به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت
فهرست مطالب نویسنده:

سید رضا اسحاق نیا

  • سید رضا اسحاق نیا

    بهترین و کامل‌ترین تصویر از ابعاد شخصیت وجودی پیامبر (ص) و امامان معصوم (ع) را می‌توان از مبانی و آموزه‌های اصیل عرفانی به ‌دست آورد و آن را در راستای مقصود اصلی روایاتی دانست که بر لزوم معرفت ایشان تاکید می‌نمایند. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی با اشاره به پاره‌ای از مسایل عرفان نظری درصدد ارایه تصویر یاد شده است. بر پایه این تصویر پیامبر (ص) و امام (ع) نه‌تنها برای عالم عناصر و طبیعت به‌منزله جان و قلب و نفس‌اند و از‌این‌رو، با اذن الهی همه رخدادهای آن تحت فرمان ایشان است، بلکه موجودات عوالم برتر نیز از ظهورات وجوداتشان در آن عوالم محسوب می‌گردند؛ با این توضیح که افتراق میان امامان ازیک‌سو، و پیامبر اکرم (ص) از سوی دیگر، و نیز میان هر امامی با امام دیگر، در ظاهر و برحسب صورت بوده و این جدایی در عالم طبیعت حاصل گشته است، وگرنه با توجه به باطن و حقیقت، همه آنان در عوالم مافوق با یکدیگر متحدند.

    کلید واژگان: انسان کامل, حضرات خمس, خلافت, ولایت, ختمیت
  • سید رضا اسحاق نیا*

    قدمای متکلمان موضوع علم کلام را مانند حکمت الهی و عرفان موجود بما هو موجود می دانند. درمقابل نظر متقدمان، مفاهیم دیگری نیز به عنوان موضوع علم کلام مطرح گشته که از جمله آن ها، ذات و صفات الهی است. ایده ذات از برخی متکلمان اهل سنت مانند قاضی ارموی و نیز ایده ذات به ضمیمه ممکنات از صاحب کتاب الصحایف فی علم الکلام در مقدمه سودمند اثر گران سنگ شوارق الالهام گزارش شده است. این نوشتار با روش توصیفی - تحلیلی، با محوریت مقدمه شوارق در اصل به تبیین، تحلیل و تقویت بنیان دیدگاه مذکور می پردازد تا اشکالاتی که بر آن وارد ساخته اند، از اساس مندفع گردد. همچنین پژوهش حاضر در صدد جمع میان این دیدگاه با نظر قدما و درنهایت، بیان همسویی مباحث علم کلام با مسایل علم الهی و علم عرفان در سطوح متفاوت است و این هر دو، از فروع و نتایج پژوهش خواهد بود.

    کلید واژگان: تعریف کلام, موضوع کلام, مسائل کلام, مبادی کلام, ذات و صفات الهی
    Seyyed Reza Eshaghnea *

    Early scholars of kalām (Islamic theology) believed that the subject-matter of kalām was the same as that of Islamic philosophy and mysticism: being qua being. In contrast to this, other notions have also been proposed as subject-matters of kalām, including the divine essence and attributes. The idea of essence was proposed by some Sunni theologians such as Qāḍī al-Urmawī, and the idea of essence plus possible beings as subject-matters of kalām was reported by the author of al-Ṣaḥāʾif fī ʿilm al-kalām in his introduction to the precious work Shawāriq al-ilhām. In this article, I adopt a descriptive-analytic method and draw on the introduction to Shawāriq al-ilhām to account for, analyze, and support this view and to replies to objections raised against it. Moreover, as corollaries of the research, I aim to reconcile the view with that of the early theologians, and finally, show that issues of Islamic theology are in harmony with issues of Islamic philosophy and mysticism at different levels.

