فهرست مطالب شهربانو اسدی
-
زمینه و هدف
حضور غربیان با اهداف متفاوت در دوران صفویه نسبت به دیگر سلسلهها پررنگتر بوده است. در این دوران برخی از سفرنامهنویسان با اهداف گوناگون اقدام به نگارش سفرنامههایی کردند که در بیشتر پژوهشهای مرتبط با صفویه مورد استفاده تاریخپژوهان قرار گرفته است. یکی از موضوعهایی که سفرنامهنویسان به آن پرداختهاند، موضوع بهداشت و سلامت است. در این پژوهش قصد بر این است دیدگاههای این افراد مورد واکاوی قرار گیرد تا مشخص گردد، چقدر این کتابها، منبع موثقی برای پژوهش در زمینه بهداشت و سلامت دوران صفویه میباشد؟
روشاین پژوهش یک مطالعه تحلیلی انتقادی است که با بهرهجستن از منابع مکتوب دوران صفویه و منابع خارجی (سفرنامههای اروپاییان) به بررسی دیدگاههای سفرنامهنویسان در مورد بهداشت و سلامت پرداخته میشود.
ملاحظات اخلاقی:
در پژوهش حاضر جنبههای اخلاقی مطالعه کتابخانهای شامل اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.
یافتهها:
در این پژوهش مشخص گردید که سفرنامهنویسان درباره بهداشت و سلامت، دارای دیدگاههای متفاوتی میباشند و در برخی موارد، گفتههای آنان هرچند به طور همزمان در ایران بودهاند، تفاوتهای زیادی داشتهاند.
نتیجهگیری:
مطالعه و بررسی سفرنامههای دوران صفویه در زمینه بهداشت و سلامت، این نتیجه را دربر داشت که برخی سفرنامهنویسان با اهداف و اغراض سیاسی و شخصی خویش، اطلاعات صحیحی را در آثار خود ثبت نکردهاند. از این رو در استناد به این منابع، میبایست با تامل و دقت بیشتری از آنها بهره گرفت.
کلید واژگان: بهداشت, سلامت, صفویه, سفرنامه, مستشرقین}Background and AimThe presence of Westerners with different goals in the Safavid period was more prominent than other dynasties. During this period, some travelogue writers with various purposes wrote travelogues that have been used in most of the researches related to Safavid history. One of the topics covered by travelogue writers is health. In this research, the intention is to analyze the views of these people to determine how reliable these books are for research on health in the Safavid period?
MethodsThis research is an analytical-critical study that uses written sources of the Safavid period and foreign sources (European travelogues) to examine the views of travel writers on health.
Ethical Considerations:
In the present study, the ethical aspects of library study including originality of texts, honesty and trustworthiness have been observed.
ResultsIn this study, it was found that travel writers have different views on health and in some cases, their statements, although at the same time, were in Iran; There were many differences.
ConclusionThe study of Safavid travelogues in the field of health led to the conclusion that some travelogue writers with their political and personal goals and intentions, did not record the correct information in their works. Therefore, in quoting these sources, they should be used with more reflection and accuracy.
Keywords: Health, Safavid, European Travelogue} -
دوره صفویه یکی از ادوار مهم در تاریخ پزشکی ایران محسوب می شود. در این دوره دانش پزشکی پیشرفت نموده و آثار زیادی در زمینه طب تالیف و بیمارستان های متعددی تاسیس شد. در طی سالیان اخیر پژوهش های متعددی در ارتباط با تاریخ پزشکی دوره صفویه انجام گرفته است. هدف از پژوهش حاضر معرفی و نقد مقاله ی «پزشکی عصر صفویه با تکیه بر سفرنامه های غربی» اثر سعید آقارضایی و شیوا رضایی است. این پژوهش یک مطالعه تحلیلی-انتقادی است که با بهره گیری از منابع کتابخانه ای به بررسی و ارزیابی مقاله ی مورد نظر از نظر ساختاری، محتوایی و روشی می پردازد. مقاله ی «پزشکی عصر صفویه با تکیه بر سفرنامه های غربی» دارای نگارش منسجمی می باشد و حاکی از تلاش نویسندگان برای تبیین وضعیت پزشکی و بهداشت در دوره صفویه است. در ساختار مقاله بعضا ارجاع دهی های نامناسب و اشکالات نگارشی دیده می شود. عدم اشاره کامل به دلایل مهاجرت پزشکان به هند، عدم تعیین جایگاه واقعی بیمارستان ها، عدم اشاره به جایگاه دانش دندانپزشکی، دامپزشکی و جراحی، عدم اشاره به گفتمان پزشکی طب النبی، اشاره نکردن به بیماری های همه گیر و مبهم بودن وضعیت داروسازی در دوره صفویه را می توان از نقدهای محتوایی برشمرد. نتایج نشان می دهد که مقاله مورد نظر علیرغم تلاش برای آشکار کردن جنبه های مختلف پزشکی در عصر صفویه، اما دارای برخی اشکالات ساختاری، محتوایی و روشی است. لذا انتظار می رود نویسندگان محترم با برطرف نمودن ایرادات ذکر شده، بتوانند در پژوهش های بعدی اثر قابل توجه تری پیرامون تاریخ پزشکی منتشر نمایند.
کلید واژگان: نقد, صفویه, تاریخ پزشکی, پزشکی, سفرنامه نویسان, سیاحان غربی}The Safavid period is considered one of the most important periods in the history of Iranian medicine. During this period, medical knowledge was developed many works in the field of medicine were written and several hospitals were established. In recent years, several studies have been conducted on the medical history of the Safavid period. The purpose of this study is to introduce and critique the paper "Medicine of the Safavid era relying on Western travelogues" by Saeed Agharezaei and Shiva Rezaei. This research is an analytical-critical study that uses library resources to review and evaluate the paper in terms of structure, content, and method. The paper has coherent writing and indicates the authors' efforts to explain the medical and health situation of the Safavid period from the perspective of Western tourists. In the structure of the paper, sometimes inappropriate references and writing errors are seen. Failure to mention the reasons for the migration of physicians to India, failure to determine the true location of hospitals, failure to mention the position of dental, veterinary and surgical knowledge, failure to mention epidemics and ambiguity of the pharmacology situation in the Safavid period can be enumerated content critiques. The results show that the paper, despite attempts to reveal various aspects of medicine in the Safavid era, has some structural, content, and method problems. Therefore, it is expected that the respected authors, by eliminating the mentioned problems, will be able to publish a more significant work on the history of medicine in future research.
Keywords: Criticism, Safavid, Medical History, Medicine, Travel Writers, Western Tourists} -
زمینه و هدف
در دوره نهضت ترجمه و پیش از آن اندیشه های طبی و فلسفی یونان باستان به نوعی قطعی قلمداد می شد، از جمله ویژگی های دوره تالیف، نوآوری هایی در طب و ایجاد شک و تردید در برخی باورهای علوم یونان است. این پژوهش به ایرادهایی که رازی درباره موضوع طب به جالینوس در کتاب «الشکوک رازی» می گیرد، می پردازد. از آن جهت که برای نخستین بار در دوره تمدن اسلامی، برخی از اندیشه های جالینوس در کتاب یادشده مورد نقد و بررسی قرار گرفته است، بررسی و تحلیل کتاب رازی از جایگاه و اهمیت ویژه ایی برخوردار است.
مواد و روش هااین پژوهش در راستای بیان استقلال نظری دانشمندان اسلامی، به ویژه رازی، به روش پیمایش کتابخانه ای با تکیه بر منابع اصیل تاریخ پزشکی انجام گرفته است.
یافته هاایرادهایی که رازی بر دیدگاه های طبی جالینوس وارد دانسته و همچنین نظرات مخالف با رازی در مورد این کتاب، بیان می شود. با بررسی های انجام شده مشخص گردید که کتاب «الشکوک» به طور کامل به زبان فارسی ترجمه نشده است و تنها چند تصحیح بر آن انجام گرفته است. دو نمونه از تصحیحات، متعلق به مهدی محقق و مصطفی لبیب عبدالغنی می باشد. سه نسخه از کتاب الشکوک رازی علی جالینوس در کتابخانه ملک به شماره 4573 (که اکنون در اختیار کتابخانه آستان قدس رضوی است)، کتابخانه مجلس شورای اسلامی به شماره 9014 و کتابخانه ملی به شماره 2915085 که از روی نسخه موجود در ملک استنساخ شده اند، موجود می باشد.
نتیجه گیریکتاب الشکوک می تواند به عنوان یک منبع معتبر علمی و تاریخی در اختیار محققانی که قصد مطالعه در مورد جالینوس و حتی خود رازی دارند، مورد استفاده قرار گیرد. از این اثر می توان مقالات ارزشمندی در موضوع های گوناگون طبی و فلسفی به رشته تحریر درآورد.
کلید واژگان: الشکوک رازی, جالینوس, تاریخ پزشکی}Background and AimIn the period of the translation movement and before that the medical and philosophical ideas of ancient Greece were considered definite. Among the features of the authoring period are innovations in medicine and the creation of doubts in some Greek science beliefs. This study examines the flaws that the mystery of medicine with the subject of Galen in the book of Razi’s criticize on Galen. Because for the first time in the period of Islamic civilization, some of Galen's ideas have been criticized in this book, the study and analysis of Razi's book is of special importance.
Materials and MethodsThis study was conducted in order to express the theoretical independence of Islamic scholars, especially Razi, through library survey method based on authentic sources of medical history.
FindingsThe deficiencies that Razi inflicts on Galen's medical views, as well as the opposing views about Razi in this book, are expressed .The reviews revealed that the book of Razi’s criticize on Galen was not fully translated into Persian; only a few corrections were made. Two examples of corrections belong to Mehdi Mohaghegh and Mustafa Labib Abdul Ghani. Three copies of Razi’s criticize on Galen are available in the Malek Library No.4573 (now owned by the Astan Quds Razavi Library), the Islamic Consultative Assembly library No.9014 and National No.2915085, which have been extracted from the version available on the property, available.
ConclusionRazi’s criticize on Galen can be used as a credible scientific and historical resource for scholars who intend to study about Galen and even the mystery itself. Om the copy in the Property from this work we can write valuable articles on various medical and philosophical topics.
Keywords: Razi’s Criticize, Galen, Medical History}
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.