قدریه ملکی
-
نشریه فردوس هنر، پیاپی 7 (زمستان 1400)، صص 114 -133
مکتب سقاخانه از مهمترین جنبشهای هنری دهه چهل هجری شمسی در ایران است با رویکردی سنتگرا در عین حال نوجویانه و با الهام از روش و شیوه هنری جهانی شکل گرفت هنرمندان منتسب به این جنبش ضمن ارج نهادن عناصر تصویری کهن، آثاری پدید آوردند به دنبال تفاوت در هنر خود بودند. هنر مذکورمیتوان از حوزهی فرهنگی، هویتی، هنری رویکردهای ساختارشناسانه، نشانهشناسانه، روانشناسانه و غیره مورد مداقه قرار داد. هنرمندان بسیاری در این حوزه فعالیت دارند یکی از ایشان ناصر اویسی میباشد میتوان جز هنرمندان برجسته این مکتب دانست.
اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
نوشتار حاضر درصدد معرفی و بررسی ویژگیهای بصری و وجوه نمادین نقشمایههای تزیینی آثار منتخب از نقاشی مکتب سقاخانه ناصر اویسی میباشدبا ابزار ساختارشناسی و نشانهشناسی بر اساس دیدگاه پیرس مورد تشریح قرار میگیرند.اهداف مقاله
هدف این مقاله تحلیل وجوه نمادین نقشمایههای تزیینی آثار ناصر اویسی از دیدگاه پیرس است.سوال پژوهش
از این رو نوشتار حاضر در پی پاسخ به دو سوال اساسی است: نقاشیهای سقاخانهای ناصر اویسی دارای چه ویژگیهای بصری هستند و نقشمایههای تزیینی از چه مفاهیمی برخوردارند؟ عملکرد رویکرد نشانهشناسانه در آثار منتخب از ناصر اویسی چگونه است؟روش تحقیق
این پژوهش با شیوهی توصیفی-تحلیلی مورد پژوهش قرار گرفته است. این مقاله از نوع تحقیقات کیفی است و نمونههای مطالعاتی از منابع کتابخانهای گردآوری شده است.نتیجه گیری
نتایج نوشتار حاضر حاکی است نقوش در شش دسته طبقهبندی میشوند: نقوش انتزاعی، انسانی، جانوری، گیاهی، هندسی. نوشتاری. نقاش نقشمایههای همچون همچون گلبابونه، انار، اسب، زن، اشکال(مربع، دایره، مثلث و لوزی)خطوط نستعلیق و بداهه نویسی، اشیا همچون سه تار در آثارش بهره برده است مفاهیمی همچون قدرت، بردباری، خوشتن-داری، باروری، آفرینش، آزادی در ارتباط است. تعادل، توازن، حرکت، جز خصایص تصویری این آثار میباشند. نشانههای بنمایه-های تزیینی آثار هنرمند مذکور بیشتر نمادین و نمایهای است نوع نشانه فیگوراتیو-انتزاعی و انتزاعی- ناشبیهساز محسوب میشود.کلید واژگان: نشانه شناسی, نقش مایه, نقاشی سقاخانه, ناصر اویسی, پیرسFerdows Honar, Volume:2 Issue: 7, 2023, PP 114 -133Statement of the problem:
The Saqaqhana school is one of the most important artistic movements of the 1940s in Iran, which was formed with a traditionalist and at the same time innovative approach and was inspired by the global art method and the artists attributed to this movement are respected. Incorporating old visual elements, they created works that looked for differences in their art. The mentioned art can be studied from the field of culture, identity, art, etc., with structural, semiotic, psychological, etc. approaches. Many artists are active in this field, one of them is Nasser Owaisi, who can be considered as one of the prominent artists of this school.
Importance and necessity of conducting research:
The present article aims to introduce and examine the visual characteristics and symbolic aspects of decorative motifs in selected works of the Saqaqhana school of painting by Nasser Owais, which is analyzed with the tools of structuralism and semiotics based on Peirce's point of view. They are explained.
Objectives of the article:
The objective of this article is to analyze the symbolic aspects of decorative motifs in the works of Nasser Owaisi from Peirce's point of view.
Research question:
Therefore, this article seeks to answer two basic questions: What are the visual characteristics of Naser Owaisi's Saqakhane paintings and what are the meanings of the decorative motifs? What is the performance of the semiotic approach in the selected works of Nasser Owaisi?
Research methodThis research has been researched with a descriptive-analytical method. This article is a qualitative research and study samples are collected from library sources.
ConclusionThe results of this paper indicate that motifs are classified into six categories: abstract, human, animal, plant, and geometric motifs. written The painter has used motifs such as chamomile flowers, pomegranates, horses, women, shapes (squares, circles, triangles and rhombuses) and improvisational lines, objects such as three strings in his works, which are associated with concepts such as power , tolerance, pleasure, fertility, creation and freedom are related. Balance, equilibrium, movement are among the visual characteristics of these works. The signs of the decorative motifs of the above-mentioned artist's works are mostly symbolic and indexical and are considered figurative-abstract and abstract-similatory signs.
Keywords: semiotics, Naqsh-mayeh, Saqaqhana painting, Nasser Owaisi, Pierce -
مکتب نقاشی سقاخانه جریان هنری بود که در دهه ی 1340 شمسی با استفاده از عناصر شکل از هنر مدرن و برخی از عناصر سنتی- مذهبی و باستانی در ایران شکل گرفت. نقاشان سقاخانه در تلاش بودند که به آثار خود هویتی قومی-ایرانی بدهند. هنرمندان منتسب به این جنبش ضمن ارج نهادن به عناصر تصویری کهن، آثاری پدید آوردند که به دنبال تفاوت در هنر خود بودند. پس با استفاده از هنر کهن، ارتباطی میان هنر مدرن و هنر سنتی برقرار کردند. آن چه در بررسی آثار سقاخانه ای بیشتر دیده می شود عناصر تصویری-نشانه ای هستند که از مضامین و مبانی فکری عمیقی ناشی می شوند. در علم نشانه شناسی به بررسی انواع نشانه ها و قواعد و مبانی فکری پرداخته می شود. همچنین در این علم به تشریح رمزگان نشانه شناسی تصویری و نوشتاری در آثار صادق تبریزی با توجه به هم سو بودن آثارش با اهداف این پژوهش مورد بررسی قرار می گیرد. بنابراین این تحقیق در تلاش است ضمن معرفی و شناسایی آثار این هنرمند، به وارسی ویژگی های عناصر تصویری در نقاشی های ایشان بپردازد و همچنین ساختار و مضامین این عناصر تصویری را با رویکرد نشانه شناختی مورد تشریح قرار دهد. لذا دو سوال اساسی در این تحقیق مطرح است: عناصر تصویری در آثار صادق تبریزی واجد چه مولفه های بصری است؟ این عناصر از چه نوع ساختار نشانه ای برخوردارند، به عبارتی عملکرد رویکرد نشانه شناختی در آثار منتخب چگونه است؟ این تفحص به شیوه ی توصیفی-تحلیلی با روش کیفی می باشد و همچنین گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و اینترنتی انجام شده است. برآیند پژوهش نشان داد؛ در آثار صادق تبریزی نشانه های تصویری در شش دسته طبقه بندی می شوند. به طور کلی عناصر تصویری بیشتر به صورت نمایه ای و نمادین می باشد. بیشترین حجم عناصر تصویری از نوع نمادین-شمایلی بوده و از نشانه فیگوراتیو و انتزاعی ناشبیه ساز تشکیل شده است و کمترین نشانه طبیعت گرایانه می باشد. در نمونه های مطالعاتی وجوه اشتراک بین نشانه های تصویری و نیز تقسیمات نشانه شناسی مفاهیم بسیار مشاهده شده است. نقوش نوشتاری، در آثار تبریزی از جایگاه خاصی برخوردار است که با مضامین دینی و معنوی و با خط ثلث ایرانی توام شده است. از این نقوش در تمامی آثار مشاهده شده است. نقوش گیاهی بیشتر به صورت نمادین و نقوش انسانی و جانوری بیشتر به صورت شمایلی قابل رویت است.کلید واژگان: نقاشی, مکتب سقاخانه, عناصر تصویری, صادق تبریزی, نشانه شناسیSaqakhaneh School of Painting was an art movement that was formed in the 1340s using elements of modern art and some traditional-religious and ancient elements in Iran. Saqakhaneh painters were trying to give their works an ethnic-Iranian identity. Artists attributed to this movement, while honoring ancient pictorial elements, created works that sought to differentiate their art. Using ancient art, they established a link between modern art and traditional art. What can be seen more in the study of Saqakhaneh's works are visual-symbolic elements that arise from deep themes and intellectual foundations. In the science of semiotics, the types of signs and the rules and principles of thought are studied. Also in this science, the codes of visual and written semiotics in Sadegh Tabrizi's works are explained by considering the alignment of his works with the objectives of this research. Therefore, this research tries to introduce and identify the works of this artist, to examine the characteristics of visual elements in his paintings, and also to explain the structure and themes of these visual elements with a semiotic approach. Therefore, two basic questions are raised in this research: What visual elements do the visual elements in Sadegh Tabrizi's works have? What kind of sign structure do these elements have, in other words, how does the semiotic approach work in the selected works? This research is descriptive-analytical with qualitative method and also the collection of information has been done in the form of library and internet. The result of the research showed; In Sadegh Tabrizi's works, visual signs are classified into six categories. In general, visual elements are more indexical and symbolic. The largest volume of pictorial elements is of the symbolic-iconic type and is composed of figurative and simplistic abstract signs and is the least naturalistic sign. In the study samples, the commonalities between the visual signs as well as the semiotic divisions of the concepts have been observed a lot. Written motifs have a special place in Tabrizi's works, which are combined with religious and spiritual themes and the Iranian third line. These motifs have been observed in all works. Plant motifs are more symbolic and human and animal motifs are more iconic.Keywords: Painting, Saqakhaneh School, visual elements, Sadegh Tabrizi, Semiotics
-
تمدنهای ایران و چین از دیرباز با هم تبادل فرهنگی داشته و اشتراکات هنری قابل توجهی میان دو کشور در ادوار مختلف تاریخی مشهود است. یکی از جلوه های مشترک هنری میان این دو تمدن با پیشینه فرهنگی غنی، سفالگری است. در این میان اژدها یکی از نقوش نمادینی است که سابقه حضور آن در قدیمیترین منابع ادبی ایران و چین دیده می شود. از طرفی هم، نقش اژدها از جایگاه ویژه ای در دوران اسلامی در ایران و دوره مینگ و دوره یوآن در چین در بین هنر سفالگری برخوردار است. اژدها در دورهی تیموری و صفوی بیشتر روی سفال به کار رفته است و میتواند تقلیدی از نمونه های گذشته باشد. از مهمترین ضرورت پژوهش بررسی تطبیقی طرح و نقش و شناخت نمادین اژدها در ایران و چین می باشد. که تا الان تحقیق مستقلی به آن پرداخته نشده است. لذا هدف از این پژوهش آن است که مشخص شود نقش اژدها در مفاهیم نمادین هنر ایران و چین چگونه است؟ نقش اژدهای چینی به طور مستقیم و بدون تغییر ماهیت چگونه وارد هنر سفالگری ایرانی شدهاند؟ از آنجایی که هنر و فرهنگ چین به نوعی با اژدها عجین شده و اساسا چین زادگاه اژدهاست، با بررسی نقش اژدها بر روی سفالینه ای دوره تیموری، صفوی و مینگ میتوان به شناخت بیشتر و بررسی دالیل افتراق و اشتراک در سفال پی برد. پژوهش پیش رو با رویکردی تطبیقی و بر مبنای روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است و جمع آوری اطلاعات آن به شیوه کتابخانه ای صورت پذیرفته است. نتایج پژوهش نشان میدهد که در ایران نقش اژدها شبیه به هم هستند همچنین با استفاده از عناصر تزیینی و نقوش گیاهی در سفالهای این دوره از لحاظ شکل و اندازه با هم فرق دارند. هنرمند ایرانی به مفهوم و معنای چینی آن توجه نشان داده است و در آثار سفال این دوره اژدها گاه به تنهایی تصویر شده و گاه به تنهایی تصویر نشده است. ولی در دوره مینگ شکل اژدها متفاوتتر است و هنرمند اژدها را به عنوان نقش اصلی به تنهایی روی سفال به تصویر کشیده است
کلید واژگان: نقش اژدها, سفال ایران, سفال چین, دوره اسلامی, دوره مینگThe civilizations of Iran and China have had cultural exchanges for a long time, and significant artistic commonalities between the two countries in different historical periods are evident. One of the common artistic manifestations between these two civilizations with a rich cultural background is pottery. Among these, the dragon is one of the symbolic motifs whose presence can be seen in the oldest literary sources of Iran and China. On the other hand, the role of the dragon has a special place in the Islamic era in Iran and the Ming and Yuan eras in China among the art of pottery. The dragon was mostly used on pottery in the Timurid and Safavid periods and can be an imitation of past examples. One of the most important necessities of the research is a comparative study of the design and role and symbolic recognition of the dragon in Iran and China. So far, no independent research has been done on it. Therefore, the purpose of this study is to determine the role of the dragon in the symbolic concepts of Iranian and Chinese art? How did the role of the Chinese dragon enter the art of Iranian pottery directly and without changing its nature? Since Chinese art and culture are somehow intertwined with the dragon and China is basically the birthplace of the dragon, by examining the role of the dragon on the pottery of the Timurid, Safavid and Ming periods, we can better understand and examine the reasons for differentiation and sharing in pottery. The present research has been done with a comparative approach and based on a descriptive-analytical method and its data collection has been done in a library method. The results show that in Iran the role of the dragon is similar to each other and also with the use of decorative elements and plant motifs in the pottery of this period are different in terms of shape and size. The Iranian artist has paid attention to its Chinese meaning and meaning, and in the pottery works of this period, the dragon is sometimes depicted alone and sometimes not alone. But in the Ming Dynasty the shape of the dragon was different and the artist portrayed the dragon as the main role alone on the pottery.
Keywords: Role of Dragon, Pottery of Iran, Pottery of China, Islamic Period, Ming Period
- این فهرست شامل مطالبی از ایشان است که در سایت مگیران نمایه شده و توسط نویسنده تایید شدهاست.
- مگیران تنها مقالات مجلات ایرانی عضو خود را نمایه میکند. بدیهی است مقالات منتشر شده نگارنده/پژوهشگر در مجلات خارجی، همایشها و مجلاتی که با مگیران همکاری ندارند در این فهرست نیامدهاست.
- اسامی نویسندگان همکار در صورت عضویت در مگیران و تایید مقالات نمایش داده می شود.