فهرست مطالب abolqasem radfar
-
نشریه مطالعات هنر اسلامی، پیاپی 43 (پاییز 1400)، صص 461 -479
در عصر صفوی که یکی از درخشان ترین دوره های هنر ایرانی - اسلامی است، جریان های ادبی و هنری، روایت گری کامل از فرهنگ مردم آن روزگار است که افق های دید هنرمند را گسترش می دهد. ارتباط تنگاتنگ میان شعر و نقاشی ایرانی در این عصر و درهم تنیدگی شعر با طنز از ویژگی های بارز هنر این دوره است. از میان شاعران طنزپرداز معروف این دوره می توان به بیدل و کلیم اشاره کرد که مفاهیم طنزآمیز و انتقادی را با شگردهای هنری خاص خود آورده اند. مسئله ای که اینجا مطرح است زیبایی شناسی طنزهای موجود در آثار ادیبانی چون بیدل و کلیم و بازشناسی این زیبایی در هنر دوره صفوی است. پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیل و با تکیه بر داده های منابع کتابخانه ای به رشته تحریر در آمده است. یافته های پژوهش حاکی از این است که شاعران مذکور در ساختار طنزهای خود با زبان ادبی - هنری و با آگاهی از رموز بلاغت، کلام رندانه خود را در خطاب به اهل تفکر و تامل سروده اند. از میان نقاشان معروف این عصر نیز می توان به کمال الدین بهزاد و رضا عباسی اشاره کرد که با نگرشی جدید به خلق نقاشی های پرمایه پرداخته اند. نقاشان نیز همانند شاعران طنزپرداز، مفاهیم و معانی جامعه پیرامون خود را با بیان زنده و جاندار که حاکی از تشخیص ویژه آنهاست، به خوبی تصویر کرده اند. همگامی و هماهنگی میان شعر و نقاشی را می توان در محافل اجتماعی آن روزگار بویژه در قهوه خانه دانست که با حضور اقشار مختلف مردم به طرح و نقد شعر و پیوند آن با نقاشی پرداخته اند.
اهداف پژوهش1.تبیین انگیزه شاعران از طرح مقوله های طنزآمیز در خلال آثارشان.2.بازشناسی انعکاس فرهنگ مردم عصر صفوی در شعر و نقاشی های آن دوره.
سوالات پژوهش2.بیدل و کلیم از عناصر بلاغی چگونه در طنزهای خود بهره جسته اند؟2.آیا نقاشی های عصر صفوی توانسته است بازتاب دهنده فرهنگ مردم آن روزگار باشد؟
کلید واژگان: نقاشی, بیدل, کلیم, طنز, دوره صفوی} -
نظربازی از بن مایه های پربسامد ادبیات عاشقانه و عارفانه است که در آثار بسیاری از بزرگان ادب فارسی، بازتاب قابل توجهی دارد. نظربازی نزد عارفان، بیانگر نوعی تجربه عرفانی است تجربه ای که عارف در عشق و عرفان به جایی می رسد که به هرچه می نگرد، خدا و جلوه های او را می بیند و با آن ها نظربازی می کند. از جمله این عارفان، خواجوی کرمانی و شاه نعمت الله ولی است که نظربازی در اشعار آن ها، قابل تقسیم به نظربازی عرفانی و زمینی است. هدف از این جستار، مقایسه و تبیین تشابه و تفاوت مفهوم نظربازی در دیدگاه این دو شاعر است که با روش تحلیلی توصیفی به بررسی این موضوع پرداخته شده است. حاصل پژوهش حاکی از آن است که شاه نعمت الله ولی با نظر به چهره زیبارویان، تصویری از زیبایی خداوند را می نگرد و نظر او مبنای جسمی ندارد، اما خواجوی کرمانی، اساس و فلسفه بهره مندی انسان از نعمت بینایی را نظربازی و دیدن معشوق مجازی می داند به گونه ای که بخش اعظمی از ابیات مربوط به نظربازی او، خطاب به معشوق زمینی است.کلید واژگان: سروده های عرفانی, نظربازی, معشوق, شاه نعمت الله ولی, خواجوی کرمانی}Nazarbāzi is one of the most frequent themes in Persian romantic and mystical literature, which is reflected in the works of many great Persian writers. According to some mystics, nazarbāzi refers to a kind of mystical experience in which the mystic reaches a state where he looks at everything, sees God and His manifestations and loves them. Among these mystics are Khwaju Kermani and Shah Nimatullah Wali that in their poems, nazarbāzi can be divided into spiritual and worldly. The purpose of this study is to compare and explain the similarities and differences between the concept of nazarbāziin the poems of these two mystics. The research is done by using descriptive-analytical method. The results of the research show that Shah Nematullah Wali, by watching beautiful faces, looks at the image of God's beauty and his opinion does not refer to physical beauty. But according to Khwaju Kermani, the reason for man to enjoy the blessing of sight is to look at his beloved, and for this reason, most of his poems, related to nazarbāzi, are addressed to the earthly beloved.Keywords: mystical poems, Nazarbāzi, the beloved, Khwaju Kermani, Shah Nimatullah Wali}
-
</strong>یکی از ویژگی های مهم شعری شاعران سبک خراسانی کاربرد واژگان و اصطلاحات علمی و بهره بردن از آن ها برای مضمون سازی است. شاعران سبک خراسانی آغازگر استفاده از علوم مختلف مانند نجوم، پزشکی، گیاه شناسی، جانورشناسی و کانی شناسی بوده اند. در این مقاله که به روش کتابخانه ای صورت گرفته است، واژگان، اصطلاحات، تشبیه ها، استعاره ها و مضامین ساخته شده با برخی احجار کریمه مانند الماس، پیروزه، در، زمزد، عقیق و یاقوت بررسی شده است و مسایل ادبی مطرح شده درباره ی این احجار کریمه در دیوان های رودکی، فردوسی، فرخی، عنصری، منوچهری، فخرالدین اسعد گرگانی، اسدی و ناصرخسرو تحلیل شده و با کتاب های علمی کانی شناسی از جمله: جواهرنامه ی نظامی </strong>(کهن ترین جواهرنامه به فارسی نوشته شده در سال 592 ه. ق.)، جامع العلوم ستینی (کهن ترین دانش نامه ای که در آن علم الجواهر به صورت علمی مستقل یاد شده است)، عرایس الجواهر و النفایس الاطایبتالیف ابولقاسم عبدالله کاشانی و تنسوخ نامه ایلخانی و آثار دیگر تطبیق داده شده است. نتیجه ی حاصل از این پژوهش این است که شاعران سبک خراسانی تنها به رنگ و شکل ظاهری این کانی ها توجه داشته اند؛ اما از خواص طبی و شیمیایی آن ها صحبتی به میان نیاورده اند.
کلید واژگان: احجار کریمه, سبک خراسانی, مضمون سازی, واژگان و اصطلاحات}One of the important features of the poetry of Khorasani style poets is the use of vocabulary and scientific terminology and their utilization for theatricalization. Khorasani style poets began to use various sciences such as astronomy, medicine, botany, zoology and mineralogy. In this article, the vocabulary, terminology, similes, metaphors, and themes made with some of the Crimean-like craters (Diamond, Piroozheh, Zar, Zomar, Oghigh, Lal, and Ruby) are reviewed and the scientific and literary issues raised about This Crimean ruin is analyzed in the vaults of Rudaki Samarghandi, Ferdowsi Tusi, Farrokhi Sistani, Eleanori, Manouchehri Damghani, Fakhroudin Asad Gorgani, Asadi Tusi and Naser Khosrow Ghobadi, and with the ancient scientific books of ancient mineralogy, including military jewelery, the oldest jewel The letter is in Persian in 592 AH. Ah After Al-Jamir Abourihān Exterior, Jame Al-ulum (Sattani), the oldest encyclopedia in which the science of al-Jawahr is scientifically independent, is written by Abu al-Jawahir and Al-Nefais al-Ta'ayeb, written by Abolqasem Abdullah Kashani, and by the name of the Ilkhani script and other works. Has been adapted.
Keywords: Themes, Vocabulary, Terminology, Crimean Pride, Khorasani style} -
وطنیات آثاری درباره ی وطن، دوست داشتن آن، مسایل و حوادث مربوط به آن و داشتن احساسات و عواطف مشترک اجتماعی، سیاسی، زبانی، مذهبی نسبت به آن است. وطنیات هم از لحاظ حجم اشعار و هم از لحاظ نوع رویکرد و مسایل مطرح شده در آن، در عصر مشروطه، نسبت به سایر ادوار شعر فارسی بی سابقه بوده است.از آن جا که قالب مسمط از سوی شاعران دوره ی مشروطه به عنوان موثرترین قالب برای انتقال مفاهیم به کار گرفته شده است، این مقاله که بر اساس روش توصیفی نگاشته شده ، ضمن بررسی پیشینه ی وطنیات در شعر فارسی، به بررسی آن در شاخص ترین مسمط های عصر مشروطه می پردازد. همچنین ضمن بیان اقسام وطنیات در مسمط های عصر مشروطه، رویکردهای اصلی شاعران این دوره به وطن را بیان می کند. تصویری که اغلب شعرای این دوره از وطن ارایه می دهند، وطنی اقلیمی و قومی است. توجه شاعران به وطن به صورت های: اسطوره گرایی، ایران گرایی، افتخار به عظمت تاریخی گذشته ی ایران، مطرح کردن ویرانی وطن و درخواست از مردم برای آباد کردن آن، پیش بینی برای رسیدن فردایی بهتر و نیز به صورت وطن اسلامی مطرح شده است.
کلید واژگان: شعر فارسی, شعر مشروطه, مسمط, موضوع, وطنیات}Patriotic poems are the works which are about home, love it, issues and events related to it and having the common social, political, linguistic and religious emotion toward it. Patriotic poems have been unprecedented in the constitutional era in comparison to other periods of Persian poetry both in terms of bulk of poems and approach and the issues raised in it. Since the multiple poem has been applied by the poets of the constitutional era as the most effective format for conveying concepts, this article which is written based on the descriptive method, studies the patriotic poems in the most prominent multiple poems of the constitutional era, while discussing the history of patriotic poems in the Persian poetry. This article in addition to speaking about the types of patriotic poems in the multiple poems of the constitutional era, shows the main approaches of the poems of this era toward patriotic poems. The picture that most poets of this period present about the country is the national and ethnic country. Attention of the poems to the country is raised as of: mythology, Iranian nationalism, being proud of the historical background of Iran, suggesting the destruction of the country and asking people to build it up, anticipation for a better future and in the shape of Islamic country.
Keywords: Persian poetry, constitutional poem, multiple poem, theme, patriotic poems} -
ابونواس اهوازی از شاعران عرب زبان شعوبی قرن دوم هجری در شمار شاعران برجسته این عهد به بیان مضامینی از قبیل خمریات، وصف معشوق، مدح و هجا پرداخته است. سادگی و صداقت از ویژگی های اشعار اوست. رودکی سمرقندی از شاعران قرن سوم و چهارم شعر فارسی نیز به مضامینی چون شادخواری، توصیف زیبارویان و ستایش ممدوح پرداخته است. در جستار حاضر پس از بررسی مختصری از زندگی و اوضاع اجتماعی عصر آن دو به واکاوی اندیشه های غنایی در اشعارشان پرداخته شده است.
کلید واژگان: شعر شعوبی, خمریه, وصف زیبارویان, مدح ممدوح, شعر هجوی}Abu Nuwas Ahwazi is an Arab well known poet – second century – whose poetry is about beloved, worship and wine. Simplicity and honesty are the characteristics of his poetry. Rudaki – the Persian poet of third and fourth centuries – also expresses wine, beloved and worship in his poetry. The present article studies their biography briefly and then surveys their thoughts and poetry.Keywords: Shuubiyya poetry, wine, description of beloved, worship} -
رضا قلی خان هدایت یکی از مفاخر ادبی معاصر است. فرهنگ انجمن آرای ناصری از جمله آثار و تالیفات اوست. این فرهنگ در سه بخش تالیف شده است: مقدمه، واژگان، و کنایات. این فرهنگ، در اصل، به تبع فرهنگ جهانگیری، برهان قاطع، و دیگر فرهنگ های پیش از خود نوشته شده است. متاسفانه، برخی واژه های دساتیری از این فرهنگ و برهان قاطع وارد زبان فارسی و اشعار استادان شعر، همچون شیبانی و ادیب الممالک فراهانی، شده است که باعث برهم زدگی واژگان زبان فارسی شده است. ولیکن، فرهنگ انجمن آرا دارای اشعار و شاهد مثال های بسیار ارزشمندی است. همچنین، نقدهای عالمانه مولف در جای جای این فرهنگ رنگ و بوی انتقادی و فضایی تازه به این فرهنگ داده است.
