فهرست مطالب حمیدرضانمازی
-
اخلاقحرفهای مبتنی بر ارزشها، تکالیف، حقوق و مسئولیتهای انسانی بنا شده است و شرایط حرفه‌ای و سازمانی پرستاران را متاثر میسازد. در این راستا، این پژوهش با هدف شناخت ابعاد اخلاقحرفهای پرستاران از دید ایشان و پزشکان؛ با روش کیفی و با استفاده از مصاحبه نیمهساختاریافته، با مشارکت 26 پزشک متخصص اخلاقپزشکی، متخصص بالینی، دستیار بالینی و اینترن و 20 پرستار براساس اشباع نظری با روش نمونهگیری هدفمند، پس از کسب رضایتآگاهانه از ایشان انجام شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوا استفاده شد که در نرم‌افزار MAXQDA نسخه 18 انجام شد. یافته ها نشانداد که؛ اخلاق حرفه‌ای پرستاران مبتنی بر یک چارچوب چهاربعدی بود؛ اخلاق حرفه‌ای پرستاران در ارتباط با بیمار (شش خردهمولفه)، در ارتباط با همکاران در رده های مختلف (چهار خردهمولفه)، در ارتباط با حرفه (سه خرده مولفه) و در ارتباط با بیمارستان و سازمانهای درمانی (دو خردهمولفه). پایایی کدگذاری مولفه ها براساس شاخص کاپا برابر با 88/0 بود. بنابراین میتوان گفت که ابعاد اخلاق حرفه‌ای پرستاران از دید افراد مورد مطالعه در ارتباط با خود و دیگران (بیماران، همکاران، سازمان و حرفه) معنا پیدا می کند. پرستاران با شناخت و رعایت جزئیات و ماهیت این ارتباطات و تکتک حقوق این افراد از دید خود، میتوانند اصول اخلاقحرفهای را در پیشبرد اهداف سازمان و افزایش کیفیت خدمات، رضایتمندی دیگران و اعتلای جایگاه حرفه، اجرایی نمایند.
کلید واژگان: اخلاق, اخلاق حرفه ای, پرستاران, پزشکان, مطالعه کیفی}Professional ethics is based on human values, tasks, rights and responsibilities and affects the professional and organizational conditions of nurses. In this regard, the aim of this study was identifying framework of the dimensions of nurses' professional ethics from the point of view their and physicians. This study was done with qualitative method, using semi-structured interview, with the participation of 26 physicians medical ethics specialist, clinical specialist, clinical assistant and intern and 20 nurses based on theoretical saturation with the purposeful sampling method and after obtaining informed consent from them. Content analysis method was used for data analysis, which was done in MAXQDA version 18 software. Findings showed professional ethics was based on a four-dimensional framework; The professional ethics of nurses in relation to the patient (six sub-components), in relation to colleagues in different job categories (four sub-components), in relation to the profession (three sub-components) and in relation to the hospital and medical organizations (two sub-components). The reliability of the coding of the components was obtained based on the Kappa index equal to 0.88. Therefore, it can be said. Framework of the dimensions professional ethics of the point of view of nurses found meaning in relation to themselves and others (patients, colleagues, organization and profession). The nurses, knowing and observing the details and nature of these communications, as well as the individual rights of these people from their own point of view; they can properly implement the principles of professional ethics in advancing the goals of the organization and increasing the quality of service provision and the satisfaction of others and raising the status of the profession.
Keywords: Ethics, Professional Ethics, Nurses, Physicians, Qualitative research} -
-
فراسوی جامعه انضباطی / تاملی نو بر فناوری؛ جایگزینی سوژه منقاد با سوژه دستاوردی
-
زمینه و هدف
سیاست گذاری در دنیای پیچیده امروز، نیازمند سرعت در فرایند تصمیم سازی است. ساختارهای مستقل که می تواند پاسخگوی این نیاز باشد اندیشکده ها هستند. این مطالعه با هدف تببین ویژگی های کلیدی برای اندیشکده ها و با تمرکز بر اندیشکده حکمرانی خوب سلامت انجام شد.
روشاین پژوهش کاربردی و کیفی به صورت مقطعی انجام شد. 10 نفر از اعضای اتاق فکر اندیشکده با نمونه گیری هدفمند در این پژوهش شرکت کردند. روش گردآوری داده ها بحث متمرکز گروهی بود که به صورت مجازی به مدت چهار ساعت برگزار و طی آن پنج سوال از خبرگان پرسیده شد. داده ها با استفاده از روش ترکیبی تحلیل چارچوبی داده ها و رویکرد استقرایی و با بهره گیری از نرم افزار اطلس تی 9 تحلیل شد. روایی و پایایی داده ها با استفاده از معیارهای ارزشیابی لینکلن و گوبا مورد سنجش قرار گرفت.
یافته هایک مقوله اصلی، چهار زیر مقوله و 12 مولفه استخراج شد. مقوله اصلی با عنوان ویژگی های یک اندیشکده در حوزه سلامت مشخص شد. همچنین چهار زیر مقوله ساختار (چهار مولفه)، اهداف (سه مولفه)، شیوه اجرا (سه مولفه) مسایل مالی (دو مولفه) شناسایی شدند.
نتیجه گیریاندیشکده ها به عنوان یک نهاد مستقل می توانند نقش موثری در عمومی سازی دانش برای دو گروه سیاست گذاران و جامعه داشته باشند. عملکرد درست، اصولی و به موقع این نهاد ها می تواند اعتماد جامعه را به تصمیمات عمومی جلب کند و فرصتی برای مشارکت جامعه در سیاست های کلان فراهم آورد. رعایت برخی اصول در ساختار، اهداف، شیوه اجرا، و مسایل مالی اندیشکده ها مهم و ضروری است که باید از سوی اندیشه ورزان مورد حمایت و توجه قرار گیرد.
کلید واژگان: ارائه مراقبت های بهداشتی, سیاست بهداشت, مدیریت بهداشت همگانی}BackgroundThe current complex world necessitates timely and prompt policymaking. Think tanks are one of the independent organizations that help meet this need. This study aimed to identify the key features of think tanks in Iran, with focus on the Think Tank of Good Governance for Health.
MethodsThis is a practical qualitative case study. Through purposive sampling, we identified 10 key informants as members of this think tank, with whom a virtual focus group discussion was held. The focus group lasted four hours and participants were asked to respond to five questions. We used a mixed deductive-inductive approach for data analysis, which was facilitated by ATLAS.ti9 software. Validity and reliability were examined using Lincoln and Guba evaluation criteria.
ResultsWe identified one main theme, four subthemes and 12 codes. The main theme was "the characteristics of a think tank in the health system". The "structure" subtheme (four codes), the "objectives" subtheme (three codes), the "implementation methods" subtheme (three codes), and finally the "financial" subtheme (two codes) were identified.
ConclusionsThis study emphasizes that think tanks, as independent entities, can play a very effective role in health policy-making mainly via knowledge translation for both policymakers and the society. In addition, the proper, principled, and timely functioning of think tanks is essential in gaining public trust in public decisions, as well as providing an opportunity for public participation in macro-policies. To perform effectively and efficiently, think tanks need to consider some key principles in their structure, goals, implementation method, and finance.
Keywords: Delivery of Health Care, Health Policy, Public Health Administration} -
«علوم انسانی پزشکی» در وهله اول عبارتی نامانوس به نظر می رسد. اینکه چگونه دو حوزه مجزا و متمایز معرفتی، همنشین شده اند، به وضعیت پروبلماتیک پزشکی اشاره دارد. در بخش ابتدایی مقاله به تحلیل علوم انسانی پزشکی بر اساس روش مطالعات مناقشه های این حوزه خواهیم پرداخت و در بخش دوم، حوزه انتقادی مطالعات فراپزشکی را به عنوان بدیل علوم انسانی پزشکی پیشنهاد خواهیم داد. جریان معاصر علوم انسانی پزشکی با نقد پزشکی مدرن از اواخر دهه شصت و اوایل دهه هفتاد میلادی آغاز شد که دغدغه اش، گسترش روزافزون علوم زیست پزشکی و انسان زدایی پزشکی بود. پیشگامان این حوزه ، راه حل را در این یافتند که پیوند علوم انسانی با حوزه پزشکی می تواند گره گشا باشد. علوم انسانی پزشکی، با بازنگری در برنامه های آموزشی بسیاری از دانشکده های پزشکی آمریکای شمالی و اروپا پا گرفت و به تدریج به پژوهش های بالینی و طبابت نیز تسری یافت. با مرور و تحلیل دقیق پژوهش ها و ادبیات علوم انسانی پزشکی پنج مناقشه اصلی شناسایی شدند: تعابیر و تعاریف گسترده و مختلف، رشته - حوزه، چندرشتگی - میان رشتگی، علوم انسانی پزشکی - علوم انسانی سلامت، علوم انسانی کلاسیک - علوم انسانی انتقادی و علوم انسانی پزشکی - فلسفه پزشکی. در تحلیل نهایی در لایه زیربنا دو عنصر را می توان از هم بازشناخت: یکی دوگانه ها و دیگری رانه ها یا فرآیندها. دوگانه ها را می توان ذیل چند گروه کلی تر دسته بندی کرد: روش شناختی، علم شناختی، هستی شناختی و پراکسیولوژیک. در مورد رانه ها یا فرآیندها می توان به طبی سازی، بوروکراتیزاسیون، تکنیکی سازی، اخلاقی سازی، علمی سازی تخصصی سازی و نیز فردی سازی اشاره کرد. اما همان طور که در تحلیل نهایی اشاره کرده ایم، رویکرد انتقادی توفیق چندانی نیافته است. در بخش دوم مقاله به دو پرسش پرداخته ایم. پرسش نخست آنکه رویکرد انتقادی قابل دفاع در علوم انسانی پزشکی/سلامت چه مقوماتی دارد و پرسش دیگر اینکه مطالعات فراپزشکی که به عنوان بدیلی برای علوم انسانی پزشکی/سلامت پیشنهاد شده است، چه معنا و مقوماتی دارد. پزشکی و علوم انسانی (علوم اجتماعی مدرن) از یک سنخ هستند و به همین دلیل جامعه شناسی، روانشناسی و انسان شناسی نمی توانند هدف علوم انسانی پزشکی یعنی انسانی کردن پزشکی را برآورده کنند. از این رو نظریه انتقادی ای باید مورد توجه قرار بگیرد که همزمان علوم اجتماعی و پزشکی را نقد کند؛ همچون فوکو، گادامر و هابرماس . «مطالعات انتقادی فراپزشکی» همچون چتری فرارشته ای، باید متکفل توجه به پرسش های بنیادین پزشکی شود ، جریانی انتقادی میان رشته های علوم انسانی سلامت برقرار و هم چنین مواجهه انتقادی به غایت و هدف طبابت و پزشکی را تقویت کندکلید واژگان: علوم انسانی پزشکی, مطالعات مناقشه ها, فلسفه پزشکی, نظریه تلفیق رشتگی, میان رشتگی}Philosophy of Science, Volume:10 Issue: 2, 2020, PP 225 -249"Medical humanities" seems to be a paradoxical phrase primarily. How these two distinct and separate fileds of knowledge have been linked is due to the problematic state of medicine. In the first part of the article, we will analyze medical humanities based on the controversies in this field, and in the second part, the critical meta-medical studies will be proposed as an alternative to medical humanities. To answer the first question, we have used the controversies studies. The contemporary trend of medical humanities began with the critique of modern medicine in the late sixties and early seventies, which was concerned with the growing development of biomedical sciences and dehumanization of medicine. The pioneers in this field found a solution that could be linking the humanities to the field of medicine. The medical humanities has established by reforming the curricula of many medical schools , and gradually expanded to clinical research and clinical practice. A careful review and analysis of medical humanities literature identified five main issues in surface layer: broad and different conceptions and definitions, discipline vs. field, multidisciplinary vs. interdisciplinary, medical humanities vs. health humanities, classical humanities vs. critical humanities and medical humanities vs. medical philosophy. In the final analysis in the deep layer, two elements can be distinguished: one is dichotomies and the other is drives or processes. Dichotomies can be classified into several general groups: methodological (instrumental-critical and concrete-integrated), epustemological (natural sciences-humanities, specialist-commoners), ontological (human-human sciences, art-science) and praxiological (health vs. clinical, care vs. cure). In the case of drives or processes, we can mention medicaliztion, bureaucratization, technicalization, ethicization, scientificization, specialization, individualization. But as we mentioned in the final analysis, both approaches has suffered from serious limitations. In the second part of the article, two questions will be addressed: What is the defensible critical approach in medical / health sciences and what are the proposed critical meta-medical studies as an alternative to medical / health sciences? Modern medicine and humanities and social sciences have the same origins, and therefore sociology, psychology, etc., as medical humanities, cannot humanize medicine. Hence, a critical theory should be considered that critiques both social sciences and medicine at the same time; Like Foucault, Gadamer and Habermas. Critical meta-medical studies, such as the cross-disciplinary umbrella, pay attention to the fundamental questions of medicine and, of course, inforce the discipline to a critical appraoch, both among themselves and towards the goal of medicine.Keywords: medical humanities, Controversies studies, medical philosophy, the theory of disciplines integration, Interdisciplinarity}
-
زمینه و هدف
هوش اخلاقی به عنوان اولین مولفه انطباق اخلاقی، پایه و اساس عمل اخلاقی است. دانشجویان پزشکی که در محیط‌های بالینی آموزش می‌بینند، علاوه بر شایستگی‌های فنی، بایستی از ارزش‌های اخلاقی مطلوب برخوردار باشند. این مطالعه با هدف مقایسه وضعیت هوش اخلاقی دانشجویان مقطع علوم پایه و کارورزی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1397 انجام شده است.
مواد و روشهااین مطالعه مقطعی از نوع توصیفی مقایسه‌ای بر روی 400 نفر از دانشجویان پزشکی در دو مقطع علوم پایه و کارورزی که به صورت تصادفی ساده انتخاب شده بودند و معیارهای ورود به مطالعه را داشتند، انجام شده است. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه 40 گویه‌ای هوش اخلاقی Keil و Lennick استفاده شد که دربرگیرنده چهار بعد و ده شاخص بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS 25 و آزمون‌های T-test، Chi-Square استفاده شد.
یافتههامیانگین نمره کل هوش اخلاقی در گروه کارورزی 78/7±13/72 و میانگین نمره کل هوش اخلاقی در گروه علوم پایه 28/8±11/72 بود. میانگین نمره کل هوش اخلاقی بیشتر کارورزان (7/62 درصد) و دانشجویان علوم پایه (7/60 درصد) در طبقه خوب به بالا بدست آمد. حدود 3/37 درصد از کارورزان و 3/39 درصد از علوم پایه دارای هوش اخلاقی ضعیف بودند. میانگین نمره کلی هوش اخلاقی در دانشجویان مقطع کارورزی نسبت به علوم پایه بالاتر بود، اما این اختلاف معنی‌دار نبود (026/0=P-Value). ملاحظات اخلاقی: این مقاله حاصل پایان‌نامه دکتری حرفه‌ای دانشگاه علوم پزشکی تهران است. در طول فرایند پژوهش سیاست‌های اخلاقی دانشگاه مطابق با اصول بیانیه هلسینکی، از جمله اخذ رضایت آگاهانه جهت شرکت در پژوهش رعایت شد.
نتیجهگیریشاخصهای هوش اخلاقی در کارورزان نسبت به دانشجویان علوم پایه بیشتر نبوده است و این یافته‌ها نشانگر عدم موفقیت برنامه‌های آموزشی عمومی و اختصاصی در زمینه توسعه مهارت‌های اخلاقی در دانشجویان پزشکی است. بنابرین بازنگری کوریکولوم آموزش پزشکی با در نظرگرفتن مفاهیم اخلاقی پیشنهاد می‌شود.
کلید واژگان: هوش اخلاقی, دانشجویان پزشکی, اخلاق پزشکی, ایران}Background and AimMoral intelligence as the first component of moral compliance is the basis of moral action. Medical students trained in clinical settings, in addition to technical competencies, must have desirable moral values. The aim of this study was to compare the moral intelligence status of students of basic sciences and medical internships in Tehran University of Medical Sciences in 2018.
Materials and MethodsThis descriptive-comparative cross-sectional study was performed on 400 medical students in both basic sciences and internships who were randomly selected and met the inclusion criteria. A 40-item Moral Intelligence and Keil Lennick Questionnaire was used to collect data, which included four dimensions and ten indicators. SPSS 25 software and Chi-square t-test were used to analyze the data.
FindingsThe average total score of moral intelligence in the internship group was 72.13±7.78 and the mean total score of moral intelligence in the basic sciences group was 72.11±8.28.The average total score of moral intelligence of most interns (62.7%) and basic science students (60.7%) was obtained in a good category. About 37.3% of interns and 39.3% of basic sciences had poor moral intelligence. The mean total score of moral intelligence in internship students was higher than basic sciences, but this difference was not significant (P=0.026). Ethical Considerations: This article is the result of a professional doctoral dissertation at Tehran University of Medical Sciences. During the research process, the university's ethical policies were observed in accordance with the principles of the Helsinki Declaration, including obtaining informed consent to participate in the research.
ConclusionIndicators of moral intelligence in interns were not higher than students of basic sciences and these findings indicate the failure of general and specific educational programs in the field of developing moral skills in medical students. Therefore, it is recommended to revise the medical education curriculum by considering ethical concepts.
Keywords: Moral Intelligence, Medical Students, Medical Ethics, Iran} -
شتاب روزافزون در ایجاد دانش نظری و فناوری ها در زیست پزشکی نوین، پیشرفت روزافزون دانش کاربردی را در پی داشته است. اما این پیشرفت های سریع در پزشکی و زیست فناوری در دهه های اخیر، با مباحث مهمی در خصوص مسایل اخالقی همراه شده است است. مفاهیمی همچون انسان, مرگ, حیات ومسایل وجودی از این نوع است وفن آوری آمده است ودرپرتوی این تحوالت وتغییرات فناورانه این مفاهیم بازتعریف گشته اند, روش های نوین امکان زنده ماندن انسانها بدون امکان باالبردن شعور مغزی ویا باالبردن کیفیت زندگی باعث ایجاد مفاهیم جدید شده اندازجمله "هیبرید انسان – دستگاه" و یا بروز وضعیت" نه زنده ونه مرده" که این مفاهیم جدید مستلزم توجه فلسفی وتحلیل آنها و سپس توجه اخالقی هستند شناخت هرچه بیشتر اینگونه مسایل اخالقی باعث تاکید و توجه افزونتر نسبت به اخالق پزشکی به عنوان یک قاعده و راهکار جدید در جهان شده است. لذا هدف از انجام این پژوهش بررسی چارچوبهای اخالقی و کرامت انسانی در توقف درمان بیماران مبتال به سرطان در مراحل انتهایی می باشد. ونیازبه دقت نظر وحساسیت پزشکان با توجه به وضعیت حاکم براینگونه بیماران وخانواده هایشان ازنظرروانی واجتماعی بوده و تصمیم گیری تیمی درخصوص ادامه یاامتناع ازدرمان موثرخواهد بود.
کلید واژگان: اخلاق پزشکی, کرامت انسانی, توقف درمان, پزشکی نوین} -
جشنواره ی ملی فیلم و عکس اخلاق پزشکی، در بهمن 98، برگزار شد و با ثبت 487 اثر در سامانه ی جشنواره، به کار خود پایان داد. پس از بررسی همه ی آثار، در نهایت، هشتاد فیلم و 36 عکس انتخاب شد و برای داوری نهایی در اختیار هییت داوران قرار گرفت. مقاله ی حاضر، بر فیلم های این جشنواره متمرکز شده و کوشیده است با استفاده از روش اقدام پژوهی، به تبیین تجربه ی جذب، انتخاب و داوری فیلم ها، ازطریق طراحی و برگزاری جشنواره، بپردازد و هشتاد فیلم منتخب این جشنواره (پنجاه فیلم مستند، بیست فیلم کوتاه و ده فیلم جنبی) را از منظر اخلاق پزشکی، تحلیل کند. در این مسیر، از تطبیق موضوعی فیلم های منتخب با شانزده محوری که در متن فراخوان، به عنوان «موضوع های جشنواره»، اعلام شده بود، استفاده شده است. تفاوت نگاه فیلم سازان و پزشکان در زمینه ی اخلاق پزشکی، یکی از یافته های مشهود این گزارش است. این تفاوت، وقتی چشمگیرتر می شود که می بینیم مجموع فیلم های مرتبط با شانزده موضوعی که پزشکان در متن فراخوان گنجانده اند، یکی کمتر از مجموع فیلم هایی است که فیلم سازان، صرفا، پیرامون هفت موضوع مغفول مانده در متن فراخوان ساخته و به جشنواره تحویل داده اند. این مطالعه، همچنین، نشان می دهد دوربین سینماگران در حوزه ی اخلاق پزشکی، عمدتا، بر تعهد حرفه مندان و آسیب پذیری بیماران تمرکز می کند. از سوی دیگر، با توجه به تعدد و تنوع فیلم هایی که در این جشنواره گردآوری شده است، می توان یکی دیگر از یافته های این اقدام پژوهی را امکان استفاده از فیلم های کوتاه و مستند، برای آموزش برخی مفاهیم اخلاق پزشکی به فراگیران طب، دانست.
کلید واژگان: اخلاق پزشکی, اقدام پژوهی, جشنواره, فیلم کوتاه, فیلم مستند}The National Medical Ethics Film & Photo Festival was held in February 2020 and ended with the registration of 487 works which 80 films and 36 photographs of them were finally selected and peer reviewed. The present article focuses on the films of this festival and tries to explain the experience of attracting, selecting, and judging films through the design and holding a festival by using action research method. The article, also, tries to analyze the selected films (50 documentaries, 20 short films, and 10 unspecified films) from medical ethics point of view. In this way, the thematic adaptation of the selected films with 16 topics declared by the festival has been used. One of the obvious findings of this study is the difference between the views of filmmakers and experts on medical ethics. This difference becomes more significant when we see that the number of films related to the 16 topics declared by the experts is one less than the number of the films that the filmmakers made and submitted to the festival on the 7 topics neglected in the text of the call. It seems that the camera of filmmakers in the field of medical ethics mainly focuses on the commitment of professionals and the vulnerability of patients. On the other hand, considering the number and variety of films in the festival, another finding of this study can be considered as the possibility of using short and documentary films to teach some concepts of medical ethics to medical students.
Keywords: Medical ethics, Festival, Documentary films, Short films, Action research} -
در سال های اخیر، در ادبیات اخلاق پزشکی و در خصوص رابطه ی پزشک و بیمار، به طوری گسترده، به حقوق بیمار پرداخته شده است؛ اما حقوق طرف دیگر این رابطه، کمتر در کانون توجه قرار گرفته و بیشتر، تکالیف او مطرح بوده است. از حقوق پزشک، دو تلقی می توان در نظر گرفت؛ حقوقی که در تقابل با حقوق بیماران قرار می گیرد و حق تعالی و بهبود نفس. در این نوشتار که به صورت مقاله ای نظری ارائه شده، سعی بر این بوده است تا دلایل این کم توجهی و عوارض ناشی از آن، بیان شود. عقیده ی سنتی بر وجود قدرت نامتوازن در رابطه ی پزشک و بیمار، تاکیدنکردن اصول اخلاق پزشکی به خود پزشک، نبود ساختارهای حمایتی، رواج مشتری مداری در پزشکی و رویکرد حرفه مندی افراطی را می توان از دلایل بی توجهی به حقوق پزشکان در ادبیات اخلاق پزشکی دانست. ادامه ی این امر، عوارضی گوناگون در پی دارد؛ عوارضی مانند برهم خوردن توازن در کار و زندگی پزشک، شکل گیری خشونت نمادین در جامعه ی آن ها، فرسودگی شغلی و نادیده انگاشتن اصل سپاس و قدردانی و درنهایت، رعایت نشدن حقوق بیماران. نتیجه اینکه در کنار لحاظ کردن اولویت حقوق بیماران، توجه به حقوق پزشک، به نحوی مقوم رعایت حقوق بیمار است که از اهداف اولیه ی اخلاق پزشکی به شمار می رود و بدین سبب باید مد نظر قرار گیرد.
کلید واژگان: اخلاق پزشکی, حقوق بیمار, حقوق پزشک}Over the past years in the literature of medical ethics about the doctor-patient relationship, patient's rights have been greatly considered, but the other side of this relationship is not concerned, and the physician’s obligations have been highlighted. The two meanings are understood from the concept of physicians’ rights; their rights in conflict with the patient rights’ and the right to self improvement. We want to review the causes of this neglect and its complications. The reasons for not paying attention to the physician’s rights include: traditional beliefs about the power imbalance in doctor-patient relationship, lack of emphasis in the four principles of medical ethics, lack of supportive structures, customer-orientation in medicine, and hyper medical professionalism. Continuing this neglect creates complications that include: physicians’ work-life imbalance, symbolic violence in their society, burnout of physicians, forgetting the principle of gratitude and ultimately, the lack of respect for patients' rights. Consequently, the discourse of medical ethics fails to achieve its primary goals.
Keywords: Medical ethics, Patient rights, Physician rights} -
مقدمهالمپیاد علمی دانشجویان علوم پزشکی بر حوزه هایی که نیاز به تفکر، تامل، اندیشیدن، استدلال و حل مساله دارند و در نظام آموزشی رسمی و ارزشیابی دانشجویان دانشگاه های علوم پزشکی نسبت به آن غفلت می شود، تمرکز دارد. المپیاد در سال های اولیه در سه حیطه تفکر علمی در علوم پایه، استدلال بالینی و مدیریت نظام سلامت برگزار شد. با توجه به این که جای حیطه ای که در آن تامل و تحلیل فلسفی در مسائل حوزه سلامت مدنظر باشد خالی بود، تصمیم گرفته شد تا حیطه ای با عنوان فلسفه ی پزشکی به حیطه های قبلی افزوده شود. در این مقاله، مراحل مختلف فرآیند طراحی چارچوب نظری و چگونگی عملیاتی کردن المپیاد فلسفه پزشکی به تشریح بیان شده است.روش هاطراحی حیطه فلسفه پزشکی برای المپیاد، در چهار فاز تدوین چارچوب طراحی سوالات آزمون، تعیین موضوعات آزمون، طراحی سوالات و برگزاری آزمون و داوری، صورت پذیرفت و در تابستان 1394 در هفتمین المپیاد علمی دانشجویان علوم پزشکی کشور، برای نخستین بار، آزمون های فلسفه ی پزشکی در دو مرحله انفرادی و گروهی اجرا شد.نتایجبا بهره گیری از اساتید رشته های مرتبط، در مدت 12 ماه چارچوب طراحی سوالات آزمون با سه هدف ارزیابی دانش فلسفی، تحلیل فلسفی و مباحثه ی فلسفی تدوین شد. موضوعات این حیطه، هستی شناسی و معرفت شناسی سلامت و بیماری و تشخیص و درمان تعیین گردید. در بخش انفرادی، آزمون دانش فلسفی با 75 سوال و آزمون تحلیل فلسفی با 4 سوال برگزار شد. در مرحله انفرادی این آزمون، 106 دانشجوی رشته های مختلف علوم پزشکی از سراسر کشور شرکت کردند. در آزمون گروهی، هشت تیم سه نفره با مباحثه درباره ی سه مساله با هم رقابت کردند.نتیجه گیریبرگزاری آزمون فلسفه پزشکی در المپیاد نشان داد که ایجاد و تقویت نگاه فلسفی در حوزه ی سلامت امکان پذیر است. شرکت گسترده ی دانشجویان علوم پزشکی سراسرکشور و همکاری اعضای هیات علمی نشان داد که فلسفه ی پزشکی می تواند به عنوان حوزه ای میان رشته ای در مباحث سلامت کشور مورد توجه قرار گیرد و آموزش و پژوهش در آن مورد عنایت جدی واقع شود.کلید واژگان: فلسفه ی پزشکی, دانش فلسفی, تحلیل فلسفی, مباحثه ی فلسفی, المپیاد علمی}IntroductionAcademic Olympiad for medical sciences students focuses on areas that require reflection, reasoning and problem solving and that are generally neglected in the official education system and evaluation of medical students. Previously, it was administered in three areas of scientific thinking in basic sciences, clinical reasoning and health system management. In order to cover, philosophical reflection and analysis on health issues, Philosophy of Medicine was added to the previous areas. This paper explains the process of designing the theoretical framework and implementing the Philosophy of Medicine Exam.MethodsPhilosophy of Medicine Exam was designed in four phases: developing the framework for designing the exam questions, selecting the topics of the exam, preparing the exam questions and running the exam. Philosophy of Medicine Exams were held for the first time in the seventh National Olympiad for Medical Sciences Students in the summer of 2015 in both individual and group competition phases.ResultsWith the contribution of faculties with relevant specialties for 12 months, the framework for designing the exam questions was developed; it aimed at evaluating philosophical knowledge, philosophical analysis and philosophical debate. The topics included ontology and epistemology of health and disease as well as diagnosis and treatment. For the individual competition, 75 questions in the philosophical knowledge exam and four questions in the philosophical analysis exam were asked; 106 medical sciences students participated in this phase nationwide. In the group phase, eight three-student teams competed by debating on three issues.ConclusionThe Philosophy of Medicine Exam in the Olympiad showed that initiating and promoting the philosophical view in the health domain is achievable. Large participation of students across the nation and cooperation of faculty members suggest that philosophy of medicine could be a crucial interdisciplinary filed in the health discourse, and research and education in this area should be taken into account.Keywords: Philosophy of medicine, Philosophical knowledge, Philosophical analysis, Philosophical debate, Academic Olympiad}
-
آیا بچه دار شدن عملی اخلاق پذیر است؟
سه تلقی بنیادین از گزاره های ناظر به افعال اخلاقی وجود دارد. اخلاق گریز، اخلاق پذیر و اخلاق ستیز. بعضی افعال مشخصا ضد اخلاقی(اخلاق ستیز) اند هم چون دروغ گویی. برخی افعال نیز به طور مشخص اخلاقی(اخلاق پذیر) اند، هم چون وفای به عهد. اما به نظر می رسد بسیاری از افعال در میانه ی طیف قرار می گیرند و اتصاف اخلاق به آن ها موجه نیست به تعبیر دیگر اخلاق گریز اند. حداکثر گرایان البته معتقدند که چتر اخلاق بر سر همه ی افعال قرار می گیرد اما اعتدال گرایان و حداقل گرایان به منطقه ی فراغ اخلاقی قایل اند. از منظری دیگر، دو مولفه ی دیگر یعنی اولویت و شدت را در ارزیابی اخلاق باید لحاظ کرد. مراد از اولویت، بررسی تقدم اتونومی و الزامات اخلاقی است، به دیگر سخن، مرز دست شستن از علایق شخصی به خاطر اخلاق کجاست؟ مراد از شدت نیز آن است که آیا اخلاق می تواند تقاضاهای شدید و پر هزینه ای از ما داشته باشد؟ بسته به این که در هر کدام از مباحث فوق چه موضعی را اتخاذ کنیم می توان بچه دار شدن را اخلاق گریز، اخلاق پذیر و اخلاق ستیز دانست. به نظر می رسد در اخلاق اعتدال گرا یا رایج بچه دار شدن امری اخلاق گریز (نه اخلاقی و نه ضد اخلاق) باشد و رفتاری دل بخواهانه به شمار آید اما بسته به منطق موقعیت می توان مواضع دیگری را نیز اتخاذ کرد.
کلید واژگان: بچه دار شدن, اخلاق ستیز} -
موضوع تعارضمنافع در متون پزشکی از دهه 1980 مورد توجه جدی قرار گرفته است. تعارضمنافع شامل یکسری از حالاتی می شود که در آن اعمال ویا قضاوت حرفه ای راجع به یک منفعت اصلی)مانند رفاه بیمار یا اعتبار یک تحقیق(بی جهت و ناروا تحت تاثیر یک منفعت فرعی)مانند بهره مالی(قرار می گیرد. طیف وسیعی از تعارضات که پزشکان، محققان پزشکی و موسسات پزشکی را درگیر می کند ذکر شده است. راهکارهای متعددی نیز برای حل تعارضمنافع دردسترس است که مهمترین آنها استفاده از کدهای اخلاقی، ممنوعیت و در نهایت آشکارسازی که قاعده طلایی در حل تعارض منافع است میباشد. امروزه دانشپزشکی برای پیشرفت در عرصه های مختلف اعم از آموزش، پژوهشو درمان نیاز به سرمایه گذاری صنعت پزشکی دارد. از طرفی شیوه های کسب درآمد پزشکان نیز دچار تغییرات ساختاری و بعضا پیچیده ای گردیده است. به علاوه صنعت پزشکی اعم از تولید کننده و وارد کننده ونیز بسیاری ازپزشکان با موضوع جدی تعارضمنافع آشنایی چندانی ندارند. لذا برای حفظ شان وجایگاه پزشکان، اتخاذ روش ها ورویکردهایی که بتواند تا حدودی معضل تعارضمنافع را حل نماید ضروری به نظر میرسد. درکشور ما هم در ارتباطات بسیاری ازپزشکان با بیماران ویا موسسات صنعتی پزشکی این معضل دیده می شود. لذا تدوین مقررات و دستورالعمل های اخلاقی برای کنترل تعارضمنافع در این زمینه ضروری به نظر میرسد.
کلید واژگان: تعارض منافع, صنعت داروسازی, اخلاق پزشکی} -
ارزیابی سود و زیان در اخلاق و آداب پزشکی اقتضائاتی هم چون برآوردکردن خطر، ریسک معقول، تمیز میان ملاحظات فایده گرایانه ی طبی و غیرطبی، نسبت سود فرد و اجتماع و مسائلی از این دست دارد. این مقاله برآن است تا مبانی فلسفی این مهم را بکاود. سود/زیان در تاریخ فلسفه به لذت/رنج، خوب/بد تحویل شده است. لذت (معنوی و غیرمعنوی) معیاری سوبژکتیو (انفسی) برای سود به حساب می آید. اما اخلاق کاربردی محتاج معیاری ابژکتیو (آفاقی) است. به نظر می آید برای به دست دادن چنین معیاری نیاز به رویکردی کل نگرانه، ارگانیک و اتخاذ مدل مشخص برای ارزیابی منطق موقعیت داریم. در این مقاله از مدل حوزه ی عمومی دفاع شده و حلقه ی مفقوده ی سرگشتگی های اخلاقی و برون رفت از معضل کمیت گریزی اخلاق برساختن حوزه ی عمومی فرض شده است. حوزه ی عمومی سلامت میان اقتدار عمومی و سپهر خصوصی می نشیند و بر هر دو نظارت منصفانه می کند. مولفه های ارزیابی سود و زیان در پژوهش های پزشکی سخت محتاج چنین حوزه ای برای وضوح و تمایز است.
کلید واژگان: سود و زیان, اخلاق در پژوهش پزشکی, منطق موقعیت, حوزه ی عمومی} -
با لحاظ این که شرکت های داروسازی دربرگیرنده ی عناصر متعدد درونی و برونی از جمله شرکت های پخش، بیماران، پزشکان، کارکنان، سهام داران و... هستند و با توجه به بروز تعارضات ملموس در این زمینه، برخی از این شرکت ها، تدوین منشوراخلاقی (code of ethics) را به عنوان مزیتی استراتژیک محسوب می کنند و معتقدند این مهم نقش موثری در پیش برد اهداف سازمانی شان داشته است. این مقاله به بررسی منشور اخلاقی سه شرکت داروسازی Merck، Novartis و Roche می پردازد و جایگاه ممتاز و متمایز حقوق بیمار را به عنوان اصل محوری در حل تعارضات اخلاقی بررسی می کند. در مبحث وظیفه ی اخلاقی در قبال سهام داران، هر سه شرکت، ارزش های یکسانی را برشمرده اند که البته Merck تفصیل بیش تری داده است. در وجه وظیفه ی اخلاقی شرکت در قبال گروه های هدف به نظر می رسد تمایز میان مشتری و مصرف کننده لحاظ شده باشد. در تعارض میان منافع مشتری و مصرف کننده، شرکت Merck و Roche تعاملات خود را با پزشکان، شرکت های پخش، داروخانه ها و رقبا چنان سامان داده است که هم مانع سهم خواری شود و هم به نفع بیماران باشد. دغدغه ی Novartis نسبت به هدایای تقدیمی به مشتریان از Merck و Roche کم تر است.
در وجه وظیفه ی اخلاقی شرکت در قبال جامعه و محیط زیست، منشور اخلاقیMerck ویژگی های ممتاز و متمایزی دارد و تعامل روزانه با گروه های بیماران را جزو وظایف خود می داند. Roche نیز از محیط درونی خود خواسته است تا مواردی را که نیاز به حمایت انسانی دارند به این شرکت اطلاع دهند. به نظر می رسد هر سه منشور اخلاقی تعارضات پیش آمده را چنان حل می کنند که درنهایت حقوق بیمار به عنوان مصرف کننده ی شرکت های دارویی در اولویت قرار می گیرد و مشتری محوری که در این جا به معنای پزشک محوری، داروخانه محوری و پخش محوری است، اولویت بعدی است.
کلید واژگان: منشور اخلاقی شرکت داروسازی, شرکت Roche, شرکت Merck, شرکت Novartis} -
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.