به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت
فهرست مطالب نویسنده:

رحیم ایرانشاهی

  • محمدتقی پیربابایی*، رحیم ایرانشاهی

    در میان نظریه‎ های جامعه شناسی، نظریه ساختاربندی گیدنز از ظرفیت مناسبی برای تبیین پدیده های اجتماعی برخوردار است. این رویکرد تلفیقی در جامعه شناسی شامل دو وجه عمده «ساخت» و «عاملیت انسان» در تحقق پدیده های اجتماعی است که گیدنز، با گذر از هریک از آن ها، توامان از الزام آور بودن ساخت ها و آزاد بودن کامل کنش های انسانی صرف نظر کرده و بر بینابین بودن آن ها تاکید می کند. بررسی بازار سنتی و اسلامی تبریز با دارا بودن سابقه تاریخی نشان می دهد که بیشتر فضاهای این بازار وقفی بوده و در طول تاریخ، علی رغم حفظ فضاها، همچنان کارکرد این فضاها نیز تداوم داشته است. در این راستا، پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که نقش فرهنگ وقف و کارکرد آن چه تاثیری در ساخت یابی بازار تبریز داشته است. این مقاله به روش تفسیری تاریخی انجام شده است. جمع آوری اطلاعات به شیوه کتابخانه ای و میدانی بوده و محدوده موردمطالعه بازار سنتی شهر تبریز است. نتایج نشان می دهد ساختار (قواعد و منابع وقف) موجب ماندگاری این فضاها و تداوم عملکردشان شده است. طبق نظریه گیدنز، ما نهادها را می سازیم و آن ها کنش های ما را شکل می دهند. در این خصوص، کنشگران مسلمان با بهره گیری از قواعد وقف، که برگرفته از ارزش های والای اسلامی است، فضاهای بازار تبریز را شکل داده اند و سپس همان فضاها کنش های کنشگران (واقفان) را شکل داده است. بنابراین می توان گفت بازار تبریز تجلی عینی ارزش ها و هنجارهای اسلامی بوده و پدیده وقف موجب شکل گیری فضاهای شهری اسلامی و تداوم عملکرد آن ها در طول زمان و مکان می شود.

    کلید واژگان: وقف, بازار تبریز, گیدنز, عامل, ساختار
    Mohamadtaghi Pirbabaei *, Rahim Iranshahi

    Giddens's structuring theory has the appropriate capacity to explain social phenomena over other theories. Going through each of the structuralist and individualist theories, he neglects both the necessity of rigidity and the complete freedom of human action and emphasizes the equality of each. The main question of this study is that what is the impact of the role of waqf culture and its function on the formation of Tabriz market? This article is based on a historical-interpretive method. The information was collected through library and field studies and the study area is the traditional market of Tabriz. The results show that the beginning of the formation of the Tabriz market dates back to the early centuries of Islam's arrival in Iran. The results also show that Muslim activists have used the "rules and resources of waqf " in times and places to construct the Tabriz market and have been building the Tabriz market over the years. As for the function of the waqf, it can be said that the most important function of the waqf is the reproduction of Islamic values and norms and their continuation over many centuries. Finally, it must be said that Muslim activists are influenced by peripheral constructions, especially Islamic values and norms. And again, the institution is dedicated to their actions.

    Keywords: Waqf, Tabriz Bazaar, Giddens, Space, place
  • محمدتقی پیربابائی*، رحیم ایرانشاهی

    نهاد وقف در فقدان سازوکارهای رسمی برای مدیریت، برنامه ریزی و توسعه فضایی شهرها در نظام های سیاسی حاکم در جوامع خاورمیانه و ایران، دارای کارکردهای مدنی- اجتماعی بوده و نقش مهمی نیز در تکوین، معنا دادن و استمرار فرهنگ اسلامی در این شهرها داشته است. مجموعه های شهری نقش جهان اصفهان، گنجعلی خان کرمان و شیخ صفی الدین اردبیلی در دوره صفویه، از آن جمله هستند که با فرهنگ وقف شکل گرفته و تداوم حیات یافته اند و اکنون نیز ساختار اصلی آن شهرها را تشکیل می دهند. در مقاله حاضر نقش فرهنگ وقف در تکوین این مجموعه های شهری بر اساس نظریه ساخت یابی گیدنز و روش تفسیری-تاریخی تبیین شده است. یافته ها نشان می دهند که نهاد وقف ژرف لایه ترین اعمال و خواص تشکیل دهنده و تولیدکننده نظام های شهری فوق است. در خصوص استمرار تاریخی آن ها هم این شرایط و مناسبات دینی، اجتماعی و سیاسی حاکم بوده است که با تداوم و یا تغییر قواعد و منابع وقف، سبب بازتولید فضاهای شهری در دوره های مختلف شده است. در این میان، علما و مجتهدان به عنوان تاییدکنندگان و مشروعیت دهندگان وقف نامه ها، با نظارت، کنترل و بازاندیشی به طور غیرمستقیم فرهنگ اسلامی را در شهر تداوم بخشیده اند. آنچه از این مطالعات قابل استخراج و ارجاع به نظر می رسد، این است که در ساختار نظام اجتماعی، رسیدن به سعادت واقعی و همه جانبه، جز در پرتو همکاری اجتماعی میسر نیست که نهاد وقف به عنوان یکی از مصادیق مشارکت های اجتماعی، در کیفیت ساختاری و برنامه ریزی جامعه، نقش مهم و تاثیرگذاری ایفا می کند.

    کلید واژگان: نهاد وقف, بازتولید فضا, تکوین شهر اسلامی, نظریه ساخت یابی
    Mohammad Taghi Pirbabaei*, Rahim Iranshahi

    In studying the evolution of urban spaces in the Islamic world, especially in Middle Eastern societies, we see different spatial patterns compared to European cities.  Most of the political systems governing these societies lacked mechanisms for managing, planning and developing urban spaces. The culture of waqf in most of these cities has played a role as this mechanism and has created urban systems based on religious teachings. This institution has played an important role in the construction of Islamic cities and the reproduction of urban spaces, and its permanence throughout history has led to the continuity of these spaces. The tradition of waqf, which is reproduced according to the principles and norms of Islam, includes elements such as waqf, waqf letter, competitions, trustees, religious scholars and mujtahids who have the task of writing and certifying its authenticity. In the absence of formal mechanisms for the management, planning and spatial development of cities in the political systems of the Middle East and Iran, Waqf institution has civil-social functions and has played an important role in the development, meaning and continuity of Islamic culture in these cities. The urban complexes of Naghsh Jahan in Isfahan, Ganjali Khan in Kerman and Sheikh Safi al-Din in Ardabili in the Safavid period are among those that were formed with the culture of waqf and now constitute the main structure of those cities. The purpose of studying and evaluating this issue is to reach the principles and framework that, with the origin of thought and thinking of a comprehensive worldview, indicates a model that is referred to urban designers and planners in creating and sustaining the structural, civic and spiritual life of the city. In the meantime, what can be considered as an issue is the existence of Waqf and the undeniable impact it has had on the creation of spatial and structural organization and the continuation of urban civic life, and the need to organize it as a purposeful structural system in the structure of the Islamic city. In the process of formation and development of cities in the Islamic world, we simultaneously witness the development and adaptation of the culture of Waqf to local requirements and local laws, along with attention to the regional and indigenous needs of communities living in newly established or occupied cities. Meanwhile, the attention of governments and government agents to the issue of Waqf and its use as a tool for the development and continuity of Islamic concepts and values, has had a significant impact on the importance of this Islamic institution in the process of planning and spatial development of the Islamic cities. In the present article, the role of Waqf culture in the development of these urban complexes has been explained based on Giddenschr('39') constitution theory and interpretive-historical method. Findings show that Waqf institution is the deepest layer of actions and properties that make up and produce the above urban systems. Regarding their historical continuity, these religious, social and political conditions and relations have prevailed causing the reproduction of urban spaces in different periods by continuing or changing the rules and sources of Waqf. Meanwhile, the ulema and mujtahids, as the confirmers and legitimists of Waqf, have indirectly continued the Islamic culture in the city by monitoring, controlling and rethinking. In the structure of the social system, achieving real and comprehensive happiness is not possible except in the light of social cooperation. As one of the examples of social participation, the endowment institution plays an important and influential role in the structural quality and planning of society.

    Keywords: Waqf Institution, Reproduction of Space, Development of the Islamic City, Constitution Theory
بدانید!
  • در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
  • همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال