فاطمه ملاتبار فیروزجایی
-
تجارت خارجی تاثیر بسزایی بر رفاه اقتصادی و بر شاخصهای مختلف اقتصادی از جمله رشد و رفاه مصرف کننده دارد. بنابراین هدف اصلی پژوهش حاضر تحلیل و تبیین اثر تجارت خارجی بر رفاه اقتصادی در ایران است. برای این منظور الگوی پژوهش در دو قالب و با استفاده از رهیافت خود رگرسیونی با وقفه های توزیعی در دوره زمانی 1352 تا 1401 برآورد شد؛ به نحوی که علاوه بر صادرات و واردات، از شاخص درجه باز بودن اقتصادی جهت سنجش تجارت خارجی و از شاخص ترکیبی رفاه برای محاسبه رفاه اقتصادی استفاده شده است. نتایج این پژوهش بر طبق دو شاخص تجارت جهانی، بیانگر تاثیر مثبت تجارت بین الملل بر رفاه می باشد و اندازه اثرگذاری مطلوب صادرات بر رفاه بطور معناداری بزرگتر از اندازه اثرگذاری مطلوب واردات است. نسبت رابطه مبادله به تولید ناخالص داخلی، صادرات نفت و گاز و درآمد سرانه حقیقی اثری مثبت بر رفاه دارند، در حالی که تورم، رفاه را کاهش میدهد. مطابق با یافته ها ضمن تاکید بر کنترل تورم و اتخاذ راهکارهایی در بهبود فضای تجارت مانند توسعه صادرات غیر نفتی، جذب سرمایه گذاری خارجی، حذف موانع غیرتعرفه ای و ثبات نرخ ارز، پیشنهاد می شود که در جهت بهبود رفاه اقتصادی، سیاست های صادراتی در مقایسه با واردات بیشتر مورد توجه قرار گیرد.کلید واژگان: رفاه اقتصادی, تجارت, رهیافت خودرگرسیونی با وقفه های توزیعی, ایرانStable Economy Journal, Volume:5 Issue: 3, 2024, PP 107 -136Foreign trade has a substantial impact on economic welfare and various economic indicators, including growth and consumer welfare. The primary objective of this research is to examine and explicate the impact of foreign trade on economic welfare in Iran. For this aim, the research model was estimated in two forms using a distributed lag autoregressive approach from 1973 to 2022. In addition to exports and imports, the economic openness index was used to measure foreign trade, and a composite welfare index was employed to calculate economic welfare. The results of this study according to the two indexes of international trade, indicate that a positive impact of the international trade on the welfare, and the favorable effect of exports on welfare is considerably higher than the favorable influence of imports. The terms of trade as a percentage of GDP, oil and gas exports, and real GDP per capita have a positive effect on welfare, whereas inflation mitigates the welfare. According to the findings, while emphasizing the curbing of inflation and implementing strategies to improve the business environment, such as boosting non-oil exports, attracting foreign investment, removing non-tariff barriers, and stabilizing exchange rates, it is recommended that export policies should be given a higher priority compared to import ones to enhance economic welfare.Foreign trade has a substantial impact on economic welfare and various economic indicators, including growth and consumer welfare. The primary objective of this research is to examine and explicate the impact of foreign trade on economic welfare in Iran. For this aim, the research model was estimated in two forms using a distributed lag autoregressive approach from 1973 to 2022. In addition to exports and imports, the economic openness index was used to measure foreign trade, and a composite welfare index was employed to calculate economic welfare. The results of this study according to the two indexes of international trade, indicate that a positive impact of the international trade on the welfare, and the favorable effect of exports on welfare is considerably higher than the favorable influence of imports. The terms of trade as a percentage of GDP, oil and gas exports, and real GDP per capita have a positive effect on welfare, whereas inflation mitigates the welfare. According to the findings, while emphasizing the curbing of inflation and implementing strategies to improve the business environment, such as boosting non-oil exports, attracting foreign investment, removing non-tariff barriers, and stabilizing exchange rates, it is recommended that export policies should be given a higher priority compared to import ones to enhance economic welfare.Keywords: Economic Welfare, Trade, ARDL, Iran
-
در پژوهش حاضر نخست رفاه اقتصادی با استفاده از شاخص ترکیبی رفاه اقتصادی مبتنی بر چهار مولفه ی جریان مصرف، انباشت ثروت، امنیت و توزیع درآمد محاسبه و برآورد شد. سپس با استفاده از رهیافت خود رگرسیونی با وقفه های توزیعی در قالب سه الگو، اثر تعمیق مالی بر رفاه اقتصادی در دوره زمانی 1350 تا 1401 مورد بررسی و آزمون قرار گرفت. در این راستا در باب تعمیق مالی از سه شاخص در مطالعه حاضر استفاده و الگوی پژوهش بر اساس شاخص مجزایی تصریح و برآورد گردید. محاسبه شاخص ترکیبی رفاه بیانگر آن است که شاخص رفاه از برنامه ی اول تا برنامه پنجم روند افزایشی داشته است. به نحوی که از رقم 9/20 در برنامه اول به رقم 3/60 در برنامه ی پنجم رسیده است. همچنین پس از برنامه ی سوم سطح رفاه بیشتر از میانگین کل دوره بوده است. روند حرکتی شاخص های تعمیق مالی نیز حاکی از وجود روندی تقریبا افزایشی است. نتایج برآورد الگو در بلندمدت نشان می دهد هر سه شاخص تعمیق مالی با اثری مثبت بر رفاه اقتصادی همراه است؛ همچنین رشد اقتصادی و درآمد سرانه اثری مثبت و تورم اثری منفی بر رفاه اقتصادی دارد. یافته ی دیگر آن که در دوران قبل انقلاب تا پایان جنگ (1355 تا 1368) و پسا...
کلید واژگان: رفاه اقتصادی, تعمیق مالی, رهیافت خودرگرسیونی با وقفه های توزیعی, ایرانIn the present study, economic well-being was first calculated and estimated using the combined index of economic well-being based on four components of consumption flow, wealth accumulation, security and income distribution. Then, using the approach autoregressive distributed lag in the form of three models, the effect of financial deepening on economic well-being in the period of 1971 to 2022 was investigated and tested. In this regard, regarding financial deepening, three indicators were used in the present study and the research model was specified and estimated based on a separate indicator. The calculation of economic well-being index shows that the well-being index has been increasing from the first plan to the fifth plan. In such a way that it has reached from 20.9 in the first program to 60.3 in the fifth program. Also, after the third program, the welfare level was higher than the average of the entire period. The movement trend of financial deepening indicators also indicates an almost increasing trend. The long-run model estimation results show that all three indicators of financial deepening have a positive effect on economic well-being; Also, economic growth and income per capita have a positive effect and inflation has a negative effect on economic well-being. Another finding is that during the period before the revolution until the end of the war (1976 to 1989) and after the JCPOA, the level of economic well-being of Iran has significantly decreased.
Keywords: Economic Well-Being, Financial Deepening, ARDL, Iran -
سیستم مالیاتی منابع مالی موردنیاز را برای اداره کشور فراهم می کند تا از منابع گردآوری شده جهت رفاه اکثریت جامعه و ارتقای زیرساخت های عمومی استفاده کند؛ بنابراین بقای نظام سیاسی و اداری هرکشور مستلزم وجود سیستم مالیاتی کارآمد می باشد؛ در این راستا هدف پژوهش حاضر تحلیل اثر پیچیدگی و انصاف مالیاتی بر رفاه اقتصادی در ایران در دوره زمانی 1356 الی 1400 می باشد که با استفاده از رهیافت خودرگرسیونی با وقفه های توزبعی خطی و غیرخطی الگوی پژوهش در دو قالب متقارن و متقارن برآورد شده است. برای این منظور پیچیدگی مالیاتی با استفاده از شاخص هریشمن- هرفیندال و رفاه اقتصادی با شاخص ترکیبی رفاه اقتصادی محاسبه شد. روند حرکتی شاخص رفاه اقتصادی گویای آن است که در دوره مورد بررسی رفاه دارای نوسان است. میانگین شاخص رفاه در برنامه اول و ششم نسبت به دوره قبل از آن کاهش یافته و در دوره های بعدی روند افزایشی داشته است و از میانگینی معادل 62/40 برخوردار است. میانگین پیچیدگی و انصاف مالیاتی در برنامه های اول، پنجم و ششم نسبت به زیردوره های قبل خود کاهش یافته است. نتایج بلندمدت در برآورد الگوی متقارن نشان می دهد که پیچیدگی مالیاتی با اثر معکوس بر رفاه اقتصادی همراه است؛ ولی انصاف مالیاتی اثر معناداری بر رفاه اقتصادی ندارد. در قالب نامتقارن انصاف مالیاتی اثر مستقیم و نامتقارن بر رفاه اقتصادی دارد؛ به نحوی که اندازه اثر مثبت کاهش ها در انصاف مالیاتی بر رفاه اقتصادی بزرگ تر از افزایش ها در آن است. پیچیدگی مالیاتی نیز با اثری نامتقارن بر رفاه اقتصادی همراه است. به نحوی که تنها افزایش ها در پیچیدگی مالیاتی بر رفاه اقتصادی به طور معکوس اثرگذار است. تورم و نرخ ارز غیر رسمی اثر منفی بر رفاه اقتصادی داشته و درآمد سرانه اثر مثبت بر رفاه اقتصادی دارد. همچنین در سال-های پس از انقلاب تا پایان جنگ و سال های پسابرجام، سطح رفاه اقتصادی بطور معناداری کاهش یافته است. پیرو نتایج پیشنهاد می شود که دولت سیاست هایی نظیر ساده سازی قوانین مالیاتی، ایجاد نظام جامع و توسعه یافته اطلاعات مالیاتی، کاهش هزینه جمع آوری مالیات و وضع مالیات بر مجموع درآمد را در نظر گیرد و افزایش دانش مالیاتی مودیان و کارشناسان مالیاتی، اصلاح نظام مالیاتی و ایجاد تنوع در پایه های مالیاتی را در دستور کار قرار دهد.
کلید واژگان: پیچیدگی مالیاتی, انصاف مالیاتی, رفاه اقتصادی, ایرانThe tax system provides the necessary financial resources for the administration of the country to use the collected resources for the welfare of the majority of the society and the improvement of public infrastructure; Therefore, the survival of the political and administrative system of any country requires the existence of an efficient tax system. In this regard, the aim of the current research is to analyze the effect of tax complexity and fairness on economic welfare in Iran in the period 1977 to 2021, and using the linear and non-linear ARDL method, the research model has been estimated in two symmetric and asymmetric formats. For this purpose, tax complexity was calculated using the Harishman-Herfindahl index and economic well-being with the combined index of economic well-being. The moving trend of the economic welfare index shows that the welfare fluctuates during the period under review. The average welfare index in the first and Sixth program has decreased compared to the previous period and has been increasing in the following periods and has an average of 40.62. The average complexity and fairness of taxation in the first, fifth and sixth plans have decreased compared to their previous sub-periods. The long-term results in the symmetric model show that the complexity tax is associated with the adverse effect for economic well-being, but tax fairness does not have a significant effect on economic well-being. In an asymmetric model, tax fairness has a direct and asymmetric effect on economic well-being; In such a way that the size of the positive effect of reductions in tax fairness on economic well-being is greater than increases in it. Tax complexity is also associated with an asymmetric effect on economic well-being. In such a way that only increases in tax complexity have an adverse effect on economic well-being. Inflation and unformal exchange rate have a negative effect on economic well-being, and per capita income has a positive effect on economic welfare. Also, in the years after the revolution until the end of the war and the years after the Joint Comprehensive Plan of Action, the level of economic well-being has decreased. According to the results, it is suggested that the government consider policies such as simplifying tax laws, creating a comprehensive and developed tax information system, reducing the cost of tax collection and imposing a tax on total income, and increasing the tax knowledge of taxpayers and tax experts, reforming put the tax system and diversity in tax bases on the agenda.
Keywords: Tax Complexity, Tax Fairness, Economic Welfare, Iran -
بهبود رفاه اقتصادی و فراهم کردن شرایط مناسب برای کل اقشار جامعه یکی از اهداف اصلی نظام اقتصادی هر کشور می باشد. نقش غیرقابل انکار انرژی در فرآیند تولید و مصرف و بالا بودن شدت انرژی در کشورهای درحال توسعه از جمله ایران، موجب شده است کاهش شدت انرژی به عنوان یکی از اهداف توسعه موردتوجه تحلیل گران اقتصادی کشور قرار گیرد؛ از اینرو هدف پژوهش حاضر تحلیل اثر شدت حامل های انرژی (برق، غیر برق، کل) و قیمت آن بر رفاه اقتصادی در اقتصاد ایران طی دوره زمانی 1350 تا 1400 می باشد. در این راستا نخست رفاه اقتصادی با استفاده از شاخص ترکیبی رفاه محاسبه شده است. این شاخص شامل چهار بعد جریان مصرف حقیقی،جریان ثروت حقیقی، توزیع درآمد و امنیت اقتصادی است. محاسبات گویای آن است که نخست، طی دوره مورد بررسی میانگین شاخص رفاه برابر 01/123 می باشد. دوم، اگرچه میانگین شاخص رفاه طی زیر دوره ها دارای نوسان بوده است؛ به نحوی که بیشترین میزان رفاه مربوط به برنامه ششم می باشد. نتایج حاصل از برآورد الگوی پژوهش در چهار قالب و بر اساس رهیافت خود رگرسیونی با وقفه های توزیعی در بلندمدت نشان می دهد که قیمت حقیقی انرژی کل و انرژی غیربرق اثر مستقیم بر رفاه اقتصادی دارد؛ به نحوی که کشش رفاه اقتصادی نسبت به این دو عامل، کم می باشد. این در حالی است که قیمت حقیقی انرژی برق با اثری معکوس بر رفاه اقتصادی همراه است که البته از حیث اندازه اثر، کم کشش می باشد. همچنین شدت مصرف برق و غیربرق به ترتیب با اثر مستقیم و معکوس بر رفاه اقتصادی اثرگذارند و از منظر اندازه نیز کم کشش می باشد. یافته دیگر آن که درآمد سرانه اگرچه با اثر مستقیم بر شاخص رفاه همراه بوده و تورم بطور معکوس بر رفاه اثرگذار است اما هر دو متغیر از حیث اندازه کم کشش هستند. نرخ بیکاری اثر معناداری بر رفاه اقتصادی ندارد. ضرایب برآوردی کلیه متغیرهای پژوهش حاکی از آن است که درآمد سرانه حقیقی اثرگذاری بیشتری بر رفاه اقتصادی در ایران دارد. در مجموع پیشنهاد می شود که دولت جهت بهبود سطح رفاه جامعه سیاست هایی را در راستای افزایش درآمد سرانه، اصلاح قیمت حامل های انرژی، ارایه تخفیف به خانوارهایی که الگوی مصرف را رعایت می کنند؛ و افزایش بهره وری جهت کاهش شدت انرژی به طور هدفمندتری در پیش گیرد.
کلید واژگان: رفاه اقتصادی, شدت انرژی, قیمت انرژی, ایرانImproving economic welfare and providing suitable conditions for the entire society is one of the main goals of the economic system of any country. The undeniable role of energy in the process of production and consumption and the high energy intensity in developing countries, including Iran, has caused the reduction of energy intensity to be considered as one of the development goals of the country's economic analysts Therefore, the aim of the current research is to analyze the effect of the intensity and price of energy carriers (electricity, non-electricity, total) on economic well-being in Iran's economy during the period of 1971-2021. In this regard, economic well-being has been calculated using the composite index of well-being. This index includes four dimensions of real consumption flow, real wealth flow, income distribution and economic security. The calculations show that firstly, during the period under review, the average welfare index is equal to 123.01. Second, although the average welfare index has fluctuated during the following periods; In such a way that the highest amount of welfare is related to the sixth plan. The results of the estimation of the research model in four formats and based on the autoregressive distributed lag
Keywords: Economic Welfare, Energy Intensity, Energy Price, Iran
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.