محمد یوسفی شاتوری
-
امروزه آب به منزله بقا و راه دستیابی به قدرت تلقی می شود. کشورهای بالادست رودخانه های بین المللی به فکر مدیریت آب هایی هستند که از خاک آن ها خارج می شود که پروژه گاپ در ترکیه نمونه ای از این اقدامات می باشد. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و منابع اسنادی و کتابخانه در پی پاسخ به این سوال است که نقش پروژه گاپ در هیدروپلیتیک حوضه رودخانه های دجله و فرات چیست و استراتژی ترکیه از اجرای این طرح چست؟ نتایج مطالعه حاضر بر پایه رویکرد نظری هیدروریالسیتی نشان می دهد که ترکیه به عنوان کشوری هیدروهژمون در بالادست دو رودخانه فرامرزی دجله و فرات و با بکارگیری استراتژی یک جانبه گرا(خود تفسیری) در الگوی روابط هیدروپلیتیکی با سایر کشورهای حوضه باعث شده تا چالش های هیدروپلیتیکی گوناگونی در ابعاد مختلف زیست محیطی و اجتماعی اقتصادی متوجه کشورهای پایین دست شود. لذا، تقویت دیپلماسی آب با رویکرد مصالحت آمیز در روابط هیدروپلیتیکی کشورهای منطقه، تغییر نگرش نظامی و امنیتی به موقعیت رودخانه های دجله و فرات به نگرش تعاملی و همکاری، اصلاح و توسعه روابط هیدروپلیتیکی کشورهای حوضه برای مذاکرات دو یا چندجانبه، تشکیل شورای هماهنگی حقوق آب در منطقه از مهم ترین راهکارها در این مطالعه می باشد.
کلید واژگان: هیدروپلیتیک, حوضه آبریز دجله و فرات, gap, هیدروهژمون, هیدرورئالیسمGeopolitics, Volume:19 Issue: 3, 2023, PP 241 -272Today, water is considered as a way of survival and gaining power. The upstream countries of the international rivers are thinking about managing the water that comes out of their soil, as the GAP project in Turkiye is an example. The present study seeks to answer the question of what is the role of the GAP project in the hydropolitics of the Tigris and Euphrates rivers and what is Turkiye’s strategy for the implementation of this project? The results of the present study, based on the theoretical approach of hydraulicity, show that Turkiye, as a hydro-hegemonic country upstream of the Tigris and Euphrates transboundary rivers, has adopted a unilateral (self-interpretive) strategy in the pattern of hydropolitical relations with other watersheds in the basin. Therefore, strengthening water diplomacy with a conciliatory approach in the hydropolitical relations of the countries of the region, changing the military and security attitude to the Tigris and Euphrates rivers to an interactive and cooperative attitude, reforming and developing the hydropolitical relations of the basin countries for bilateral or multilateral negotiations are important.
Keywords: HydroPolitics, Tigris, Euphrates Basin, gap, hydro-hegemony, Hydro-realism -
امروزه با توجه به نقش، اهمیت و جایگاه مرز در جغرافیای سیاسی و همچنین در تعیین حدود صلاحیت و حاکمیت دولت ها ازیک طرف و مدیریت آن ها برای حفاظت از کشور از طرف دیگر را می توان از مهم ترین پارامترها و شاخص های موثر در رابطه با امنیت مرزی و جلوگیری از چالش های موجود در نواحی مرزی به حساب آورد. در این راستا، مدیریت مرزی از مهم ترین موضوعات قابل توجه در مطالعات سیاسی به شمار می رود که باوجود پیامدهای عصر جهانی شدن، کنترل و مدیریت مرز در دو مقیاس ملی و فراملی کاملا تحت تاثیر قرارگرفته اند که تاکنون دیدگاه ها و نظریه های متعددی به طور مستقیم و غیرمستقیم در این رابطه شکل گرفته اند. بنابراین، به جهت شناخت و درک بهتر این دیدگاه ها و نظریه های مرتبط و تعمیم پذیر در مدیریت مرزی در دو مقیاس ملی و فراملی، پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که نظریه ها و دیدگاه های موجود و مرتبط با مدیریت مرز در مقیاس های ملی و فراملی چه وجوه تمایز و تشابهی با هم دارند. فلذا، پژوهش حاضر از نوع هدف بنیادی نظری و با روش توصیفی تحلیلی انجام گرفته شده است. در تجزیه وتحلیل داده ها سعی شده تا به مهم ترین تمایزات و تشابهات ناشی از نظرات موجود مدیریت مرز در دو مقیاس ملی و فراملی پرداخته شود. بر همین مبنا، نتایج پژوهش حاکی از آن است که بهترین و مطلوب ترین دیدگاه مدیریت مرزی در مقیاس ملی، رویکرد یا دیدگاه «تلفیقی و همه جانبه» به مرز بوده و در مقیاس فراملی، رویکرد «مدیریت هماهنگ و یکپارچه مرزی» و به کارگیری آن از سوی چند کشور در جهان به منظور تامین امنیت جهانی و به دوراز خشونت ها و تهدیدات امنیتی مرزی می تواند به عنوان کارآمدترین دیدگاه قلمداد شود.
کلید واژگان: مرز, مدیریت مرز, نظریه ها و دیدگاه ها, مقیاس های ملی و فراملیToday, according to the role, importance and position of the border in political geography, as well as in determining the limits of jurisdiction and sovereignty of governments on the one hand and their management to protect the country on the other hand, it can be considered as one of the most critical parameters and effective indicators about border security and preventing challenges existing in the border areas. In this regard, border management is considered one of the most important topics in political studies, despite the consequences of the globalization era, border control and management on both national and transnational scales have been wholly affected, so far, many views and theories have been formed directly and indirectly in this regard. Therefore, to better recognize and understand these related and generalizable views and theories in border management at both national and transnational scales, the present research seeks to answer the question of what the existing theories and views related to border management at national and international scales. Aspects have differences and similarities. Therefore, the current research was conducted with a fundamental-theoretical objective and descriptive-analytical method. In the analysis of the data, an attempt has been made to address the most important differences and similarities arising from the existing opinions on border management on both national and transnational scales. Based on this, the results of the research indicate that the best and most desirable approach to border management at the national scale is the "integrated and comprehensive" approach to the border, and at the transnational scale, the "coordinated and integrated border management" approach and its application by A few countries in the world can be considered as the most efficient point of view to ensure global security and away from violence and border security threats
Keywords: Border, Border management, Theories, perspectives, National, transnational scales -
طی چند دهه اخیر، ساختار تقسیمات سیاسی در ایران با کمک به شکل گیری الگوی مرکز-پیرامون، باعث شده تا نواحی حاشیه ای کشور همراه با تشدید محرومیت و توسعهنیافتگی، دچار گسیختگی فضایی، سیاسی و اجتماعی با دیگر نواحی کشور شوند. لذا، هدف از پژوهش حاضر، شناخت عمده ترین مشکلات تقسیمات اداری-سرزمینی در ایران معاصر در تاثیرپذیری از سیستم حکمرانی بسیط متمرکز است. بهعبارتیدیگر، این پژوهش مهمترین مشکلات متاثر از ساختار حکمرانی بسیط متمرکز برای تقسیمات و تشکیلات اداری-سرزمینی کشور را موردبحث قرار می دهد؟ طبق نتایج این پژوهش، مهمترین مشکلات تقسیمات و تشکیلات اداری-سرزمینی در ایران معاصر عبارتاند از؛ بی توجهی به عدالت فضایی-جغرافیایی، ضعف شکل گیری توسعه ملی، رخنه عوامل غیررسمی، ضعف شکل گیری ساختار اداری-مدیریتی مناسب، ضعف شکل گیری همبستگی ملی و وحدت ساختاری و همگنی جغرافیایی، تمرکزگرایی شدید سیاسی- فضایی در مرکز و ضعف توجه به معیار های کیفی جغرافیایی-انسانی. این پژوهش ازلحاظ هدف کاربردی است و با روش توصیفی-تحلیلی برای ارایه الگوی کارآمدی از تقسیمات و تشکیلات اداری–سرزمینی برای کشور تلاش می کند. طبق نتایج این پژوهش، ظاهرا «الگوی حکمرانی-سرزمینی بسیط غیرمتمرکز یا بسیط ناحیه ای» با شرایط طبیعی و انسانی ایران سازگاری بیشتری دارد و تا حدود زیادی میتواند مشکلات سیستم تقسیمات سیاسی کنونی ایران را حل نماید.
کلید واژگان: تقسیمات و تشکیلات اداری-سرزمینی, تقسیمات کشوری, ایران معاصرThe structure of political organization of space and political divisions in Iran, by influencing the emergence and dominance of the center-periphery pattern, has caused the marginal regions of the country, along with increasing deprivation and underdevelopment, to suffer from spatial, political and social rapture with other parts of the country over the last few decades. Therefore, the aim of the present study is to identify the main problems of political organization and administrative-territorial organization in Iran affected by the model of a unitary centralized governance system. This study seeks to answer the question: What are the most important challenges and problems affected by the unitary centralized governance structure for the organization and administrative-territorial organization of the country? According to the results of this study, the most important problems of political organization of space in Iran are; Ignorance of spatial-geographical justice, weak national development, infiltration of informal factors, formation of inappropriate administrative-managerial structure, weakness in the formation of national solidarity and structural unity and geographical homogeneity, extreme political-spatial centralism in the center and insufficient attention to geographical-human quality factors in political organization of space. This is an applied study and tries to provide an efficient pattern of political organization and territorial-administrative organization for the country with a descriptive-analytical method. According to the results, it seems that the "unitary decentralized or unitary regional governance-territorial model" is more compatible with the natural and human conditions of Iran and can to a large extent solve the problems of the current system of political divisions in Iran.
Keywords: Territorial Administrative Divisions, Organizations, Country divisions, contemporary Iran -
نشریه علوم و فنون مرزی، پیاپی 41 (تابستان 1401)، صص 117 -155
امروزه امنیت و توسعه دو مولفه ناپایدار در آمایش نواحی مرزی محسوب می شوند. به طوری که استان سیستان و بلوچستان از منظر رشد و توسعه یافتگی در شاخص های رتبه بندی توسعه کشور، همیشه در رده پایین بوده و از طرفی دیگر، عدم تعادلهای ناحیهای و فضایی بین نواحی مرکزی و مرزی این استان بسیار مشهود به نظر میرسد، این توسعه نیافتگی شرایطی را برای ایجاد و رشد پدیده قاچاق فراهم ساخته است. بدین ترتیب، دولتها به جای حل مساله توسعه نیافتگی به عنوان یکی از دلایل اصلی و زمینهساز معضلات استان، به جهت مشکلات امنیتی به وجود آمده، مساله تشدید امنیت مرزها را به عنوان راه حل کوتاه مدت برای این نواحی د ر نظر گرفته است. در این راستا، پژوهش حاضر که از نظر ماهیت موضوع از نوع تحلیلی تبیینی بوده و از طریق گردآوری اسناد و آخرین گزارشات سازمان های دولتی در سال های 1399 و 1400 ه.ش مدارک و اطلاعات موجود در کتب و اسناد علمی و تفسیر محتوایی آن ها به دست آمده، تلاش نموده است در یافته های پژوهش عوامل و شاخص های موثر و همچنین ارتباط بین سه مولفه توسعه نیافتگی، قاچاق و تشدید امنیت مرزی و همچنین در استان سیستان و بلوچستان مورد واکاوی قرار گیرد. مطابق یافته های تحقیق مشخص شد که مواردی همچون فقدان عدالت اجتماعی، عدم پایداری امنیت، پدیده قاچاق کالا، عدم تعادل های فضایی و جغرافیایی، ناپایداری سکونت و جمعیت، کاهش مشارکت های سیاسی و توسعه سیاسی، افزایش خشونت های سیاسی و فعالیت های تروریستی، همسایگی با کشور های توسعه نیافته و ناامن بر چرخه توسعه و امنیت ناحیه تاثیر گذاشته اند.
کلید واژگان: توسعه نیافتگی, قاچاق, امنیت مرزی, سیستان و بلوچستانToday, security and development are two unstable components in the management of border areas. As Sistan and Baluchestan province in terms of growth and development in the country's development ranking indicators, is always at a low level and on the other hand, regional and spatial imbalances between the central and border areas of the province seems very obvious, this underdevelopment has created conditions for the creation and growth of the phenomenon of trafficking. Thus, instead of solving the problem of underdevelopment as one of the main reasons and underlying problems of the province, due to security problems, governments have considered the issue of increasing border security as a short-term solution for these areas. In this regard, the present study, which is analytical-explanatory in nature and has been obtained by collecting documents and the latest reports of government organizations in 2020 and 2021, documents and information in books and scientific documents and their content interpretation. , Has tried to analyze the effective factors and indicators in the research findings as well as the relationship between the three components of underdevelopment, trafficking and intensification of border security, as well as in Sistan and Baluchestan province. The findings of the study revealed that issues such as lack of social justice, instability of security, the phenomenon of smuggling of goods, spatial and geographical imbalances, instability of residence and population, reduced political participation and political development, increased political violence and terrorist activities, neighborhoods with underdeveloped and undeveloped countries. They have affected the development cycle and security of the region.
Keywords: underdevelopment, smuggling, border security, Sistan, Baluchestan
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.