به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت
فهرست مطالب نویسنده:

hossein mohammadi dehbalaei

  • فهیمه شیبانی، علی اصغر نصرالله نژادقمی*، خلیل زینلی نژاد، محمدعلی دهقان، حسین محمدی دهبالایی
    سابقه و هدف

    شناسایی منابع ژن های مقاومت گیاهچه ای و گیاه کامل برای هرمی کردن ژن ها، آرایش ژنی و ایجاد ارقام گندم نان با مقاومت غیر اختصاصی و یا مقاومت پایدار، امری ضروری است. همولوژی کامل ژنوم D آژیلوپس تائوشی با ژنوم D گندم نان، وضعیت گیاهشناسی مشخص، سازگاری وسیع اکولوژیک، تنوع بالا و سهولت تلاقی با گندم نان، گونه ی Aegilops tauschii را به منبع بسیاری مهمی برای انتقال ژن و اصلاح گندم تبدیل کرده است. تا کنون چندین ژن مقاومت به زنگ قهوه ای (زنگ برگی) از گونه های مختلف آژیلوپس به ارقام پرمحصول گندم نان که مقاومتشان به زنگ قهوه ای شکسته شده بود، منتقل گردید.

    مواد و روش ها

    در این پژوهش تعداد 25 ژنوتیپ آژیلوپس تائوشی جمع آوری شده از زیستگاه های طبیعی آن از خاورمیانه و آسیای مرکزی (تهیه شده از کلکسیون بذر غلات و حبوبات دانشگاه ایلام) استفاده شد. این پژوهش در ایستگاه تحقیقات کشاورزی عراقی محله شهر گرگان در سال زراعی 1400- 1399 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و در دو محیط تنش و بدون تنش بیماری زنگ قهوه ای انجام گرفت. برای ایجاد و ظهور بیماری زنگ قهوه ای علاوه بر کاشت رقم حساس بولانی در اطراف و بین ردیف های کشت، جهت آلودگی مصنوعی ژنوتیپ های مورد بررسی در محیط تحت تنش بیماری با اسپور نژادهای بومی گرگان در دو مرحله و در هنگام غروب آفتاب با نسبت یک به پنج اسپور و پودر تالک به وسیله ی دستگاه گرد پاش (هر 15 روز یکبار) انجام گرفت.

    یافته ها

    نتایج نشان داد که بین ژنوتیپ ‏های آژیلوپس تائوشی از نظر میزان مقاومت به بیماری زنگ قهوه ‏ای و صفات اجزای عملکرد اندازه گیری شده، اختلاف معنی داری وجود دارد. تجزیه ‏های آماری، همبستگی معنی داری را بین صفات شدت آلودگی، تیپ آلودگی، سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری و صفات مختلف اجزای عملکرد نشان داد. نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای به روش Wardبر اساس فاصله اقلیدسی و الگوریتم متوسط برای صفت مقاومت و صفات اجزای عملکرد، ژنوتیپ های مورد استفاده در این پژوهش را در چهار گروه مختلف شامل مقاوم، نیمه مقاوم، حساس و نیمه حساس تقسیم بندی کرد. همچنین بر اساس نتایج تجزیه مرکب برای صفات اجزای عملکرد شامل صفات وزن دانه، طول سنبله، تعداد دانه در سنبله و تعداد پنجه در دو محیط اختلاف معنی داری مشاهده گردید.

    نتیجه گیری کلی:

     گیاه آژیلوپس تائوشی با داشتن ژن های مختلف مقاومت به بیماری ها به عنوان یک والد با ارزش جهت انتقال ژن های مقاوم به ارقام پرمحصول با پتانسیل بالا محسوب می شود. نتایج این پژوهش نشان داد ازگروه های مقاوم و نیمه مقاوم میتوان والدین مناسبی جهت تلاقی با گندم نان به منظور انتقال ژن مقاومت به زنگ برگ انتخاب نمود.

    کلید واژگان: آژیلوپس تائوشی, زنگ قهوه ای, گندم, مقاومت به تنش زنده
    Fahima Shibani, Aliasghar Nasrollahnezhadghomi *, Khalil Zainli-Nejad, Mohammadali Dehghan, Hossein Mohammadi Dehbalaei
    Background and purpose

    It is essential to identify the sources of seedling and adult plant resistance genes for gene pyramiding, genetic arrangement and creation of wheat cultivars with non-specific resistance or durable resistance. The complete homology of the D genome of Aegilops tauschii with the D genome of wheat, the clear botanical state, wide ecological compatibility, the presence of very high diversity in these traits and the ease of crossing with wheat have made Aegilops tauschii a very important source for gene transfer and wheat breeding. Until now, several genes of resistance to brown rust (leaf rust) were transferred from different species of Aegilops to high-yielding bread wheat cultivars whose resistance to brown rust was broken.

    Materials and methods

    In this research, 25 genotypes of Aegilops tauschii collected from its natural habitats from the Middle East, Central Asia (obtained from the Grain and Legume Seeds Collection of Ilam University) were used. This research was carried out in the Iraqi Agricultural Research Station in Gorgan, Iran in the cropping season of 2019-2019 in the form of a complete block design in three replications and under two disease stress and control conditions. In order to development and appearance of brown rust disease, the sensitive Bolani variety was cultivated around and between the crop rows. In addition, spore of the native races from Gorgan was sprayed over the studied genotypes under the stress condition. Inoculation with a ratio of one to five spores and Talc powder was applied at the two stages at sunset by dusting device.

    Findings

    The results showed that there was a significant difference among different genotypes of Aegilops tauschii in terms of susceptibility and resistance to brown rust disease and the measured resistance components. Statistical analyzes showed a significant correlation between the characteristics of infection intensity, infection type, the area under the curve of disease progression, and various characteristics of performance components. The results of cluster analysis by Ward's method based on Euclidean distance and average algorithm for the resistance traits and the performance component traits were placed the genotypes into four different groups including resistant, semi-resistant, semi-sensitive, and sensitive. Also, based on the results of combined analysis, a significant difference was observed for the yield components including kernel weight, number of kernel per plant, length of spike, number of kernel per spike and number of tillers under two conditions.General

    conclusion

    Aegilops tauschii, having different genes for resistance to various diseases, is considered as a valuable parent and a rich gene source for transferring resistant genes to high-yielding cultivars. The results of this research showed that from the resistant and semi-resistant groups, suitable parents can be selected for crossbreeding with bread wheat in order to transfer the resistance gene to leaf rust.

    Keywords: Aegilops Tauschii, Brown Rust, Resistance To Biotic Stress, Wheat
  • حسین محمدی دهبالایی، علی اصغر نصرالله نژاد*، علی اشرف مهرابی، خلیل زینلی نژاد، حسن سلطانلو، سید طه دادرضایی

    شناسایی منابع ژن های مقاومت گیاهچه ای و گیاه کامل برای ایجاد ارقام گندم دارای مقاومت پایدار، امری ضروری است. در این پژوهش تعداد 100 ژنوتیپ آژیلوپس تایوشی جمع آوری شده از زیستگاه های طبیعی، در ایستگاه تحقیقاتی عراقی محله گرگان در خط های یک متری کشت شده و با پاتوتیپ شایع زنگ قهوه ای گرگان تیمار شدند. این آزمایش با طرح بلوک های کامل در سه تکرار اجرا شد. واکنش گیاهچه ای نیز در گلخانه موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج با شش پاتوتیپ ایران با طرح کاملا تصادفی در دو تکرار بررسی شد. برای ارزیابی مقاومت از تیپ آلودگی، سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری، شدت نهایی آلودگی و ضریب آلودگی در مزرعه و تیپ آلودگی در گلخانه استفاده شد. نتایج نشان داد که در شرایط گلخانه فراوانی ژنوتیپ های مقاوم، نیمه مقاوم، نیمه حساس و حساس به ترتیب 7، 13، 13 و 67 درصد بود. در مزرعه نیز فراوانی این ژنوتیپ ها به ترتیب 14، 49، 7 و 30 درصد مشاهده شد. ضریب همبستگی بین شدت نهایی آلودگی، با ضریب آلودگی و سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری (AUDPC)، به ترتیب 97/0 و 95/0 بود. 57 ژنوتیپ با توجه به شدت نهایی آلودگی 40-5/3، ضریب آلودگی 30-4/1 و rAUDPC، 1-32 درصد با واکنش نیمه حساس و نیمه مقاوم شناسایی شدند. در مرحله گیاهچه ای، 46 ژنوتیپ حساس به بیماری بودند که در مرحله گیاه بالغ مقاومت نشان دادند. برخی از ژنوتیپ ها از افغانستان، آذربایجان، چین و ازبکستان به تمام جدایه ها مقاوم بودند که می توان از آن ها به عنوان منابع ژنتیکی مناسب برای مقاومت به بیماری زنگ برگ در به نژادی گندم های زراعی بهره گرفت.

    کلید واژگان: آژیلوپس تائوشی, زنگ قهوه ای گندم, سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری, مقاومت گیاهچه ای, مقاومت گیاه کامل
    Hossein Mohammadi Dehbalaei, AliAsghar Nasrollahnezhad Ghomi *, AliAshraf Mehrabi, Khalil Zeinalinezhad, Hassan Soltanloo, Seyed Taha Dadrezaei

    Identification of resistance gene sources in seedling and adult plant stages is important to developing durable wheat cultivars. In this study, 100 genotypes of Aegilops tauschii, collected from natural habitats were evaluated in the experimental field of the Iraqi-mahaleh, Gorgan. Seeds were planted on one meter length lines and inoculated with Golestan leaf rust pathotypes in a randomized complete block design with three replications. The reaction of genotypes was also evaluated in greenhouse, by six Iranian pathotypes based on a completely randomized design with two replications in seed and plant improvement institute (SPII). To evaluate resistance in filed, we used infection type, AUDPC, final disease severity and coefficient of infection indices. The results showed that in greenhouse, the frequency of resistant, moderately resistant, moderately susceptible and susceptible genotypes were 7, 13, 13 and 67 percent, respectively. In field, the regarding frequencies were 14, 49, 7 and 30 percent. The correlation coefficient between final severity of infection, with the values of coefficient of infection and area under the disease progress curve, were 0.97 and 0.95, respectively. Accordingly, 57 genotypes with the desired characteristics, namely final infection intensity of 3.5-40, infection coefficient of 1.4-30 and rAUDPC, 1-32% were identified with MS and MR responses for resistance. Forty-six genotypes were susceptible in seedling stage and resistant in adult plant stage. Some genotypes originated from Afghanistan, Azerbaijan, China and Uzbekistan were resistant to all isolates which could be considered as appropriate sources of resistance to leaf rust disease for breeding of cultivated wheat species.

    Keywords: Adult plant resistance, Aegilops tauschii, rea Under Disease Progress Curve (AUDPC), seedling resistance, Wheat Leaf Rust
بدانید!
  • در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
  • همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال