شهربانو صحابی
-
بسیاری از شعرا و نویسندگان گذشته، در باره ی مطالبی اظهار نظر کرده اند که در آن زمینه یا اطلاع کافی نداشتند، یا آگاهی ایشان از اطلاعات محدود و کلی فراتر نمی رفت و یا این مطالب را بر اساس سنت های پیشین عقلی، بدون توجه به جنبه ی علمی آن ها، به کار برده اند. این اظهار نظرهای خلاف واقع، در برخی زمینه های علمی، به عیان دیده می شود و اشاره به تمامی آن ها با توجه به گستردگی موضوع، کار بسیار دشواری است.
موضوع مورد توجه این نوشته، مربوط به دو اصطلاح نجومی دریک بیت خاقانی است که به نظر می رسد، شارحان اشعار خاقانی، برداشت نابجایی از شعر او کرده اند. در این مقاله سعی شده است به بررسی و توضیح بیت مورد بحث بر اساس مستندات علمی پرداخته شود.
خاقانی و شاعران دیگر مثل مسعود سعد سلمان، نظامی، فردوسی، ناصرخسرو و... در سروده های خود، اشارات نجومی دارند که اگر پاره ای از آن ها درست و منطقی باشد، بخش بزرگ دیگری مطابق موازین علم امروز نیست و با واقعیت های علم ستاره شناسی تطبیق نمی کند؛ اما پرداختن به آن موارد به نوشته ی دیگری نیاز دارد و در حوصله ی این نوشته نمی گنجد.کلید واژگان: اصطلاح نجومی, شارحان شعر خاقانی, صدف فلک, ستاره سحری -
نقد اسطوره ای-کهن الگویی از رویکردهای نقادانه مدرنی است که در قرن بیستم با نظریات یونگ تحول یافت. یکی از روش هایی که منتقدان یونگی در تحلیل متون ادبی روایی به کار می برند بررسی این موضوع است که پیرنگ داستان ها شامل چه رخدادهای کهن الگویی هستند. در این پژوهش ضمن تحلیل شخصیت منحصربه فرد برزویه طبیب، سعی شده است تحول روحی او به عنوان قهرمان روایت، با رویکرد نقد کهن الگویی و با روشی نو، طی دو پیرنگ مورد بررسی قرارگیرد. بدین شرح که زندگی برزویه (قهرمان)، طبق پیرنگ «پاگشایی»، در مرحله اول و دوم زندگی، با ماجراها و چالش های روحی (بحران میان سالی) همراه است. او در مرحله کشمکش روانی، در انتخاب راه درست زندگی، به تحقیق در ارباب دین پرداخته و با کناره گیری از علم طب (نقاب) و خودداری از رذایل اخلاقی (سایه)، اعمال صالح و رعایت تقوی را سرلوحه خود قرارمی دهد و طبق پیرنگ «سیروسلوک»، با دعوت انوشیروان (پیک) به سفر مخاطره آمیز هند (ناخودآگاه) می رود و طی آن بر دشواری ها فایق می آید. او در سرزمین خاص، به جستجوی کتب (رشد و تمامیت) می پردازد و با کمک (یاور)، و راهنمایی دوستی معتمد (پیر فرزانه)، به گنجینه کتب هندی دست می یابد. با ترس و دلهره ای کشنده (مرگ و تولدی دوباره) از آن ها نسخه برداری نموده و برای مردمان سرزمین خویش به ارمغان می آورد. در بازگشت به ایران، چرخه سفر از «من» به «خویشتن» را تکمیل نموده، تحول و مناعت طبع خود را با امتناع از قبول پاداش از خزانه پادشاه؛ اثبات می کند و نشان می دهد که رشد روانی او تکمیل شده و به درجه بلند کمال و تعالی رسیده است.کلید واژگان: نقد کهن الگویی, «باب برزویه طبیب, فرایند فردیت, یونگMystical – Old pattern criticism is one of modern critical surveys , which it was changed during 20th century by presenting Young’s theories. One of methods for Young’s criticism proponents in analysis narrative literature texts is investigating Pirang’s stories and examples with Old pattern events. In current study , we have been investigated Physician Borzooyeh unique character , his mental evolution as a narrative hero , reality follower human with Old pattern criticism and new method with 2 consequences of Pirang’s. Borzooyeh ( Hero) life according to pagoda consequence during first and second life stages was accompanied with mental challenges and adventure. (Midlife crisis) He researched about religion follower and life correct path selection in mental struggle stage and also he avoided medical science ( mask) and prevented moral rogues ( shadow) and he chose good actions and virtue regarding and he went to India dangerous trip( unconscious) by inviting Anooshiravan ( ambassador) and Pirang’s conduct. He searched books ( growth and totality ) in special territory and by helping assistant and guidance of trustworthy friend ( Old wise) achieved Indian books treasure and he gifted their for territory people. In returning to Iran ; trip cycle was completed from own to himself and he proved mental evolution by refusing of award acceptance and he showed himself individuality and mental growth complete process and he reached to supreme and amplitude degree.Keywords: Old-pattern criticism, Physician Borzooyeh, Individuality process, Young
- این فهرست شامل مطالبی از ایشان است که در سایت مگیران نمایه شده و توسط نویسنده تایید شدهاست.
- مگیران تنها مقالات مجلات ایرانی عضو خود را نمایه میکند. بدیهی است مقالات منتشر شده نگارنده/پژوهشگر در مجلات خارجی، همایشها و مجلاتی که با مگیران همکاری ندارند در این فهرست نیامدهاست.
- اسامی نویسندگان همکار در صورت عضویت در مگیران و تایید مقالات نمایش داده می شود.