ezzedine rezanejad
-
فصلنامه حکمت اسلامی، پیاپی 38 (پاییز 1402)، صص 169 -190اگرچه فروید طراح این نظریه که می گوید "خداوند ساخته و پرداخته ذهن بشر است" نیست (چراکه پیش از او نیز این دیدگاه مطرح بوده است)، اما او بانی تقریر روان کاوانه این مطلب است. او با تکیه بر یافته های روان کاوانه خود، الحاد روان شناختی را پایه گذاری نموده و خاطرنشان می کند که خداوند حاصل توهم کودکانه بشر است. انسان همواره به امنیت نیاز دارد. وقتی کودک است این نیاز از طریق پدر تامین می گردد، اما وقتی بزرگ می شود در یک فرایند روان شناختی از طریق جایگزین سازی پدر با خدا این کار انجام می گیرد. فروید تلاش می کند این مطلب را با پیاده سازی یافته های روان کاوانه خود در مورد جوامع ابتدایی و سپس ادیان توحیدی به اثبات برساند. فروید بدین منظور از زیرساخت هایی مانند جهان بینی علمی، داروینیزم و فیزیکالیزم نیز بهره برده است. در این نوشتار که به شیوه تحلیلی توصیفی نگاشته شده نشان داده ایم که هم مبانی دیدگاه فروید و هم اصل دیدگاه او با ضعف ها و چالش های مهمی روبه رو است. از چالش های مهمی که دیدگاه او با آن روبه روست این است که وی به رغم آنکه در بحث مبانی علم گراست و شیوه علمی را تنها شیوه صحیح رسیدن به حقیقت معرفی می کند، اما وقتی دیدگاه خود را مطرح می کند گویا از این شیوه غفلت می کند. دیدگاه او شرایط یک دیدگاه علمی را نیز ندارد؛ چراکه از شرایط دیدگاه علمی آزمون پذیری است که دیدگاه وی فاقد آن است. افزون بر این، بر فرض که دیدگاه او صحیح هم باشد، این دیدگاه مستلزم نفی خدا نیست.کلید واژگان: خدا, توهم کودکانه, فروید, الحادHikmat - e - Islami, Volume:10 Issue: 38, 2024, PP 169 -190Although Freud is not the originator of the theory that "God is a creation and projection of the human mind" (as this idea has been discussed before him), he is the founder of the psychoanalytic interpretation of this concept. Relying on his psychoanalytic findings, Freud establishes the foundation of psychological atheism, asserting that God is the product of human childish illusion. Humans always need security. This need is fulfilled through the father during childhood. But as individuals mature, this is done through a psychological process that substitutes the father figure with God. Freud attempts to support this notion by applying his psychoanalytic findings to primitive societies and subsequently to monotheistic religions. For this, he employs frameworks such as scientific worldview, Darwinism, and physicalism into his argument. In this paper, written with an analytical-descriptive approach, we demonstrate that Freud’s perspective as well as its foundation encounter significant weaknesses and challenges. One of the important challenges that this perspective face is that despite accepting scientism as a principle and considering the scientific method as the only valid means to reach the truth, Freud appears to neglect this method when expressing his own views. His perspective also lacks the conditions of a scientific viewpoint because scientific viewpoints require testability, a criterion that his perspective lacks. Furthermore, even if his perspective is assumed to be correct, it does not necessitate the denial of God.Keywords: God, Childish Illusion, Freud, atheism
-
فصلنامه حکمت اسلامی، پیاپی 37 (تابستان 1402)، صص 173 -195
وحی قرآنی به جهت آنکه اساس و زیر بنای معرفت دینی و تعالیم اسلامی میباشد، مبدا فاعلی آن از اهمیت والایی برخوردار است؛ زیرا اگر الهی بودن آن مورد شک و تردید قرار گیرد، معرفت بخشی آن زیر سوال خواهد رفت. برخی نواندیشان، الهی بودن وحی قرآنی را به چالش کشانده و قایل به بشری بودن وحی قرآنی شدهاند. برای باسابقه جلوه دادن دیدگاه خود فاعل بشری داشتن را به برخی از متکلمان سنتی نیزنسبت دادهاند. از این رو ضروری است که فاعلی وحی قرآنی از دیدگاه متکلمان سنتی و آراء جدید با تکیه به منابع دینی بررسی گردد.این نوشتار با روش تحلیلی، توصیفی و تطبیقی در صدد بررسی دیدگاههای متکلمان اسلامی که تفسیر سنتی از وحی دارند و آراء جدید با اتکا به منابع دینی است که آیا از متکلمان سنتی کسی قایل به بشری بودن وحی قرآنی هستند؟ بعد از بررسی دیدگاهها به این نتایج رسیده است که متکلمان سنتی بر الهی بودن وحی قرآنی اتفاق دارند. آیات و روایات نیز بر آن دلالت دارند و بشری بودن وحی قرآنی با منابع دینی سازگاری ندارد.
کلید واژگان: وحی قرآنی, فاعلیت الهی, متکلمان اسلامی, آراء جدیدHikmat - e - Islami, Volume:10 Issue: 37, 2023, PP 173 -195The Quranic revelation is the foundation and basis of religious knowledge and Islamic teachings. Thus, the efficient origin of this revelation holds paramount importance. If its divine nature comes under doubt, its enlightening role would be questioned. Some modern thinkers have challenged the divine nature of Quranic revelation and believe in its human origin. In order to show that their standpoint has a history, they have even attributed human agency to certain traditional theologians. Therefore, it is necessary to examine, based on religious sources, the efficient origin of Quranic revelation from the perspectives of both traditional theologians and modern thinkers.Using analytical, descriptive, and comparative approach, and based on religious sources, this paper aims to investigate the views of Muslim theologians, who hold a traditional interpretation of revelation, and the opinions of modern thinkers. It determines whether any of the traditional theologians asserts the humanness of Quranic revelation or not. After examining the standpoints, it has been concluded that traditional theologians unanimously affirm the divine nature of Quranic revelation. Moreover, verses and narrations also indicate the divine aspect, rendering the human origin incompatible with religious sources.
Keywords: Quranic revelation, divine agency, Muslim theologians, Modern thinkers
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.