farzaneh narimani
-
حیاط در ساختار فضایی معماری سنتی ایرانی از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و علاوه بر کاربردهای اقلیمی و جغرافیایی، از منظر طراحی معماری و عملکردی نیز حائز اهمیت بوده است به این ترتیب که با قرارگیری آن در مرکز بنا و چینش سایر فضاها پیرامون آن، علاوه بر تامین نور و منظر مناسب برای فضاهای اطراف خود، کیفیات دسترسی به آنها و همچنین نوع و میزان استفاده از آنها توسط کاربران را نیز تحت الشعاع قرار می داده است. این عضو ضروری مدارس ایران در مدارس امروزی به دلیل کمبود زمین و باتوجه به تراکم ابنیه از ساختار کالبدی فضایی بسیاری از مدارس حذف و یا به لحاظ پیکره بندی مکان آن تغییر کرده است و نقش آن در تغییر کارکرد عملکردی بنا نادیده گرفته می شود. هدف، پژوهش حاضر را در راستای بررسی نقش حیاط بر کارایی عملکردی مدارس سوق داده است و عواملی چون نوع هندسه حیاط و موقعیت قرارگیری آن در پیکره بندی بنا، مورد سنجش قرار گرفته و پس از بررسی ادبیات پژوهش، شاخص های مرتبط با کارایی عملکردی فضا استخراج و معرفی می گردد و در مرحله بعد، به منظور تحلیل میزان کارایی عملکردی، از دو ابزار ترسیم گراف و همچنین نرم افزار Depthmap استفاده می شود. در مجموع، روش تحقیق کمی و کیفی خواهد بود و چهار مدرسه سنتی و معاصر به عنوان نمونه موردی انتخاب گردیده است. نتایج نشان می دهد که وجود حیاط با الگوی مرکزی و با هندسه مستطیل یا مربع، بیشترین مقدار کارایی عملکردی، انعطاف پذیری، یکپارچگی و نیز قابلیت دسترسی مناسب به فضاها را در مدارس ایجاد می کند.
کلید واژگان: مان فضایی, حیاط, کارایی عملکردی, مدرسه, نحو فضا.The courtyard has a special place in the spatial structure of traditional Iranian architecture and in addition to climatic and geographical applications, it has also been important from the point of view of architectural and functional design. The suitable landscape for the surrounding spaces has overshadowed the quality of their access as well as the type and extent of their use by users. This essential member of Iranian schools has been removed from the spatial physical structure of many schools due to the lack of land and due to the density of buildings, or its location has been changed, and its role in changing the functional function of the building is ignored. This has pushed the purpose of the current research to investigate the role of the courtyard on the functional efficiency of schools, on this basis, factors such as the type of geometry of the courtyard in the configuration of the building, and its location were considered as indicators in the current research, and therefore, in general, the research method It will be quantitative and qualitative and four schools with traditional, contemporary and modern designs were selected as case examples and the analyzes related to measuring functional efficiency were carried out on them using two methods of drawing graphs and using Depthmap software. Finally, the results of the research show The existence of a courtyard with a central pattern and with a rectangular or square geometry creates the greatest amount of functional efficiency, flexibility, integrity, and also the ability to access the spaces in schools.
Keywords: Functional Efficiency, School, Space Syntax, Spatial Arrangement, Yard -
نشریه مطالعات هنر اسلامی، پیاپی 51 (پاییز 1402)، صص 706 -728
هر محیط به طورکلی از منظر فیزیکی و متافیزیکی دارای سه جنبه عملکردی، فرمی و معنایی است. از آنجایی که بین انسان و محیط همواره کنش متقابل وجود دارد، پیکره بندی فضایی آن تاثیر مستقیمی بر ابعاد رفتاری کاربران دارد و به طور کلی منعکس کننده میزان رضایت افراد است. لذا چنین به نظر می رسد که مطلوبیت یک فضا تا حد زیادی تابع عملکردهای مختلفی است که در آن اتفاق می افتد که این موضوع در علم نحو فضا تحت عنوان کارایی عملکردی فضا شناخته می شود؛ به همین منظور، پژوهش حاضر با انتخاب چهار مدرسه تحولات کارایی عملکردی را همگام با تحولات ساختاری فضایی آن ها مورد بررسی قرار داده است سازگاری عملکردی فضا در قالب چهار شاخص؛ نظارت فضایی، سلسله مراتب انواع حوزه های نفوذ، کیفیت همسایگی فعالیت ها، بررسی مفهوم تمایز عملکردی فضاها مورد سنجش قرار گرفته و تاثیر هرکدام از شاخص های مذکور بر کارایی عملکردی مدارس موردنظر تحلیل شده است. نتایج نشان می دهد که در مدارس سنتی، به دلیل استقرار حیاط در مرکز بنا و چینش حجره ها اطراف آن، افزایش یکپارچگی و نظارت و ارتباط فضایی را ایجاد کرده و نیز امکان پیکره بندی فضایی در قالب یک نظام سلسله مراتبی را برای مدرسه فراهم آورده است این درحالیست که در مدارس نوین و معاصر یکپارچگی فضایی میان فضاهای مدرسه و دسترسی فیزیکی فضاها به حیاط کاملا محدود شده که این امر زمینه حذف عملکردی حیاط از نظام فضایی مدرسه و تبدیل آن به یک فضایی صرفا برای رسیدن به بنا را ایجاد کرده و راهرو بالاترین نقش را در ساماندهی دسترسی ها ایفا می کند و به عنصر اتصال دهنده فضاها تبدیل شده است.اهداف پژوهش:تحلیل کارایی عملکردی مدارس سنتی ایران براساس شاخص سازگاری فضا.بررسی شاخص سازگاری فضا در مدارس چهارباغ، دارالفنون، البرز و سلمان.سوالات پژوهش:تحولات ساختار فضایی در مدارس سنتی چه تاثیراتی بر کیفیت عملکرد فضاها داشته است؟تحولات ساختاری فضا چه نقشی در کارایی عملکردی فضاهای مدارس سنتی داشته است؟
کلید واژگان: کارایی عملکردی, سازگاری فضا, نحو فضا, مدارس ایران -
The courtyard has a special place in the spatial structure of traditional Iranian architecture and in addition to climatic applications, it has also been very important from a functional point of view. In this way, by placing it in the center of the building and the arrangement of other spaces around it. This essential member of Iranian schools has been removed from the spatial structure of many schools due to the lack of land and due to the density of buildings, or its location has been changed in terms of configuration, and its role in changing the functional performance of the building is ignored. This has pushed the purpose of the current research to investigate the role of the courtyard on the functional efficiency of schools. Accordingly, factors such as the type of geometry of the courtyard in the configuration of the building, its location were considered as the desired indicators in the present research. Therefore, in general, the research method will be quantitative and qualitative and Based on that, four schools with traditional, contemporary, and modern designs were selected as case examples, and analyzes related to measuring functional efficiency were performed on them using two methods of drawing graphs and using Depthmap software. Finally, the results the research showed that the presence of a courtyard with a central pattern and with a rectangular or square geometry creates the highest amount of functional efficiency in schools
Keywords: Yard, School, functional efficiency, spatial layout, space style -
هدف از مطالعه حاضر، بررسی نقش نظام رفتاری در اجتماع پذیری پارک های شهری در پارک آزادی شیراز است. شیوه پژوهش ترکیبی شامل روش های توصیفی، تحلیلی با بهره گیری از روان شناسی محیط، مطالعات کتابخانه ای، مشاهده و برداشت میدانی است. گردآوری اطلاعات از طریق پرسشنامه و استدلال منطقی صورت گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد که اجتماع پذیری و چندعملکردی بودن و گستردگی قابلیت ها می تواند نشان از غنی بودن فضا باشد؛ به گونه ای که فضا با وجود موانع و چالش های موجود، درمجموع کارکرد قابل قبولی را از خود نشان داده و درگذر زمان می تواند عملکردها و نقش های جدید و متناسب با تغییرات اجتماعی را بپذیرد. همچنین یافته ها نشان می دهد که فعالیت های اختیاری و اجتماعی بیش تر از فعالیت های اجباری سبب ارتقای اجتماع پذیری فضا می شوند و در نهایت به ترسیم مدل الگوی فعالیتی می پردازد که بیش ترین تاثیرگذاری را بر اجتماع پذیری دارد.
کلید واژگان: نظام رفتاری, اجتماع پذیری, پارک های شهری, شیرازThe purpose of the present study is to investigate the role of behavioral system in the sociability of urban parks in Azadi Park of Shiraz. The method is combined that includes descriptive and analytical methods using environmental psychology, library studies and field observations. The data has been collected through questionnaires and logical reasoning. The results show that the sociability and the multifunctionality and and the wide range of capabilities can indicate the richness of the space in such a way that despite the existing obstacles and challenges, the space has shown an acceptable function, and over time, it can develop new functions and roles, in accordance with social changes. Also, the findings show that voluntary and social activities increase the sociability of the space more than mandatory activities, and finally, it draws a model of the activity pattern; which has the greatest impact on sociability.
Keywords: Behavioral System, socialization, Urban Park, Shiraz
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.