    Keywords: Definition of kalām, subject-matter of kalām, problems of kalām, principles of kalām, divine essence, attributes
  • سید رضا اسحاق نیا*
    اسماء حسنای الهی در عرفان نظری به ذاتی، صفاتی و افعالی تقسیم می شوند. قیصری در مقدمه شرح فصوص الحکم مناط این تقسیم را ظهور معنای هرکدام از ذات، صفات و افعال در لفظ اسم می داند. طبق این نظر چنانچه متفاهم از اطلاق اسمی معنای ذات باشد، آن اسم از اسماء ذات و اگر صفت یا فعل باشد، از اسماء صفات یا افعال خواهد بود. امام خمینی در تعلیقات خویش بر شرح فصوص، ملاک مزبور را به هیچ وجه مطابق با مذاق عرفانی ندانسته و خود به ارایه ملاک دیگری اقدام نموده اند که با مشرب عرفان سازگار باشد. در دیدگاه ایشان وجه تقسیم، مشاهدات سالک در مراتب و مقامات فنای وی در فعل، صفات و ذات حق تعالی است. بر این اساس آنچه را سالک در مرتبه فنای فعلی می بیند، از قبیل اسماء افعال بوده و آنچه در مرتبه فنای صفاتی و ذاتی مشهود او واقع می شود، اسماء صفات و ذات است. در این نوشتار ابتدا به نقد دیدگاه قیصری و سپس به توضیح نظریه امام می پردازیم و به این منظور بیان چهار مطلب: اقسام توحید در عرفان، فنای ذاتی هلاک و استهلاک، اسفار اربعه عرفانی و مراتب یقین ضروری است.
    کلید واژگان: اسماء ذات, اسماء صفات, اسماء افعال, مراتب یقین, اسفار اربعه عرفانی, فنا
    Seyed Reza Eshaqnia *
    In theoretical mysticism, the Glorious Names of God fall into immanent names, attributes and actions. In his commentary to Fusus al-Hikam (The Seals of Wisdom), Qaysari argues that this categorization of names helps manifestation of God’s inherent nature, attributes, and actions in each name. According to this viewpoint, if the attribution of a name means inherent nature, that name shall be considered immanent and if it denotes quality and action it must be considered among attributes or actions of God. In his notes on commentaries about Fusus al-Hikam, Imam Khomeini says such classification is in no way according to the principles of mysticism. He then offers another criterion that goes well with the tenets of mysticism. In his view, the manner of classification, observations of the wayfarer in stages of spiritual journey and the quality of annihilation in God take place in actions, attributes and inherent nature of God. On this basis, whatever the wayfarer observes at the stage of annihilation in action, shall be considered an instance of action and whatever taking place as annihilation in attributes and inherent nature of God shall be considered among attributes and immanent names. In this research work, we have first developed a critical approach toward Qaysari’s viewpoints and then continued with clarification of Imam Khomeini’s theory. To that end, further explanation of the four entries namely types of monotheism in mysticism, inherent annihilation, four mystical journeys, and ranks of intuitive faith is necessary.
    Keywords: immanent names, attributes, Actions, ranks of intuitive faith, four mystical journeys
  • سید رضا اسحاق نیا*

    در سه علم عرفان، حکمت الهی و کلام، «وجود» به عنوان موضوع آنها معرفی می شود. با توجه به دیدگاه مشهور که امتیاز علوم از یکدیگر را بر اختلاف موضوع های آنها مبتنی می داند، این پرسش مطرح می گردد که علوم یاد شده با فرض وحدت موضوع، چگونه تکثر یافته اند؟ پژوهش حاضر با روش توصیفی - تحلیلی در صدد پاسخ به پرسش یاد شده است. در پاسخ مشخص خواهد شد که موضوع عرفان، مطلق وجود یا حقیقت و مصداق وجود است و موضوع فلسفه الهی و کلام نیز، وجود مطلق یا مفهوم وجود می باشد؛ بنابراین دو علم حکمت الهی و کلام، بر خلاف نظر مشهور میان متکلمان، تفاوت در موضوع ندارند و اختلافشان در ماخذ مبادی تصدیقی آنهاست. مبادی تصدیقی الهیات، از عقل بدون تقید آن به مطابقت با ظاهر شرع اخذ می گردد و علم کلام، مبادی خود را از ظواهر شرع می گیرد و چنانچه ظواهر شرعی با دقت لازم به دست آیند، بدون نیاز به تاویل به نتایجی همسو با نتایج مبادی عقلی منتج خواهند بود.

