مریم صادری
-
نشریه اسلام شناسی و قرآن پژوهی در جهان معاصر، سال سوم شماره 1 (پیاپی 5، بهار و تابستان 1403)، صص 173 -198
تطبیق آموزه های اخلاقی وتربیتی قرآن با حوزه های جدید علم به ویژه روان شناسی مساله ای مهم و راهگشاست. زیرا جهان معاصر به شدت نیازمند تلفیق معنویت وروان شناسی است تاازاین رهگذر زندگی معنادارتری درعصرتکنولوژی کسب کند.هد ف پژوهش حاضر بررسی میزان انطباق مولفه خودتنظیمی درروان شناسی مثبت با محتوای آیات 9-11سوره هود است. این پژوهش در پی پاسخ گویی به این سوال اصلی است که میزان انطباق وهمپوشانی خود تنظیمی در دوحوزه قرآن وروان شناسی چه اندازه است؟ ومشخصه افرادی که درشرایط مختلف زندگی احساسات وهیجانات مثبت ومنفی خودرا کنترل می کنند چیست؟ روش این پژوهش توصیفی -تحلیلی وبا رویکرد کتابخانه ای است. نتایج حاکی از آن است مفهوم خود تنظیمی درروان شناسی که حفظ تعادل درشزایط مختلف زندگی است وثمره هوش هیجانی وهوش معنوی است با مفهوم آیات 9-10سوره هود یکی است بااین تفاوت که این انطباق از مفهوم مخالف به دست می آید اما بااین حال مضمون هردو حوزه به حفظ اعتدال و خویشتن داری اشاره دارد. همچنین هردوحوزه به صراحت ازمولفه صبر وایمان به عنوان نشانه مهم خود تنظیمی یاد می کنند که البته درروان شناسی ایمان باهوش معنوی تبیین می شود. درنتایج به دست آمده انطباق محتوای آیات 9-11سوره هود با مفهوم خودتنظیمی درروان شناسی تایید می شود.
کلید واژگان: روان شناسی مثبت, سوره هود, خود تنظیمی, هوش هیجانی, هوش معنوی, صبر, ایمانIslamic Studies and Quranic Research in the Contemporary World, Volume:3 Issue: 1, 2024, PP 173 -198Adapting the moral and educational teachings of the Quran with new fields of science, especially psychology, is an important and path-breaking issue. Because the contemporary world is in dire need of the integration of spirituality and psychology in order to gain a more meaningful life in the age of technology. The aim of the present study is to investigate the degree of conformity of the self-regulation component in positive psychology with the content of verses 9-11 of Surah Hud. This research seeks to answer the main question, what is the degree of adaptation and overlap of self-regulation in the two fields of Quran and psychology? And what is the characteristic of people who control their positive and negative emotions and emotions in different life conditions? The method of this research is descriptive-analytical with a library approach. The results indicate that the concept of self-regulation in psychology, which is maintaining balance in different aspects of life and is the result of emotional intelligence and spiritual intelligence, is the same as the concept of verses 9-10 of Surah Hud, with the difference that this adaptation is obtained from the opposite concept, but nevertheless, the content of both areas It refers to maintaining moderation and self-control. Also, both domains clearly mention the component of patience and faith as an important sign of self-regulation, which is explained in the psychology of spiritual intelligent faith. In the obtained results, the conformity of the content of verses 9-11 of Surah Hud with the concept of self-regulation in psychology is confirmed.
Keywords: Positive Psychology, Surah Hud, Self-Regulation, Emotional Intelligence, Spiritual Intelligence, Patience, Faith -
نگاه منفی قرآن به شادی، باعث طرح شبهاتی شده که در کتاب نقد قرآن «دکتر سها» طرح شده است. سها از این نگاه منفی، عدم وحیانی بودن قرآن را نتیجه می گیرد زیرا با فرض وحیانی بودن، خداوند باید تمامی نیازهای اساسی و روانی انسان نظیر شادی را به رسمیت بشناسد اما آیاتی نظیر آیه 10 سوره هود که شادی انسان در وقت نعمت را مذمت کرده و آن را در کنار تفاخر آورده است نقیض این امر است. این جستار با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی و رویکرد کتابخانه ای، به این شبهه پاسخ داده است. دستاورد پژوهش حاضر گویای این است که سها بر اساس نگاه تجزیه گرایانه، نسبت صفت شادی همراه تفاخر به انسان را نقد کرده است؛ حال آنکه متن قرآن براساس نص صریح آیاتش، هماهنگ و رعایت وجه انسجامی آیات (عنایت به سیاق آیه و سیاق سوره) در تفسیر آن لازم است. براساس نگاه انسجامی، علت مذمت حالت فرح و ذکر نسبت «فخور»، فراموش کردن منشا نعمت و غفلت از خداوند است که اغلب، انسان بی ایمان دچارش می شود. او چون همه چیز را از خودش می داند، خود را مستقل از قدرت خدا فرض می گیرد لذا مذمت می شود.
کلید واژگان: شبهه پژوهی, انسجام, سیاق آیه, سیاق سوره, شادی در قرآن, فرحThe Qur'an's negative view of joy/exultation has caused the suspicions in "Suha"'s (pseudonym) Naqd-e-Quran book. From this negative view, Suha concludes that the Qur'an is not revealed, because with the assumption that it is revealed, God must recognize all the basic and psychological needs of mankind, such as joy/exultation, but verses such as 10 of Surah Hud, which condemns man's joy/exultation at the time of grace and He brought it along with boasting, it is the opposite of this. This essay has answered this doubt by using descriptive-analytical method and library approach. The result of the present research shows that Saha has criticized the ratio of joy/exultation and pride to human beings based on the dissociative point of view. While the clear text of Quran is coordinate and respect the cohesion/ coherence of the verses (paying attention to the context of the verse and the context of the chapter) is nessesary in its interpretation. According to the cohesive view, the reason for condemning joy/exultation state and mentioning the relation "proud" is forgetting the source of grace and neglecting God, which often happens to unbelieving people.
Keywords: Doubtology, cohesion, coherence, context significance, joy in qur'an, exultation in qur'an, Suha's Naqd-e-Qur'an -
واژه ای که بدان پرداخته شده و در صدد مفهوم شناسی آن در فضای قرآن بوده ایم، کلمه «لقاء الله » است که یکی ازمفاهیم عرفانی قرآن است. برای این مقصود، ابتدا معنای لغوی واژه را تبیین کرده؛ که شرط اصلی تبیین مفردات می باشد و سپس با در نظر گرفتن ساختار سور و آیات لقاء الله ، تفسیر آیات را در جایگاه بافت و سیاق دنبال کرده و لقاء الله مطلوب قرآن را بیان کرده ایم و به این نتیجه رسیده ایم که لقاء الهی به معانی مختلفی چون حضور معنوی وشهود باطنی خداوند سبحان، عقاب وثواب الهی،ملاقات فرشتگان تفسیر شده است که هرکدام از آن معانی در جای خود مطلوب است.اما با توجه به حکمت خداوند در مساله خلقت،این نکته به دست آمد که لقاء مطلوب الهی همان حضور معنوی وشهود باطنی خداوند بوده که مخصوص مومنان است.
کلید واژگان: مفردات, لقاء الله, بافت وسیاق, شهود باطنی, مومنانThis research examines the semantics of liqa'' Allah (meeting God) which is a mystical term in the Holy Quran. To this end، initially، we explicated the literal semantics of this word، as the main prerequisite in philology، then interpreted the related verses in the Qura''nic context and register based on the structure of surahs and verses and finally we clarified the proper meaning of the Qur''anic liqa'' Allah. We reached this conclusion that the term has been interpreted to have different meanings such as spiritual presence and inner intuition of God، the Glorious، divine reward and punishment، and meeting angels. All these meanings are appropriate in their positions، but according to the divine wisdom in the creation، it was concluded that the most suitable one is spiritual presence or inner intuition of God، which is believers-specific.Keywords: singulars, liqa Allah, context, register, inner intuition, believers
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.