کلید واژگان: دساتیر, رضاقلی خان هدایت, زند و پازند, فرهنگ انجمن آرا, نقد}Reza Qoli Khan Hedayat is a contemporary literary figure. He has many works and writings، among which one can refer to his Anjoman Ara-yi Nasseri dictionary. The dictionary is made up of three parts; introduction، words section، and ironies section. The dictionary، in fact، follows Jahangiri dictionary and Burhan-e Qate'' and other dictionaries compiled prior to that of his. Unfortunately، some instruction words from this dictionary and Burhan-e Qate'' have entered the Persian Language and poems by masters of poetry including Sheibani and Adib ul-Mamalek Farahani، which has caused confusion in Persian language vocabulary. However، Anjoman Ara dictionary includes many valuable poems and examples as well as wise criticisms by the author in various parts of it، giving the dictionary a critical mood.Keywords: Reza Qoli Khan, Hedayat, Review, Anjoman Ara Dictionary, Instruction, Zand, Pazand} -
پیوند دیرینه ایران و شبه قاره هندوپاکستان به زمان های دور می رسد. اسناد و مدارکی از دوره هخامنشی در دست است و تصاویر غارهای اجانتا در جنوب هند حکایت از ارتباط ایران و هند در دوره ساسانی دارد.
با نفوذ و گسترش اسلام در ایران در دوران حکومت سلطان محمود غزنوی و لشکرکشی های او به هند، اسلام به همراه زبان فارسی و تصوف وارد آن سرزمین پهناور شد و به مرور ایام با تشکیل حکومت هایی از مسلمانان و بعضا ایرانی زبان فارسی در شبه قاره هند گسترش یافت، تا جایی که زبان فارسی در حدود چند قرن زبان دین و سیاست و فرهنگ و ادب و هنر گردید.
به دنبال عمیق شدن ریشه های زبان فارسی در سرزمین هند و فهم معارف اسلامی و متون ادبی و حیات اجتماعی دانستن زبان فارسی در سرزمین هند یک نیاز حیاتی شد تا جایی که بساط درس و یادگیری و تالیف کتاب های دستور زبان فارسی و تدوین فرهنگ های مختلف فارسی از مهم ترین کارها به شمار می آمد. از این رو نوشتن فرهنگ های لغت در سراسر شبه قاره به ویژه در حیدرآباد و بعضی ایالات دیگر رونق گرفت چون فراگیری زبان بیشتر معلول دو امر است: 1. دانستن لغات و 2. آگاهی از دستور زبان در این دو مسئله است که می بینیم هند در تالیف این دو موضوع حداکثر آثار را حداقل تا سال 1965 میلادی دارد. تالیف فرهنگ های اساسی و بعضا متفاوت در دکن گویای این مسئله مهم است.
کلید واژگان: زبان فارسی, فرهنگ و فرهنگ نویسی, گسترش زبان, جنوب هند (دکن)}The longtime relations between Iran and the Indian Subcontinent and Pakistan date back to the ancient times. Evidence from the Achaemenid era as well as images of Ajanta caves in south India unravel the relations between Iran and India during the Sassanid era. After Islam was spread in Iran during the government of Sultan Mahmood Ghaznavi، and after his army''s attack on India، Islam entered this large land along with Persian language and Sufism. With the passage of time، Muslim، and sometimes Iranian، governments were formed، as a result of which the Persian language was spread in the Indian Subcontinent، so extensively that it became the language of religion، politics، culture، literature، and art for centuries. After the roots of Persian were strengthened in India، and understanding Islamic teachings، literary texts and social life became important، knowing Persian turned into a vital necessity in India. Thus، teaching and learning Persian، as well as writing Persian grammar books and developing numerous Persian dictionaries became significant occupations. Then، writing dictionaries all over the Indian Subcontinent، particularly in Hyderabad and some other statesthrived. Learning a language is possible as a result of acquisition of the following two areas: 1. knowing vocabulary، and 2. knowing grammar. We can see that India wrote the maximum number of works on these two areas at least until 1965. Writing basicdiction aries and sometimes different one sin Deccan reveals this important point.Keywords: Persian language_dictionary_lexicography_the spread of a language_South India (Deccan)} -
Edition of texts has always been of a special significance and the focus of many scholars and editors. It is crystal clear that editing، like other sciences، requires a knowledge without which it is impossible to do a scientific work of edition. The present paper aims to review Akbar Behdarvand’s edition of the Divan of Bidel using a scientific method. The scientific principles of editing are neglected in this edition. The preface is filled with mistakes like wrong structures، ambiguous statements and contradictory sentences. The edited text is full of rhythmic errors، incoherent writing style، wrong spellings، and joint compound words. This book was published in 2007 by Negah Publication in two volumes.Keywords: Divan of Bidel, e Dehlavi, Akbar Behdarvand, Edition, Review}
-
محمد اقبال لاهوری بی گمان یکی از بزرگ ترین شاعران دو زبانه شبه قاره هند و پاکستان است که شعر و ادبیات فارسی تاثیر زیادی در تکامل شخصیت و پدید آمدن آثار وی داشته است. اقبال در نتیجه آشنایی با شعر فارسی و پرورش در مکتب شاعران بزرگی چون سنایی، مولوی، سعدی، حافظ و... توانسته است در قالب مثنوی و غزل و رباعی و... سروده هایی زیبا، عمیق و به اسلوب بیافریند که بازتاب اندیشه آنان و دریافت های ذهنی خود شاعر است. البته، اگرچه اقبال با بهره گیری از تعالیم اسلامی و عرفانی عمیقا متاثر از مولوی بوده است، اما در برخورد با سعدی و حافظ و بهره گیری از سبک و سیاق و آراء و اندیشه های آنان چنین نبوده است. به هر حال، او توانسته است با آفرینش آثار ارزشمندی چون اسرار خودی، رموز بیخودی، زبورعجم، گلشن راز جدید، پیام شرق، می باقی، جاویدنامه و... جایگاه ویژه ای در حوزه ادبیات تطبیقی داشته باشد.
نگارنده در مقاله حاضر برخی از این تاثیرات و بهره گیری های فکری و هنری اقبال از شاعران بزرگ فارسی تا حافظ شیرازی را عرضه کرده است.
کلید واژگان: اقبال لاهوری, شعر فارسی, ادبیات تطبیقی, مولوی, سعدی, حافظ}Undoubtedly، Allameh Iqbal Lahori is one of the greatest bilingual poets in the Indo-Pakestan subcontinent whose character and poetic skills were to a great extend influenced and developed by Persian literature. Being familiar and trained in the school of great poets such as Sanaie، Molavi، Sadi، Hafez and many others، he has been able to compose odes، lyrics، quatrain، and other forms simultaneously signifying the reflection of these great poets and his own mental perception. The poet is deeply influenced by Molavi''s Islamic concepts and mysticism yet this is not the case when dealing with Hafez and Sadi. His great literary works such as Inside Secrets (Asrar Khodi)، Secrets Whatsoever (Romoos Bikhodi)، Persian Zaboor (Zaboor Ajam)، New Raz Masnavi (Golshan Raz Jadid)، Orient Message (Payam Shargh)، The Rest (May Baghi)، Immortal Letter (Javid Nameh) and many others has bestowed him an important place in comparative literature. The researcher explores some of the mental and artistic influences on Lahori to the time of Hafez. -
در زمینه ادبیات تطبیقی اثار فراوانی وجود دارد که همیشه توجه فقادان ادبی و صاحب نظران حوزه ادبیات تطبیقی را به خود جلب کرده است. که از آن میان می توان به چهار اثر معروف حسن و دل و دستور عشاق از سیبک نیشابوری. سب رس اثر وجهی و پر بوده چندرودی از کر شن مشر اشاره کرد. بررسی این آثار حاکی از وجود شباهت های زیاد در میان آنها است. همچنین شواهد و قراین نشان می دهد که سه اثر اول (حن و دل. دستور عشاق و سب رس) تحت تاثیر کتاب پر بوده چند رودی «کرشن مشر» که به زبان سانسکریت بوده است، قرار گرفته اند.کلید واژگان: ادبیات تطبیقی, حسن و دل, سب رس, پربوده چندر رودی}There are a numerous works in the field of comparative literature which have always drawn the attention of literary reviewers and scholars of comparative literature. Among such literary works, four famous books: Hosn-o del and Dastour-e Oshshaq by Sibak Nishapouri, Sab ras by Vajhi, and Parboudh Chandroudi by Krishna Misra are remarkable.The examination of these works shows a great deal of similarities among them. Furthermore, the evidence and testimonies indicate that the first three works (Hosn-o del, Dastour-e Oshsuhaq, and Sab ras) were influenced by Krishna Misra's Parboudh Chandroudi which was compiled in Sanskrit. Attempts have been made in present article to make some brief comparisons between four traditions of same tale in Sanskrit, Urdu, and Persian literatures, and to, demonstrate how the latter works took influence of the authentic Sanskrit drama, namely Parboudh Chandroudi.Keywords: Comparative Literature, Hosn, o del, Sab ras, Dastour, e Oshshaq, Pardboudh Chandroudi}
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.