وحید جودکی
-
زمینه و هدف
زمینشناسی شهری به کاربرد مطالعات زمین شناسی جهت مدیریت مخاطرات طبیعی و توسعه پایدار در مناطق شهری میپردازد. در شرایطی که مخاطرات زمینشناسی ناشی از زلزله 21 آبان 1396، منطقه سرپلذهاب را فرا گرفته بود، در مجاورت شهر دو تونل زیرزمینی در حال اجرا بود. تاثیرات منفی سازهها، میتوانست موجب تشدید بحران در منطقه زلزله زده گردد.
روشبا نتایج بازدیدهای میدانی و مرور متون تخصصی و ادبیات فنی (مقالات، اسناد و گزارشات)، مخاطرات زمینشناسی ناشی از زلزله در منطقه سرپلذهاب، از دیدگاه دانش زمینشناسی شهری مورد بررسی قرار گرفته است و با استفاده از تجربیات کاری مولفین در تونلهای سرپلذهاب و بازیدراز، به چگونگی مدیریت تاثیرات منفی ناشی از حفاری این سازه ها (جلوگیری از تشدید بحران در منطقه زلزله زده) پرداخته شده است.
یافته ها:
رخداد زمینلرزه، زمینهساز وقوع مخاطرات دیگر زمینشناسی نظیر:"زمین لغزش، بهمن سنگی" گردیده و منطقه دچار بحرانی فراگیر شده است. در چنین شرایطی عملیات حفاری تونلها نیز در نقاطی با جریان آبهای زیرزمینی-سطحی و نیز با جاده های مواصلاتی شهرستان تلاقی پیدا میکرد. تاثیرات مخرب عملیات حفاری میتواند موجب بروز مشکلات فراوان (کاهش منابع آب، نشست زمین و مشکل تردد وسایل نقلیه در جاده ها) گردد و طبیعتا بر حجم مشکلات مردم زلزله زده بیفزاید.
نتیجه گیری:
بحرانهای ناشی از زلزله، به طور مستقیم و غیر مستقیم با خصوصیات زمینشناسی شهری مرتبط بودهاند، لذا در زمان اجرای تونلها نیز، راهکارهایی عملیاتی متناسب با شرایط زمینشناسی، لحاظ گردید تا ماشینهای حفار به شکل ایمن از محدوده های پرخطر عبور نمایند و از تشدید بحرانهای اجتماعی موجود در منطقه زلزله زده، جلوگیری به عمل آید.
کلید واژگان: زمینشناسی شهری, زمین لرزه, زمینلغزش, بهمن سنگی, تونلBackground and ObjectiveUrban geology uses geological studies to manage risk of natural hazards and sustainable development in urban areas. In the circumstances that the geological hazards caused by the earthquake of November 12, 2017, had been sweeping the Sarpol-e-Zahab region, two underground tunnels were being excavated in the vicinity of the city. The negative effects of drilling operations of these two underground structures could intensify the crisis in the region.
MethodWith the results of field visits and specialized texts review (articles, documents and reports), the geological hazards caused by the earthquake in Sarpol-e-Zahab region have been studied from the perspective of urban geological knowledge. Using the authorschr('39') executive experiences in the water transfer tunnels of Sarpol-e Zahab and Bazideraz, how to manage negative effects caused by drilling these underground structures (preventing the escalation of the crisis in the area) has been discussed.
FindingThe occurrence of earthquake has led to the occurrence of other geological hazards such as: "landslides, Rock Fall" and the region has experienced a pervasive crisis. In such circumstances, the tunneling operations intersected in places with surface water flows as well as with the citychr('39')s transportation roads. The destructive effects of drilling operations of these tunnels could cause many problems (reduction of water resources, land subsidence and the problem of vehicle traffic on roads) and naturally the volume of problems of earthquake-stricken people increase.
ConclusionThe crises that occurred after the earthquake were directly and indirectly related to the geological characteristics of the city, so during the construction of tunnels, operational solutions tailored to the geological conditions were considered so that drilling machines safely cross high-risk areas and from the escalation of the social crises in the earthquake-stricken area be prevented.
Keywords: Geology, Earthquake, Landslide, Liquefaction, Tunnel -
پیشینه حوزه های مطالعاتی مشترک مابین مهندسین مکانیک با متخصصین علوم زمین را می توان در شروع مباحث ترامکانیک دانست. مطالعات ترامکانیک در حیطه علوم زمین، بیشتر بر حوزه زمین شناسی نظامی (توسعه صنعت ماشین آلات جنگی بر پایه شناخت مورفولوژی عوارض زمین و نیز مباحث مکانیک خاک و سنگ) متمرکز بوده است. اما یکی از حوزه های صنعتی مشترک میان مهندسین مکانیک و زمین شناسان در کشور ما، فناوری تونل سازی مکانیزه است. طراحی و ساخت ماشین های حفار تی بی ام (در شرکت های سازنده خارجی)، بر اساس نتایج مطالعات زمین شناسی انجام می گیرد. شرایط خاص زمین شناسی ایران موجب شده استفاده از ماشین های حفار وارداتی، در پروژه های تونل سازی با چالش های فراوانی مواجه باشد. نقص های فنی و عملکرد قطعات مختلف دستگاه (و حتی میزان مواد مصرفی دستگاه: انواع روغن، گریس و...) نیز به طور مستقیم مرتبط با تغییرات شرایط زمین شناسی سازندهای مسیر پیشروی است. گاهی در حین حفاری، تغییرات ناگهانی شرایط زمین شناسی (وقوع مخاطرات پیش بینی نشده)، موجب می شود که اعضای تیم راهبری دستگاه برای ادامه روند پیشروی، ناگزیر به اعمال تغییراتی در ساختار مکانیکی تی بی ام گردند. در این مقاله ضمن پرداختن به تجارب راهبری ماشین های تی بی ام در پروژه های «قمرود، چمشیر، بازی دراز و کرمان»، به ضرورت بومی سازی دانش در زمینه تامین قطعات یدکی و بهسازی ماشین های تی بی ام پرداخته شده است.کلید واژگان: ترامکانیک, تی بی ام, زمین شناسی, مکانیک خاک, مکانیک سنگ
-
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش مبانی نظریه اخلاق زمین در پایش پیامدهای اکوهیدرولوژیکی پروژههای عمرانی صورت گرفته است. پژوهش حاضر یک مطالعه میدانی است. جامعه پژوهش شامل تمامی جوامع انسانی، منابع آب و اکوسیستمها (گیاهی، جانوری و...) در محدوده اجرای تونلهای پروژه قمرود است. اطلاعات به روش مشاهدات میدانی و طی چند مرحله بازدیدهای صحرایی ضمن بررسی شرایط زمینشناسی ساختگاه طرح (در منطقه شهرستان الیگودرز) جمعآوری شده است و از منظر مبانی نظریه اخلاق زمین مورد تفسیر قرار گرفته اند. نتایج به دست آمده نشان میدهد که عملیات حفاری تونل قمرود، موجب تغییر رژیم هیدروژیولوژی منطقه (کاهش دبی چاه ها و چشمه ها)، مهاجرت روستاییان، تضعیف کشاورزی و شبکه اقتصاد محلی، تاثیر بر زیستگاه گونه های گیاهی- جانوری، تاثیر بر سیمای منطقه (پتانسیل صنعت ژیوتوریسم) شده است. تغییر رژیم هیدروژیولوژی و پیامدهای اجتماعی آن، متاثر از شرایط زمینشناسی حین حفاری (هجوم آب در اثر وجود زون های خرد شده، چین خوردگی ها، شیب لایه بندی ها، تغییرات لیتولوژیکی و...) در ساختگاه طرح (زون زمینشناسی سنندج سیرجان) بوده است. سایر پیامدهای طرح نیز بطور غیر مستقیم به شرایط زمینشناسی منطقه ارتباط پیدا میکند.
کلید واژگان: اخلاق زمین, اکوهیدرولوژیکی, زون سنندج سیرجانTherefore, the present study aims to investigate the role of the principles of the theory of land ethics in monitoring the environmental impacts of civil projects. The present study is a field study. The research community includes all human communities, water resources and ecosystems (vegetation, animals, etc.) within the boundaries of the ghomroud tunnel project site. The data was collected using a field observations method and a series of field visits of site design (Geological survey in the city of Aligoudarz). Data analysis has been done with the help of descriptive statistics that have been interpreted in terms of land's theory of ethics. The results of the studies indicate that the ghomroud tunnel drilling operations, to changed the hydrology regime (the reduction dubai of springs and wells), migrating villagers , Weakening of agriculture and the local economy network, Impact on the habitat of plant-animal species, the impact on the region's image (the potential of the geotourism industry) led. Hydrogeological regime change in the region and social consequences, was related by geological conditions during drilling (existence of crushed zones, folding, slope of layers, lithological changes, etc.) in site design (Geological Zone of Sanandaj, Sirjan). Other implications of the project are also indirectly related to the geological conditions of the region.According to the results, it can be said that thinking of preventive measures to control the environmental consequences of such a project depends directly on the way of thinking and ethical planning of planners (relative to the environment).
Keywords: Land Ethics, Eco-Hydrological, Sanandaj Sirjan Zone -
در پروژههای عظیم تونلسازی مکانیزه نیز نیاز به مطالعات گسترده زمین شناسی است. این مطالعات نیازمند دانش کافی از حوزههای مختلف زمین شناسی است. در این پژوهش دیدگاه فارغ التحصیلان گرایش زمین شناسی مهندسی، پیرامون تجربیات آموزشی و صنعتی مورد بررسی قرار گرفته است. این تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه پژوهش شامل تمامی زمین شناسان مهندس فعال در صنایع کشور هستند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، 50 نفر انتخاب شدند. اطلاعات به وسیله پرسشنامه پژوهشگر ساخته، جمعآوری و دادهها با کمک آمار توصیفی مورد تفسیر قرار گرفتهاند. نتایج نظرسنجی نشان میدهد در بسیاری از دروس تخصصی و در قالب واحدهای عملی دوره کارشناسی، به کاربردهای تکنولوژیکی مباحث در صنایع مرتبط به حد مطلوب پرداخته نشده است و از دیدگاه غالب افراد جامعه آماری، سرفصلهای فعلی نیازمند بازبینی است و میبایست دروس اختیاری جدید تدوین گردد. نتایج نشان می دهد بخش اندکی از واحدهای عملی و بازدیدهای صحرایی دانشجویان در فضاهای کاربردی برگزار میشود. به عقیده افراد، در حوزه پژوهشهای تحصیلات تکمیلی نیز بخش قابل توجهی از پایان نامهها، جنبه پایهای و بنیادین دارند. از طرفی مابین دانشکده های زمین شناسی و دانشکده های فنی مهندسی (الکترونیک، مکانیک و...) همکاری پژوهشی در قالب تحقیقات بین رشتهای، وجود ندارد. نتایج نشان میدهد در شرایط فعلی، بازبینی سرفصلهای آموزشی و فعالیت گسترده تر انجمنهای زمین شناسی میتواند موجب ارتقای پتانسیل دانش آموختگان زمین شناسی در مشاغل صنعتی شود. لذا در این مقاله با اشاره اجمالی به شرایط گروههای زمین شناسی و صنعت حفاری مکانیزه کشور، ضمن بررسی چالشها به ارائه پیشنهاداتی مسئله گشا پرداخته شده است.
کلید واژگان: زمین شناسی, تونل سازی مکانیزه, تحقیقات بین رشته ایIn massive mechanized tunneling projects, there is a need for extensive geological studies. These studies require sufficient knowledge of various fields of geology . In this research, the view of graduates of engineering geology, about educational and industrial experiences has been studied.This research is a descriptive survey. The research population consisted of all active engineers of geology in the country. By using simple random sampling, 50 people were selected. Data were collected by a researcher-made questionnaire, and data were interpreted using descriptive statistics.The results of the survey show that in many specialized courses and in undergraduate practical units, technological applications of topics in related industries have not been addressed. From the perspective of the population of the statistical community, the current curriculum needs to be reviewed and new lessons need to be developed. The results show that a small part of the students' practical units in applied spaces are performed. According to people, in the field of postgraduate studies, a significant proportion of theses have a theoretical and fundamental aspect. On the other hand, there is no research collaboration in interdisciplinary research between geological colleges and engineering faculties (electronics, mechanics, etc.). .The results show that, in the current situation, the revision of educational topics and the wider activity of geological associations can enhance the potential of geology graduates in industrial jobs. Therefore, in this paper, with a brief overview of the conditions of geological groups and the country's mechanized drilling industry, suggestions are presented to solve the challenges.
Keywords: Geology, Mechanized tunneling, Interdisciplinary Research -
در محیطهای دانشگاهی و صنعتی ایران، شناخت چندانی از ارتباط علم زمینشناسی با شاخه های فنی مکانیک و الکترونیک وجود ندارد. چنین مفاهیمی، در سرفصلهای دروس آموزش عالی ایران تبیین نشده است و تقریبا هیچگونه منبع پژوهشی به زبان فارسی در این زمینه منتشر نشده است. پیشینه حوزه های مطالعاتی مشترک مابین مهندسین مکانیک با متخصصین علوم زمین را میتوان در شروع مباحث ترامکانیک (Terramechanics) دانست. در این پژوهش با تشریح تجربیات حفاری مکانیزه در تونل بازیدراز، به ضرورت آغاز مطالعات بینرشتهای دانشآموختگان زمینشناسی با مهندسین مکانیک در آموزش عالی و صنایع کشور پرداخته میشود. در مقاله حاضر با تحلیل پارامترهای عملیاتی دستگاه حفار و بررسی شرایط زمینشناسی در پروژه تونل بازیدراز به چگونگی اعمال تغییرات در ساختار دستگاه تیبیام پرداخته میشود. نتایج نشان میدهد در این پروژه جهت سازگار نمودن ویژگی های دستگاه با شرایط زمینشناسی مسیر، مجموعهای از اصلاحات مکانیکی از جمله: حذف جک شماره 26 تراست، تعبیه 9 عدد چال گمانه پیشرو در نیمکره پایین سپر دستگاه، حذف تمام جکهای مفصلی پسیو دستگاه (به تعداد 16 جک)، تغییر آرایش ابزارهای برشی کله حفار و ساخت 7 عدد مبدل گیربکس برای افزایش سرعت چرخش کلهحفار، اجتناب ناپذیر بوده استکلید واژگان: ترامکانیک, مکانیک, مبدل گیربکس, جک مفصلی پسیوIn the academic and industrial environments of Iran, there is little understanding of the relationship between geological science and technical branches of mechanics and electronics. Such concepts are not explained in Iran's higher education curriculum, and almost no source of research has been published in Persian. The history of collaborative studies between mechanical engineers and geoscientists can be considered at the onset of the topics of the Terramechanics. In this research, by studying the excavation conditions in Bazideraz tunnel, the necessity of initiation of interdisciplinary studies of geology graduates with the mechanical engineers in higher education and industries of the country is discussed. In this paper, with the analysis of the operational parameters of the TBM and the study of geological conditions, discusses how to change the structure of the TBM. The results show that in this project, in order to adapt the structure of the machine to the geological conditions of the route, a series of structural reforms including the removal of 26 thrust jacks, the installation of 9 probe drilling holes in the shield, the removal of all passive articulation cylinders (16 jacks), a change in the arrangement of the disc cutters, and the construction of 7 gearbox converters to increase the rotary speed of the cutterhead, inevitable.Keywords: Terramechanics, Mechanics, Gearbox Converters, Passive Articulation Cylinders
-
تونل انتقال آب بازیدراز در زون ساختاری زاگرس چینخورده قرار گرفته است. برای حفاری این تونل از یک دستگاه TBM (از نوع EPB Hard Rock) استفاده شده است. محور تونل در یک تاقدیس قرار گرفته است. در این تاقدیس ساختارهای متنوع زمین شناسی از قبیل چین خوردگی، گسل، کارست و... وجود دارد. مطالعات زیرسطحی طرح و اجرای گمانههای اکتشافی در هسته این تاقدیس با محدودیت مواجه بوده است. در این تونل برای پیشبینی شرایط زمینشناسی حین حفاری، مطالعات پیشبینی لرزهای تونل (TSP) در دو موقعیت کیلومتراژهای 287+3 و 577+5 اجرا شد. در این روش ژئوفیزیکی از امواج لرزهای برای تصویرسازی ساختارهای زمینشناسی استفاده میشود. توزیع امواج برشی در مدل سه بعدی تونل، شواهدی از تغییرات لیتولوژیکی (تناوب لایههای مارنی، شیلی و آهکی) و وجود چند زون خردشده در مسیر حفاری ارائه میکند. تونل بازیدراز اولین پروژه در دنیا است که از روش TSP در مسیر حفاری یک دستگاه حفار از نوع EPB، استفاده شده است. در این پژوهش از تحلیل پارامترهای عملیاتی دستگاه EPB و نیز کنترل وضعیت سینهکار حفاری، برای ارزیابی میزان درستی نتایج پیشبینیهای صورت گرفته توسط روش TSP، استفاده شده است. نوسانات پارامترهای نرخ نفوذ، نیروی تراست و گشتاور در مسیر حفاری، منطبق بر نواحی کم سرعت و سرعت بالا در مدلهای سه بعدی امواج برشی است. نتایج کنترل وضعیت سینهکار و مصالح حفاری نیز نشان میدهد که مدلهای توزیع امواج برشی، با تغییرات شرایط زمینشناسی در مسیر حفاری، انطباق نسبتا خوبی دارندکلید واژگان: TSP, زمینشناسی, زون خردشده, پارامترهای عملیاتی دستگاه EPBBazideraz's water transfer tunnel is located in the Zagros structural zone. To excavation this tunnel, an EPB Hard Rock type TBM machine was used. The axis of the tunnel is located on an Anticline. In this anticline, there are various geological structures such as folding, fault, karst, and so on. The underlying studies of the design and implementation of exploratory specimens in the core of this anticline have been confined. In this research, for study of geological conditions during drilling, seismic prediction of tunnel (TSP) test was carried out at two positions of 287 + 3 and 577 + 5. In this geophysical method, seismic waves are used to illustrate geological structures. The distribution of shear waves in a three-dimensional tunnel model provides evidence of lithological changes (alternation of marl and shale and limestone layers) and the existence of several crushed zones along the drilling path. Bazideraz Tunnel is the first project in the world to use the TSP method to drill a EPB machine. In this study, the analysis of the operational parameters of the EPB machine and Observe rock mass during drilling was used to measure the accuracy of the TSP results. The fluctuations of the penetration rate, thrust and torque in the drilling path are in accordance with the low velocity and high velocity regions of the three-dimensional shear waves. Results of controlling the drilling materials indicate that the shear waves distribution models have a relative adaptation to the geological conditions in the drilling path.Keywords: TSP, Geology, Crushed zones, Operational Parameters of the EPB Machine
-
محدوده مطالعاتی این تحقیق در پهنه زمینشناسی سنندج سیرجان قرار دارد. در این ناحیه، جنبشهای متعدد تکتونیکی موجب ایجاد انبوهی از گسلخوردگیها، زونهای خرد شده و شکستگیهای متعدد در تودهسنگها شده است. در کاوشهای ساختگاهی قطعه 3و4 تونل قمرود، انجام مطالعات زیرسطحی با محدودیت مواجه بوده است و اطلاعات حاصل از گمانههای اکتشافی، منجر به شناسایی شرایط زیرسطحی در مناطق بحرانی نشده است. شرایط نامساعد زمینشناسی، باعث چندین مورد توقف TBM و تاخیرات طولانیمدت (مجموعا حدود 600 روز توقف کامل) در روند حفاری شده است. عمده مشکلات به دلیل برخورد دستگاه حفار با زونهای گسلی بوده است. در این پژوهش با برگردان دو بعدی دادههای مقاومت سنجی، میزان پتانسیل مطالعات ژئوفیزیکی طرح جهت شناسایی شرایط زیرسطحی در مسیر حفاری، مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از تحلیلهای دو بعدی که نحوه توزیع لایهها بر اساس مقاومت ویژه آنها را ارائه کرده است حاکی از وجود چند زون با مقاومت ویژه پایین در مسیر تونل است که منطبق با محل زونهای خرد شده گسلی و نیز تغییرات سنگشناسی در مسیر حفاری میباشد. نتایج حاصل بیانگر این حقیقت است که پردازش دو بعدی دادههای مقاومت سنجی، امکان دستیابی به اطلاعاتی قابل توجه از شرایط زیرسطحی را فراهم آورده است که میتوانست در مرحله مطالعات ساختگاهی (جانمایی مناسبتر گمانههای اکتشافی و...) و نیز در مرحله اجرای تونل مورد استفاده قرار گیردکلید واژگان: تونل قمرود, TBM, برگردان دوبعدی دادههای مقاومتسنجی, زونهای گسلیThe study area of this research is located in the geological zone of Sanandaj, Sirjan. In this area, numerous tectonic movements have caused a lot of faults, crushed zones and numerous fractures in the rock masses. In the Site studies of the 3rd and 4th tunnel sections of ghomroud, subplane studies have been limited and the findings from exploratory boreholes have not led to the identification of subsurface conditions in critical areas. The adverse geological conditions have caused TBM stops and long-delayed delays (about 600 days of complete stop) in the drilling process. Faults zones are main effective causes of the TBM stops. In this study, with a two-dimensional ainversion of resistivity data,, the potential of geophysical studies of the design for the identification of subsurface conditions in the drilling pathway has been investigated. Based on the results of two-dimensional analysis, the distribution of geological layers based on their specific resistance is presented. There are several zones with a very low specific resistance to the tunnel route, which is in accordance with the location of crushed and fault zones, as well as lithological changes in the drilling path. Two-dimensional processing of resistance data provides the possibility of obtaining relevant information on subterranean conditions that could be used in the stage of site studies (Locating of exploration borehole and ...) as well as in the implementation of the tunnelKeywords: Ghomroud Tunnel, TBM, Two-dimensional resistivity inversion, Faults zones
-
نشریه علوم زمین، پیاپی 103 (بهار 1396)، صص 29 -40قطعه 4 تونل قمرود در پهنه سنندج- سیرجان قرار گرفته است. در این محدوده به دلیل وجود گسل های فراوان، نواحی خرد شده و همچنین گسترش قابل توجه حوزه آبریز جریان های فرعی و اصلی در سطح زمین، تونل با خطر هجوم آب زیرزمینی روبه رو بوده است. از سوی دیگر به دلیل برخی محدودیت ها مانند روباره زیاد تونل (در برخی نقاط تا حدود 600 متر) و نبود امکان حفاری گمانه های اکتشافی تا تراز تونل، پیش بینی و برآورد جریان آب زیرزمینی در مسیر حفاری تونل به سختی امکان پذیر بوده است. با وجود گسل های بسیار در مسیر قطعه 4 تونل قمرود، برخورد دستگاه حفار تمام مقطع تلسکوپی (TBM Double Shield) با جریان های پرفشار، میتوانست ضمن هجوم مقادیر بالایی از آب به درون تونل، سبب تشدید ریزش تودهسنگ ها در پهنه های خرد شده و به دنبال آن توقف و انحراف دستگاه از مسیر صحیح حفاری شود. در این مقاله تلاش شده است تا با توجه به کمبود اطلاعات حاصل از گمانه ها و مطالعات زیرسطحی، میزان توسعه یافتگی جریان آب زیرزمینی در مسیر تونل بر پایه شواهد ژئومورفولوژی و عوارض سطحی منطقه، مورد بررسی قرار گیرد. مدل سازی های تحلیلی و پیمایش های صحرایی در منطقه نشان دهنده تطابق نسبی ژئومورفولوژی منطقه با حجم جریان آب در مسیر حفاری تونل است. بر این اساس با توجه به اندازه گیری های انجام شده در زمینه آب ورودی به تونل، حدود 80 لیتر بر ثانیه آب به این بخش از تونل وارد شده است که با بررسی های ژئومورفولوژیکی انجام شده، همخوانی دارد و نتایج نشان دهنده آن است که بررسی مورفولوژی و عوارض سطحی زمین، توانسته است در راستای شناخت دقیق تر شرایط هیدروژئولوژی منطقه، اطلاعات مفیدی ارائه دهد.کلید واژگان: تونل قمرود, TBM, ژئومورفولوژی, جریان آب زیرزمینی, مدل سازی تحلیلیPart 4 of Ghomroud tunnel is located in the Sanandaj-Sirjan geological zone. In this area, due to the existence of numerous faults, crushed zones and significant development of major and minor catchments, the tunnel has been encountered with the risk of groundwater influx. On the other hand, due to some limitations such as thick(up to 600 meters in some localities)overburden over the tunnel and the lack of exploratory drilling down to the tunnel level, it has been difficult to forecast and estimate the groundwater flow in the tunnel route. Due to the existence of numerous faults in part 4 of the Ghomroud tunnel ,encountering of the drilling machine (Double Shield TBM) with high-pressure water could cause influx of large amounts of water into the tunnel and collapse of rock masses in the crushed zones. It hence could cause deviation of the machine and drilling stop. In this article, the lack of data from boreholes led us to try investigating the development of groundwater flow in the tunnel based on geomorphological evidence. Analytical modeling and geomorphological field survey in the area show a relative consistency between geomorphology and volume of water flowing in the tunnel excavation. Therefore, according to measurements conducted on the water entering the tunnel, about 80 liters per second of water flowed into the tunnel, which is in agreement with geomorphological studies. Results show that the study of morphology and surface features could provide useful information in order to identify more precisely the hydrogeologic conditions of the area.Keywords: Ghomroud Tunnel, TBM, Geomorphology, Groundwater flow, Analytical modeling
-
زمینهآنچه امروزه در پروژه های عمرانی بیش از پیش مطرح است ضعف مبانی اخلاق مهندسی در تعاملات حرفهای است. این امر ناشی از آن است که؛ در دوره آموزشهای دانشگاهی، مبحث اخلاق و چالشهای اخلاقی در جامعه مهندسین، مورد توجه قرار نگرفته است. از اینرو پژوهش حاضر با هدف بررسی چالشهای اخلاقی در کارگاه های عمرانی صورت گرفته است.روشپژوهش حاضر توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه پژوهش شامل تمامی مهندسین شاغل در در دو پروژه بزرگ عمرانی هستند که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی ساده، 100 نفر انتخاب شدند. اطلاعات به وسیله پرسشنامه پژوهشگر ساخته، جمع آوری و داده ها با کمک آمار توصیفی مورد تحلیل و تفسیر قرار گرفتهاند.
یافته ها: نتایج به دست آمده نشان میدهند که؛ 44% گروه نمونه، کارگاه های عمرانی را فاقد گفتمان اخلاقی میدانند و 87% رابطه و نفوذ را عامل موثر در استخدام میدانند. 79% گروه نمونه از مفاد آییننامه های اخلاق مهندسی آگاهی ندارند و 78% از افراد آموزش ناکافی را علت این مسئله میدانند. در نهایت 53% گروه نمونه، بی اخلاقی در کارگاه ها را با بی اخلاقی در جامعه مرتبط میدانند.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل میتوان گفت: سطوح پایین آگاهی از آییننامه های اخلاق مهندسی از آموزش ناکافی در سطوح دانشگاهی ریشه میگیرد. چالشهای اخلاقی در کارگاه ها منجر به کاهش رضایت شغلی کارکنان و ایجاد تجارب نامطلوب برای افراد جویای کار میگردد که میتواند پایبندی آنها به اصول اخلاقی را در سطح اجتماعی نیز تحت تاثیر قرار دهدکلید واژگان: اخلاق مهندسی, پروژههای عمرانی, آییننامههای اخلاقی, رضایت شغلیBackgroundWhat is more and more attended in civil projects is weak engineering ethics in the professional interactions. It is due to the inattention to ethical challenges in engineering societies. The present study aims to investigate the ethical challenges in civil workshops.MethodThis study is a descriptive survey. Population of study consisted of all engineers that working in two major construction projects. By using simple random sampling method, 100 subjects were selected. Data were collected by research made questionnaire and analyzed by descriptive statistics.ResultsThe results show that 44% of the subjects believe that moral discourse is not in civil workshops and 87% believe that the relationship and influence are factors in hiring. 79% of respondents are not aware of the provisions of the Code of Ethics of Engineering and 78% of them believe that the cause of this problem is inadequate education. Finally, 53% believe immorality in workshops related to the immorality in society.ConclusionAccording to the results, it can be said that low levels of awareness of engineering Code of ethics stems from inadequate education at university level. Ethical challenges in the workplace lead to lower job satisfaction and bad experiences for jobseekers. It can adhere to ethical principles of social influence.Keywords: Engineering Ethics, Civil Projects, Code of Ethics, Job Satisfaction -
در مطالعه موردی حاضر به دلیل روباره زیاد تونل قمرود (در برخی نقاط تا حدود 600 متر) و همچنین وجود پهنه های گسلی و خرد شده فراوان در مسیر طرح، عملیات حفاری با مخاطرات لهیدگی و ریزش توده سنگ ها روبه رو شد. در قطعه های 3 و 4 این تونل، مجموعه این عوامل، سبب توقف های مکرر و طولانی مدت ماشین حفار تمام مقطع (حدود 600 روز) شد. محدوده عملیاتی این طرح در پهنه زمین شناسی سنندج- سیرجان است. سنگ های موجود در این پهنه به دلیل تحمل جنبش های زمین ساختی بسیار، دارای درجه دگرگونی متوسط به بالا هستند که سبب تبلور دوباره و جهت یافتگی کانی ها شده است. در پژوهش حاضر ضمن تهیه مقاطع نازک سنگ برای انجام مطالعات میکروسکوپی، با تاکید بر ویژگی های سنگ شناسی سازندها به بررسی نقش شرایط زمین شناسی مسیر تونل در رخداد مخاطرات حفاری پرداخته شده است. از این رو با پیمایش سطحی در راستای محور تونل از رخنمون های سطحی و نیز از توده سنگ های درون تونل چندین نمونه سنگ برای مطالعه انتخاب شد. بیشتر مشکلات در واحدهای متورق سازند ژوراسیک و در مقاطعی رخ داده است که عملکرد گسل ها و نیز روباره زیاد تونل (تنش برجای زیاد)، شرایط زمین شناسی نامساعدی را ایجاد کرده است. نتایج حاصل بیانگر این حقیقت است که خواص سنگ شناسی (بافت، کانی شناسی و...) در توده سنگ های ضعیف متورق (شیست، اسلیت، گرافیت شیست) و تناوب این تشکیلات با واحدهای مستحکم (رگه های کوارتزی و کوارتزیتی)، در کنار دیگر عوامل زمین شناسی، بر رخداد مخاطرات و توقف های تی بی ام موثر بوده است. نتایج آزمون اندیس سایش سورشار نیز نشانگر سختی و استحکام بالای رگه های کوارتزیتی است که استحکام آنها، نقش آشکاری در ایجاد شرایط سینه کار مختلط و تشدید مخاطرات (در زمین های فشارنده و ریزشی) داشته است.
کلید واژگان: ماشین حفار تمام مقطع (تی بی ام), سنگ شناسی, لهیدگی, ریزش, مقاطع نازک, سورشار, سینه کار مختلطIn the present case study، a thick overburden above the Ghomroud tunnel locally reaching about 600 meters plus the existence of many fault/crushed zones along the tunnel led the full-face Tunnel Boring Machine (TBM) to encounter squeezing and collapsing of materials. In parts 3 and 4 of the tunnel، a combination of these problems caused long-term and frequent pausing in digging processes (about 600 days). The plan is situated in the Sanandaj-Sirjan geological zone. Because of intense tectonic deformations through time، this zone consists of series of rock units، which have experienced moderate to high metamorphisms that caused schistosity and recrystallization of minerals. In the present paper، in addition to preparing thin sections of rocks for microscopic studies، the role of geological conditions with an emphasis on formation petrology is investigated to explore excavation hazards along the tunnel. Hence، by traversing along the axis of the tunnel، several samples were taken from the rocks exposed on surface and from those in the tunnel. Most problems occur in the foliated Jurassic rock units and in sections where faults and relatively thick tunnel overburden (high in-situ stress) have made the geological condition unfavorable. Results show that the petrological properties (texture، mineralogy، etc.) of the extensively foliated rock masses (schist، slate، graphite schist) and their interbedding with strong units (Quartz and quartzite veins) along with other geological factors have been effective on the occurrence of hazards and TBM pausing. Results of Cerchar abrasiveness index test also indicate high hardness and strength of quartzite veins، which played an important role in creating mixed face conditions and amplifying the hazards in easily squeezing and collapsing materials.Keywords: Tunnel Boring Machine (TBM), Petrology, Squeezing, Collapsing, Thin Sections, Cerchar, Mixed Face Condition -
در سالیان گذشته بحثهای فراوانی پیرامون ارتباط دانشگاه و صنعت مطرح شده است. در زمینه صنعت تونلسازی نیز همکاری های موثری مابین شرکتهای فنی-مهندسی و دانشگاه های کشور صورت گرفته است. در این میان انجمن تونل ایران نیز در جهت توسعه این تعاملات (در سطح ملی و بین المللی) با برگزاری «کنفرانسها، سمینارهای علمی، کارگاه های آموزشی و نمایشگاه های تخصصی» گام های بلندی در راستای رسالت خود برداشته است. هدف از توسعه این تعاملات، تربیت فارغ التحصیلانی خلاق و مبتکر است که ضمن داشتن دانش کافی از مبانی علوم دانشگاهی، دارای مهارت و توانایی لازم جهت ورود به مشاغل صنعت تونل باشند. اما با این وجود در مقاطع تحصیلات تکمیلی، دانش آموختگان رشته های مرتبط با صنعت تونل در گروه های «عمران، زمین شناسی (گرایش مهندسی)، معدن، ژئوفیزیک، نقشه برداری، مکانیک، برق و...» برای پژوهش در زمینه طرحهای تونلسازی کشور، همچنان با چالشهای فراوان مواجه اند. این موانع موجب کاهش کیفیت و نوآوری در پایان نامه ها (بخصوص در گروه های کارشناسی ارشد) و کاهش استقبال دانشجویان از ارائه طرحهای پژوهشی در زمینه پروژه های تونلسازی کشور شده است، به نحوی که فراوانی مطالعات کلیشه ای و گاها تکراری نسبت به گذشته چشمگیرتر شده است. این در حالی است که نتایج حاصل از پایان نامه های تحصیلات تکمیلی و انتشار مقالات کاربردی دانشجویان در پایگاه های علمی می تواند در مستندسازی مخاطرات پروژه های تونلسازی کشور و جلوگیری از نارسایی هایی که در طرحهای تونلسازی گذشته رخ داده، مفید واقع شود. در این مقاله با انجام یک بررسی موردی به چالشها و ضرورت توجه بیشتر به پایان نامه های دانشجویان در صنعت تونلسازی پرداخته شده است. بررسی چالشها بیانگر این حقیقت است که فعالیت گسترده تر انجمنهای علمی و نیز همکاری دوجانبه پاره وقت میان دانشگاهیان و فعالان صنعت تونل، دو راه کار عمده برای ارتقای سطح کیفیت پایان نامه ها و افزایش تونایی های دانشجویان است.
کلید واژگان: دانشگاه, پایان نامه های دانشجویی, صنعت تونلسازی, انجمن تونل ایرانIn the past years a lot of discussion about the relationship between academia and industry has been. In the tunneling industry cooperation between companies and universities in the country, have been effectively. The Iranian Tunneling Association for development cooperation (national and international) holding "conferences, scientific seminars, workshops and specialized exhibition" has taken great strides toward its mission. The purpose of this interaction, is creative education graduates having knowledge of the principles of academic science, skills and abilities required for entering the tunnel industry jobs. However, graduate students in fields related to the tunneling industry in the groups "Civil, Geology (Engineering), Mining, Geophysics, Surveying, Mechanical, Electrical and ..." For research on tunneling projects in the country, continues to face many challenges. The obstacles reduce the quality and innovation of the thesis (particularly groups M.Sc.) and the reduction of welcoming students presented research projects in the field of tunneling projects in the country, So that stereotyped and repetitive theses is greater than the last time. The publication of the results of scientific theses of students in the database can document the Hazards of tunneling projects, with avoiding failure that occurred in the previous tunneling projects. In this article (while doing a case study) to examine the challenges and the need for more attention to student's theses in the tunneling industry has been. Explored the challenges revealed that the wider activities of scientific societies and part-time cooperation between academia and the industry experts tunnel, two ways of working to improve the quality of student's theses.
Keywords: University, Students, theses, Tunneling industry, Iranian Tunneling Association
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.