نیره اسماعیل زاده
-
سبک و سیاق پژوهیدن / آشنایی با انواع مطالعات در حوزه بهداشت و درمان
-
-
سابقه و هدف
تاخیر در تشخیص بیماری سل با فراهم نمودن زمینه انتقال عفونت بعنوان یک چالش بزرگ در مقابل تلاش های حذف جهانی سل مطرح بوده و این خطر در شهرستان های نوار مرزی افغانستان بیشتر است. این مطالعه با هدف تعیین مدت زمان تاخیر در تشخیص سل ریوی و عوامل مرتبط با آن در جنوب شرق استان خراسان رضوی انجام شد.
مواد و روش هادر این مطالعه توصیفی تحلیلی داده های 256 بیمار سل ریوی طی سال های 1396 تا 1401 از واحد مبارزه با بیماری های شبکه های بهداشت شهرستان های تایباد، خواف، باخرز، فریمان و سرخس به روش تمام شماری جمع آوری و با نرم افزار SPSS نسخه 18 تجزیه و تحلیل شد.
یافته هااز بیماران مورد مطالعه 156 (60.9%) بیمار زن و 100 (39.1%) مرد با میانگین (میانه) سنی 22± 53 (58) سال بودند. 244 نفر (95.3 %) از بیماران ایرانی بودند. 76 بیمار (29.7%) سابقه تماس با بیماران اسمیر مثبت داشتند. 197 (77%) بیمار با تاخیر بیش از 28 روز شناسایی و درمان شده اند. میانه تاخیر طی سال های مورد مطالعه 36 روز (62-29 :IQR) بود. میانه تاخیر تشخیص بر حسب سن، شهرستان و سال های مورد مطالعه اختلاف آماری معنی داری را نشان داد(p<0.05).
نتیجه گیریمیانه تاخیر در تشخیص بیماران سل ریوی 36 روز بود. برنامه ریزی در زمینه بیماریابی فعال موارد تماس، بیماریابی هدفمند در گروه های سنی میانسال و زنان واجرای مراقبت سندرومیک در ورودی مرزها میتواند در کاهش مدت زمان تاخیر در تشخیص و کاهش پیامدهای نامطلوب بیماری؛ کمک کننده باشد.
کلید واژگان: تاخیر تشخیص, سل, شهرستان مرزیBackground and purposeThe delay in the diagnosis of tuberculosis by providing the basis for the transmission of the infection is considered a big challenge in front of the effort to eliminate tuberculosis in the world, and the border cities of Afghanistan are at greater risk. This study was conducted with the aim of determining the delay in the diagnosis of pulmonary tuberculosis and its related factors in the southeast of Razavi Khorasan province.
MethodsIn this descriptive and analytical study, the data of 256 pulmonary tuberculosis patients from the cities of Taibad, Khaf, Bakherz, Freeman, and Sarkhes were collected by census method and analyzed with SPSS software.
ResultsThere were 156 (60.9%) female and 100 (39.1%) male patients with a mean (median) age of 22±53 (58) years. 244 patients (95.3%) were Iranian. 76 patients (29.7%) had contact history with positive smear patients. 197 (77%) of patients were identified and treated with a delay of more than 28 days. The median delay during the studied years was 36 days. The median diagnosis delay in the age groups, cities and years studied showed a statistically significant difference.
ConclusionThe median delay in the diagnosis of pulmonary tuberculosis patients was 36 days. Planning for active case finding among contacts, targeted case finding in middle-aged groups and women, and implementing syndromic surveillance at border entries can help reduce the delay in diagnosis and decrease the adverse outcomes of the disease.
Keywords: Delayed Diagnosis, Tuberculosis, Smear-Positive, Iran -
هدف هایت را مشخص کن / الزام های طراحی و اجرای پژوهش های کاربردی در نظام سلامت چیست؟نشریه بهورز، پیاپی 119 (زمستان 1402)، صص 78 -80
-
بیان مساله؛ مساله این است! / با گام چهارم تحقیق در نظام سلامت آشنا شویدفصلنامه بهورز، پیاپی 118 (پاییز 1402)، صص 64 -65
-
اولویت بندی مسایل در سیستم های بهداشتی / گام سوم تحقیق در نظام سلامت چیست؟نشریه بهورز، پیاپی 116 (بهار 1402)، صص 27 -29
-
-
پیشینه
بیماری سل گاوی از نظر خسارت های سنگین اقتصادی دارای اهمیت می باشد.
هدفتعیین یک سیستم مراقبتی هشدار سریع قبل از طغیان بیماری است.
روش کاردر مطالعه مقطعی حاضر، میانگین متحرک خودهمبسته یکپارچه (ARIMA) جهت شناسایی ماهانه سل گاوی (راکتورها) استفاده شد. راکتورها توسط تست مشتق پروتیینی خالص شده توبرکولین (PPD) در گاوداری ها، در بازه زمانی فروردین 1386 تا اسفند 1397 در استان خراسان رضوی شناسایی شدند. نمودارهای خود همبستگی (ACF) و خود همبستگی جزیی (PACF) برای تعیین پارامترهای مدل به کار رفت. به منظور انتخاب بهترین مدل از معیار اطلاعاتی آکاییکه (AIC) استفاده و دقت مدل ها با خطای جذر میانگین مربع ها (RMSE) ارزیابی شد. سپس بهترین مدل انتخابی برای پیش بینی بیماری برای 12 ماه آینده به کار رفت. داده ها با نرم افزار STATA (نسخه 14) با سطح معنی داری 0.05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایجمدل ARIMA (3, 0, 3) 12 با مشخصه استقلال باقیمانده ها (Q=22.87 و P=0.98) ، کمترین AIC (85/541) و بیشترین دقت (RMSE=1.50) به عنوان یک مدل مناسب توصیه شد. با این حال، مقادیر پیش بینی شده بیش از مقادیر مشاهده شده می باشد.
نتیجه گیریکاربرد و تفسیر مدل های ARIMA ساده است و آن ها ابزار فوری نظارت بر سیستم ها هستند. با این حال، ما یک مدل میانگین متحرک خودهمبسته یکپارچه با ورود برخی از عوامل قابل اندازه گیری (ARIMAX) مانند نوسانات اقتصادی، تغییرات آب و هوایی و سل ریوی در انسان را پیشنهاد می کنیم تا یک مدل دقیق تر هشدار سریع برای سیستم مراقبت ارایه دهیم.
کلید واژگان: سل گاوی, پیش گویی, نظام مراقبت, تحلیل داده های سری زمانیBackgroundBovine tuberculosis (BTB) is a disease with high economic relevance.
AimsThis study aimed to determine a fast alert surveillance system for bTB before the outbreak in the epidemic region of Iran.
MethodsThis cross-sectional study was conducted using the Auto-Regressive Integrated Moving Average (ARIMA) model for monthly bTB detections (reactors). These reactor cases result from the positive Tuberculin Purified Protein Derivative (PPD) test on cattle farms for the period between April 2007 and March 2019 in Razavi Khorasan province. Autocorrelation functions (ACF) and partial autocorrelation functions (PACF) plots were used to determine model parameters. The Akaike Information Criteria (AIC) were employed to select the best-fitted model. The root mean square error (RMSE) was applied for the evaluation of the models. Then, the best-fitted model was hired to predict the cases for 12 oncoming months. The data were analysed by STATA (ver. 14) software with a significant level at P≤0.05.
ResultsARIMA (3, 0, 3) 12 was introduced as a recommended fitted model according to white noise residual test (Q=22.87 and P=0.98), lower AIC (541.85), and more precise model RMSE (1.50). However, the forecast values were more than the observed values.
ConclusionThe application and interpretation of ARIMA models are straightforward, and may be used as immediate tools for monitoring systems. However, we proposed an Auto-Regressive Integrated Moving Average with Exogenous Input (ARIMAX) model with some measurable exotic factors such as economic fluctuations, climate changes, and pulmonary tuberculosis to introduce a more precise and accurate model for the fast alert surveillance system.
Keywords: Bovine tuberculosis, Forecasting, Surveillance system, Time Series Analysis -
مقدمه
سالانه در جهان 10 میلیون نفر با تشخیص سرطان روبرو می شوند و حدود 6 میلیون نفر از آنها فوت می کنند. این مطالعه با هدف بررسی توزیع جغرافیایی (کشوری) سرطان و عوامل محیطی موثر بر توزیع آنها در ایران انجام شده است.
روش کارمطالعه حاضر بر مبنای اطلاعات موجود است که به منظور تعیین توزیع فراوانی بروز ده سرطان شایع کشور (کارسینوم های معده، مری، کلورکتال، مثانه، ریه، سیستم اعصاب مرکزی، غدد لنفاوی، پروستات، تخمدان و پستان) از نقشه سازی داده های بروز تعدیل شده سنی ASR)) مربوط به هر استان، بر روی نقشه کشور با نرم افزار ArcGIS 9.3 در سال های 1384 تا 1385 توسط ری (اداره ن) انجام شده است، می باشد و همچنین به منظور تعیین عوامل خطر محیطی، مطالعه مروری از منابع اطلاعاتی دیجیتال در دسترس شامل منابع عمومی و منابع انگلیسی و فارسی از جمله: Scopus، Pubmed، IranMedex، IranDOC، SID و magiran و جستجوی دستی از کتاب ها و دستورالعمل ها با کلید واژه های مورد نظر انجام شد.
نتایجاز نظر جغرافیایی بروز برخی سرطان ها در نواحی مختلف کشور متفاوت است. در سالهای 1384 تا 1385ASR، سرطان 4/102 و 3/117 در 100000 در میان زنان و مردان است که این میزان سرطان در شمال بیش از جنوب ایران و بین پایگاه های داده متفاوت است که ممکن است به دلیل روش ثبت و تفاوت سایت باشد. فاکتورهای سبک زندگی، عوامل عفونی، مواجهه های محیطی و عوامل داخلی بدن، با انواع خاصی از سرطان ها این اختلافات را تا حدی توجیه می کند.
نتیجه گیریتوسعه، استقرار و اجرای برنامه جامع ملی کنترل سرطان باید اولین اولویت برای سیاست گذاران سلامت و درمان باشد و به نظر می رسد ارتش با توجه به پراکندگی کشوری در صورت دارا بودن سامانه ثبت و کنترل موارد سرطان می تواند کمک بزرگی به گردآوری و تحلیل اطلاعات کند.
کلید واژگان: سرطان - نقشه سازی, عوامل خطر, ایرانIntroductionEach year، 10 million people are faced with cancer and about 6 million of them die throughout the world. This study aimed at investigating the geographical distribution of cancer and its environmental risk factors in Iran.
MethodsThe present study was mapping the available data collected from the reports of Iranian Center for Disease Control (Cancer Bureau) regarding the frequency of 10 common cancers (stomach، esophageal، colorectal، bladder، lung، CNS، lymphoma، prostate، ovarian، and breast) as their age-standardized incidence rate (ASR) for each province in between 2005 and 2006 using ArcGIS 9. 3. The published information about environmental risk factors was also gathered based on reviewing available public sources of digital databases including Scopus، Pubmed and Persian sources of IranMedex، Iran DOC، SID، and magiran، as well as through hand searching of books and manuals using keywords.
ResultsGeographically، the incidence of certain cancers varied in different regions of Iran. Between 2005 and 2006، the estimated ASR of cancers was 102. 4 and 117. 3 per 100،000 among females and males، respectively. The ASR of cancer was higher in the north than in the south of Iran. This difference is possibly due to the methods of registry and difference in the site. Lifestyle، infectious agents، environmental exposures، and constitutional factors are risk factors that have been attributed to certain types of cancer.
ConclusionDevelopment، establishment، and implementation of Comprehensive National Cancer Control Program should be the first priority for health policy-makers. Given its nationwide distribution، Iranian Army can provide substantial assistance in collection and analysis of data on cancer in case of access to a record and control system of cancer.
Keywords: Cancer – Mapping, Risk Factors, Iran -
مقدمهناتوانی از مهم ترین عوامل تعیین کننده دوره بیماری، درمان و در نتیجه نتایج توانبخشی و کیفیت زندگی در مبتلایان به مولتیپل اسکلروزیس می باشد. مطالعه حاضر به منظور تعیین رابطه ناتوانی و کیفیت زندگی مبتلایان به ام اس انجام شد.روش هااین مطالعه مقطعی بر روی 325 بیمار مراجعه کننده به بخش فیزیوتراپی انجمن ام اس ایران)تهران(انجام شد. ابزار گردآوری داده ها جهت سنجش کیفیت زندگی پرسشنامه MSQOL-54 و جهت سنجش میزان ناتوانی مقیاس EDSS بود. داده ها با بکارگیری تی تست، کای مربع و رگرسیون خطی در نرم افزار SPSS نسخه 16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.نتایجمیانگین سنی بیماران 4/10±1/39 سال بود. تجزیه و تحلیل 14 حیطه کیفیت زندگی نشان داد که بیشترین و کمترین نمره یکفیت زندگی به ترتیب مربوط به حیطه درد (7/25±8/67) و محدودیت نقش به علت مشکلات جسمانی(1/17±31) بود. در مدل رگرسیون خطی نشان داده شد که ناتوانی تاثیر معنی دار و معکوسی بر دو حیطه ترکیبی سلامت جسمانی و سلامت روحی-روانی کیفیت زندگی دارد (001/0P ˂).بحث و نتیجه گیریمطالعه حاضر رابطه ناتوانی و متغیرهای فردی)سن شروع بیماری و جنسیت(را بر کیفیت زندگی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس نشان داد. بنابراین به منظور بهبود کیفیت زندگی بیماران، درمان های حمایتی برای کاهش ناتوانی و حفظ کارکردها در بالاترین سطح ممکن بخصوص در زنان و افراد با سن ابتلای بالاتر توصیه می گردد.
کلید واژگان: ناتوانی, یکفیت زندگی, مولتیپل اسکلروزیس, MSQOL, 54BackgroundDisability is the most important determinants of disease course، treatment and rehabilitation outcomes and consequently the quality of life in patients with multiple sclerosis. The aim of the present study was to determine the relationship of disability and quality of life in multiple sclerosis patients.MethodsThis cross-sectional study was performed on 325 patients referred to the physiotherapy unit of the Multiple Sclerosis Society of Iran (Tehran). Data collection tools were MSQOL-54 questionnaire for evaluating quality of life and Expanded Disability Status Scale (EDSS) for assessing the degree of disability. Data analysis was performed through SPSS16 and using t-test، chi-square test and linear regression.ResultsMean age of patients was 39. 1± 10. 4 years. Among 14 domains of quality of life، the highest score was related to pain (67. 8 ± 25. 7) and the least was related to role limitations due to physical problems (31 ± 17. 1). Linear regression model showed significant negative effect of disability on both physical and mental health domains of quality of life (P <0. 001).ConclusionThe present study showed the association between disability and factors such as age of disease onset and gender and quality of life in multiple sclerosis patients. Therefore supportive care to reduce disability and maintain patients’ functions at the highest possible level، particularly in women and patients with later age of disease onset، in order to improve the quality of life is recommended.Keywords: Disability, Quality of life, Multiple sclerosis, MSQOL, 54
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.