elahe sheikhi
-
هنر بافندگی در قلمرو سرزمین ایران بخشی از هویت فرهنگی مردمان آن بشمار می رود. دستبافته های سنتی سیستان و بلوچستان نیز به عنوان گوشه ای مهم از این هویت قلمداد می شود. علاوه بر طرح و رنگ بسیاری دیگر از ابعاد تولید قالیچه های این منطقه را می توان به عنوان شناسه های فرهنگی -اعتقادی آن ها تلقی کرد. ازآنجاکه بررسی ابعاد معنایی یک اثر هنری در ارتباط با خالق آن بهتر قابل تشخیص است؛ پژوهش حاضر سعی بر آن دارد تا با حضور در میدان تحقیق، زوایایی ناشناخته از فرهنگ بومی و اعتقادی تولیدکنندگان این آثار را شناسایی کرده و به این پرسش پاسخ دهد که قالیچه های بومی سیستان و بلوچستان چه نسبتی با مولفه های فرهنگی و ارزش های اعتقادی پدیدآورندگان آن ها داشته است؟ این پژوهش با رویکرد انسان شناسی هنر و با روش مردم نگاری در منطقه به انجام مشاهده مستقیم و مصاحبه با بومیان پرداخته و سپس از طریق کدگذاری داده ها در سه سطح کدگذاری باز، محوری و گزینشی به طبقه بندی آن ها مبادرت ورزیده است. نتایج حاصل از یافته ها نشان می دهد، مولفه های تشکیل دهنده قالیچه های منطقه سیستان و بلوچستان از مراحل ابتدایی آن تا به انتها دارای ابعاد وسیع معنایی است؛ به طوری که حتی جزیی ترین آن ها نیز ریشه ای عمیق در فرهنگ و اعتقادات بومیان منطقه دارد. آداب ورسوم خاص برای بافتن، اعتقاد به چشم زخم، خواندن شعرهای مخصوص به هنگام بافت، مراسم شستشو و...همگی ازجمله این مولفه ها است. در این استان فرش جدا از جنبه های کاربردی، کالایی مقدس شناخته می شود و باوجود برخی تمایزات فرهنگی بین سیستانی ها و بلوچ ها، شباهت تعدادی اعتقادات و رسوم در مورد فرش نشان از وحدت ریشه های ابتدایی بافت فرش در بین دو گروه اصلی ساکنان این منطقه دارد.
کلید واژگان: فرش سیستان و بلوچستان, انسان شناسی, مردم نگاری, فرهنگ, اعتقاداتThe art of weaving in the territory of Iran is a part of the cultural identity of it`s people. The traditional handicrafts of Sistan and Baluchestan are also considered as an important aspect of this identity. Apart from design and color, many other dimensions of carpet production in this region can be considered as their cultural-religious characteristics. Since the study of the semantic dimensions of an artwork in terms of its creator is much more recognizable, the present study aims to identify the unknown aspects of the indigenous culture and beliefs of the producers of these crafts by visiting the case study, and it also tries to answer this question that what is the correlation between indigenous rugs of Sistan and Baluchestan and their creators’ cultural traits and religious values. This research has conducted direct observation and interviews with the natives with the approach of art anthropology and the methodology of ethnography in the region, and then through data coding in three levels of open, axial, and selective coding has attempted to classify them. The results show that elements comprising the carpets in the Sistan and Baluchestan region, from their initial stages to the end, have wide semantic dimensions so that even the most trivial of them have deep roots in the culture and beliefs of its natives. Specific rituals for weaving, belief in sore eyes, composing special poems during weaving, washing ceremonies, etc. are a part of this elements. In this province, apart from its practical aspects, carpet is considered as a sacred commodity, and although there are obvious cultural differences among the people of Sistan and Baluchestan, the similarity of some beliefs regarding carpets shows the unity of the primitive roots of carpet weaving among the two main groups of inhabitants in this region.
Keywords: Sistan, Baluchestan Carpet, Anthropology, Ethnography, Culture, Beliefs
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.