علیرضا شناور

به منظور مقایسه گندم معمولی با گندم تخمیرشده با باکتری های باسیلوس سوبتیلیس و لاکتوباسیلوس پلانتاروم، و تاثیر جایگزینی سطوح مختلف گندم تخمیری با دانه ذرت روی عملکرد، کیفیت لاشه و ریخت شناسی ژژنوم در جوجه های گوشتی این مطالعه انجام شد. تعداد 280 قطعه جوجه گوشتی راس 308 در قالب طرح کاملا تصادفی به 7 گروه آزمایشی با 4 تکرار شامل جیره شاهد بر پایه ذرت و کنجاله سویا و جیره های حاوی 20 درصد، 30 درصد و 40 درصد ذرت جایگزین شده با دانه گندم خام (W20، W30 و W40) و یا جیره های حاوی 20 درصد، 30 درصد و 40 درصد جایگزینی ذرت با گندم تخمیرشده (FW20، FW30 و FW40) تقسیم شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که دانه گندم تخمیری در سطح40 درصد موجب افزایش معنی دار وزن روزانه در دوره های آغازین و رشد شد (05/0≥P). اسید فایتیک در اثر تخمیر، کاهش و مقدار کلسیم و فسفر از لحاظ عددی افزایش یافت. افزایش معنی دار طول پرز در تیمار FW40 در مقایسه با تیمار شاهد مشاهده شد (05/0≥P). همچنین وزن نسبی عضله سینه در تیمار  FW40افزایش معنی داری (05/0≥P) را نسبت به تیمارهای FW30، W40 و شاهدنشان داد.به عنوان نتیجه گیری نهایی، استفاده از سطح 40 درصد دانه گندم تخمیری منجر به بهبود ضریب تبدیل و افزایش درصد گوشت عضله سینه می گردد.

کیفیت آب هم زمان با کنترل وضعیت بهداشتی در کارگاه تکثیر و پرورش ماهیان خاویاری دکتر شهید بهشتی در سه دوره پرورشی در بهار سال های 1385، 1386 و 1387مورد بررسی قرار گرفت. این بررسی در مراحل مختلف تکثیر و پرورش شامل: انکوباسیون (از تخم گشایی تا آغاز مرحله لاروی)، ونیرو (لاروی) و استخرهای پرورش خاکی (از مرحله لارو تا انگشت قد) انجام شد. عوامل دما، اکسیژن محلول، pH، هدایت الکتریکی، مواد معلق، نیتریت، آمونیم و ارتو فسفات اندازه گیری شدند. فاکتورهای نیتریت، نیترات، فسفات، هدایت الکتریکی و سختی کل در آب حوضچه های ونیرو سه روز پس از تفریخ قبل از تغذیه فعال و همچنین 5 روز بعد از جذب کیسه زرده و در استخرهای پرورشی در طی دوره پرورش اندازه گیری شد. دما ، اکسیژن محلول و pH در استخرهای خا کی در سال اول به طور روزانه در یک دوره کشت اندازه گیری شد. به منظور تجزیه و تحلیل آماری داده ها از نرم افزار SPSS و به منظور طراحی نمودارها از نرم افزار Excell استفاده شد. دامنه تغییرات دما ی آب، اکسیژن محلول وpH در انکوباسیون طی سه سال بررسی به ترتیب: 6/23- 7/14 ، 86/9-49/6 ، 48/8-7 و در ونیرو 5/24- 7/13، 5/8- 48/4 و 10/8- 3/7 بوده است. در کلیه مراحل غلظت نیتریت از مقدار مجاز (mg/l 1/0 <) جهت پرورش بچه ماهیان کمتربوده است. در حالی که غلظت آمونیم در بعضی از نمونه ها در استخرهای خاکی بیشتر از غلظت مجاز (mg/l 015/0) برای این فاکتور اندازه گیری شد. آنالیز آماری نشان می دهد که ارتباط معنی داری بین تغییرات فاکتورهای نیتریت و آمونیم با میزان بازماندگی بچه ماهیان انگشت قد در استخرها وجود ندارد (05/0p>). ارتباط بین غلظت اکسیژن محلول در استخرها و میزان بازماندگی بچه ماهیان معنی دار (05/0p< ، 97/0=r) بوده است. با توجه به نتایج حاصل می توان گفت که کاهش غلظت اکسیژن می تواند به عنوان یکی از عواملی باشد که باعث کاهش مقاومت بچه ماهیان شده و آن ها را در مقابل عوامل پاتوژن آسیب پذیر نماید.

ایریدوویروس ها با دارا بودن پنج جنس ایریدوویروس، کلریریدوویروس، راناویروس، لمفوسیستی ویروس و مگالوسیتی ویروس در تعداد زیادی ازگونه های ماهیان آب شیرین و شور ایجاد بیماری می نمایند. نظر به اینکه ماهیان خاویاری از گونه های تجاری و بسیار ارزشمند دریای خزر محسوب شده و ایریدوویروس تاکنون در گونه های مختلفی از ماهیان خاویاری نظیر تاسماهی سفید، تاسماهی پاروپوزه، تاسماهی روسی و تاسماهی پاروبینی سفید شناسایی شده است، لذا این بررسی برای اولین بار در ایران بر روی مولدین تاسماهی ایرانی (Acipenser persicus) صید شده از سواحل جنوبی دریای خزر صورت پذیرفت. با توجه به جایگزین شدن و تکثیر سریع این ویروس در سلول های اپی تلیال پوست و بویژه باله سینه ای، از مولدین مشکوک به این ویروس، 150 نمونه باله تهیه و در فریزر C°20- نگهداری گردید. به منظور انجام این مطالعه از کیت تشخیصی IQ2000 استفاده شد. DNA نمونه ها با استفاده از روش و محلول های موجود در کیت استخراج گردیده و به منظور ارزیابی کیفیت آن ها بر روی ژل آگارز 1% الکتروفورز شدند. DNA های مناسب سپس با پرایمرهای اختصاصی، PCR گردیدند. برای اثبات وجود باند، به میزان 5 میکرولیتر از محصول PCR بر روی ژل آگارز 2%، الکتروفورز و با اتیدیوم بروماید رنگ آمیزی گردیدند. مطابق نمونه ارائه شده در کیت، تمامی نمونه های فاقد ایریدوویروس می بایست باند PCR به میزانbp 655 تولید نمایند که در کلیه نمونه ها باند مذکور ایجاد گردید. براساس نتایج این تحقیق می توان اعلام نمود که ایریدوویروس در مولدین بررسی شده تاسماهی ایرانی مشاهده نگردید.

یکی از راه های موثردر بهسازی محیط پرورش و ارتقای کیفیت تولید، استفاده از مواد ضدعفونی کننده بدون اثرات سو بر محیط زیست می باشد. این بررسی با هدف ارزیابی اثرات داروی ضد عفونی کننده هالامید بر روی فلور باکتریایی پوست وآبشش بچه تاسماهی ایرانی انجام شد. تعداد 450 عدد تاسماهی ایرانی با وزن متوسط 6/1±3/7 گرم و طول کل متوسط 1/1± 7/13 سانتی متر در 9 حوضچه فایبرگلاس با ابعاد 5/0×1×1 متر، به طور یکسان و تصادفی توزیع گردید. تعداد بچه تاسماهی ایرانی در هرحوضچه50 عدد بود. تیمارها با سه تکرار شامل گروه شاهد (بدون ماده ضد عفونی)، تیمار هالامید با دوز 20 میلی گرم در لیتر و تیمار هالامید با دوز 60 میلی گرم در لیتر بودند. ضدعفونی به صورت حمام دهی برای مدت 30 دقیقه در طی 5 روز متوالی و کشت باکتری ها در سه مرحله به صورت یک روز در میان انجام شد. فاکتورهای کیفی آب شامل درجه حرارت، pH ، اکسیژن محلول، آمونیوم، نیتریت، CO2، سختی کل، قلیائیت وEC قبل و بعد از استفاده از داروی ضدعفونی کننده اندازه گیری شدند. جهت ارزیابی تعداد کل فلور باکتریایی بر حسب CFU (Colony Forming Unit) پس از انتقال بچه تاسماهیان به آزمایشگاه، در شرایط کاملا استریل نمونه برداری از پوست و آبشش انجام شد. نتایج بررسی های آماری حاصل از سه مرحله کشت باکتری نشان می دهد که ماده ضدعفونی کننده هالامید با دوزهای تعیین شده تاثیر معنی دار آماری بر کاهش فلور باکتریایی پوست وآبشش در مقایسه با تیمار شاهد داشته است (05/0P<). در کاهش فلور باکتریایی آبشش ها، هالامید با دوز60 میلی گرم در لیتر(log CFU/g 8/0±9/3) موثرتر از دوز 20 میلی گرم در لیتر بوده است هرچند اختلاف معنی داری بین دوزهای انتخابی دیده نشد. حداکثر فلور باکتریایی در آبشش گروه شاهد به مقدار (log CFU/g 3/0±2/5) مشاهده شد. کاهش فلور باکتریایی پوست تاسماهی ایرانی با هالامید دوز 60 میلی گرم در لیتر در مقایسه با دوز کمتر ازآن چشمگیرتر بوده است (log CFU/cm2 5/0±6/3)، اگرچه هیچگونه اختلاف معنی دار آماری در بین دوزهای مورد بررسی دیده نشد. حداکثر فلور باکتریایی در پوست گروه شاهد به مقدار (log CFU/ cm2 5/0±5/5) مشاهده شد.