام گرفت. بررسی نتایج کیفی نشان داد نقش سازندهای زمینشناسی به خصوص سازندهای گچساران و آسماری در افزایش غلظت املاح و انحلال موثر بوده و چشمه های ساحل چپ با توجه به ضخامت و حجم بیشتر سازندهای گچساران و آسماری، روند تغییرات بیشتر کیفی را داشته است. از طرفی نیز همبستگی بین تراز آب مخزن در دوره آبگیری و پارامترهای کیفی نشان داد آبگیری مخزن سد بیشترین تاثیر را در چشمههای ساحل راست داشته و ارتباط بیشتری در تغییرات داشته است. نتایج آنالیز کیفی در رودخانه سیمره نیز نشان داد آنومالی در پارامترهای کیفی ایستگاه R4 با توجه به دو عامل نزولات آسمانی در فصل بهار و اضافه شدن آب خروجی از نیروگاه در تغییر کیفیت آب تاثیرگذار داشته است.
کلید واژگان: سد سیمره, چشمه, آنومالی, سازند گچساران و آسماری, شبکه پایش کیفیConstruction of dams as an abnormal structure in the riverbed, although it is considered as a management and planning tool, but its lack of management and quantitative and qualitative monitoring can lead to environmental problems. Seymareh Dam in Karkheh catchment was flooded in 2011 with the aim of generating hydropower, increasing the regulation power of downstream dams and flood control. According to the water processes in the dam water resources network and quantitative and qualitative evaluation of the role of dewatering, quantitative and qualitative sampling was performed before and after the construction of the dam over a period of 10 years. The study of qualitative results showed that the role of geological formations, especially Gachsaran and Asmari formations is effective in increasing the concentration of solutes and dissolution and the left bank springs have more qualitative changes due to the greater thickness and volume of Gachsaran and Asmari formations. On the other hand, the correlation between reservoir water level during dewatering and quality parameters showed that dam reservoir dewatering had the greatest impact on the right bank springs and had more correlation in changes. The results of qualitative analysis in Seymareh river also showed that the anomaly in the quality parameters of R4 station due to two factors of rainfall in spring and the addition of water leaving the power plant has been effective in changing water quality.
Keywords: Seymareh dam, Spring, anomaly, Asmari, Gachsaran, Quality Monitoring Network
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.