    کلید واژگان: موضوع علم, عرفان, فلسفه الهی, کلام, مبادی تصدیقی
    Seyyed Reza Eshaghnea *

    In the three sciences of mysticism, divine wisdom (philosophy), and kalām (theology), “existence” is said to server as the subject-matter. Given the majority view that sciences are distinguished from one another in virtue of their subject-matters, the question arises of how these three sciences are distinguished given that they have the same subject-matter. This research seeks to answer this question, drawing on a descriptive-analytic method. It will turn out that the subject-matter of mysticism is pure existence or reality and the exemplification of existence and that of divine philosophy and kalām is absolute existence or the concept of existence. Thus, contrary to the majority view, divine philosophy and kalām do not differ over their subject-matters, their difference boiling down to sources of their assent preliminaries. Assent sources of philosophy are derived from intellect without being constrained by conformity to appearances of the religion, while kalām derives its preliminaries from appearances of the religion, and if religious appearances are acquired with sufficient care, then they will lead to conclusions consonant with intellectual preliminaries without a need for exotic interpretations.

    Keywords: Subject-matter of a science, Mysticism, divine philosophy, kalām (theology), assent preliminaries
  • سید رضا اسحاق نیا*

    مسئله توحید خداوند در سه مقام مطرح می شود: 1) وجوب؛ 2) الوهیت؛ 3) وجود حقیقی. در باب توحید در مقام وجود حقیقی ، اعتقادات گوناگونی وجود دارد ، از قبیل اعتقاد عامه مردم ، فیلسوفان مشاء ، جهله صوفیه و نیز اکابر ایشان ، حکمای فهلویین ، محقق دوانی و میر داماد ، عرفا و حکمای متالهین. صدرالمتالهین شیرازی به اقتضای مقام و در ابواب مختلف کتاب اسفار ، اقوال متعددی در این باب داشته است. این مقاله به مقایسه آرا و اقوال مذکور با یکدیگر می پردازد و در نهایت، توحید ناب و خالص را در میان آن ها که بری و بدور از اشکال و ایراد است، معرفی می نماید. توحید ناب، توحیدی است که مشوب به هیچ گونه شرکی در مقام وجود حقیقی نباشد و آن جز قول عرفای شامخین و حکمای متالهین نیست ؛ چنان که نظر نهایی ملاصدرا نیز بر آن است. دیدگاه مذکور مبتنی بر قول به وحدت وجود و موجود در عین کثرت آن دو است و بر پایه آن ، وجود و موجود منحصر در ذات حق تعالی است و در عین حال، اشراقات و مظاهر گوناگون و حقیقی دارد و از سوی دیگر با این که وجود و موجود دارای اشراقات و مظاهر گوناگون و حقیقی است ، در عین حال، واحد بوده و منحصر در ذات باریتعالی است. روش این پژوهش، توصیفی۔ تحلیلی است.

    کلید واژگان: توحید حقیقی, ذات حق, وحدت در عین کثرت و کثرت در عین وحدت, وحدت جمعیه, وحدت عددی
    Seed Eshaghnia *

    The matter of God’s Unity is addressed in three capacities: 1. necessity, 2. Divinity, and 3. real existence. Regarding unity in the position of real existence various beliefs exist; for example, the beliefs of the common people, the Peripatetic philosophers, the ignorant from among the Sufis as well as their elders, the Pahlavi scholars, Mirdamad and Davvani, the great mystics the Pahlavi scholars and the transcendental philosophers. Mulla Sadra also has many views in this regard in different periods and discussion of his The Transcendent Philosophy of the Four Journeys of the Intellect. This paper compares the aforementioned beliefs and views with each other and ultimately, introduces the pure and sincere Unity of God from among them which is free from all other errors as well. Pure monotheism is monotheism that is not polluted with any type of polytheism regarding real existence and this is only the view of the mystics and transcendental philosophers; this is also the final view of Mulla Sadra. The aforementioned view is based on the view of the unity of existence and existents while preserving the plurality of both and according to that, existence and existent is limited only to God’s essence and at the same time it has real and various manifestations and illuminations; on the other hand, even though existence and existents have different and real manifestations, at the same time, they are one and limited to God’s existence. It is clear that this study is descriptive-analytic.

    Keywords: Real monotheism, God’s essence, unity in plurality, plurality in unity, comprehensive unity, numerical unity
  • سید رضااسحاق نیا *
    مسئله معاد و کیفیت حیات پس از مرگ، همواره مورد توجه اندیشمندان بوده است و متکلمان و حکیمان مسلمان نیز آرای متعددی در این زمینه ارائه کرده اند. عده ای معاد را منحصر به روح و نفس آدمی می دانند و گروهی به جسمانی بودن آن قائل اند و اهل تحقیق معاد را جسمانی و روحانی می دانند. در موضوع معاد جسمانی، درباره اینکه روح با کدام بدن محشور می شود، اختلاف است. محققان از متکلمان، نظریه بازگشت مجدد روح به بدن طبیعی و عنصری را مطرح کرده اند و در مقابل، دیدگاه برخی حکیمان بر حشر روح با بدن مثالی است و رای حکمت متعالیه بر بعث روح با بدن مثالی برخاسته از سوی نفس استقرار یافته است. در این میان، حکیم آقا علی مدرس زنوزی دیدگاهی ابتکاری براساس مبانی حکمت متعالیه دارد که بزرگانی همچون میرزا محمد باقر اصطهباناتی که پرورش یافته حوزه درسی ایشان است و نیز شاگرد وی محمدحسین اصفهانی (محقق کمپانی) و دیگرانی مانند رفیعی قزوینی از وی تبعیت کرده اند. زنوزی معاد را بازگشت روح به بدن نمی داند، بلکه به باور وی این بدن است که به سراغ نفس و روح در عالم آخرت می رود. کمپانی در رساله کوتاهی که به تازگی انتشار یافته به تبیین این نظریه براساس پنج اصل و مقدمه پرداخته است. در این نوشتار به تفصیل ابتدا به شرح و توضیح دیدگاه خاص ایشان درباره معاد جسمانی و سپس به بیان برخی ابهامات آن پرداخته ایم.
    کلید واژگان: معاد جسمانی, معاد روحانی, برزخ, روح, نفس و بدن
    Sayyed Reza Eshaghnia *
    The problem of resurrection and the quality of post-mortem life has always been a concern for intellectuals, with Muslim theologians and philosophers providing various accounts thereof. Some of them restrict the resurrection to the human soul, while others believe in its corporeality, and still others take it to be both bodily and spiritual. With regard to the bodily resurrection, there is a dispute over the body with which the soul will be resurrected. Some theologians suggest that the soul will return to the natural elemental body, while others believe that the soul will be resurrected with an imaginal (mithālī) body. According to the Transcendent Wisdom (al-ḥikmat al-muta’ālīya), the soul will be resurrected with an imaginal body arising from the soul itself. The philosopher, Aqā ‘Alī Mudarris Zunnūzī has offered a novel view within the framework of the Transcendent Wisdom, followed by prominent philosophers such as his pupils Mīrzā Muḥammad Bāqir Iṣṭahbānātī and Muḥammad Ḥusayn Iṣfahānī (Muḥaqqiq Kumpānī), as well as others including Rafī’ī Qazvīnī. According to Zunnūzī, resurrection does not consist in the return of the soul to the body; instead, it is the body that returns to the soul in the Afterlife. In a short posthumous essay, published recently, Kumpānī has elaborated this theory in terms of five principles and premises. In this paper, I elaborate his own view of bodily resurrection and then point to some of its ambiguities.
    Keywords: Bodily resurrection, spiritual resurrection, barzakh, spirit, soul, body
  • علی خراسانی، سید رضااسحاق نیا
    قاطبه دانشمندان مسلمان بر اساس دلالت آیات قرآن و بر پایه مبانی علمی، القای معانی و الفاظ قرآن را الهی دانسته اند.در مقابل، دیدگاه شاذی تنها القای حقیقت وحی و معانی آن را از سوی خدا، و گزینش الفاظ و واژگان وحیرا از سوی پیامبر می داند. به اقتضای این نظر، شخصیت پیامبر، تاریخ زندگی و احوال روحی او اعم از غم و شادی، در چگونگی انتخاب گزاره ها و واژگان وحی و اوج و حضیض آیات تاثیر گذار است. در این میان، معدودی قائل شده اند که برای قابل فهم کردن حقیقت متعالی وحی به اذهان مردم، پیامبر به ناچار در مورادی از دانش رایج در جامعه خود استفاده کرده است؛ دانسته هایی که چه بسا در ادوار بعدی و بر اساس پیشرفت علم بطلان آنها به اثبات رسیده است؛ در حالی که وی تنها مامور ابلاغ وحی الهی بوده است. در این مقاله تبیین می شود که قرآن همانند همه موجودات عالم، مراتبی دارد که این مراتب کاملا با یکدیگر تطابق دارند و در نتیجه، مرحله لفظی و ملکی قرآن بازتاب دهنده مرتبه ملکوتی آن است و بر مبنای اصل انطباق در همه مراحل، چیزی جز حق و صدق وجود ندارد. البته با این لحاظ که قرآن کلام وحی است و حقیقتی مستقل از وجود طبیعی پیامبر (ص) دارد.
    کلید واژگان: قرآن, رسول خدا (ص), وحیانی بودن الفاظ قرآن, عوالم ثلاث, تطابق عوالم, ظاهر و باطن
    Ali Khorasani, Seyyed Reza Eshagh Nia
    All Muslim scholars take both the Quranic meanings and words to be issued from God on the basis of Quranic verses and intellectual principles. However, there is a rare view according to which only the meaning of the revelation (waḥy) comes from God, and the words were selected by the Prophet. On this view, the history of the Prophet’s life and his psychological states such as sadness and happiness had a role to play in how he chose the words of the revelation and the ups and downs of the Quranic verses. Some people maintain that the Prophet had to draw on the science commonly accepted by people of his time in order to make the transcendental truth of the revelation understandable by them, and some such scientific views may as well have been proved false as the science developed, while the Prophet was only in charge of conveying the divine revelation. In this paper, I explain that, just like other entities in the world, the Quran enjoys stages that match one another, and thus, the verbal mundane stage of the Quran is a mirror representation of its spiritual or malakūtī stage, and according to the principle of the match between entities at different stages, nothing exists except the truth. This is based on the view that the words of Quran are divine revelations, and so the Quran exists independently of the Prophet’s natural existence which is the voice of the revelation.
    Keywords: The Quran, the Prophet, Quranic words as revelations, the three worlds, match between the worlds, outer, inner
  • Seyyed Reza Eshaqniya, Hussein Zahmatkesh
    The holy Chapter Ekhlas (Unity) is one of the important chapters in the Glorious Quran whose position is clear in infallible imam's sayings and Muslim thinker's commentary views. This chapter includes deep mystical points on Divine Essence on which many views have been proposed. Accordingly, this chapter indicates the tenor of three stages of God's essenceabsent of all absents, oneness, and uniqueness- based on mystic's esoteric and mystical views. The present paper briefly studies Muslim mystic's mystical approach to stages of Divine Essence using the Chapter of Unity. The stage of absent of all absents is a non-conditional- as- the- source- of- division essence which has no sign and there is no means to acquire knowledge on it. The stages of oneness and uniqueness are conditioned- by- no- condition and conditioned-by-something essences, respectively. No doubt, the essence of the Most high God is one and these three determinations are named based on a consideration. The nature of mystical approach to stages of Divine Essence with regard to this monotheistic Chapter (Ekhlas- Unity) usually indicates this commentary explanation that "He" refers to the stage of absent adytum of essence i.e. absent of all absents; "God is one" means the stage of essence of Divine Unity; and "God is He on Whom all depends" means the stage ofessence of Divine oneness.
    Keywords: mystical commentary, Chapter of Ekhlas (Unity), Divine Essence, stages of essence, manifestation
سامانه نویسندگان
  • دکتر سید رضا اسحاق نیا
    دکتر سید رضا اسحاق نیا
    استادیار
اطلاعات نویسنده(گان) توسط ایشان ثبت و تکمیل شده‌است. برای مشاهده مشخصات و فهرست همه مطالب، صفحه رزومه ایشان را ببینید.
بدانید!
  • در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
  • همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال