به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

فهرست مطالب مهناز ختار

  • خسرو پرویزی*، مهدی احمدیان، مهناز ختار، عبدالله نوایی
    این آزمایش در شرایط استان همدان و کشت تابستانه سیب زمینی به منظور ارزیابی اثرات کود آمینو اسید تولیدی شرکت کشت و صنعت زرین رشد هزاره سوم بر عملکرد و کیفیت غده های تولید رقم سانته اجرا شد. بدین منظور آمینو اسید تولیدی شرکت نوپویان بهین رشد زرین در چهار نوبت به صورت تزریق در سیستم آبیاری و محلول پاشی در رقم سانته و طی فصل رشد مورد استفاده قرار گرفت. در زمان برداشت اندازه غده های تولیدی از سایز بذری، خوراکی و ریز از همدیگر تفکیک شده و در درجات مختلف توزین و شمارش شدند. عملکرد کل محاسبه شده و درصد ماده خشک غده های تولیدی همچنین میزان نیترات غده های تولیدی مورد اندازه گیری قرار گرفته و با عدم کاربرد اسیدآمینه مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که در اندازه غده تولیدی در دو اندازه بذری و درشت و همچنین عملکرد کل و نیز درصد ماده خشک غده تفاوت محسوسی بین استفاده از آمینواسید و عدم کاربرد آن وجود نداشت. صرفا در میزان غده تولیدی با اندازه ریز تفاوت قابل توجهی بین استفاده از آمینواسید و عدم کاربرد آن ایجاد شد. مقدار عملکرد قابل فروش در استفاده از آمینواسید و عدم کاربرد آن به ترتیب 87/35 و 52/33 تن در هکتار بود. در میزان درصد ماده خشک غده نیز تفاوت معنی داری بین دو تیمار ایجاد نشد. کاهش قابل توجهی در مقدار نیترات غده سیب زمینی حاصل از محلولپاشی آمینواسید با عدم استفاده از آن ایجاد شد، بطوریکه مقدار باقیمانده نیترات در غده تولیدی با استفاده از آمینواسید غده پائین تر از حد غیرمجاز قرار گرفت.
    کلید واژگان: اندازه غده, سیب زمینی, کاربرد آمینواسید, میزان نیترات غده}
  • قاسم اسدیان*، مهناز ختار، رضا سیاه منصور، مهدی احمدیان

    آتش سوزی بر تمام اجزای اکوسیستم از جمله آب، هوا و خاک موثر است و موجب افت کیفیت و عدم پایداری آن ها می شود. در این پژوهش به منظور بررسی تاثیر آتش سوزی بر برخی خواص خاک، نمونه های خاک سوخته (توسط روستاییان بومی) و شاهد از عمق سطحی (cm30-0) طی سه سال متوالی (1397-1398-1399) ازمنطقه سولان همدان برداشت شد ومقادیرکربن آلی، فسفر و پتاسیم، شوری، اسیدیته، آهک، شن، رس و سیلت آن ها، اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که آتش سوزی سبب افزایش درصد شن (2/19 درصد) و کاهش درصد سیلت و رس (9/39 و 9/5 درصد) گردید. فسفر قابل دسترس خاک در تیمار سوخته افزایش (4/47 درصد) یافت. مقادیر آهک و اسیدیته خاک در هر دو تیمار شاهد و سوخته بسیار نزدیک بود. میزان ماده آلی (30درصد)، پتاسیم قابل دسترس (45/8 درصد) و شوری خاک (16 درصد) در تیمار آتش سوزی کاهش یافت. طی گذشت سه سال پس از آتش سوزی، درصد شن افزایش و درصد آهک و شوری خاک کاهش یافت اما تغییرات سایر خصوصیات روند مشخصی نداشت. بنابراین با توجه به نتایج به دست آمده لازم است مدیریت مناسب بر اکوسیستم های طبیعی صورت گیرد تا از آتش سوزی های عمدی و غیرعمدی جلوگیری شود و در صورت بروز چنین حوادثی با افزایش مواد آلی و تقویت جانداران خاک، این مناطق را احیا کرد و توان تولید آن ها را بالا برد.

    کلید واژگان: عناصر غذایی قابل دسترس خاک, ماده آلی, آهک, بافت خاک}
    Ghasem Asadian *, Mahnaz Khataar, Reza Siahmansour, Mahdi Ahmadian

    Fire affects all components of the ecosystem and reduces its quality. In this study, to investigate the effect of fire on soil properties, burned and control soil samples were taken from the surface depth (0-30 cm) during three years 2018-2020 from the Solan region of Hamadan; then, organic carbon, phosphorus, and potassium, salinity, pH, lime, sand, clay, and silt were measured. The results showed that the fire increased the percentage of sand (12.75%) and decreased silt and clay percentage (12.09 and 0.66%, respectively). Available soil phosphorus increased (90.32%) in the burned treatment. Lime and soil pH levels were very close in both control and burned treatments. The amount of organic matter (30%), available potassium (8.45%), and soil salinity (more than 16%) decreased in burn treatment. During the three years after the fire occurrence, the percentage of sand increased, and the lime percentage and soil salinity decreased; however, the other characteristics did not show a definite trend of changes. According to the results, it is necessary to prevent intentional and unintentional fires with proper management of natural ecosystems. In case of such incidents, these areas should be rehabilitated and their production capacity strengthened by increasing organic matter and soil organisms.

    Keywords: Available soil nutrients, Lime, Organic Matter, soil texture}
  • مهناز ختار*، محمدحسین محمدی
    افزایش روزافزون شوری، یکی از مشکلات اصلی زمین های کشاورزی به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد که نرخ تبخیر-تعرق زیادی دارند. هدف از این پژوهش بررسی اثر هم زمان شوری در پنج سطح 2، 4، 8، 16 و 20 دسی زیمنس بر متر برای گندم و 7/0، 2، 4، 6 و 8 دسی زیمنس بر متر برای لوبیا، با مکش ماتریک در چهار سطح 2، 6، 10 و 33 کیلو پاسکال، بر نرخ تبخیر و توزیع مجدد رطوبت و شوری در دو خاک لوم شنی و لوم رسی بود که به صورتآزمایشفاکتوریلوباطرحپایهکاملاتصادفیباسه تکراربه صورت کشت گلدانی اجرا شد. نتایج نشان داد تیمارهای شوری و مکش ماتریک به ویژه در خاک لوم رسی، روند تبخیر را با گذشت زمان تحت تاثیر قرار داده و این اثر در مکش ها و شوری های زیاد بیشتر بود. کمترین اثر شوری بر میزان تبخیر، در بیشترین سطح رطوبتی خاک مشاهده شد، زیرا به دلیل فراهمی آب، شوری نتوانست بر میزان تبخیر موثر باشد. به طوری که در مکش ماتریک 2 کیلو پاسکال، نرخ تبخیر در همه سطوح شوری تقریبا یکسان بود و بیشترین میزان تبخیر را در تمام روزهای بعد از اعمال تیمار داشت. در روز پانزدهم بعد از اعمال تیمار و تحت مکش 33 کیلو پاسکال، افزایش شوری از 7/0 تا 20 دسی زیمنس بر متر، میزان تبخیر را 19 درصد در هردو خاک کاهش داد. همچنین نتایج نشان داد که شوری عصاره اشباع خاک هایی که تحت مکش ثابت 10 کیلو پاسکال زهکشی شدند به صورت نمایی با کاهش رطوبت افزایش یافت و این روند در خاک لوم رسی به دلیل زیاد بودن نسبت بین میزان تبخیر به زهکشی این خاک در مقایسه با خاک لوم شنی، تغییرات بیشتری داشت. توزیع مجدد شوری با گذشت زمان در هر دو خاک و برای هر دو گیاه تقریبا یکسان و به صورت افزایشی بود. همچنین با گذشت زمان، کاهش رطوبت، مخصوصا در شوری های پایین در خاک لوم رسی بیشتر از خاک لوم شنی بود. Simultaneous Effect of Soil Salinity and Matric Suction on Evaporation and Redistribution of Moisture and Salinity in Two Soils with Different Textures
    کلید واژگان: توزیع مجدد شوری, توزیع مجدد رطوبت, تبخیر, زهکشی, مکش ماتریک}
    Mahnaz Khataar *, Mohmmad Hosein Mohammadi
    Daily increasing salinity is one of the main problems of agricultural lands, especially in arid and semi-arid regions, with high evapotranspiration rates. The purpose of this research was to investigate the simultaneous effect of salinity at five levels 2, 4, 8, 16 and 20 dSm-1 for wheat and 0.7, 2, 4, 6 and 8 dSm-1 for bean and matric suction at four levels 2, 6, 10 and 33 kPa, on evaporation rate and redistribution of moisture and salinity in the soil profiles of sandy loam and clay loam. This study was conducted in greenhouse conditions in pots by compeletly randomized factorial desigh with 3 replicates.  It was found that evaporation rate decreased by time in the saline and water stress treatments, especially in the clay loam soils, and this reduction was more in the high suction and salinity levels. The lowest evaporation reduction was observed in treatments with the highest soil moisture content. Because, water availability reduced the salinity effect on evaporation. As, at the 2kPa matric suction, the evaporation rate was approximately the same at all levels of salinity and the highest throughout the day after treatment. In the 15th day after treatment and at the 33kPa suction, different salinity levels (from 0.7 to 20 dSm-1) reduced the evaporation rate by 19% in both soils. Also, the results showed that the ECe of the drained soils with 10kPa constant suction increased exponentially with moisture reduction. This trend was more in the clay loam soils. Because the evaporation/drainage ratio of the clay loam soil is more than the one in the sandy loam soil. The salinity redistribution in the both soil profiles and for the two plants were almost constant over time. Also, moisture reduction over the time was higher in the clay loam soil than the one in the sandy loam soil, especially under low salinities.
    Keywords: Salinity redistribution, Moisture redistribution, evaporation, Drainage, Matric suction}
  • مهناز ختار*، محمدحسین محمدی، فرید شکاری
    در این پژوهش اثر مکش ماتریک و شوری بر اجزای عملکرد و توسعه ریشه گندم و لوبیا در شرایط گلخانه ای بررسی شد. نتایج نشان داد که با افزایش مکش از kPa 2، اجزای عملکرد و وزن خشک ریشه گندم و لوبیا افزایش یافتند و در مکش ماتریک kPa 10-6 به بیشترین مقدار رسیدند. در مکش های بیشتر از kPa10، کلیه اجزای عملکرد گیاهان گندم و لوبیا (به غیر از وزن هزار دانه) که تحت شوری های کم تا متوسط بودند (dSm-18EC≤ برای گندم و dSm-14EC≤ برای لوبیا) کاهش یافتند، در حالی که در شوری های بالاتر، میزان آن ها تقریبا ثابت باقی ماند. وزن هزار دانه گندم و لوبیا در مکش های بالاتر از kPa10 در تمام سطوح شوری ثابت باقی ماند. شوری در سطوح پایین تا متوسط اثر مشخصی بر عملکرد و گسترش ریشه هر دو گیاه نداشت. کمترین مقدار چگالی ریشه گندم و لوبیا در مکش ماتریک kPa 6 بود و در سایر مکش ها (2، 10 و kPa 33) مقادیر آن تقریبا برابر بود. شوری اثر واضحی بر چگالی ریشه گندم و لوبیا نداشت. در dSm-18EC≤، با افزایش مکش ماتریک تا kPa10، نسبت وزنی بخش هوایی به ریشه گندم کاهش یافت. در حالی که در ECهای بالاتر این نسبت با مکش ماتریک روند افزایشی داشت. در مکش kPa10 مقادیر نسبت وزنی به هم نزدیک شدند و سپس با افزایش بیشتر مکش ماتریک، تقریبا ثابت ماندند. بنابراین مشخص گردید که نوع پاسخ گیاه به تنش شوری بستگی به شرایط تهویه ای حاکم بر محیط ریشه دارد و کمبود تهویه در خاک می تواند اثر شوری را تشدید کند.
    کلید واژگان: تنش تهویه, تنش شوری, عملکرد, مکش ماتریک خاک}
    Mahnaz Khatar *, Mohammad Hosein Mohammadi, Farid Shekari
    The effects of soil matric suction and salinity were investigated on the yield components and root development of the corps, wheat and bean within greenhouse conditions. The results showed that yield components and root dry weights of wheat and bean increased with increase in matric suction (from 2kPa) and reached their maximum values at suctions of 6-10 kPa. At suctions higher than 10kPa and under EC≤8dSm-1 for wheat vs. EC≤4dSm-1 for bean, all the yield components of wheat and bean (except for 1000-kernel weight) decreased, while under higher salinities, their values remained nearly the same. At suctions higher than 10kPa and under all salinity levels, 1000-kernel weights of wheat and bean remained nearly constant. The salinities of low to medium levels did not clearly affect yield and root development of either plant. Minimum root densities of wheat and bean occurred at suction 6kPa while at other points of suction (2, 10 and 33kPa), their values almost corresponded with each other. Salinity did not clearly affect wheat and bean root densities. Wheat shoot-root ratio decreased with matric suction (up to 10kPa) under EC≤8dSm-1, while under higher salinities, this ratio increased with suctions. At 10kPa suction, weight ratio values approached each other, then remained nearly constant at higher suctions. The results finally revealed that plant response to salinity stress depends on aeration conditions in the root zone and the deficit in soil aeration can amplify the salinity stress.
    Keywords: Aeration stress, Soil matric suction, Salinity stress, Yield}
  • مهناز ختار *، محمدحسین محمدی، فرید شکاری
    در این پژوهش اثر تیمارهای مکش ماتریک (kPa 330-2) و شوری (ECهای dSm-1 20-2 برای گندم و dSm-1 8-7/0 برای لوبیا) بر غلظت عناصر غذایی گندم و لوبیا در دو خاک لوم رسی و لوم شنی به صورت کشت گلدانی بررسی شد. در هر دو گیاه، با افزایش مکش ماتریک، غلظت پتاسیم افزایش و غلظت سدیم کاهش یافت. با افزایش مکش ماتریک، غلظت نیتروژن و کلسیم گندم و لوبیا افزایش یافته و در مکش های kPa10-6 به بیشترین مقدار رسید. در مکش های بالاتر، غلظت نیتروژن کاهش یافت و غلظت کلسیم تقریبا ثابت ماند. همچنین، بیشترین میزان آهن و روی در هر دو گیاه در مکش ماتریک kPa2 مشاهده شد. هنگامی که، مکش ماتریک افزایش یافت (kPa6-2)، غلظت آهن و روی به شدت کاهش پیدا کرد و در مکش های بالاتر در هر دو خاک تقریبا ثابت ماند. شوری موجب افزایش غلظت کلسیم و آهن و کاهش غلظت پتاسیم گندم و لوبیا گردید ولی اثر مشخصی بر میزان غلظت نیتروژن، سدیم و روی نداشت. مکش های کم، با ایجاد کمبود تهویه، تنش شوری را تشدید کردند. به علاوه، مقایسه دو گیاه گندم و لوبیا، نشان داد که به دلیل حساسیت بالای لوبیا، تغییرات غلظت عناصر آن با تیمارهای شوری و مکش ماتریک خاک بیشتر از گندم بود.
    کلید واژگان: تخلخل تهویهای, تنش شوری, تنش تهویه, مکش ماتریک خاک}
    Mahnaz Khetar *, Mohammad Hosein Mohammadi, Farid Shekari
    In this study the effects of soil matric suction (2−33 KPa) and salinity (EC: 0.7−8 dSm-1 for bean and 2−20 dSm-1 for wheat) on the wheat and bean nutrient concentrations in two sandy loam and clay loam soils at green house condition was considerd. The potassium concentration increased and sodium decreased with matric suction in both plants. The nitrogen and calcium concentrations of bean and wheat increased with matric suctions and reached their extreme values at suctions 6-10 KPa. Concentration of nitrogen reduced and concentration of calcium remained nearly constant at higher suctions. The maximum concentration of iron and zinc were at suction 2KPa in both plants. As matric suction increased from 2 to 6 KPa, iron and zinc decreased strongly and remained nearly constant at higher suctions in both soils. Salinity increased concentrations of iron and calcium and reduced concentration of potassium in both plants. While it did not affect concentrations of nitrogen, sodium and zinc. The low soil matric suctions amplified the salinity stress due to aeration deficit. Also comparing two plants showed that because of high sensitivity of bean to stresses, changes of its nutrient concentrations under different levels of salinity and matric suction were greater than wheat.
    Keywords: Aeration porosity, Aeration stress, Salinity stress, Soil matric suction}
  • مهناز ختار، محمدرضا مصدقی*، علی اکبر محبوبی

    در این پژوهش تاثیر شوری و سدیمی بودن آب بر توزیع اندازه منافذ و مقدار آب قابل استفاده برای گیاه در دو خاک آهکی رسی و لوم رسی شنی بررسی شد. خاک ها با تیمار های ترکیبی شامل 16 آب با کیفیت متفاوت (مقادیر EC برابر 5/0، 2، 4 و 1-dS m 8 و مقادیر SAR برابر 1، 5، 13 و 18) اشباع شده و پنج بار تر و خشک شدند. سپس مقدار رطوبت در مکش های ماتریک 0 (θs)، 10 (10θ)، 100 و cm 300 (θFC) و cm 15000 (θPWP) اندازه گیری شد. تفاوت های 100θ یا 300θ با 15000θ برابر آب قابل استفاده، θs با 10θ برابر تخلخل درشت، 10θ با 100θ برابر تخلخل میانه، و 100θ برابر تخلخل ریز در نظر گرفته شد. تخلخل اولیه دو خاک یکسان بود ولی مقدار بیشتر شاخص های توزیع اندازه منافذ و θFC، θPWP و AWC را خاک رسی به علت ایجاد تخلخل بیش تر ناشی از آماس به خود اختصاص داد. با افزایش EC، منافذ میانه کاهش یافته و به منافذ درشت و ریز تبدیل شدند. هم چنین EC به دلیل کاهش ضخامت لایه پخشیده دوگانه و هم آوری ذرات خاک، باعث تبدیل منافذ میانه به منافذ درشت و در نتیجه کاهش θFC و از طرفی باعث ایجاد منافذ ریز جدیدی شد که θPWP را افزایش داد، و در کل منجر به کاهش AWC گردید. افزایش SAR منجر به تخریب و کاهش حجم منافذ میانه و تبدیل آنها به منافذ ریز شد ولی اثر معنی داری بر منافذ درشت نداشت. با افزایش SAR، θFC و θPWP به علت تخریب منافذ ساختمانی، آماس و پراکندگی رس ها و افزایش سطوح برای جذب آب، افزایش یافت که این افزایش برای θPWP شدیدتر و مشخص تر بود و در نتیجه AWC کاهش یافت. بنابراین گذشته از اثر ویژه (سمیت) یون سدیم برای گیاه، با افزایش SAR، آب خاک در دسترس گیاه هم کاهش یافت. با افزایش شوری آب آبیاری، اثر تخریبی SAR کاهش یافت و اثر کیفیت آب بر نگهداشت آب خاک رسی بیشتر بود.

    کلید واژگان: تخلخل خاک, کیفیت آب, گنجایش زراعی, نقطه پژمردگی دائم, آب قابل استفاده, لایه پخشیده دوگانه}
    M. Khatar, M. R. Mosaddeghi, A. A. Mahboubi

    This study was conducted to investigate the effect of water salinity and sodicity on pore size distribution and plant-available water of two clay and sandy clay loam calcareous soils. All combinations of water EC values of 0. 5، 2، 4 and 8 dS m-1 and SAR values of 1، 5، 13 and 18 (in total 16 solutions) were used to wet and dry the soil samples for five cycles. Then، water retention of the soil cores was measured at matric suctions of 0 (θs)، 10 (θ10) 100 or 300 cm (θFC) and 15000 cm (θPWP). The following quantities were calculated: the difference between θ100 or θ300 and θ15000 considered as available water contrent، the θs and θ10 as macrorosity، the θ10 and θ100 as mesoporosity، and the θ100 as microrosity. The initial porosity of both soils was similar، but the greater values of pore indices and θFC، θPWP and AWC were measured in the clay soil due to clay swelling. As water EC increased، mesopores were destructed and altered to macropores and micropores. Salinity altered the mesopores into macropores due to contraction of diffuse double layer and particle’s flocculation and consequently decreased the θFC، and created new micropores which were responsible for the higher value of θPWP. These trends ultimately diminished the AWC. As water SAR increased، mesopores were destructed and altered to micropores but it did not significantly affect the macropores. With increment of SAR، both θFC and θPWP increased due to structural distruption clay swelling and dispersion resulting in increased adsorptive and interlayer surfaces. The increasing effect of SAR on θPWP was greater and more distinct so that AWC was reduced. As a result، high values of SAR of irrigation water decreased the soil available water to plants besides its toxicity and hazardous effect on plants. With increment of irrigation water salinity، the destructive impacts of SAR diminished. The influence of water quality on water retention was pronounced for the clay soil. ‎

    Keywords: Soil porosity, Water quality, Field capacity, Permanent wilting point, Available water content, Diffuse double layer}
بدانید!
  • در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
  • همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال