به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

مقالات رزومه دکتر عباس قمری زارع

  • عباس قمری زارع*

    جنگل های آمیخته هیرکانی (Caspian Hyrcanian mixed forests) یک زیست منطقه با مساحت 5،500 کیلومترمربع در زیست بوم جنگل های مختلط پهن برگ حاشیه جنوبی دریای مازندران و کناره شمالی سلسله جبال البرز است که در کناره جنوبی و جنوب باختری بزرگ ترین دریاچه جهان در بخش هایی از 5 استان شمالی ایران و در دو کشور ایران و جمهوری آذربایجان قرار دارد (رضا، 1365؛ 1378). شوربختانه تاکنون از مجموع پوشش گیاهی این جنگل ها تنها 49درصد باقی مانده است. هم اکنون جنگل های هیرکانی، زیست بوم 296 گونه پرنده و 98 گونه پستاندار است. همچنین، 150 گیاه بومی درختی و بوته ای نیز در آن یافت می شوند (ثبت جهانی جنگل های هیرکانی، 1398). این جنگل ها از منطقه پارک ملی هیرکان در جمهوری آذربایجان آغاز می شوند و تا استان خراسان شمالی در ایران امتداد می یابند و در ایران، زیرنظر مشترک سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، سازمان حفاظت محیط زیست ایران و سازمان میراث فرهنگی حفاظت می شوند.در هجدهمین روز مهر ماه سال 1346 شمسی در مرکز منطقه هیرکان و حاشیه جنگل های سرسبز هیرکانی، در منزل کشاورزی مومن به نام محمد میرزا اسپهبدی در روستای پاردکلا از توابع بخش دودانگه شهرستان ساری، فرزند پسری چشم به دنیا گشود که نام او را کامبیز نهادند و چون بارش برف سپید، شادی را به فضای این خانه به ارمغان آورد. کودکی کامبیز مانند سایر روستازادگان گذشت. او تحصیلات دبستانی خود را در زادگاهش به پایان رساند. تحصیلات سه ساله راهنمایی را به سختی و با تحمل مشکلات بسیاری چون عبور از دو رودخانه بدون پل در روستای همجوار و تحصیلات چهار ساله دبیرستان را در رشته تجربی و نزد پدربزرگ جنگلبانش در شهر ساری سپری کرد. هم زمان در امور مزرعه به پدر و در کارهای خانه به مادر کمک می کرد.

  • عباس قمری زارع*، کامبیز اسپهبدی، علی اشرف مهرابی

    از نظر سطح جنگل، ایران جزو کشورهای با پوشش کم جنگل محسوب می شود. در دهه های اخیر فشار بسیار زیادی به پوشش جنگلی کشور در نواحی مختلف رویشی وارد شده است که نتیجه آن کاهش سطح جنگل ها، یا کاهش تراکم آنها بوده است. کشورها تلاش می کنند تا با جنگل کاری، ضمن دستیابی به اهداف اقتصادی، سطوح پوشش جنگلی را به عنوان تضمین کننده امنیت زیستی افزایش دهند. در این میان، سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، برنامه جامعی را برای افزایش سطح جنگل ها در دست تدوین و اجرا دارد تا در افق 15 ساله، حداقل 2.000.000 هکتار به سطح جنگل های کشور افزوده شود.موفقیت توسعه، احیا و بهبود جنگل ها، که با هزینه های هنگفت جنگل کاری انجام می شود، متاثر از تهیه و تامین بذر و نهال مناسب اصلاح شده است. به تازگی، دولت برنامه یک میلیارد نهال کاری را طی سال های 1402 تا 1406 ارایه کرده که خود معادل حداقل 2.000.000 هکتار جنگل کاری است، یعنی برابر با کل تعهدی که دولت (طی چهار برنامه توسعه چهارم، پنجم، ششم و هفتم) برای توسعه جنگل کاری در برنامه ایران افق 1404 داشت، اما موفقیت استقرار جنگل کاری ها قابل توجه نبود.توسعه جنگل کاری با شیوه کنونی (که ممکن است همه نهال ها از یک، یا تعداد انگشت شماری از درختان باشند)، در مقابل تنش های ناشی از تغییر اقلیم، کاری بیهوده و اتلاف سرمایه است. برای توفیق برنامه های جنگل کاری های آینده در ایران (که به طور عمده حفاظتی و برای ترسیب کربن خواهند بود و نه تولیدی)، در مقابل تنش های تغییر اقلیم، باید تنوع ژنتیکی را از توده های طبیعی دارای تنوع ژنتیکی بالا به جنگل کاری ها منتقل کرد. این مهم، جز با توسعه باغ های بذر به شیوه علمی، یا در شرایط اضطرار از محوطه های بذرگیری استاندارد ممکن نخواهد بود.

  • پدرام غدیری پور*، فرهاد اسدی، مسلم اکبری نیا، امید اسماعیل زاده، عباس قمری زارع
    واژه «جنگل های کران رودی» (Riparian Forests)، به پوشش گیاهی مناطق کران رودی یا پوشش گیاهی که به طور مستقیم در مجاورت رودخانه ها یا مسیل ها می رویند، اتلاق می شود. جنگل های کران رودی، به صورت جانبی از حاشیه رودخانه فعال شروع می شوند و در ادامه، دشت های سیلابی و تراس ها را نیز در بر می گیرند (شکل 1) (Naiman et al., 1991). این تعریف، جنگل هایی را که مواد آلی (نظیر برگ، شاخه و بقایای چوبی بزرگ) را به طور مستقیم وارد رودخانه فعال یا دشت سیلابی می کنند، نیز در بر می گیرد (Gregory et al., 1991). در محدوده زیست اقلیمی هیرکانی، به دلیل وضعیت توپوگرافیکی و قرارگیری میان دریای کاسپین (خزر) در شمال و رشته کوه های البرز در جنوب، رودخانه های دایمی حیات بخشی نظیر سفیدرود، چالوس، بابل رود، تجن و گرگان رود جریان دارند. به دلیل حاصلخیزی و ارزش در محدوده زیست اقلیمی هیرکانی، به دلیل وضعیت توپوگرافیکی و قرارگیری میان دریای کاسپین (خزر) در شمال و رشته کوه های البرز در جنوب، رودخانه های دایمی حیات بخشی نظیر سفیدرود، چالوس، بابل رود، تجن و گرگان رود جریان دارند. به دلیل حاصلخیزی و ارزش اقتصادی بالای زمین از نظر زراعی، گردشگری و تجاری در استان های شمالی، در عمل، پوشش گیاهی بیشتر مناطق کران رودی این رودخانه ها با تبدیل اراضی از بین رفته اند، اما همچنان به صورت موردی محدوده هایی بیشتر در مناطق حفاظت شده باقی مانده اند که در آنها گونه های درختی رطوبت دوست مانند سفیدپلت (Populus caspica Bornm.)، توسکا قشلاقی (Alnus glutinosa) و ییلاقی (Alnus subcordata) و لرگ (Pterocarya fraxinifolia) غلبه یافته اند.
    کلید واژگان: سفیدپلت, جنگلهای هیرکانی, منطقه کران رودی, تخریب, حفاظت}
    Pedram Ghadiripour *, Farhad Asadi, Moslem Akbarinia, Omid Esmailzadeh, Abbas Ghamari Zare
  • لیلا میرجانی*، عباس قمری زارع، کامبیز اسپهبدی
    گونه درخت جنگلی زبان گنجشک (ون) (Fraxinus excelsior L.)، در IUCN، جزو گروه گیاهان در معرض تهدید، به علت گسترش بیماری مرگ ون می باشد. به همین دلیل، حفظ ذخیره ژنتیکی این گونه اهمیت زیادی دارد. ذخیره سازی بذر و اندام گیاهی در شرایط فراسرد، روشی بسیار کارآمد در نگهداری بلندمدت ژرم پلاسم گونه های گیاهیست. بذرهای ون از منطقه سنگده استان مازندران جمع آوری شدند. از تیمارهای مختلف آب گیری برای نگهداری بذرهای ون در فراسرد استفاده شد. به همین منظور از تیمارهای گلیسرول 30 درصد، محلول شیشه ای شدن و کاهش رطوبت بذر پیش از ورود به نیتروژن مایع استفاده شد. بذرهای تیمارشده پس از 24 ساعت از نیتروژن مایع خارج و ذوب شدند. سپس به همراه بذرهای شاهد از نظر زنده مانی و خصوصیات جوانه زنی بررسی گردیدند. بیشترین درصد قوه نامیه (92%) و درصد جوانه زنی بذرها (36%) مربوط به تیمار کاهش رطوبت بود. میزان رطوبت بذر ون در زمان رسیدگی 5 درصد وزنی بود. در تیمار کاهش رطوبت که بذرها در دسیکاتور حاوی سیلیکاژل تحت شرایط خلا قرار گرفتند، رطوبت بذرها 66/1 درصد نسبت به زمان رسیدگی کاهش یافت. کاهش رطوبت بذر از کریستاله شدن و پارگی غشاءها در نیتروژن مایع جلوگیری می کند. تیمارهای گلیسرول 30% و شیشه ای شدن نیز موفقیت آمیز بود، اما احتمالا به جنین بذر آسیب زده و موجب کاهش درصد زنده مانی بذرها می شود. به این ترتیب بذرهای ون جمع آوری شده، با استفاده از فناوری فراسرد و به کارگیری تیمار کاهش رطوبت، به دلیل بازدهی بالاتر و عدم نیاز به استفاده از مواد شیمیایی، در بانک فراسرد موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور ذخیره شدند تا برای مدت طولانی حفظ شوند و از انقراض این گونه ارزشمند و منحصربه فرد جلوگیری شود.
    کلید واژگان: آبگیری, احیا, حفاظت کننده فراسرد, ذخیره ژنوم}
    L. Mirjani *, A. Ghamarizare, K. Spahbodi
    According to the IUCN, Fraxinus excelsior L. is a near-threatened species due to the spread of Ash dieback disease. Thus, it is important to preserve the genetic resourse of this species. Seeds and plant organs storage under cryopreservation conditions  is a very efficient method to maintain the germplasm of plant species for a long time. Ash seeds were collected from Sangdeh region of Mazandaran province, Iran. Three dehydration treatments were applied to store ash seeds in the cryopreservation. The treatments were 30% glycerol pretreatments, vitrification, and desiccation which were used before entering to liquid nitrogen. After 24 hours, the treated seeds were removed from liquid nitrogen and thawed. Then, they were evaluated for viability and seed germination traits in coimparison to the control. The highest seed viability (92%) and germination (36%) were related to desiccation treatment. The moisture content of F. excelsior seeds at maturity was 5%(w/w). For desiccation treatment, the seeds were placed in a desiccator containing silica gel under vacuum conditions. The moisture content of the seeds decreased by 1.66% compared to the ripening time. Reducing the amount of seed moisture prevents crystallization and rupture of plasma membranes in liquid nitrogen. Glycerol 30% and vitrification treatments were also successful, but probably damaged the seed embryo and reduced the seed survival rate. Due to higher efficiency and no need to use chemicals, the collected ash seeds successfully cryopreserved in the Cryo-Bank of the Research Institute of Forests and Rangelands, Iran, to preserve for a long term and to prevent the extinction of this valuable and unique species.
    Keywords: Cryoprotectant, Desiccation, genome storage, resuscitation}
  • فاطمه احمدلو*، عباس قمری زارع، محسن کلاگری، آزاده صالحی، مهدیه صالحی وژده نظری

    تحقیق حاضر با هدف استفاده از توانمندی ارقام پر محصول معرفی شده برای تولید دورگ های جدید و ارزیابی صفات مورفولوژیک و آناتومیک نهال های دورگ بین گونه ای P. nigra و P. deltoides انجام شد. در پروژه حاضر از پایه های نر و ماده کلن های برتر صنوبر نیگرا و دلتوییدس که به لحاظ عملکرد تولید چوب و کیفیت تنه مناسب، عملکرد مناسبی داشته و به بخش اجرا معرفی شده اند، استفاده شد. در زمستان 97 جوانه های حامل گل از شاخه های گلدار پایه ماده به طول حدود 60 الی 100 سانتی متر از شاخه های انتهایی درخت جدا و در گلدان های 20 لیتری حاوی مخلوط خاک، ماسه و کود دامی کاشته شدند. برای تهیه دانه گرده، تعداد کافی از شاخه های گل دار از شاخه درخت نر هر یک از گونه های P. nigra و P. deltoides جدا و در داخل ظرف آب قرار داده شده و با باز شدن شاتون های گل نر، گرده ها جمع آوری شدند. عمل گرده افشانی به وسیله قلموی آغشته به گرده به صورت گرد و غبار انجام شد. پس از رسیدگی کامل کپسول ها، خوشه ها (کاتکین) جمع آوری شده و تمامی کپسول های دورگ و آزاد گرده افشان سترون شده، به صورت شکاف داده شده در شرایط محیط کشتMS  ½ فاقد هورمون، کشت شدند. گیاهچه های تولیدشده در اندازه بلندتر از 1 تا 2 سانتی متری به جی فی پات با مخلوطی از پرلیت و پیت ماس و ماسه منتقل و در گلخانه نگهداری شدند و مشخصه های درصد آلودگی و ارتفاع گیاهچه های درون شیشه و تعداد گیاهچه های منتقل شده به جی فی پات یادداشت شد. پس از سازگاری تدریجی، نهال های دورگ به گلدان های بزرگ انتقال یافتند و پس از دو سال بر اساس صفات کمی مانند ارتفاع، قطر یقه، شاخه و مشخصه های کمی و آناتومی برگ مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بیش ترین ارتفاع شاتون، تعداد و وزن کپسول در تلاقی آزادگرده افشان وجود داشت. تعداد 28 نتاج از تلاقی های مختلف صنوبر به دست آمد. بیش ترین ارتفاع ساقه در تلاقی هایPD♀xPS♂ (P. deltoides Marquette x P. deltoides Samsun) و PD♀xPB♂ (P. deltoides Marquette x P. nigra betulifolia 17/13) و بیش ترین زاویه شاخه، سطح برگ و سطح ویژه برگ در تلاقی آزادگرده افشان PD♀ (P. deltoides Marquette) مشاهده شد.

    کلید واژگان: دورگ گیری, صنوبر, کپسول, محیط کشت, نهال, وراثت پذیری}
    Fatemeh Ahmadloo *, Abbas Ghamari Zare, Mohsen Calagari, Azadeh Salehi, Mahdiyeh Salehi Vajdeh Nazari

    The aim of this study was to use the potential of productive cultivars to produce new hybrids and to evaluate the morphological and anatomical traits of hybrid seedlings between P. nigra and P. deltoides. In the present project, the male and female bases of the superior clones of Populus nigra and Populus deltoides were used, which had a high performance in terms of wood production and proper trunk quality, and were introduced to the implementation department. In winter 2018, the flowering branches of the base material with flower-bearing buds about 60–100 cm in length were collected from the end branches of the tree and planted in 20 litre plastic pots consisting of mixture of soil, sand and well-rotted cattle manure. To prepare pollen grains, a sufficient number of flowering branches were separated from the male branches of each of P. nigra and P. deltoides species and placed in a container of water and the pollen was collected by opening the male flower catkins. Pollination was achieved by lightly dusting the receptive flowers with a camel-hair brush. Catkins were collected from the branches when capsules mature and all of sterilized hybrid and open pollination capsules were cultured on Half-MS medium without hormone in the form of splitting. Produced plantlets taller than 1 to 2 cm in size were transferred to jiffypots with a mixture of sterilized perlite and peat moss and sand and kept in greenhouse and the characteristics of the percentage of contamination, height of plantlets and the number of plantlets transferred to jiffypots were recorded. The hybrid seedlings were transferred to large pots after gradual adaptation, and then they were evaluated based on quantitative traits such as height, collar diameter, branch and quantitative characteristics and anatomy of leaves after two years. The results showed that the highest catkins height, number and weight of capsules were in open pollinated cross. A total of 28 progeny were obtained from Populus different crossings. The highest stem height in crosses of PD♀xPS♂ (P. deltoides Marquette x P. deltoides Samsun) and PD♀xPB♂ (P. deltoides Marquette x P. nigra betulifolia 17/13), the maximum branch angle, leaf area and specific leaf area in open pollinated cross of PD♀ (P. deltoides Marquette) was observed.

    Keywords: Capsule, Culture medium, Heritability, Hybridization, Populus, seedling}
  • فاطمه سادات سری، محمدباقر رضایی*، عباس قمری زارع، حسنعلی نقدی بادی، علی مهرآفرین

    گیاهTanacetum pinnatum Boiss.  چند‏ساله و بومی ایران از خانواده ستاره‏آسا (Asteraceae) می باشد. این گیاه به عنوان ضد آلرژی و ضد التهاب و برای درمان برخی از مشکلات گوارشی استفاده می شود. همچنین اسانس این گیاه دارای ترکیبات آنتی اکسیدانی و ضد باکتری می باشد. در این تحقیق ابتدا اندام هوایی گیاه در مرحله گلدهی کامل به طور تصادفی از چهار استان تهران، البرز، همدان و کرمانشاه از اواسط خرداد تا اواسط مرداد ماه سال 1395 جمع‏آوری شدند. پس از خشک شدن، عمل اسانس‏گیری با استفاده از روش تقطیر با آب به کمک دستگاه کلونجر انجام شد. در نهایت پس ازآب‏گیری از اسانس با استفاده از دستگاه گاز کروماتوگرافی متصل به طیف سنجی جرمی تجزیه شیمیایی انجام شد. اثر جمعیت بر میزان اسانس برگ و گل (P<0.01) معنی دار بود که به نظر می رسد به دلیل فاکتورهای جغرافیایی و نوع اقلیم بوده است. تعداد 50 ترکیب با توجه به نتایج GC/MS در اسانس گل و برگ جمعیت ها شناسایی شد که 13 ترکیب دارای بیشترین فراوانی در بین جمعیت ها و بیشترین درصد در اسانس برگ و گل بودند. گروه بندی جمعیت ها بر اساس ارزیابی فیتوشیمایی آنها با پراکنش جغرافیایی آنها مطابقت نداشت. اما در هر حال مناطقی که جمعیت ها دارای میزان ژرانیل استات[1]، بتا اودسمول[2] و کوبنول بالاتری در گل و برگ بودند، از متوسط بارندگی سالیانه و ارتفاع بیشتر، متوسط ساعت آفتابی و درجه حرارت سالیانه کمتری برخوردار بودند (جمعیت 1 و 4). در حالی که در مناطقی که جمعیت ها دارای میزان بالاتری آلفا کادینن[3] در گل بودند، دارای بیشترین متوسط رطوبت نسبی، کمترین میزان بارندگی و درجه حرارت سالیانه بودند. جمعیت 1 دارای بیشترین میزان بتا اودسمول گل و جزو جمعیت هایی بود که بین میزان اسانس گل و برگ و اجزای اسانس همبستگی مثبت نشان داد. در نتیجه بهترین جمعیت در رویشگاه طبیعی جمعیت 1 بود.

    کلید واژگان: اسانس, اقلیم, تنوع ژنتیکی, جمعیت, Tanacetum pinnatum Boiss}
    Fatemehalsadat Serri, Mohamad Bagher Rezaei *, Abbas Ghamarizare, Hassanali Naghdi Badi, Ali Mehrafarin

    Tanacetum pinnatum Boiss. is a perennial plant native to Iran belonging to the Asteraceae family. Which has been used to treat migraine, rheumatism and anti-inflammatory diseases. In this study, phytochemical charchterisic of different populations of T. pinnatum in natural habitats was evaluated by multivariate methods. First, the aerial parts of plant in blooming were collected from Tehran, Alborz, Hamedan and Kermanshah provinces in mid-June to mid-August 2016. The essential oils were extracted by hydro-distillation clevenger device and were analysed by using GC/MS. The results were showed that the effect of population on leaf and flower essential oil was significant (P<0.01) which seems to be due to geographical factors and type of climate. According to the results, 50 compounds were identified in the flower and leaf essential oils of the populations, of which 13 compounds had the highest frequency among the populations and the highest percentage in the leaf and flower essential oils. Based on the principal component analysis and cluster analysis, populations 1, 2, 9, 3 and 5 had the highest composition of flower essential oil, while populations 4, 8 and 10 had the weakest values for most essential oil compounds. Populations 6, 7, 11 and 12 also had moderate amounts of compounds in flower essential oil. However, for leaf essential oil, populations 1, 2, 6, 3, 5 and 10 had the highest essential oil composition, while population 4 had the weakest values for most essential oil compounds and only had a high amount of cubenol. Populations 9, 12, 7, 8 and 11 also had moderate amounts of compounds in leaf essential oil. Population grouping based on their phytochemical assessment did not match their geographical distribution. However, areas with higher E, Z-geranyl acetate،ß-eudesmol and cubenol levels in flowers and leaves had average annual rainfall and higher altitude, average sunshine, and lower annual temperatures (populations 4 and 1). While in areas where populations had higher levels of α-cadinene in flowers, they had the highest average relative humidity, the lowest rainfall and annual temperature. Population 1 had the highest amount of flower ß-eudesmol and was one of the populations that showed a positive correlation between the amount of flower and leaf essential oil and essential oil components. As a result, the best population in the natural habitat was population 1.

    Keywords: Essential oil, climate, genetic diversity, Tanacetum pinnatum Boiss, Population}
  • فاطمه احمدلو*، عباس قمری زارع، محسن کلاگری، آزاده صالحی، مهدیه صالحی وژده نظری

    تحقیق حاضر با هدف استفاده از توانمندی ارقام پر محصول معرفی شده برای تولید دورگ های جدید و ارزیابی صفات مورفولوژیک و آناتومیک نهال های دورگ بین گونه ای P. nigra و P. deltoides انجام شد. در پروژه حاضر از پایه های نر و ماده کلن های برتر صنوبر نیگرا و دلتوییدس که به لحاظ عملکرد تولید چوب و کیفیت تنه مناسبT عملکرد مناسبی داشته و به بخش اجرا معرفی شده اند، استفاده شد. در زمستان 97 جوانه های حامل گل از شاخه های گلدار پایه ماده به طول حدود 60 الی 100 سانتی متر از شاخه های انتهایی درخت جدا و در گلدان های 20 لیتری حاوی مخلوط خاک، ماسه و کود دامی کاشته شدند. برای تهیه دانه گرده، تعداد کافی از شاخه های گل دار از شاخه درخت نر هر یک از گونه های P. nigra و P. Deltoids جدا و در داخل ظرف آب قرار داده شده و با بازشدن شاتون های گل نر، گرده ها جمع آوری شدند. عمل گرده افشانی به وسیله قلموی آغشته به گرده به صورت گرد و غبار انجام شد. پس از رسیدگی کامل کپسول ها، خوشه ها (کاتکین) جمع آوری شده و تمامی کپسول های دورگ و آزاد گرده افشان سترون شده به صورت شکاف داده شده در شرایط محیط کشت MS½ فاقد هورمون کشت شدند. گیاهچه های تولیدشده در اندازه بلندتر از 1 تا 2 سانتی متری به جی فی پات با مخلوطی از پرلیت و پیت ماس و ماسه منتقل و در گلخانه نگهداری شدند و مشخصه های درصد آلودگی و ارتفاع گیاهچه های درون شیشه و تعداد گیاهچه های منتقل شده به جی فی پات یادداشت شد. پس از سازگاری تدریجی، نهال های دورگ به گلدان های بزرگ انتقال یافتند و پس از دو سال بر اساس صفات کمی مانند ارتفاع، قطر یقه، شاخه و مشخصه های کمی و آناتومی برگ مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بیش ترین ارتفاع شاتون، تعداد و وزن کپسول در تلاقی آزاد گرده افشان وجود داشت. تعداد 28 نتاج از تلاقی های مختلف صنوبر به دست آمد. بیش ترین ارتفاع ساقه در تلاقی های PD♀xPS♂ (P. deltoides Marquette x P. deltoidesSamsun) و PD♀xPB♂ (P. deltoidesMarquette x P. nigra betulifolia17/13) و بیش ترین زاویه شاخه، سطح برگ و سطح ویژه برگ در تلاقی آزادگرده افشان PD♀ (P. deltoidesMarquette) مشاهده شد.

    کلید واژگان: دورگ گیری, صنوبر, کپسول, محیط کشت, نهال, وراثت پذیری}
    Fatemeh Ahmadloo *, Abbas Ghamari Zare, Mohsen Calagari, Azadeh Salehi, Mahdiyeh Salehi Vajdeh Nazari

    The aim of this study was to use the potential of productive cultivars to produce new hybrids and to evaluate the morphological and anatomical traits of hybrid seedlings between P. nigra and P. deltoides.In the present project, the male and female bases of the superior clones of Populus nigra and Populus deltoides were used, which had a high performance in terms of wood production and proper trunk quality, and were introduced to the implementation department. In winter 2018, the flowering branches of the base material with flower-bearing buds about 60–100 cm in length were collected from the end branches of the tree and planted in 20 litre plastic pots consisting of mixture of soil, sand and well-rotted cattle manure. To prepare pollen grains, a sufficient number of flowering branches were separated from the male branches of each of P. nigra and P. deltoides species and placed in a container of water and the pollen was collected by opening the male flower catkins.Pollination was achieved by lightly dusting the receptive flowers with a camel-hair brush. Catkins were collected from the branches when capsules mature and all of sterilized hybrid and open pollination capsules were cultured on Half-MS medium without hormone in the form of splitting. Produced plantlets taller than 1 to 2 cm in size were transferred to jiffypots with a mixture of sterilized perlite and peat moss and sand and kept in greenhouse and the characteristics of the percentage of contamination, height of plantlets and the number of plantlets transferred to jiffypots were recorded. The hybrid seedlings were transferred to large pots after gradual adaptation, and then they were evaluated based on quantitative traits such as height, collar diameter, branch and quantitative characteristics and anatomy of leaves after two years. The results showed that the highest catkins height, number and weight of capsules were in open pollinated cross. A total of 28 progeny were obtained from Populus different crossings. The highest stem height in crosses of PD♀xPS♂ (P. deltoides Marquette x P. deltoides Samsun) and PD♀xPB♂ (P. deltoides Marquette x P. nigra betulifolia 17/13), the maximum branch angle, leaf area and specific leaf area in open pollinated cross of PD♀ (P. deltoides Marquette) was observed.

    Keywords: Capsule, Culture medium, Heritability, Hybridization, Populus, seedling}
  • کامبیز اسپهبدی*، علی اشرف مهرابی، عباس قمری زارع

    تهیه بذر و نهال های شناسنامه دار و مناسب از گونه های درختی و درختچه ای جنگلی که سازگاری و تنوع ژنتیکی مناسب برای نواحی مختلف رویشی کشور داشته باشند، به عنوان پیش نیاز برنامه های اجرایی در احیاء و توسعه جنگل پذیرفته شده است. از آنجا که در برنامه راهبردی احیاء و توسعه جنگل های ایران، جنگل کاری در سطوح وسیع پیش بینی شد، لازم است توسعه باغ های بذر به عنوان راهبردی آزمون شده، بیشتر مورد توجه قرار گیرد. بر اساس تجارب پژوهشی- اجرایی موجود، مدل هایی که بین تنوع ژنتیکی و دستاورد ژنتیکی در تولید بذر تعادل ایجاد کنند، کارایی لازم در تولید انبوه و باکیفیت بذر و نهال در کوتاه، میان و بلندمدت را خواهند داشت. با این رویکرد، منابع تامین بذر هم شامل محوطه های بذرگیری و هم باغ های بذر خواهد بود. از این رو، برای تشکیل باغ بذر در نواحی مختلف رویشی، ابتدا محوطه های بذرگیری شناسایی شده و مورد ارزیابی قرار می گیرد. با ارزیابی ژنتیکی (مبتنی بر روش های مولکولی) و فنوتیپی (مبتنی بر آزمون نتاج) پایه های مناسب در هر محوطه بذرگیری، برای تامین موقت بذر پیش از تشکیل و یا بذردهی باغ های بذر و یا در مواردی به دلیل عدم امکان تشکیل باغ بذر، به صورت دایمی شناسایی و گزینش خواهند شد. در مرحله بعد، با تلفیق داده های مربوط به بررسی های مولکولی و نتایج آزمون های نتاج، تعداد مناسبی از پایه های مادری با توان ژنتیکی مناسب و قابلیت انتقال صفات برتر به نسل-های بعد، برای تشکیل باغ بذر گزینش شده و باغ بذر با نهال های این پایه های مادری تشکیل می شود.

    کلید واژگان: آزمون نتاج, باغ بذر, محوطه بذرگیری, منابع تامین بذر}
    Kambiz Espahbodi *, Aliashraf Mehrabi, Abbas Ghamarizareh

    supplying the certified and suitable seeds and seedlings of forest trees and shrubs species that have suitable compatibility and genetic diversity for different vegetation areas of the country has been accepted as a prerequisite for executive programs in forest rehabilitation and development. Since the strategic plan for forest development of Iran, envisages about 2,000,000 hectares of seedling planting or seeding in a 10-year duration, it is necessary to pay more attention to the development of seed orchards as a tested strategy. Based on the existing research-executive experiences, models should be presented that, by creating a balance between genetic diversity and genetic gain, have the necessary efficiency in mass production and quality seeds and seedlings in the short, medium, and long term. With this approach, seed supply sources in Iran will include both seed production areas and seed orchards. Therefore, in order to form a seed orchard in different vegetation areas, first, the seed production areas are identified and evaluated. By genetic and phenotypic evaluation of the seed production areas (by molecular methods and progeny tests), suitable rootstocks for temporary seed supply before the formation or sowing of seed orchards or in some cases due to the impossibility of forming the seed orchard, to be permanently identified, selected and managed. In the next step, by combining the data related to molecular studies and the results of progeny tests, an appropriate number of maternal rootstocks, and the seed orchard formed with the seedlings of these maternal plants.

    Keywords: progeny test, seed orchard, seed production areas, Seed supply sources}
  • محمود غفاری*، عباس قمری زارع، فرشته اسدی کرم، منصوره صداقتی
    شمارش های کروموزومی تقسیمات میتوزی و یا میوزی روی 17 آرایه متعلق به نه تیره شامل Ammi majus (n=11)، Anthemis pseudocotula (n=9)، Centaurea kotschyi var. persica (n=27, 2n=54)، Jurinea macrocephala (n=17)، Scorzonera cana (n=7)، Scorzonera raddeana (n=6)، Physorrhynchus chamaerapistrum (n=16)، Onosma rostellatum (n=12)، Silene conoidea (n=10)، Umbilicus tropaeolifolius (n=18)، Polygala hohenackeriana (n=7)،Batrachium rionoo (n=8)، Hyoscyamus leucanthera (n=17)، Hyoscyamus niger (n=17)، H. pusillus (n=34)،H. reticulatus (n=17) و H. senecionis var. bipinnotisectus (n=34) انجام شد که از این تعداد، شمارش کروموزومی شش گونه شامل H. senecionis var. bipinnatisectus، Onosma rostellatum، H. leucanthera، Polygala hohenackeriana،Scorzonera raddeana و Umbilicus tropaeolifolius برای نخستین بار گزارش می شود. همچنین، شمارش کروموزومی چهار گونه شامل Ammi majus، Centaurea kotschyi var. persica، Scorzonera cana و Batrachium rionii برای فلور ایران جدید است.
    کلید واژگان: تقسیم میتوز, تقسیم میوز, شمارش کروموزومی, فلور, گزارش جدید}
    Mahmoud Ghaffari *, Abbas Ghamari Zare, Fereshteh Asadi Corom, Mansoureh Sedaghati
    Original observation on meiotic or mitotic chromosome numbers are reported for 17 taxa in nine families of Angiosperms plant from Iran  including: Ammi majus (n=11), Anthemis pseudocotula (n=9), Centaurea kotschyi var. persica (n=27, 2n=54), Jurinea macrocephala (n=17), Scorzonera cana (n=7), Scorzonera raddeana (n=6), Physorrhynchus chamaerapistrum (n=16), Onosma rostellatum (n=12), Silene conoidea (n=10), Umbilicus tropaeolifolius (n=18), Polygala hohenackeriana (n=7), Batrachium rionoo (n=8), Hyoscyamus leucanthera (n=17), Hyoscyamus niger (n=17), H. pusillus (n=34), H. reticulatus (n=17), H. senecionis var. bipinnotisectus (n=34). Chromosome count for six species: H. senecionis var. bipinnatisectus, Onosma rostellatum, H. leucanthera, Polygala hohenackeriana, Scorzonera raddeana, and Umbilicus tropaeolifolius are reported here for the first time and four count including: Ammi majus, Centaurea kotschyi var. persica, Scorzonera cana, and Batrachium rionii is new for the flora of Iran.
    Keywords: Chromosome count, Flora, meiosis, Mitotic, new report}
  • پدرام غدیری پور، مسلم اکبری نیا*، فرهاد اسدی، امید اسماعیل زاده، عباس قمری زارع

    به منظور ارزیابی تفاوت های رویشی و ریخت شناختی سفیدپلت (Populus caspica Bornm.) در 15 توده شاخص در سراسر جنگل های هیرکانی، سه درخت از هر توده انتخاب شد. در اسفند ماه 1395، قلمه های یک ساله تهیه شده از این پایه ها در ایستگاه تحقیقات چمستان کاشته شدند. پس از یک سال، نهال ها کف بر شدند. در زمستان سال بعد، قلمه گیری از جست های یک ساله انجام گرفت. این قلمه ها در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار کاشته شدند. در ابتدای تیرماه، نمونه برداری از پنج برگ از هر نهال متعلق به درختان هر توده انجام گرفت و 17 صفت ریخت شناسی و رویشی برگ ها همراه با قطر و ارتفاع نهال ها ثبت شدند. به منظور آنالیز داده ها از تحلیل خوشه ای، تجزیه واریانس دوطرفه و آزمون مقایسه میانگین دانکن استفاده شد. براساس نتایج تحلیل خوشه ای، ویژگی های ریخت شناسی و رویشی به چهار گروه تفکیک شدند. یافته ها نشان داد که قلمه های استان گلستان، بیشترین تنوع ریخت شناسی را داشتند. بیشینه و کمینه رویش قطری و ارتفاعی به ترتیب متعلق به قلمه های رستم آباد گیلان و جنگل گلستان بود، اما به دلیل حضور توده های مادری آن ها در مرز اقلیم خزری و ایرانی- تورانی، از نظر ویژگی های ریخت شناسی تعداد رگ برگ، عرض در 10 درصد طول برگ، بیشینه عرض برگ و عمق لوب، کمترین مقدار را در بین چهار گروه داشتند، بنابراین این ویژگی ها را می توان مشخصه ریخت شناسی سفیدپلت در مناطق مرزبوم (Ecotone) دانست. به طور کلی، مناطق مذکور به ویژه رستم آباد گیلان به دلیل رویش زیاد و تفاوت با ژنوتیپ های دیگر واقع در گسترشگاه سفیدپلت، ارزش حفاظتی قابل ملاحظه ای دارند و می توانند در برنامه های اصلاحی آینده استفاده شوند.

    کلید واژگان: ارتفاع نهال, جنگل هیرکانی, صنوبر, قطر یقه, ویژگی های برگ}
    P. Ghadiripour, M. Akbarinia *, F. Asadi, O. Esmailzadeh, A. Ghamari Zare

    In a study of growth and morphological differences among Populus caspica Bornm., trees within Hyrcanian biogeographical region, 15 stands were selected from which one-year cuttings were cut from three plus-trees in each stand. The cuttings were planted in March 2017 at Chamestan Research Station, and the rooted cuttings were cut from the collar base after one year. Cuttings were separated from the one-year sprouts in the next winter and planted based on Randomized Complete Block Design with three replications. We sampled five leaves of each stand-tree seedling on late June and 17 leaf morphological and growth traits as well as collar diameter and height of the rooted cuttings. Data were analysed by hierarchical cluster analysis, two-way ANOVA and Duncan comparison of means test. Four groups were separated according to cluster analysis, among which rooted cuttings from Golestan province showed the highest morphological diversity. The maximum and minimum collar diameters and height growth were observed in seedlings originated from Rostam-Abad (Guilan province) and Golestan National Park (Golestan province) respectively, yet they were similar in some of their morphological traits like their minimum leaf width at 10% of the total length, maximum leaf width, lobe depth and number of veins, which id presumably due to the location of their mother stands at the border of Hyrcanian and Irano-Turanian regions. Thus, they can be considered as morphological traits of P. caspica in the ecotone regions. However, the two regions had a high value for conservation, especially in Rostam-Abad due to high growth rate as well as prominent morphological differences in comparison with the other genotypes. Therefore, they are suggested for being integrated in tree improvement programs in the future.

    Keywords: Collar diameter, Hyrcanian Forest, leaf traits, Poplar, seedling height}
  • لیلا میرجانی*، عباس قمری زارع، میترا امام، کامبیز اسپهبدی
    گیلاس وحشی یا آلوکک (Cerasus avium (L.) Moench.) ازجمله گونه های در معرض خطر در ایران است. به همین دلیل، حفظ ذخیره ژنتیکی این گونه اهمیت زیادی دارد. ذخیره سازی در شرایط فراسرد، روشی بسیار کارآمد در نگهداری بلندمدت ژرم پلاسم گونه های گیاهی است. برای نگهداری بذرهای گیلاس وحشی در شرایط فراسرد ابتدا توسط اعمال تیمارهای مختلف و به منظور جلوگیری از کریستاله شدن آب آزاد و پاره شدن غشاء پلاسمایی در دمای فراسرد، آب گیری بذرها انجام شد. به همین منظور از پیش تیمارهای گلیسرول 30 درصد، محلول شیشه ای شدن و کاهش رطوبت بذر پیش از ورود به ازت مایع استفاده شد. بذرهای تیمارشده پس از خروج از ازت مایع در معرض شوک حرارتی قرار گرفتند. سپس، این بذرها به همراه بذرهای شاهد از نظر زنده مانی و جوانه زنی بررسی شدند. در بین بذرهایی که در ازت مایع قرار گرفته بودند، بیشترین زنده مانی و درصد جوانه زنی در تیمار شاهد ازتی مشاهده شد. برخی تیمارهای فراسرد به علت اینکه موجب کاهش رطوبت بذر می شوند، کاهش درصد جوانه زنی را در پی داشتند. بیشترین درصد جوانه زنی (40 درصد) متعلق به بذرهایی بود که تحت هیچ گونه تیمار کاهش رطوبت قرار نگرفته بودند. این یافته نشان می دهد که مواد حفاظت فراسرد به جوانه زنی بذر آسیب می زنند. درنتیجه، مقدار رطوبت موجود در بذر، کمترین رطوبت مورد نیاز به منظور زنده مانی و جوانه زنی است و کم کردن رطوبت باعث آسیب به جنین بذر می شود. به این ترتیب، با استفاده از فناوری فراسرد و به کارگیری پیش تیمار بدون کاهش رطوبت، بذرهای گیلاس وحشی از چهار منطقه مختلف جمع آوری شدند و در بانک فراسرد موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور ذخیره شدند تا برای مدت طولانی حفظ شوند و از انقراض این گونه ارزشمند و منحصربه فرد جلوگیری شود.
    کلید واژگان: آلوکک, احیا, حفاظت کننده فراسرد, ذخیره ژنوم}
    L. Mirjani *, A. Ghamari Zare, M. Emam, K. Espahbodi
    Sweet cherry (Cerasus avium (L.) Moench.) is an endangered species in Iran, which necessitates the preservation of its genome. Cryopreservation condition storage is an efficient way for long-term maintenance of the germplasm. To store sweet cherry seeds in cryopreservation conditions in this study, the first treatment was to dehydrate seeds to prevent free water crystallization and rupture of the plasma membrane at cryo temperatures. Therefore, 30% glycerol pretreatments, vitrification solution, and reduction of seed moisture were used before entering liquid nitrogen. The treated seeds were exposed to heat shock after taking out from liquid nitrogen, followed by examination of their seed survival and germination. The nitrogen control treatment showed the highest survival and germination percentage. Some cryopreservation treatments reduced germination percentage, since they reduced seed moisture. Furthermore, the highest germination percentage (40%) was found in seeds that were not treated with any moisture reduction. Therefore, cryopreservation preservatives impair seed germination. As a result, the amount of moisture in the seed is the minimum amount of moisture needed for survival and germination, and reducing the moisture will damage the seed embryo. Thus, by using cryopreservation technology and applying pretreatment without reducing moisture, the seeds were collected from four different regions and stored in the cryopreservation bank of the Research Institute of Forests and Rangelands in Iran, in order to preserve this species for long term.
    Keywords: Cryoprotectant, genome storage, resuscitation, Sweet cherry}
  • سید معصومه زمانی*، عباس قمری زارع، میترا امام، داود بیات ترک

    انتقال گیاهچه ‍ ها به گلخانه، مهم ترین قدم در کشت بافت بوده و نیازمند یک مرحله سازگاری است. این مرحله خوگرفتن شروع زندگی اتوتروفی بوده و نیازمند ایجاد فرآیندهای فیزیولوژیکی ضروری برای بقا است. در مدت سازگاری، گیاهچه ها باید جذب آب و املاح را به موازات افزایش سرعت فتوسنتز بالا ببرند. در میان راهکارهای بهبود بقاء و رشد گیاهان کشت بافتی در گلخانه، تلقیح قارچ های میکوریزا، بعنوان روشی کارآمد معرفی شده است. در این تحقیق اثرات همزیستی اکتومیکوریزایی در ارتقاء سازگاری گیاهچه های کشت بافتی بلندمازو (Quercus castaneifolia) در گلخانه بررسی شد. بازیدیوکارپ قارچ Tricholoma acerbum از استان مازندران جمع آوری و کلنی خالص قارچی جداسازی شد. گیاهچه ها از طریق کشت جوانه های جانبی با تیمارهای ویژه هورمونی ریزازدیادی و با کشت خالص قارچ در آزمایشگاه و همچنین گلخانه تلقیح شدند. 14 هفته پس از انتقال گیاهچه ها به گلخانه خصوصیات فیزیولوژیکی آن ها ارزیابی شد. براساس نتایج، تلقیح اکتومیکوریزا نه فقط برای استقرار و بقاء گیاهان در فاز سازگارسازی مفید بود بلکه وضعیت آبی و فیزیولوژیکی گیا هان را بهبود بخشید. بنابراین می توان برقراری این رابطه اکتومیکوریزایی را بعنوان راهکاری جهت افزایش تحمل گیاهچه های بلندمازو در برابر شوک انتقال به گلخانه و موفقیت تولید نهال در برنامه های احیایی جنگل های بلوط مد نظر قرار داد.

    کلید واژگان: سازگاری, کشت بافت, همزیستی اکتومیکوریزایی}
    Masoomeh Zamani *, Abbas Ghamari Zare, Mitra Emam, Davoud Bayat Tork

    Transfer of tissue culture seedlings to the greenhouse is the most important step in the micropropagation process and requires an adaptation stage. This phase of acclimatization is the beginning of autotrophic life and is associated with the establishment of physiological processes necessary for survival. During the acclimatization phase, seedlings should increase water and salt uptake as photosynthesis accelerates. Among the strategies to improve the survival and growth of tissue culture plants in the greenhouse, inoculation with mycorrhizal fungi has been introduced as an efficient method. In this study, the symbiotic effects of ectomycorrhizas on improving the compatibility of Quercus castaneifolia seedlings in greenhouse were investigated. Basidiocarps of Tricholoma acerbum were collected from Mazandaran province and pure colony of the ectomycorrhizal fungus was isolated. Seedling regeneration was performed by culturing single-node fragments with special hormonal treatments then inoculated by pure cultivation of the fungus in the laboratory and in the greenhouse. Fourteen weeks after seedling transfer to greenhouse, their physiological characteristics were evaluated. According to the results of ectomycorrhiza inoculation, it was not only useful for the establishment and survival of plants in the adaptation phase, but also improved the water and physiological condition of plants. Therefore, the establishment of this ectomycorrhizal relationship can be considered as a solution to increase the tolerance of Quercus castaneifolia seedlings against the shock of transfer to the greenhouse and the success of seedling production in oak reforestation programs.

    Keywords: acclimatization, ectomycorrhizas, Tissue culture}
  • عباس قمری زارع*، فرهاد اسدی، آناهیتا شریعت، پدرام غدیری پور، لیلا میرجانی

    تنوع گیاهی با سرعت بی‏سابقه‏ای از بین می‏رود. در نتیجه اکوسیستم ها با مخاطرات زیادی روبرو هستند. حدود یک سوم از گونه‏های گیاهی جهان به دلایلی از جمله: بهره برداری و برداشت بیش از حد و بی رویه، آلودگی های محیط زیست، شهرنشینی، تغییرات کاربری اراضی، تغییرات جهانی آب و هوا و کشت گونه ‏های مهاجم با خطر انقراض روبرو هستند. تامین بذر و نهال مرغوب اولین نیاز برای احیاء عرصه های طبیعی است. باغ‏ های گیاه ‏شناسی نقش مهمی در توسعه و حفظ گونه‏ های گیاهی بر عهده دارند. درصد جوانه‏ زنی بذرهای جمع ‏آوری شده از باغ گیاه شناسی ملی ایران (100%) 46% تا 65% بیش از بذرهای عرصه های طبیعی از سه منطقه طبیعی در استان مازندران بود. پایه های سفیدپلت کاشته شده در باغ گیاه شناسی برای رشد و نمو و تولید نتاج برتر از پایه های موجود در عرصه های طبیعی بود. لیکن به خاطر حفظ تنوع ژنتیکی در عرصه های جنگلکاری و محدودیت تنوع و کمی تعداد پایه های سفیدپلت در باغ گیاه شناسی ملی ایران باید از پایه های موجود در همه رویشگاه ها و یا از باغ بذر سفیدپلت در آینده برای جنگلکاری استفاده گردد.

    Abbas Ghamari Zare *, Farhad Asadi, Anahita Shariat, Pedram Ghadiripour, Leila Mirjani

    Plant diversity is disappearing at an unprecedented speed. As a result, ecosystems face many risks. About one-third of the world's plant species are endangered for reasons such as over-exploitation, environmental pollution, urbanization, land-use change, global climate change, and cultivation of invasive species. Supplying good seeds and seedlings is the first need to revitalize natural areas. Botanical gardens play an important role in the development and conservation of plant species. The germination percentage of seeds collected from the National Botanical Garden of Iran (100%) was 46% to 65% higher than the seeds of three natural areas in Mazandaran province. Planted Populus caspica trees in the botanical garden for growth and regeneration were superior to those found in natural areas. However, regarding the limited diversity of Populus caspica in the National Botanical Garden of Iran, the individuals of Populus caspica from natural habitats or seed orchards should be used for reforestation to preserve genetic diversity in the reforestation areas.

  • شبنم شهبازی، عباس قمری زارع*، فاطمه سفیدکن، علی اشرف جعفری، وحید عبدوسی

     فن آوری انجماد برای نگهداری طولانی مدت ژرم پلاسم گیاهی از اهمیت زیادی برخوردار است. به کارگیری این فن آوری برای حفاظت مواد گیاهی زمانی سودمند است که باعث تغییرات در ترکیبات شیمیایی اسانس آن در گیاه نگردد. گیاه مرزه Satureja sahendica ازگونه های در معرض خطر انقراض در ایران است. حفاظت از مواد ژنتیکی این گیاهان ارزشمند، لازم و ضروری است. به منظور بررسی اثر نگهداری در شرایط فراسرد بر پایداری فیتوشیمیایی و نوع و میزان ترکیبات شناسایی شده گیاهان حاصل از بذور تیمار شده به مدت یک هفته در نیتروژن مایع (196-) با گیاهان شاهد اندازه گیری شد. نخست سرشاخه های گلدار گیاهان حاصل از هر دو نوع بذر جمع اوری گردید و پس از خشک شدن در محیط ازمایشگاه به روش تقطیر با اب، مورد اسانس گیری قرار گرفت، سپس ترکیبات تشکیلدهنده اسانس ها با استفاده از کروماتوگرافی گازی تجزیه ای وگاز کروماتوگراف متصل به طیف سنج جرمی و محاسبه شاخص بازداری، مورد شناسایی قرار گرفت. تعداد 15ترکیب در اسانس سرشاخه S. sahendica قرار گرفته در شرایط فراسرد،شناسایی شد. ترکیب های عمده در این نمونه، پاراسیمن (3/43%)، گاماترپینن (05/21%)، تیمول (3/18%) و کارواکرول (1/5%)بودند. تعداد13 ترکیب در اسانس سرشاخه مرزه S. sahendica شاهد، شناسایی شد، که از میان انها، پاراسیمن (4/29%)، تیمول (3/28%)، گاماترپینن (19%) و کارواکرول (5/14%) اجزای اصلی اسانس بودند. نتایج نشان داد که از لحاظ نوع و درصد ترکیبات موجود در اسانس تفاوت قابل ملاحظهای بین گیاهان شاهد و گیاهان فراسرد وجود نداشت و با استفاده از فناوری فراسرد می توان بذر این گونه ارزشمند ودر حال خطر را برای مدت زمان بسیار طولانی حفظ و از خطر انقراض این گونه منحصر به فرد جلوگیری نمود.

    کلید واژگان: حفاظت فراسرد, Satureja sahendica, اسانس, پایداری فیتوشیمیایی, ژرم پلاسم}
    Shabnam Shahbazi, Abbas Ghamari Zare *, Fatemeh Sefikon, Aliahraf Jafari, Vahid Abdossi

     Cryopreservation is regarded as a technology with high importance to conserve the plant germplasm for a long period. The use of this technology to preserve the plant materials is useful when it does not change the chemical composition of the essential oil. Satureja sahendica is one of the endangered medicinal species in Iran; thus, conservation of its genetic materials is considerably important. In order to investigate the phytochemical stability and to compare the type and content of the compositions identified, the plant samples were studied under cryopreservation condition and then, the treated seeds were transferred to the liquid nitrogen at –196°C for one week. In the present study, the flowering shoots resulted from various treated seeds were collected and dried in the laboratory; then, their essential oils were obtained by hydro-distillation method. Afterwards, the essential oil compositions were identified using analytical gas chromatography and gas chromatography coupled with mass spectrometer (GC/MS) as well as retention index calculation. Finally, 15 compositions were identified in the essential oil of the study plant under cryopreservation condition. The main components in the essential oil included, p-cymene (43.3%), terpinene (21.5%), thymol (18.3%) and carvacrol (5.1%). Results indicated that regarding the number, type and percentage of compounds existing in the essential oils, there was no difference between the control and cryopreservation treatments; therefore, the seeds of this valuable endangered species can be preserved for a long period and its extinction may be avoided by using the cryopreservation technique

    Keywords: Cryopreservation, Essential oil composition, germplasm, phytochemical stability, Satureja sahendica}
  • مسعود اسماعیلی شریف *، سید محمد حسینی نصر، عباس قمری زارع، مجید طالبی بداف
    بارانک ایرانی (Sorbus persica Hedl.) در فهرست گیاهان در آستانه انقراض بوده و از نظر حفاظت خاک، تلطیف آب و هوا، خواص دارویی، اهمیت رویشگاهی، مامن حیات وحش و مقاومت بالا در برابر سرما از ارزش زیادی برخوردار است. این پژوهش با هدف دستیابی به ‎روش مناسب ریزازدیادی گونه بارانک ایرانی اجرا شد. قطعه‏های گره‏ای از نهال‏های بذری بارانک ایرانی تهیه شده و در ظروف شیشه ای حاوی محیط کشت WPM با 27 ترکیب هورمونی BAP، TDZ و IBA کاشته شدند. سپس شاخساره‏های حاصل، برای القاء ریشه زایی در محیط کشت حاوی سطوح مختلف IBA یا NAA واکشت و در نهایت به محیط خارج از شیشه منتقل شدند. درصد باززایی کلیه تیمارها 100-98 درصد بود. بیشترین تعداد شاخساره (13 عدد) در تیمار (μM4/4) BAP + (μM1/0) IBA + (μM23/0) TDZ، بیشترین طول شاخساره (cm 5/2) در اثر متقابل هورمون های (μM4/4) BAP + (μM0/0) IBA + (μM0/0) TDZ و بیشترین تعداد گره (8 عدد) در تیمار هورمونی (μM2/2 و μM4/4) BAP + (μM0/0 و μM1/0) IBA+ (μM23/0) TDZ حاصل شد. اختلاف معنی داری بین غلظت IBA در تیمارهای مختلف از نظر درصد ریشه زایی ملاحظه شد و حداکثر ریشه زایی (7/14%) در تیمار 5 میکرومولار حاصل شد. نهال های ریشه دار شده در شرایط درون شیشه‏ای، با موفقیت در شرایط گلخانه مستقر شدند. در غیاب هورمون BAP تعداد شاخساره‏های تولید شده به‏طور معنی‏داری کاهش یافت. پانزده درصد از گیاهانی که به محیط ریشه‏زایی منتقل شدند، یک تا سه ریشه در هر ریزنمونه تولید کردند.
    کلید واژگان: اکسین, اندام‏زایی, بارانک ایرانی, سیتوکینین, کشت بافت}
    M. Esmaeili Sharif *, S. M. Hosseini Nasr, A. Ghamari Zare, M. Talebi
    Iranian mountain ash (Sorbus persica Hedl.) is one of the endangered species with great values in terms of soil conservation, climate stratification, medicinal properties, high resistance to frost, and importance of habitat for wildlife. Present research was conducted with the aim of achieving to an appropriate method of micropropagation of the species. Nodal segments were taken from stem axis of in vitro elongated plants. The segments were cultured on WPM medium, supplemented with 27 hormonal composition of BAP, IBA and TDZ. Then the resulting shoots were transferred to a media supplemented with various concentrations of IBA or NAA for rooting induction, and finally they were moved to a greenhouse. Percentages of regeneration of the explants were 98 -100%. The highest number of shoots was obtained by TDZ (0.23 μM) + IBA (0.1 μM) and BA (4.4 μM), the highest shoot length (5.2 cm) was obtained by TDZ (0.0 μM) + IBA (0.0 μM) and BA (4.4 μM) and the highest number of nodes (8) was achieved by TDZ (0.23 μM) + IBA (0.0 and 0.1 μM) and BA (2.2 and 4.4 μM). There was a significant difference between IBA concentrations in different treatments for rooting percentage. Maximum rooting percentage was 14.7% in IBA concentration of 5 μm. The rooted segments were successfully acclimated to greenhouse conditions. Results of the experiment showed that in the absence of BAP hormone, umber of shoots produced by the segments significantly were decreased for all of the tested treatments. Fifteen percent of the transferred explants to the rooting media produced one to three roots per explant.
    Keywords: Auxin, cytokinin, organogenesis, Sorbus persica Hedl, tissue culture}
  • عباس قمری زارع *
    شن های روان در کشورهای دارای بیابان مانند ایران مشکل بسیار بزرگی است که بشر را دچار مشکلات و معضلات فراوانی می نماید. تکنولوژی مالچ نفتی برای اولین بار در جهان توسط آقای مهندس سید مهدی مهدوی کارشناس اسبق مهندسی فرآورده های شرکت نفت در دهه 1350 هجری شمسی معرفی و با همکاری کارشناسان ساعی سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور همچون آقایان مهندس غلامرضا آهنین و مهندس محمدرضا گنجی تپه های شنی روان دشت های بوئین زهرا و خوزستان با آن تثبیت گردید.
    مهندس سید مهدی مهدوی متولد 1318 در پاچنار تهران است. وی تحصیلات ابتدایی را در دبستان حافظ، متوسطه را در دبیرستان مروی به پایان رساند. او تحصیلات دانشگاهی را در رشته نفت و گاز در دانشکده نفت و گاز دانشگاه ایالتی تگزاس امریکا تمام نمود و در سال 1341به ایران برگشت. مهندس مهدوی در سمت های کارشناس مهندسی فرآورده های آزمایشگاهی شرکت نفت (تا سال 1349)، مدیر پروژه مالچ های نفتی و تثبیت شن سازمان جنگل ها و مراتع تا سال 1359 ارائه خدمت نمود. در کارنامه درخشان...
  • شبنم شهبازی، فاطمه سفیدکن *، عباس قمری زارع، علی اشرف جعفری، وحید عبدوسی
    به منظور مقایسه نوع و میزان ترکیبات فیتوشیمیایی مرزه به عنوان یک گونه ارزشمند، بومی و در خطر انقراض ایران، در شرایط فراسرد، بذور مرزه به مدت 1 هفته در نیتروژن مایع با دمای 196- درجه سلسیوس نگهداری شدند. اسانس گیری از سرشاخه های گلدار حاصل از این بذور به روش تقطیر با آب انجام گرفت و ترکیبات تشکیل دهنده اسانس با روش کروماتوگرافی گازی و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی شناسایی شد. تعداد 15 و 16 ترکیب به ترتیب از اسانس سرشاخه های مرزه حاصل از بذور نگهداری شده در شرایط فراسرد و معمولی شناسایی شد و ترکیبات عمده شامل کارواکرول، پاراسیمن و تیمول بودند. از لحاظ نوع و درصد ترکیبات موجود در اسانس تفاوت قابل توجهی بین گیاهان شاهد و فراسرد مشاهده نشد. بنابراین، با استفاده از فناوری فراسرد می توان بذر این گونه ارزشمند را برای مدت زمان بسیار طولانی حفظ و از خطر انقراض این گونه منحصر به فرد جلوگیری نمود.
    کلید واژگان: اسانس, حفاظت فراسرد, ژرم پلاسم گیاهی, نگهداری طولانی مدت}
    Shabnam Shahbazi, Fatemeh Sefidkon, Abbas Ghamari Zare, Ali Ashraf Jafari, Vahid Abdossi
    This research was aimed to compare the type and content of phytochemical compounds of Satureja rechingeri as a valuable, indigenous and endangered species of Iran under cryopreservation. The seeds were kept in liquid nitrogen at -196 °C for 1 week. The flowering shoots resulted from the treated seeds were collected and dried in the laboratory condition and their essential oils were obtained by hydro-distillation method. The essential oil compositions were determined using analytical gas chromatography and gas chromatography coupled with mass spectrometer (GC/MS). Finally, 15 and 16 componentswere identified in the essential oils in the cryopreservation and control groups, respectively. The main components in the essential oil were carvacrol, p-cymeneand and thymol. Regarding the type and percentage of compounds existing in the essential oil, there was no significant difference among the control and cryopreservation treatments. Therefore by cryopreservation technique, the seeds of this valuable endangered species could be preserved for a long period and its extinction may be avoided.
    Keywords: essential oils, long term storage, plant germplasm, ultra cold}
  • عباس قمری زارع
    در گفتگو با آقایان دکتر محمدحسن پیراسته، مهندس علی اصغر اعلمش، مهندس سید مجید مطلبی پور و دکتر فرهنگ قصریانی از پیش کسوتان محیط زیست کشور اشاره شد:10/5 درصد مساحت ایران به مناطق حفاظت شده (به طور عام) اختصاص پیدا کرده است. همچنین یک سری از مناطق هم در نوبت قرار گرفتن تحت عنوان مناطق شکار ممنوع هستند. این مناطق دارای ویژگی هایی از نظر تنوع گونه های گیاهی و جانوری در یک اکوسیستم هستند که با مدیریت حفاظتی در آینده می توانند ارتقا یابند. تاکنون مناطق حفاظت شده طی سالیان متمادی با رنج و مرارت های زیادی حفظ شده اند و در این راه تعداد بی شماری از محیط بانان به درجه رفیع شهادت نائل شده اند و در آنها هدف اول حفاظت است.
    در حال حاضر در بسیاری از مناطق حفاظت شده روستا، جاده، فعالیت های کشاورزی، معادن و غیره وجود دارد. بعضی از این فعالیت ها با مناطق حفاظت شده در تعارض هستند. زیرا...
  • یعقوب ایران منش*، عباس قمری زارع، محمود طالبی، حسن جهانبازی گوجانی
    تولید هیبریدهای گیاهی به منظور افزایش عملکرد در واحد سطح و در نهایت استفاده حداکثر از ظرفیت منابع موجود همواره مورد توجه کشورهای مختلف جهان می باشد. از آنجایی که تحمل گونه های مختلف در برابر شرایط اقلیمی یکسان نیست و میزان تحمل آنها در برابر شرایط اقلیمی به توانمندی ژنتیکی گیاهان و میزان تاثیر متقابل آنها با محیط بستگی دارد، در برخی از گونه های جنس صنوبر با انجام برنامه های اصلاحی می توان ظرفیت رویشی آن را به میزان قابل توجهی بهبود بخشید. بدین منظور در این مطالعه که در ایستگاه تحقیقات بلداجی از استان چهارمحال و بختیاری انجام شد، دورگ P. alba Î P. euphraticaو دورگ حاصل از تلاقی معکوس آن به همراه پایه هایی از گونه P. nigra و P. alba در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی به منظور بررسی سازگاری، کشت شدند. در این تحقیق 75 پایه از هر کلن در سه تکرار و با مجموع 300 اصله نهال در فواصل 2Î2 متر، کشت شدند. آماربرداری از صفات کمی و کیفی پایه ها انجام شد. نتایج نشان داد که تیمار هیبرید P. alba Î P. euphratica از نظر رویش ارتفاعی، قطر برابرسینه و ارتفاع تنه وضعیت بهتری را نسبت به سایر تیمارها داشت. این هیبرید در برابر سرما بسیار مقاوم بود. در حالیکه دورگ P. euphratica × P. alba به سرما کاملا حساس و به شدت آسیب پذیر بود. در بین کلن های بومی گونه P. alba نیز شرایط رویشی نسبتا خوب و نزدیک به هیبرید p. alba Î p. euphratica داشت، درحالیکه گونه بومی P. nigra چه از نظر کمی و چه از نظر کیفی در وضعیت نامطلوبی قرار داشت.
    کلید واژگان: سازگاری, کبوده, پده, دورگ, چهارمحال و بختیاری}
    Y. Iranmanesh *, A. Ghamari Zare, M. Talebi, H. Jahanbazi Goujani
    Hybridization is one of the most important methods in tree improvement. This method can helps plant breeders to increase yield of tree species. Adaptability investigation of interspecific hybrids for planting in different regions is necessary because of different climate conditions in the regions. Populus species were planted in Iran for wood production from many years ago. In this research clones of P.alba× P.euphratica and P.euphratica × P.alba were selected and saplings were supplied from them. Saplings from P.alba× P.euphratica and P.euphratica×P.alba with P.alba and P.nigra as a native species were planted in Boldaji station in Chaharmahal and Bakhtiari province based on a Randomized Complete Block Design. Quantitative and qualitative characteristics such as total height, trunk height, diameter (DBH), disease and cold tolerance were recorded. Results showed that plant height, trunk height and DBH growth of P.alba×P. euphratica were significantly more than other treatments (p
    Keywords: Adaptation, Chaharmahal, Bakhtiari, Populus, hybridization}
  • حسین میرزایی ندوشن، صدف خسروان، عباس قمری زارع، محمد علی ابراهیمی
    سابقه و هدف
    گونه های مختلف صنوبر اهمیت زیادی در زراعت چوب پیدا کرده اند و دورگ های بین گونه های مختلف امید به افزایش تولید چوب را در کشور را افزایش داده اند. به همین دلیل تلاش های زیادی در دورگ گیری بین گونه های مختلف این جنس صورت گرفته است تا ضمن گسترش اساس ژنتیکی آنها، از همه قابلیت های موجود در آنها استفاده شود و دامنه اکولوژیک آنها را نیز افزایش دهد. دورگ های بین گونه ای ضمن ایجاد تنوع ژنتیکی جدید، تفاوت های زیادی نیز با گونه های والدینی از خود نشان می دهند که در مواردی منشا ایجاد ارقام پرمحصول هستند. این تحقیق در پی مطالعه تفاوت بین دورگ های جدید بین گونه های پده (Populus euphratica) به عنوان والد پدری و کبوده (P. alba،) به عنوان والد مادری از نظر قدرت ریشه زائی است تا در صورت امکان به عنوان معیاری در گزینش ژنوتیپ های جدید به کار گرفته شود.
    مواد و روش ها
    تکثیر رویشی سه دورگ جدید به روش کشت جوانه انتهائی انجام شد. ابتدا جوانه های فعال و در حال رویش از شاخه برداشت شده و پس از قطع برگ های جانبی جوانه های انتهایی، با استفاده از محلول 20% هیپوکلریت سدیم سترون شدند. یک تا دو میلی متر از جوانه های انتهایی در حال رشد جدا شده و بر روی محیط کشت MS با نصف مقادیر نیترات و ترکیب هورمونی IBA به میزان 01/0 میلی گرم در لیتر و BA به میزان 5/0 میلی گرم در لیتر قرار گرفتند. نمونه ها پس از استقرار برای تکثیر به محیط کشت DKW با ترکیب هورمونی 5/0 میلی گرم در لیتر BAP، 5/0 میلی گرم در لیتر 2iP و 05/0 میلی گرم درلیتر IBA منتقل شده و در اتاق رشد در شرایط نوری 16 ساعت نور و 8 ساعت تاریکی قرار داده شدند. پس از تکثیر، نمونه ها به دو محیط ریشه زائی DKW و ACM منتقل شدند و در پایان صفت های مرتبط با ریشه مطالعه و در قالب طرح آماری فاکتوریل تجزیه و تحلیل شدند.
    یافته ها
    دورگ های مورد مطالعه از نظر شادابی، طول شاخه و قدرت ریشه زائی اختلاف معنی داری در سطح 1% از خود نشان دادند. به نحوی که یکی از دورگ ها حتی در مرحله تکثیر و پر آوری هم به میزان زیادی ریشه تولید کرد. این دورگ در مرحله ریشه زائی نیز متفاوت از سایر دورگ ها ظاهر شد و ضمن تولید ریشه زیاد از نظر طول شاخساره های تولیدی نیز برتر از سایر دورگ ها بود.
    نتیجه گیری
    دورگ های مورد مطالعه از نظر ویژگی های رویشی از جمله توان ریشه دهی و طول شاخساره در تکثیر از طریق کشت مریستم به خوبی از هم متمایز شدند. از این تفاوت ها و تنوعی که در بین دورگ ها به ویژه در قدرت ریشه زائی مشاهده شد می توان در انتخاب کلن های برتری که در تکثیر رویشی هم سهولت ویژه ای دارند کمک گرفت.
    کلید واژگان: کشت جوانه انتهایی, دورگ بین گونه ای, کبوده, پده}
    Hossein Mirzaie-Nodoushan, Sadaf Khosravan, Abbas Ghamari Zare
    Background And Objectives
    Much attention being paid on silviculture of different Populus species and their inter-specific hybrids have increased hopes for wood yield increments in Iran. For the mentioned reason much efforts have been done on hybridization between various Populus species in order to broaden their genetic basis, as well as utilizing their entire potentials and extending their ecologic zones. However, experiences of researchers have shown that produced hybrids have increased new genetic variability, as well as differences with their parental species, by which new high yielding cultivars were introduced. This research was performed in order to quantify possible differences between new inter-specific hybrids between Populus alba as female parent and P. euphratica as male parent based on their rooting capability to be introduced as a criteria for selecting new high yielding poplar genotypes.
    Materials And Methods
    Producing a number of inter-specific hybrids between two poplar species, Populus euphratica and P. alba, vegetative propagation of three of the best hybrids through apical meristem culture was performed. First active vegetative buds were harvested and surface sterilized by dipping in 20% sodium hypochlorite for five minutes. Then one to two mm of the apical tips were inoculated on half-MS medium containing IBA and BA of 0.01 and 0.5 mg/l respectively. The explants were maintained in growth chamber at 24 ±1°C and 16/8 hr photoperiod for 60 days. DKW with 0.5 mg/l of BAP, 0.5 mg/l of 2iP and 0.5 mg/l IBA were used as proliferation medium. Propagated shoots were inoculated on two rooting media, DKW and ACM. Data were recorded on characteristics such as freshness, number and length of shoots and roots on rooted plantlets and analyzed based on a factorial experimental model.
    Results
    The studied hybrids were significantly different based on freshness, stem length and rooting ability, in such a way that one of the hybrids even highly rooted at proliferation stage. The hybrid was strongly different with the others studied hybrids at rooting stage by producing much more roots than others as well as producing longer shoots.
    Conclusion
    The studied hybrids differentiated significantly by meristem culture based on vegetative characteristics such as rooting ability and shoot length. Superior hybrids with specific rooting ability may be selected based on the observed differences between the studied genotypes..
    Keywords: Apical meristem culture, Inter-specific hybrid, Populus alba, Populus euphratica}
  • علیرضا مدیررحمتی، عباس قمری زارع
    بسیاری از کشاورزان جنوب تهران، دشت ورامین و شهرری که به کاشت سبزی و صیفی اشتغال دارند، زراعت خود را با فاضلاب آبیاری می کنند. از آنجا که سبزی و صیفی معمولا به صورت تازه و خام مصرف می شود، درنتیجه آلاینده های میکروبی به طور مستقیم وارد بدن انسان می شوند. آلاینده های غیرمیکروبی همچون فلزات سنگین که حتی بر اثر حرارت پخت هم از بین نمی روند می توانند موجب ابتلای انسان به بسیاری از بیماری ها شوند. تامین منابع آبی، مشکل اساسی امروز کشور در فضای سبز و خدمات شهری به شمار می آید. استفاده از فاضلاب ها (آب‏ های نامتعارف) که هم اکنون براساس معیارهای موجود، جزء آب‏های مصرفی در برنامه ریزی آبیاری لحاظ نمی‏ شود، می‏ تواند به عنوان یک منبع جدید آب با اندیشیدن تمهیدات لازم برای مصارف کشاورزی درنظر گرفته شود. کاشت گونه های درختی نظیر صنوبر از جنبه های مختلف نظیر ایجاد فضاهای سبز شهری، تلطیف هوا، کاهش ضررهای ریزگردها و گرد و خاک های داخلی، تولید اکسیژن و زیباسازی مناظر شهری در هوای گرم و خشک تهران...
  • آناهیتا شریعتی*، محمدحسن عصاره، عباس قمری زارع
    فعالیت های انسانی نه تنها در مناطق شهری بلکه در اراضی کشاورزی منجر به افزایش قابل توجه مس شده است. این مطالعه به منظور بررسی تغییرات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی نهال‏های Eucalyptus camaldulensis در پاسخ به تنش عنصر مس طراحی شد. بذرهای اکالیپتوس در گلدان‏های حاوی سیلت کشت و توسط محلول‏ غذایی به همراه غلظت‏های مس (0، 5، 10 و 20 میلی مولار) به مدت 10 ماه آبیاری و پس از این مدت برگ، ساقه و ریشه ها برداشت شدند. مقدار مس با دستگاه ICP-OES تعیین گردید و برخی از معیار های فیزیولوژیک، مورفولوژیک و بیوشیمیایی مانند قندهای محلول، پرولین، رنگدانه ها، پتانسیل آب برگ، محتوای نسبی آب برگ، کاتالاز (CAT)، پراکسیداز (POX)، سوپراکسیددسموتاز (SOD)، تعداد روزنه های زیرین و زبرین برگ، وزن اندام‏ها و شاخص انتقال تعیین شدند. غلظت مس در بافت ریشه بیشتر از برگ و ساقه بود و در بافت ساقه نیز غلظت مس کمتر از برگ بود (ریشه >برگ>ساقه). با افزایش غلظت مس محتوای پرولین افزایش یافت ولی محتوای رنگدانه ها کاهش پیدا کرد. در بافت‏های برگ و ریشه فعالیت آنزیم‏های آنتی اکسیدانی CAT، POX و SOD تا غلظت mM 10 مس افزایش و پس از آن اندکی کاهش یافت. این نتایج بیانگر آن است که اکالیپتوس دارای سازوکارهای موثر در برابر سمیت مس از جمله تجمع حفاظت کننده های اسمزی و آنزیم‏های اکسیدانی است. همچنین اکالیپتوس در شرایط تنش مس تا چهار برابر بیشتر از شاهد توان انباشت این فلز را داشت بدون آن که علایم جدی در رشد نشان دهد. بنابراین کاشت آن به عنوان یک گیاه انباشت کننده فلزات سنگین و موثر در کاهش آلاینده های محیط زیست توصیه می شود.
    کلید واژگان: اکالیپتوس, آنزیم های اکسیداتیو, پرولین, قندهای محلول}
    Anahita Shariat *, Mohammad Hassan Assareh, Abbas Ghamari-Zare
    Anthropogenic activities have caused important increases in soil Cu levels not only in urban areas but also in croplands. This study was designed to find out the effect of different concentration of copper on physiological and biochemical changes in Eucalyptus camaldulensis seedlings. Seeds of Eucalyptus camaldulensis were grown in marble chips and irrigated with nutrient solution mixed with copper (control, 5, 10, 20 mM) for 10 months and after this period, leaf, stem and root tissues were harvested. Copper content was determined by ICP-OES and some characters such as proline, pigments, catalase (CAT), peroxidase (POX), superoxid desmotase (SOD) and weight of different tissues were measured. The concentrations of copper in root tissue were higher than leaf and stem tissues and stem concentration was lower than the concentration of leaf. The proline content was raised by increasing metal concentrations, but the content of pigments decreased. The activity of antioxidative enzymes, CAT, POX and SOD positively increased up to 10 mM Cu treatment and then slightly decreased in both leaf and root tissues. These results suggest that eucalypts have efficient mechanism to tolerate Cu excess, as evidenced by accumulating of osmoprotectants and antioxidative enzymes. Also eucalypts under stress can accumulate copper four times more than the control treatment without serious symptoms in growth, therefore it is a feasible plant for hyperaccumulation of copper and declining the environmental pollution.
    Keywords: Antioxidative enzymes, Chlorophyll, Cu, Eucalyptus camaldulensis, Proline}
  • عباس قمری زارع *، محبت علی نادری شهاب، مریم جبلی
    نگهداری ژرم پلاسم گیاهی در شرایط فراسرد (cryopreservation) قوه نامیه آنها را تا سالیان طولانی (حتی قرن ها) نگهداری می کند. موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در دو دهه گذشته دستاورد های بسیار موفقی در زمینه پروتکل های عملی حفاظت طیف گسترده ای از گونه های جنگلی، مرتعی، بیابانی و دارویی به دست آورده و نسبت به تاسیس بانک فراسرد (Cryo-Bank) گونه های منابع طبیعی کشور اقدام عملی کرده است. بانک فراسرد گونه های منابع طبیعی کشور یک طرح راهبردی و بلند مدت ملی است که نوید حفاظت بسیار طولانی مدت، کم هزینه و ایمن ذخایر توارثی گیاهی کشور را می دهد. با این اقدام مدبرانه و در اولویت قرار گرفتن گونه های در معرض انقراض، در معرض تهدید و گونه های نادر و انحصاری، می توان مطمئن و امیدوار بود که در آینده شاهد انقراض گونه های منابع طبیعی کشور نباشیم. همچنین در صورت نیاز می توان گونه منقرض شده را دوباره به طبیعت برگرداند.
    کلید واژگان: ژرم پلاسم, منابع طبیعی, حفاظت در شرایط فراسرد, بانک فراسرد}
    Abbas Ghamari Zare *, Mohabbat Ali Naderi Shahab, Maryam Jebelli
    The cryopreservation of plant genetic resources could preserve their viability for many years, even centuries. Research Institute of Forests and Rangelands has had successful achievements on practical protocols for preservation of a wide range of forest, rangeland, desert and medicinal species during the past two decades and established the cryobank of natural resources species. The natural resources cryobank of Iran is a national long-term strategic plan, promising a very long-term, cost-effective and safe protection of plant genetic reserves of the country. This strategic action and prioritizing endangered, threatened, rare, and endemic species would hopefully prevent the specie's extinction of the country's natural resources in future. Also, if necessary, the extinct species could be brought back into nature.
    Keywords: Germ-plasm, Natural resources, cryopreservation, cryobank}
  • صدف خسروان، حسین میرزایی ندوشن *، عباس قمری زارع، محمدعلی ابراهیمی
    گونه های مختلف صنوبر قابلیت های متفاوتی دارند که آنها را از هم متمایز می کند. ولی این تفاوت‏ها موجب شده است که برخی از گونه ها در شرایط متضاد اقلیمی سازگاری پیدا کنند. دورگ های بین این گونه ها نیز قابلیت های بینابینی از خود نشان می دهند که ممکن است بتوانند دامنه اکولوژیک صنوبرها را گسترش دهند. در این تحقیق سه پایه از دورگ های بین گونه ای حاصل از تلاقی بین دو گونه از صنوبر به نام های سپیدار (Populus alba)و پده(Populus euphratica) با ریزازدیادی تکثیر شدند تا ضمن بهینه کردن روش تکثیر این دورگ ها، تفاوت های احتمالی واکنش به ریزازدیادی در آنها نیز بررسی شود. در بخش پرآوری دورگ های مورد مطالعه واکنش های متفاوتی به محیط کشت های مورد استفاده از خود نشان دادند، به طوری که یکی از دورگ ها در سطوح سه گانه محیط های پرآوری، به میزان زیادی ریشه هم تولید کرد. این دورگ در مرحله پرآوری از نظر صفاتی مانند تعداد شاخه، طول شاخه، تعداد جوانه های جانبی و مقدار ریشه برتری زیادی نسبت به سایر پایه ها از خود نشان داد. در مرحله ریشه زایی هم پایه برتر در مرحله تکثیر، برتری ویژه ای از نظر تعداد و طول ریشه از خود نشان داد. سهولت در ریشه دهی یکی از دورگ ها، که در صورت انتخاب به عنوان یک رقم تجاری باید به صورت رویشی تکثیر و توسعه داده شود، می تواند امتیاز ویژه ای برای این دورگ باشد. البته اثر متقابل موجود بین دو عامل مورد مطالعه هم در بیشتر موارد برتری یکی از دورگ ها را نشان داد.
    کلید واژگان: ریزازدیادی, تکثیر غیرجنسی, دورگ بین گونه ای, صنوبر, سپیدار, پده}
    S. Khosravan, H. Mirzaie-Nodoushan *, A. Ghamari Zare, M.A. Ebrahimi
    Populus species have distinct capabilities for which they are clearly differentiated. But the different capabilities made the species to be adapted to divergent climatic conditions. Inter-specific hybrids between the species have inter-mediate capabilities for which they may extend ecologic distribution of the genus. Asexual propagation of three inter-specific hybrid genotypes between two poplar species, Populus alba and P. euphratica were propagated through micropropagation technique, in order to optimize aseptic asexual propagation of the hybrids as well as investigating possible differences between the genotypes in responding to the propagation method. The hybrids showed different responses to three culture media so that one of the hybrids, in contrast to other hybrids, even produced plenty of roots in proliferation phase. The mentioned hybrid was highly superior to others, based on the recorded characteristics such as stem number, stem length, bud number and root score. The hybrids were significantly different based on their responses to rooting culture media. The superior hybrid of proliferation phase, showed superiority in rooting phase as well. In case of selection of the superior hybrid as a commercial cultivar, it should be propagated by cutting, for which easiness of rooting may be its specific and noticeable character. Interaction effects between the two factors, hybrids and culture media, also revealed the superiority of the mentioned hybrid.
    Keywords: asexual propagation, Micropropagation, Inter-specific hybrid, Poplar, Populus alba, Populus euphratica}
  • آناهیتا شریعت*، محمدحسن عصاره، عباس قمری زارع
    پژوهش پیش‏رو به منظور بررسی تغییرات بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی نونهال‏های سه گونه اکالیپتوس (Eucalyptus camaldulensis Dehnh.، E. microtheca F. Muell و E. occidentalis Endl.) در پاسخ به سمیت سرب انجام شد. بذرها در گلدان‏های حاوی سنگریزه کشت شدند و توسط محلول‏ غذایی آبیاری شدند. پس از گذشت 10 هفته، نونهال‏های اکالیپتوس در معرض تیمارهای نیترات سرب (صفر، 50، 100 و 200 میلی مولار) به مدت 10 ماه قرار گرفتند و پس از آن با استفاده از دستگاه ICP-OES غلظت سرب در اندام‏های ریشه، ساقه و برگ نونهال‏ها اندازه گیری شد. روند انباشت سرب در برگ به صورت E. camaldulensis > E. microtheca < E. occidentalis بود. غلظت سرب در بافت ریشه بیشتر از برگ و ساقه بود و در اغلب موارد در بافت ساقه نیز کمتر از برگ بود. در هر سه گونه با افزایش غلظت سرب، غلظت این عنصر در بافت‏های گیاه نیز افزایش یافت. با افزایش غلظت سرب، در هر سه گونه محتوای پرولین و قندهای محلول افزایش یافت و در مقابل محتوای رنگیزه ها، محتوای نسبی آب برگ و سطح ویژه برگ کاهش یافت. این نتایج بیان گر آن بود که اکالیپتوس دارای مکانیسم‏های موثر در برابر سمیت سرب ازجمله تجمع حفاظت کننده های اسمزی بود. در میان سه گونه مورد بررسی، بیشترین غلظت سرب تجمع یافته در برگ و ساقه E. occidentalis مشاهده شد که به ترتیب 2/38 و 1/82 برابر غلظت سرب تجمع یافته در برگ E.camaldulensis و E. microtheca بود، اگرچه حداقل مقدار شاخص تحمل تنش (0/76) در E. occidentalis مشاهده شد. در کل، با توجه به نتایج به دست آمده می‏توان اکالیپتوس را به عنوان یک گونه مقاوم به فلز سنگین سرب برای گیاه پالایی خاک‏ های آلوده به سرب درنظر گرفت.
    کلید واژگان: پرولین, رنگیزه های گیاهی, سمیت فلزات سنگین, قندهای محلول, گیاه پالایی}
    Anahita Shariat *, Mohammad Hasan Assareh, Abbas Ghamari Zare
    One of the serious problems across the world is heavy metal pollution in water bodies that caused by Lead (Pb). This study was designed to find out the effect of Pb toxicity on physiological and biochemical changes in three Eucalyptus species (Eucalyptus camaldulensis Dehnh., E. microtheca F. Muell and E. occidentalis Endl.).Seeds were grown in marble chips and irrigated with nutrient solution. The seedling (42 days old) were exposed to Pb(NO3)2 treatments (Pb:50, 100, 200 mM) for ten months. After this period, leaf, stem and root tissues were harvested. Lead content were determined by ICP-OES and some physiological and morphological characters were determined. The order of Pb accumulation in three species were E. occidentalis> E. camaldulensis> E. microtheca. The concentrations of lead in root tissue were higher than leaf and stem tissue and stem concentration was lower than the concentration of leaf (root Cu>leaf Cu>stem Cu). Tissue concentration increased as Pb increased in three species. The content of prolin, soluble sugar raised by increasing metal concentrations, but the content of pigments, relative water content and specific leaf area decreased. These results suggest that eucalypts have efficient mechanism to tolerate Pb toxicity, as evidenced by accumulating of osmoprotectants. Comparison of three Eucalyptus species revealed that E. occidentalis had the highest concentrations of Pb in the leaves and stems. Accumulation of Pb in the E. occidentalis leaves was 2.38 and 1.82 times more than E. microtheca and E.camaldulensis respectively. Although the least amount of stress tolerance index (0.76) was observed in E. occidentalis. In general, the results showed that Eucalypts could be considered as a tolerant species for hyperaccumulation of lead and phytoremediation of contaminated soil by lead.
    Keywords: Heavy metal toxicity, Phytoremediation, pigments, prolin, soluble sugar}
نمایش عناوین بیشتر...
فهرست مطالب این نویسنده: 92 عنوان
  • دکتر عباس قمری زارع
    قمری زارع، عباس
    (1375) دکتری اصلاح نباتات (کشت بافت)، The University of Liverpool, Liverpool, UK
  • نویسندگان همکار
  • دکتر حسین میرزایی ندوشن
    : 9
    میرزایی ندوشن، حسین
    استاد زیست فن آوری، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
  • دکتر فرهاد اسدی
    : 3
    اسدی، فرهاد
    دانشیار بخش تخقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران
  • امید اسماعیل زاده
    : 2
    اسماعیل زاده، امید
    دانشیار علوم و مهندسی جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس
  • دکتر علی اشرف مهرابی
    : 2
    مهرابی، علی اشرف
    دانشیار دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد تهران
  • دکتر فاطمه سفیدکن
    : 2
    سفیدکن، فاطمه
    استاد Phytochemistry Group، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
  • دکتر مسلم اکبری نیا
    : 2
    اکبری نیا، مسلم
    دانشیار
بدانید!
  • این فهرست شامل مطالبی از ایشان است که در سایت مگیران نمایه شده و توسط نویسنده تایید شده‌است.
  • مگیران تنها مقالات مجلات ایرانی عضو خود را نمایه می‌کند. بدیهی است مقالات منتشر شده نگارنده/پژوهشگر در مجلات خارجی، همایش‌ها و مجلاتی که با مگیران همکاری ندارند در این فهرست نیامده‌است.
  • اسامی نویسندگان همکار در صورت عضویت در مگیران و تایید مقالات نمایش داده می شود.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال