فهرست مطالب لادن اعتضادی
-
تحقیق در انواع آثار تاریخی حوزه معماری، به مثابه «پدیده کالبدی اجتماعی پیچیده»، نیازمند رویکرد و روشی خاص است که محصولی تبیینی روایی از آن اثر را به دست می دهد. باغ ایرانی نیز پدیده ای تاریخی فرهنگی و کالبدی است که شاهد مصادیق گوناگون آن در طول تاریخ ایران هستیم. مطالعه در مصداق های باغ ایرانی، به نحوی که زوایا و لایه های متفاوت باغ سازی ایرانی را بر ما روشن کند، می تواند موضوع های متعدد پژوهشی را پیش رو گذارد که از اولویت های امروز مطالعات معماری ایران است. پژوهش های همه جانبه و جامع در مصادیق باغ های ناشناخته و در شرف نابودی متاخر، از مواردی است که به تعمیق دانش ما از باغ ایرانی یاری می رساند. باغ نشاط نیشابور یکی از مصادیق دوران تحول از سنت به تجدد در باغ سازی ایرانی است که هم اکنون درچارچوب پژوهشی با هدف شناخت زوایای مختلف و حصول روایتی جامع از آن، با رویکردی کل نگر مبتنی بر روش میدانی و تاریخ شفاهی، درکنار سایر منابع، در حال انجام است، بخشی از این تحقیق که به مستندسازی، بازیابی و بازخوانی طرح باغ مربوط می شود، موضوع مقاله حاضر است که بر مبنای دو پرسش اساسی، یکی پرسش از طرح کالبدی و چگونگی فضای باغ و دیگری پرسش از روش تحقیق مناسب برای چنین مصادیقی، با توجه به امکانات و محدودیت هایی که دارند، ساختار یافته است. بنابراین، مقاله با محور بازیابی طرح، بازخوانی و تفسیر طرح و شناخت فضای باغ، هم زمان روش تحقیق مناسب را نیز تبیین می کند و در نهایت، روایتی از باغ سازی را به مثابه صحنه نمایشی شامل سه اپیزود ارائه می دهد.کلید واژگان: باغ ایرانی, روایت باغ نشاط نیشابور, باغ های ناشناخته, روش تفسیری تاریخی, تاریخ شفاهی}Investigation of historical works of architecture as “complex socio-physical phenomena” requires adopting a special research approach and method that would yield an explanatory-narrative product. The Persian Garden is also an historical-cultural phenomenon in material form, many cases of which were built throughout the history of Iran. Case studies of any of the extant types of Persian Gardens in a way that would uncover facts from different angles and from under different layers would present us with various research topics which are presently among the priorities of Iranian architectural studies. Comprehensive research of recent lesser-known, deteriorating gardens can help us gain more in-depth knowledge of Persian Gardens in general. Bagh-I Nishat in Nishabour is among surviving gardens dating to the transition period from the traditional to the modern era. It is currently the subject of an extensive study which aims to produce a comprehensive understanding of it, and ultimately, a narrative by means of a holistic approach based on fieldwork and oral history, among other sources. This paper presents part of this extensive research which focuses on the documentation, reconstruction, and re-interpretation of the garden design. It is structured on two pivotal questions: one regarding space and physical design in the garden, and the other, choosing the appropriate research method with regard to opportunities and limitations of the proposed methods. Therefore, this paper is arranged around the theme of reconstruction and re-interpretation of the garden design and knowledge of the garden space, and at the same time discussing the application of the appropriate research method. Conclusively, the research produces a narrative of the story of the garden-design as a theatrical scene in three episodes.Keywords: Persian Garden, narrative of the Bagh-iNishat in Nishabour, lesser-known gardens, reconstruction, re-interpretation of design, interpretive-historical method, oral history.}
-
باغ فضایی باز و گسترده است که بنا به الزاماتی می تواند برخی فضاهای بسته را در خود داشت ه باشد، اما آنگاه که فضاهای باز خردی را با انتظام های تعریف شده در خود جای می دهد، صورتی از باغ پدید می آید حاکی از یکی از تنوعات باغ ایرانی که موضوعی قابل بررسی است. در باغ های بیرجند، انواعی از فضاهای باز خرد، در درون یا در پیوست باغ همراه شده و ترکیبی تازه پدید آمده است. این باغ ها، با ساختار کلی تقریبا مشابه، ترکیبی از محوطه اصلی منظم و ساده با فضاهای باز کوچکتر هستند؛ ازحیاطی کوچک در قواره اتاق تا محوطه ای وسیع که خود به تنهایی به باغی می ماند، از فضای کوچک و فرش انداز مهتابی در مقابل عمارت که رو به چش مانداز باغ دارد تا فضای بام که چش ماندازی به گستره دشت را پیش رو می گذارد. این فضاهای باز که در انواع متعدد به محوطه با غها پیوست شده اند، با نق شهایی مختلف، شامل حیاط اندرونی، حیاط گشوده به باغ، حیاط بارانداز، حیاط ورودی، مهتابی، بام، صفه، شارمی، میدانچه، جلوخان و باغ زراعی هستند. عملکرد و نقش اصلی این فضاها مرتبط با وجه سکونت در باغ است و در عرصه گشوده باغ، محدود ه هایی را به قصد مهیا ساختن حریم اندرون شکل داده یا برای فراه مآوردن حوزه های مختلف فعالیت های وابسته به زندگی در باغ، گاه وسعت گرفته و خود مجالی برای آراسته شدن می شوند یا خردفضاهایی کوچ کاند اما به واسطه فراه مکردن امکان نظاره باغ، تکمی لکننده وجه تفرج باغ بوده اند. برخی از طریق ایجاد سلسله مراتب و امکان گسترش باغ در خود، یا امکان گردهم نشاندن ساختمان های باغ حول خود، ترکیبی خاص به ساختار هندسی باغ می دهند. این فضاها در باغ های بیرجند بیانگر نوعی از زندگی در باغ هستند و در این مجال مورد بررسی و طبق هبندی قرار م یگیرند. شناخت با غهای بیرجند سرنخی است برای جستجوی بیشتر در باغ های ایرانی به قصد تحقیق در وجوه مشابه یافتن پاسخ برای این پرسش که آیا در سایر باغ های ناشناخته ایران این ترکیب فضایی را می توان سراغ گرفت؟کلید واژگان: منظر محوطه های باز, با غهای تاریخی بیرجند, حیاط, سکونت, تفرج, حیاط اندرونی}The garden is essentially an extensive open space that can include various types of closed spaces within. However, in some cases, there are various types of open space combined in the garden according to defined arrangements. This poses a new form and a variation in the structure of the classical Persian Garden, which is the subject of the present investigation. The general scheme of a Persian Garden is a wide and open space, and in the case of gardens of Birjand, garden space that is integrated with other types of smaller scale open spaces to create new combinations. These gardens are similar in structure, composed in an orderly yet simple layout and integrated with smaller open spaces. These auxiliary spaces range in scale from a small yard to an extensive area like a garden itself. They can even be the size of a bay of a mahtabi in front of the main building which overlooks the whole garden or can be the size of a stone-paved roof that looks out on its surrounding plains. These open spaces attach to the garden space in a number of ways, each with a distinct function. They include the andaruni courtyard, open courtyard, loading area, entrance yard, mahtabi, roof, soffeh, sharemi, meydancheh, jelo-khan, and orchard. The main function of these spaces relates to the residential aspect of a garden, i.e., they either form a private andarun area, or grow larger to house different activities pertaining to residential life in a garden, and important enough to be landscaped. Moreover, other types of these spaces provide special views to the garden, contributing to the recreational aspect of a garden. In addition, there are other spaces that create hierarchy and provide the possibility of extension of the garden space, or define a zone around which buildings can be arranged, all of which relate to the geometric structure of a garden. These spaces denote a special way of life which is investigated and categorized in this paper. Examination of gardens of Birjand is the clue to further research on Persian Gardens, and essential to determining whether other not-yet-studied gardens of Iran pose the same spatial combinations.Keywords: Persian garden, Landscape of open space, Historical gardens of Birjand, Courtyard, Residence, Pleasure garden}
-
اصطلاح باغشهر در مجامع آکادمیک بین المللی یادآورد نظریه شهرسازی ابنزرهاوارد انگلیسی در پاسخ به معضلات شهرهای بعد از انقلاب صنعت در 1903 است. لوییس مامفورد آنرا یک پدیده کاملا مدرن آغاز قرن بیستم می داند، که غالبا «از سوی کسانی مقبول واقع شد که به درستی نظریه هاوارد را درک نکرده بودند». همین مقبولیت موج ساختن شهرک های حومه ای سرسبز و یا با کمربند سبز را در اروپا و امریکا برانگیخت، شهرک های حومه ای که همه نشانه برداشت ناقص یا سوء برداشت از نظریه هاوارد بودند.
گویا ازچندین دهه پیش دامنه این سوء برداشتو تقلیل باغشهر هاوارد به شهر یا شهرک های سبز به جامعه حرفه ای ایران در حوزه شهرسازی کشیده شده و در مطالعات باغ ایرانی هم ظهور کرده است، به طوری که امروزه نام پدیده ای مدرن و غربی، در تناقضی آشکار، بالسویه از سویی برای نوشهرها (شهرک های حومه ای سبز) و از سوی دیگر، برای شهرهای تاریخی ایران، در وضعیت صرفا سرسبزی یا داشتن باغ های متعدد، به کار می رود.
پژوهش در باغ سازی ایرانی و اسلامی، حدود یک سده است پاگرفته و آغازگران آن محققان خارجی بوده اند و درچند دهه اخیر پژوهشگران ایرانی به آن روی آورده اند. نکته مبهم و شبهه برانگیز در غالب این پژوهش ها کاربرد اصطلاح باغشهراست که، به طور ضمنی یا آشکار، پژوهشگران آن را اصطلاحی فارسی و پدیده ای ایرانی دانسته و حتی برخی باغشهر ایرانی را متقدم بر باغشهر هاوارد برشمرده اند. حال پرسش این است که چگونه یک پدیده تاریخی الگوی پدیده ای مدرن می تواند باشد؟ مگر اینکه مغالطه ای صورت گرفته باشد.
اکنون زمانی مطالعات عمیق و دقیق باغ ایرانی است و به این منظور، فهم چیستی باغشهر و روشن شدن علت این مغالطه، یک الزام پژوهشی است که تا کنون محققان به دقت به آن نپرداخته اند، مطرح است. در مقاله حاضر با جستجویی در ریشه تاریخی این اصطلاح در زبان و ادبیات فارسی و مرور منابعی که از باغشهر ایرانی سخن گفته اند و نیز متونی که پیشینه یا مرجع مطالعات باغ ایرانی بوده اند، به ابهامات و تناقضات در مفهوم و صورتی به نامباغشهرپرداخته می شود و در کنار توضیحاتی کلی در ماهیت باغشهر هاوارد، زمینه مقایسهباغشهر او و آنچه را در ایران باغشهر نامیده اند فراهم می شود تا بتوان مغالطه صورت گرفته در این زمینه را روشن کرد.
امید است که این کوشش، موجب برانگیختن وسواس و دقت علمی و روحیه تشکیک در دانشجویان و پژوهشگران ایرانی گردد که دست به تحقیقات در حوزه تاریخ معماری، شهر، و باغ ایرانی می زنند و نیز نظر اهل حرفه در حوزه شهرسازی یا معماری منظر را به این مهم جلب کند.کلید واژگان: باغ, باغشهر, باغ ایرانی, شهرایرانی, مغالطهباغشهر, شهر تاریخی, شهر صنعتی, ابنزر هاوارد}The garden city movement is a method of urban planning initiated in the United Kingdom in 1898 by Sir Ebenezer Howard (1850~1928), in his publication To-Morrow: A Peaceful Path to Real Reform (1898). Garden cities were intended to be planned, self-contained communities surrounded by greenbelts, containing proportionate areas of residences, industry, and agriculture where people live harmoniously with nature. Howard envisaged a cluster of several relatively small garden cities as satellites of an industrial central city linked by road and rail.
Nevertheless, some foreign researchers have evasively used this phrase in reference to historic cities of Iran where a central residential area was surrounded by gardens and agricultural fields. Iranian scholars have further misused it in their descriptions of planning patterns in historic Persian settlements to the extent that it has now become a catchphrase in the Persian literature on the history of architecture and urban planning. This paper attempts to clarify the exact meanings of this phrase to clarify ambiguities and misunderstandings arising from this specious usage. -
بررسی کوشک هشت بهشت اصفهان از مقام نظرگاهکوشک هشت بهشت یکی از بناهای باغ های دولت خانه صفوی در اصفهان است و در میانه باغ بلبل قرار بوده است. اگرچه امروزه تنها کوشک به جای مانده و باغ بلبل با تغییرات بسیار به بوستانی شهری تبدیل شده، اما می توان با بررسی های میدانی کوشک و بررسی اسناد تاریخی مرتبط، از چگونگی ارتباط این بنا با باغ بلبل آگاه شد. موضوع این مقاله استخراج و خوانش آداب معماری به کار رفته در این کوشک است که امکان نظاره کیفی طبیعت باغ را فراهم می آورده است. به این منظور، در ابتدا «نظرگاه» تعریف و شان آن تبیین شده است. سپس شرحی از کوشک هشت بهشت و باغ بلبل بیان شده و پس از آن، رابطه میان کوشک و باغ، مبتنی بر فعل نظر و در دو وجه دیدن و ندیدن بررسی شده است. آداب استخراجی از این بررسی، حاوی نکاتی قابل توجه در زمینه چگونگی برقراری ارتباط میان معماری و طبیعت است. در نهایت در پژوهش حاضر نشان داده می شود، آداب معماری این بنا چنان است که از آن نظرگاهی فاخر و گشوده به باغ ساخته و آن را شایسته مقام کوشک کرده است تا بتوان نظاره طبیعت را که وجه مهمی از ارتباط انسان ، طبیعت و معماری در باغ ایرانی است، در این بنا در مرتبه ای شایان توجه ملاحظه کرد.کلید واژگان: نظرگاه, کوشک, ایوان, هشت بهشت, باغ, باغ بلبل, معماری, آداب معماری}
-
باغ ایرانی پدیده ای تاریخی است که شناخت آن تنها به آگاهی داشتن از سیر تحول باغ سازی و اطلاعات شکلی و سبکی محدود نمی شود. باغ ایرانی محتوایی دارد و براساس خیالی پدید آمده است. خیال باغ ایرانی چیست و چه نسبتی با کالبد آن دارد؟ آیا می توان از تنوعات شکلی و ساختار یگانه باغ ایرانی سخن گفت؟ گستره تاریخی و جغرافیایی بسط باغ ایرانی چیست؟ مهم تر اینکه با کدام پیش فرض های متقن می توان به تحقیق در موضوع باغ ایرانی پرداخت؟ در این رابطه پرسش ها متعدد و متنوع و به تبع آنها موضوع تحقیق و منابع نیز متنوع است. امروز کشف ساختار، کالبد و همه ویژگی های کمی و کیفی باغ ایرانی نیازمند تحقیقات پردامنه و جدی براساس رویکردهای متناسب با موضوع است و پرسش بنیادین و مقدم بر سوالات دیگر این است که «از باغ ایرانی چه می دانیم و مصادیق آن را در کدام گستره جغرافیایی یا محدوده تاریخی جستجو می کنیم؟» کشف همه وجوه باغ ایرانی برای شناخت جامع آن لازم است و این امر نیازمند تعریف موضوعات متنوع برای تحقیق در باغ ایرانی است. طرح پرسش های درست و شناخت منابع متعدد و متنوع و توجه به رویکردهای متناسب هر موضوع، لازمه چنین تحقیقی است. چرایی تحقیق در باغ ایرانی با فهم معنای تداوم حضور تاریخی آن و معنای جهانی باغ ایرانی روشن می شود و در پی آن گستره وسیع موضوعات، سوالات و منابع تحقیق در باغ ایرانی مطرح خواهد شد. در این راستا شناخت و انتخاب درست روش و رویکرد تحقیق از الزامات است.
کلید واژگان: تحقیق, باغ ایرانی, باغ اسلامی, تاریخی, فرهنگی, زیست محیطی, تداوم تاریخی, سنت باغسازی}The Persian Garden is a historical phenomenon، yet studying its development over time or its formal and stylistic variations does not yield to a full understanding. The Persian Garden is not delimited in its geometry or physicality; it holds a content، or khayal، upon which it is created. But what is this khayal and how does it relate to its physicality? Is it appropriate to claim it a single structure out of many formal variations? What is the historical and geographical extent of Persian Garden? More importantly، what are valid and reliable assumptions based on which one can attempt to study Persian Garden? There are quite numerous questions as well as resources. Illustrating the structure، physical reality، and qualitative/quantitative properties of the Persian Garden calls for a broad and serious research with a correct approach—whose first question shall inevitably be، “what do we know of the Persian Garden?، ” or “inside what historical/geographical boundaries should its examples be sought?” Learning about different aspects of the Persian Garden is a must toward its comprehensive understanding، which requires defining a range of different subjects for this matter. Designing correct questions، finding abundant resources، and picking the right approaches are the essential requirements for such researches. The historical continuity of its presence as well as its universal meaning justifies such research about it، calling for a broad range of questions and resources on the subject of the Persian Garden. However، knowing the right method and picking up the correct approach in this regard is a must.Keywords: Research, Persian Garden, Islamic garden, Historical, cultural, Environmental, Historical continuity, Gardening Tradition} -
تاریخ « شهر ایرانی » موضوع بسیار مهمی است، بدان دلیل که، شناخت آن باید در راستای کشف و شناخت چیستی و چگونگی پدیده شهر و شهرنشینی در تاریخ سرزمینی کهن باشد. اما تحقیق دراین موضوع قدمت چندانی ندارد، نخستین تحقیقاتی که، در نتیجه، مسائلی را در این زمینه مطرح کرده اند، پژوهش هایی هستند که بر اثر اهدافی دیگر شکل گرفته اند؛ در حدود نیم قرن پیش تحقیق در جستجوی علل عقب ماندگی ایران منجر به پژوهش ها و نظریه پردازی هایی در موضوع زندگی اجتماعی در ایران و به تبع آن در موضوع شهرنشینی ایران شد. این تحقیقات عمدتا بر مبنای روش های کلاسیک علمی با محور تحلیل شیوه تولید» شرایط اقتصادی شکل گرفته اند و بعضا بر مبنای نظریه و تبیین شهر و « زندگی جامعه ایرانی » مارکس به تحلیل « آسیایی شهرنشینی ایرانی پرداخته اند. تحقیقات متاخر هم، که مستقیما به موضوع شهر در ایران پرداخته و نظری ه هایی را در این زمینه مطرح کرده اند نیز، متکی بر بینش و روش علمی حاکم بر تحقیقات پیشین هستند. گذشتگان « زندگی اجتماعی » با توجه به هدف علم تاریخ که شناخت است و با این باور که شهر ایرانی یک پدیده تاریخی است و پیچیدگی هایی دارد که، با روش های تقلیل گرای علمی نمی توان به شناخت و تبیین درست آن نائل شد، به نظر می رسد که پژوهش در تاریخ شهر ایرانی نیازمند بینش و روشی متفاوت از آن چیزی است که تاکنون اعمال شده است، به بیان دیگر رویکردی لازم است که بتواند پرده از مردمانی که وابسته به تاریخی بسیار کهن بوده اند « زندگی اجتماعی » زوایای گوناگون برگیرد، یعنی ماهیتی تاویلگرا و پدیدارشناختی، جامع، و کلنگر داشته باشد. امروزه رویکرد ساختارگرا در علم انسان شناسی فرهنگی و نیز دیدگاه سیستمی در تحقیقات شهری، زمینه علمی مناسب این نوع پژوهش را فراهم کرد هاند. ساختارگرایی خود نامیده است. « انسان شناسی تاریخی » مبحثی در علم تاریخ دارد که استروس آن را علمی که روش های تحقیق در تاریخ و اسطوره را به هم نزدیک میکند و راهگشای تحقیقات تاریخی در جوامعی است که، تاریخ آنها با اساطیر پیوند دارد.
مقاله حاضر نشان می دهد که پژوهش در پدیده تاریخی شهر ایرانی، تحقیقی بر است که، به علت مباحث خاص فرهنگی، « شهر ایرانی » محور کشف و فهم معنای حضور همزمان شیوه های مختلف زندگی اجتماعی در سرزمینی با ویژگی های اقلیمی پیچیده و متنوع، و قدمت زیاد و پیوند تاریخ و اسطوره در آن، درگیر غوامضی است که فرا رفتن از رویکردهای علمی کلاسیک و روی آوردن به مباحث علمی متاخر در حوزه انسان شناسی فرهنگی و انسان شناسی تاریخی را ایجاب می کند.کلید واژگان: شهر, پدیده, تاریخ, کیفیت, معنا, فرهنگ, اقتصاد, ساختارگرایی, شهر ایرانی, پدیده تاریخی, شیوه تولید آسیایی, انسان شناسی تاریخی}History of Persian cities is an important research topic focusing on the nature of settlement in an ancient civilization. Nevertheless, such research is quite recent and is often conducted for other reasons. About half a century ago, research on this topic was based on the Marxist theory of Asian Mode of Production focusing on economic analysis. Much of recent research is still based on this approach. This reductionist method of analysis is not sufficient for thorough comprehension of the social life of the people of the past. There is rather a need for a holistic, phenomenological analysis. There is an analysis method in Structuralism called historic anthropology, which integrates research in history with mythology. This is a promising method for study of societies whose history is closely linked to mythology. This paper demonstrates that analysis of such a complex subject requires methods beyond classic approaches. -
شهر ایرانی یک مفهومدر جوامع باستانی از میان تمام عوامل شکل دهنده یا مفهوم بخش یک مجتمع زیستی، چون تجارت و بازار، آب و آبیاری، حمله و دفاع، عامل مذهبی قوی تر بوده است (راپاپرت، منشاء فرهنگی مجتمع های زیستی). شهر ایرانی تا پیش از دوران معاصر اصولا مفهومی بوده برخاسته از ساختار اجتماعی و اعتقادی ایرانیان که در کالبدی نمادین متبلور می شده است. امروزه ادراک آن مفهوم نیازمند تاویل و رمزگشایی است. شهر ایرانی نمادی از یک آرمان وابسته به فره ایزدی شهریاران، نیروی انتظام بخش محیط و نیز عامل تحکیم نظام اجتماعی و اعتقادی بوده است...
-
در فرهنگ ژاپنی، مکان بر اثر ملازمت با متمکن (فرد و رویداد) در زمان موجودیت می یابد. «ما» در عین حال نه عینیتی فیزیکی، بلکه فرایندی ادراکی ادراک درونی است.
«ما» در فرهنگ ژاپنی فرایند آگاهی از مکان و وابسته به درک درونی انسان است فرایند ادراک عرصة بود و نبود در فردی است که به «تفرد» رسیده است، یعنی جمع «خود» و «دیگران» است. این نحو ادراک کاملا مغایر با درک معاصر (غربی) از مفاهیم مکان و فضا و محیط است که در نهایت، فضامندی را رابطة محیط با انسان (فرد) در قالب ابژه و سوژه بیان می کند.
-
ذن، فرهنگ و هنر ژاپن (نقش مبانی معرفت شناختی ذن در هنر ژاپن)هنر ذن تجربه لحظه”بی-خودی“و”بی عملی“است، کمال و عمل و”نا-هنر“است. هنر ژاپنی در تداوم سنتی پایدار، نقش فراگیر خود را تاکنون حفظ کرده است.”ژاپنی ها که در متمدن ساختن خویش نقشی فعال داشته اند، همه چیز را از غربال ذهنیت ژاپنی می گذرانده اند.”ژاپن به عنوان یک تمدن شرقی به طور طبیعی وارد دوران تجدد(مدرنیته) شده است بدوت این که از سنت هایش بریده باشد.
-
بدانید!
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.