hadi sabori
-
بندهای خاکی پدیده های پیش از تاریخی می توانند باشند. این سازه ها برای بهره برداری از منابع آب سطحی در موقعیت های خاصی در چشم اندازهای طبیعی طراحی می شده اند. در فلات ایران منابع آب سطحی عموما فصلی اند. فصل هایی که آب های سطحی بیشتر جاری می شوند شامل ماه های اواخر زمستان تا نیمه اول بهار است. این در حالی است که طبق تقویم کشاورزی اوج نیاز به آب برای بیشتر محصولات کشاورزی، ماه پایانی بهار و ماه نخست تابستان است. بر اساس این تقویم، بندهای خاکی به عنوان سازه های عموما چندماهه از مواد طبیعی مانند خاک و سنگ ساخته شده و به طور موقت مورداستفاده قرار می گیرند. مادامی که بندهای خاکی صرفا از مواد طبیعی، بی هیچ تغییری در آن ها ایجادشده باشند، به سبب طبیعی بودن همه مواد مورداستفاده، شناسایی آن ها نه تنها از پیش از تاریخ، بلکه از سده های متاخر ممکن نیست. اما در موردی ویژه که در این مقاله معرفی و تجزیه وتحلیل می شود، ساخت بندی خاکی با خشت های قالبی در محوطه ای پیش از تاریخی موجب شده که در زمان معاصر پس از حدود پنج هزاره بتوان بقایای به جامانده از بندی خشتی با کارکردی مشابه بندهای خاکی را شناسایی و معرفی نمود. این مقاله به معرفی، تجزیه وتحلیل موقعیت و کارکردهای احتمالی بندی خاکی - خشتی در محوطه پیش از تاریخی دامغانی در حاشیه جنوب شرقی شهر معاصر سبزوار در خراسان رضوی می پردازد. منظور از بند خاکی- خشتی، سازه ای خشتی است که روی پایه ای از خاک رسی قرارگرفته و دو انتهای سازه به پشته های خاک طبیعی منتهی می شود. به طورکلی کاربری چنین سازه ای، بهره برداری از منابع آب سطحی است. بهره برداری برای مصارف آب شرب استقرار پیش از تاریخی دامغانی، بهره برداری برای کشاورزی، بهره برداری توامان برای مصارف آب شرب و مطبوع سازی فضاهای استقرار و کشاورزی و دامداری، فرضیه های قابل بررسی و ارزیابی هستند. براساس نمونه های معاصر و نزدیک به معاصر فرضیه سوم محتمل تر است.
کلید واژگان: بند خاکی-خشتی, بهره برداری از منابع آب سطحی, پیش از تاریخ, محوطه دامغانی, شمال شرق ایرانEarth dams can be a prehistoric phenomenon. These structures are designed to exploit surface water resources in certain positions in natural landscapes. In the plateau of Iran, surface water sources are generally seasonal. Seasons, when surface water flows abundantly, are late winter to the first half of spring. Meanwhile, according to the agricultural calendar, the peak demand for water for most agricultural products is the last month of spring and the first month of summer. According to this calendar, earth dams are generally made of natural materials such as soil and stone and are used temporarily for several months. As long as the earthen dams are made of natural materials without any changes in them, due to the naturalness of all the materials used, it is not possible to identify them not only from prehistory but also from recent centuries. But in a special case that is introduced and analyzed in this article, the construction of earthen dams with molded mud bricks in a prehistoric settlement has caused that in contemporary times, after about five thousand years, it is possible to identify and introduce the remains of the mud bricks dam with a function exactly similar to the earthen dams. This article introduces the analysis of the location and possible functions of the earth-mud bricks dam in the Damghani prehistoric site on the southeastern edge of the contemporary city of Sabzevar in Razavi Khorasan province. The earth-mud bricks dam is a mud bricks structure that is placed on a clay soil foundation and the two ends of the structure lead to natural soil mounds. In general, for such a structure, exploitation of surface water sources is suggested, but the exact type of exploitation, as will be discussed, requires additional studies. Exploitation for drinking water purposes of the Damghani prehistoric settlement, exploitation for agriculture, and simultaneous exploitation for drinking water purposes, air conditioning of settlement spaces, agriculture and animal husbandry are hypotheses that can be investigated and evaluated. Based on today's and near-contemporary examples, the third hypothesis is more likely.
Keywords: Earth-mud bricks dam, Surface water utilization, Prehistory, Damghani Archaeological site, Northeastern Iran -
زمینه و هدفگیاهان منبع عظیمی از آنتی اکسیدان های طبیعی برای بهبود کنترل قند خون و جلوگیری از عوارض دراز مدت دیابت هستند. استفاده از گیاهان دارویی اثرات قابل ملاحظه ای را در کاهش گلوکز خون در بیماران دیابتی نشان داده است. این مطالعه با هدف بررسی اثر عصاره هیدرو الکلی ریشه گیاه جغجغه بر وزن، میزان گلوکز خون و بیان ژن پیروات کیناز در موش های صحرایی دیابتی انجام شد.روش هادر این تحقیق 45 سر موش صحرایی نر با میانگین وزنی250 گرم انتخاب و به طور تصادفی در سه گروه شاهد سالم (تعداد=15)، شاهد دیابتی (تعداد=15) و دیابتی تحت تیمار با عصاره ریشه گیاه جغجغه (تعداد=15) تقسیم شدند. دیابت نوع 1 با تزریق درون صفاقی استرپتوزوتوسین (mg/kg 60) به موش های صحرایی گروه شاهد دیابتی و دیابتی تحت تیمار با عصاره هیدروالکلی ریشه گیاه جغجغه القاء شد. بعد از القای دیابت، گروه دیابتی تحت تیمار روزانه (mg/kg 300) عصاره ریشه جغجغه را به صورت گاواژ به مدت 30 روز دریافت نمودند. موش های گروه شاهد سالم و شاهد دیابتی نیز در این مدت آب مقطر دریافت کردند. از موش های تحت مطالعه در روز قبل از تجویز عصاره و روزهای 15 و 30 بعد از تجویز عصاره خون گیری شد و میزان گلوکز خون و بیان ژن پیرووات کیناز اندازه گیری شد. هم چنین توزین موش ها در سه بازه زمانی ذکر شده انجام شد. داده ها به کمک نرم افزار SPSS تحلیل آماری شد.نتایجمیزان بیان ژن در گروه دیابتی تحت تیمار در روز 15 نسبت به شاهد دیابتی افزایش پیدا نمود، اما در پایان روز 30 نسبت به موش های گروه شاهد دیابتی کاهش داشت (0/05>p ). همچنین وزن موش ها در گروه دیابتی تحت تیمار با عصاره ریشه گیاه جغجغه نسبت به دو گروه شاهد سالم و شاهد دیابتی اختلاف معنی داری داشت (0/05>p ). به علاوه میزان گلوگز خون در گروه دیابتی تحت تیمار با عصاره در روز 30 نسبت به روز 15 کاهش معنی داری را نشان داد (0/05>p ).نتیجه گیرینتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که احتمالا تجویز عصاره هیدروالکلی ریشه گیاه جغجغه توانسته از طریق تغییر میزان بیان ژن پیرووات کیناز باعث کاهش گلوکز خون شود.کلید واژگان: گیاه جغجغه, پیرووات کیناز, دیابت نوع 1Background and AimPlants are useful natural sources of antioxidants for improving blood glucose control and preventing long-term complications of diabetes. The use of medicinal plants in the treatment of diabetes has shown significant impacts in reducing blood glucose in diabetic patients. The aim of the present study was to evaluate the effect of hydro alcoholic extract of Prosopis farcta root on blood glucose, body weight and gene expression of pyruvate kinase (PK) in diabetic rats.Methods45 male wistar rats (average 250 gr) were randomly divided into three groups equally: healthy controls and diabetic controls and diabetic treated with the hydro-alcoholic extract of Prosopis farcta root. Type 1 diabetes was induced by i.p injection of streptozotocin (60 mg / kg BW). Rats were weighted at day 0, 15 and at the end of the study. Diabetic rats treated daily with 300 (mg/kg) for 30 days. Healthy control and diabetic control groups received distilled water during this time. Blood glucose and PK gene expression were measured on the 0, 15 and 30th days after feeding hydroalcoholic root extract of P. farcta. The data were analyzed by one-way ANOVA followed by LSD, and Dunnet T3 post-hoc test (PResultsPK gene expression analysis showed its expression increased in treated rats compared to the control diabetes group on the 15th day of study but this declined on the 30th day (pConclusionAccording to achieved data of this study, it is suggested that a treatment of diabetic rats with hydro alcoholic root extract of Prosopis farcta could possibly reduce blood glucose by increasing the expression of PK.Keywords: Prosopis farcta_Pyruvate kinase_Type 1 Diabetes
-
محوطه های باستانی پس از طی فرآیند متروک و در نهایت نهشت شدن در مدت زمان طولانی تحت تاثیر فرآیندهای طبیعی و غیر طبیعی تغییر ریخت داده و با توپوگرافی جدیدی نمایان می شوند. طی این فرآیند، عوامل طبیعی با توجه به مشخصات و اقتضاهای زیست'' بومی و منطقه ای از یک طرف و عوامل غیر طبیعی نظیر فعالیت های متعدد انسانی از طرف دیگر، به شکل های مختلف در جهت تغییر ریخت محوطه و آثار آن ایفای نقش می کنند. در واقع، تجزیه و تحلیل این عوامل در بافت محوطه باستانی، فرآیندهایی را که سرگذشت استقرار را پس از شکل گیری لایه های فرهنگی شکل می دهند، آشکار می سازد. به بیان دیگر، با مطالعه فرآیندهای پس از نهشت شدن (Post depositional processes) در یک محوطه، در پی دستیابی به اطلاعات و الگوهایی هستیم که موجب شکل گیری ریخت و ناهمواری محوطه به شکل معاصر آن شده اند. در همین راستای موضوع، بررسی های اولیه در تپه فریزی نشان می دهد که این محوطه پس از فرآیند نهشت شدن و تشکیل لایه های باستانی، تحت تاثیر عوامل طبیعی با ویژگی های زیست'' بومی خاص منطقه، به شکل امروزی آن و با توپوگرافی خاص خود درآمده است. این محوطه در شمال غرب سبزوار و در حاشیه جنوب جاده سبزوار'' اسفراین واقع شده است. با توجه به بررسی های انجام شده عمده آثار فریزی مربوط به عصر مفرغ و عمدتا متعلق به فرهنگ بلخی'' مروی (BMAC1) است. با توجه به پراکنش آثار سطحی در این محوطه، می توان از آن به عنوان یکی از گسترده ترین استقرارهای فرهنگ یاد شده در شمال شرق ایران یاد کرد. هدف از مطالعه فرآیندهای پس از نهشت شدن در محوطه فریزی، استخراج الگوهای شکل گیری نهشت ها و لایه های فرهنگی پس از متروک شدن محوطه و بررسی عوامل مختلف اقلیمی، زیست'' بومی و انسانی در جهت این تغییر شکل ها و سرگذشت هاست.
کلید واژگان: فرآیندهای پس از نهشت شدن, دشت سبزوار, تپه فریزی, BMAC, فرآیندهای طبیعی, فرآیندهای فرهنگیThe analysis of natural and cultural factors in the contexts of an archeological site would reveal the processes constituting the event of settlement after the formation of cultural layers. In other words with the study of cultural processes, we seek the information and patterns which cause formation, shaping, and unevenness of the site to its present shape. In this regard, the initial studies in Tepe Ferizi indicated that its particular current shape and topography has been formed under the depositional processes of natural factors because of the specific ecological characteristics of the area. The study site is located in northwest of Sabzevar close to the Sabzevar–Esfarayen Road. According to the surveys conducted in this region most of the artifacts discovered from Ferizi site were assigned to be contemporanous with the Bronze Age horizon and most of its pottery materials were recognized to be related to the Bactria Margiana archaeological complex (BMAC). Based on the distribution of surfacial artifacts on the site it can be regarded as one of the largest settlements of Bronze Age north east of Iran.The main goal of the study of post-depositional processes in Ferizi site is to understand the formation of depositions and cultural layers after the abandonment of site and to assess the role of the different natural and cultural factors affecting the transformations of the site.Keywords: Post, Depositional Processes, Sabzevar Plain, Tepe Ferizi, BMAC, Natural processes, Cultural processes
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.