به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت
فهرست مطالب نویسنده:

m.b. rezaee

  • فاطمه نژاد حبیب وش*، محمدباقر رضایی

    کمیت و کیفیت اسانس گیاهان دارویی به طور بارزی تحت تاثیر فاکتورهای زیستی و اکولوژیک قرار می گیرند. هدف از تحقیق حاضر، بررسی تغییرات بازده اسانس و ترکیبات فیتوشیمیایی گونه بابونه آناتولی Holub Anthemis wiedemanniana (Fisch. & C.A. Mey.) در رویشگاه های مختلف آن در استان آذربایجان غربی در مراحل مختلف رشد بود. بدین منظور رویشگاه های اصلی این گیاه در استان آذربایجان غربی (میاندوآب، راژان، اشنویه، قوشچی و انهر) و در طول سه مرحله رشد، شامل مرحله رشد رویشی، گلدهی و میوه دهی، در سال  1397 شناسایی گردید. سپس سرشاخه های هوایی این گیاه در هر رویشگاه برداشت گردید. اسانس گیری با استفاده از دستگاه کلونجر و تجزیه مواد موثره اسانس با استفاده از دستگاه های GC و GC/MS انجام شد. داده ها در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار تجزیه آماری شدند. نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد، بیشترین بازده اسانس سرشاخه های گیاهان در سه مرحله رشد رویشی، گلدهی و میوه دهی از رویشگاه قیز قلعه میاندوآب با اقلیم نیمه خشک به دست آمد که به ترتیب، 70/0، 88/0 و 75/0 درصد بود. این تفاوت بین میانگین ها در سطح احتمال 5 درصد، معنی دار بود. گروه بندی جمعیت ها توسط تجزیه خوشه ای نشان داد که تنوع ژنتیکی و منشا جغرافیایی می تواند دلیل گروه بندی جمعیت جنوب استان (قیز قلعه میاندوآب) در گروهی جدا از جمعیت های شمال استان (اشنویه، انهر، قوشچی و راژان) باشد. بنابر نتایج به دست آمده از این تحقیق، جهت حصول مقدار بیشتر ماده موثره اسانس، رویشگاه میاندواب، رویشگاه برتر بود و جهت دستیابی به ترکیبات اسانس با خواص دارویی با ارزش، از قبیل کاریوفیلن اکسید، ادسمول و ایزوآرومادندرن نمونه برداری از رویشگاه های اشنویه، قوشچی و انهر در مرحله رشد رویشی; مقدار بالای فارنزن، رویشگاه میاندوب در مرحله رشد رویشی و مقدار بالای ترکیبات تی- کادینول و بتا سزکویی فلاندرن، رویشگاه های راژان و میاندواب در مرحله میوه دهی توصیه می شوند.

    کلید واژگان: آلفا- فارنزن, ایزوآرومادندرون, جرماکرن دی, سرشاخه هوایی
    F. Nejadhabibvash *, M.B Rezaee

    Quality and quantity of medicinal plants essential oils is significantly influenced under biological and ecological factors. The aim of the present study was to investigate the changes in the active ingredient of Anthemis wiedemanniana Holub (Fisch. & C.A. Mey.) In its different habitats in West Azerbaijan province at different growth stages. For this purpose, the main habitats of this plant in West Azerbaijan province (Qiz Ghaleh of Miandoab, Rajan, Oshnavieh, Qushchi and Anhar) and during three growth stages, including vegetative growth, flowering and fruiting, were identified in 2019. Then the aerial branches of this plant were harvested in each habitat. Essential oil extraction was performed using Clevenger apparatus and essential oils were analyzed using GC and GC/MS apparatus. Data were statistically analyzed in a completely randomized design with four replications. The highest amount of essential oil of apical shoots was obtained at the three stages of vegetative, flowering and fruit stage from Qiz Ghaleh of Miandoab, which was 0.70, 0.88 and 0.75%, respectively. Cluster analysis divided the studied habitats into two groups. Grouping of populations by cluster analysis showed that genetic diversity and geographical origin can be the reason for grouping the population of the south of the province (Qiz Galeh of Miandoab) in a separate group from the population of the north of the province (Oshnavieh , Anhar, Qushchi and Rajan). According to the results of this study, in order to obtain more active ingredient of essential oil, Miandoab habitat was the superior habitat and in order to obtain essential oil compounds with valuable medicinal properties, such as caryophyllene oxide, eudsemol and isoaromodendron, sampling of Oshnavieh, Qushchi and Anhar habitats in the vegetative growth stage; High levels of farnesene, Miandoob habitat in vegetative growth stage and high amount of T-cadinol and beta- Sesqui Phellandrene compounds, Rajan and Miandoab habitats in fruiting stage are recommended.

    Keywords: alpha- Farnesene, aerial parts, Germacrene-D, iso-Aromadendrene
  • کامکار جایمند*، محمدباقر رضایی، معصومه مازندرانی

    گونه بومادران با نام علمی Achillea wilhelmsii C.Koch. در اوایل تیر ماه سال 1382 از 15 کیلومتری سمیرم به شهرضا در ارتفاع 2450 متر جمع آوری گردید. نمونه با روش تقطیر با آب اسانس گیری شد. بازده اسانس در گل 25/0 درصد و و در برگ 35/0 درصد بدست آمدند. سپس نمونه‌ها توسط دستگاه های کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد تجزیه قرار گرفتند. ترکیبهای عمده در گل p - cymene (3/33 درصد)، terpinolene (2/11 درصد) و a-thujene (9/10 درصد) و در برگ p-cymene (5/31 درصد)، terpinolene (3/12 درصد) و a - thujene (1/7 درصد) بدست آمد. با توجه به اهمیت این گیاه در صنایع دارویی و تنوع گونه ای در آن، انتخاب بهترین شرایط با بازده بالای اسانس و ترکیبهای مهم از ضروریات است، که در این تحقیق لحاظ گردیده است.

    کلید واژگان: بومادران, تقطیر با آب, ترکیبهای شیمیایی اسانس, پارا سیمن, ترپینولن
    k Jaimand *, mb Rezaee, m Mazandrani

    The compostion of the oils from flower and leaf of Achillea wilhelmsii C. Koch were collected during the flowering priod from 15 km away from Esfhan on alt. 1650 m. in July 2003. The essential oils were obtained by different methods of distillation (steam distillation and hydrodistillation), the percentage of oils for flower were 0/17% and 0.25% respectively, and calculated on the dry weight, and analysis by GC and GC/MS. The major constituents determined by hydrodistillation method in flower were p–cymene (33.3%), terpinolene (11.2%) and a-thujene (10.9%) and by steam distillation method in flower were p – cymene (22.1%), germacrene B (11%) and terpinolene (9.8%), respectively.

    Keywords: Achillea wilhelmsii C. Koch, steam distillation, hydrodistillation, p -cymene
  • محمدباقر رضایی*، کامکار جایمند، معصومه مازندرانی

    این تحقیق با هدف بررسی کمی و کیفی اسانس گونه Anthemis kotschyana Boiss. Var. discoides (Bornm.) Grierson انجام گرفت. پس از جمع آوری گونه مذکور از استان آذربایجان غربی در سال 1383، نسبت به تهیه اسانس به روش تقطیر با آب اقدام گردید. بازده اسانس 08/0 درصد محاسبه گردید. نمونه اسانس توسط دستگاه های کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد تجزیه قرار گرفت.مهمترین ترکیبها شامل b-acorenol (9/11 درصد)، artemisia alcohol (4/9 درصد)، ethyl hexanoate (8/8 درصد) و n-nonadecane (6/5 درصد) بدست آمد.

    کلید واژگان: بابونه آناتولی, ترکیب شیمیایی, اسانس, -acorenol, artemisia alcohol, ethyl hexanoate
    Mb Rezaee*, K Jaimand, M Mazandarani

    The volatile constituents of Anthemis kotschyanaBoiss. Var. discoides (Bornm.) Grierson were isolated by hydrodistillation and analyzed by GC and GC/MS. In this study samples were collected from west Azarbaigan province between Orumieh and Shahpur on lat May 2003. According to literature, this species was not the subject of research up to now and therefore its chemical composition is not well known. The major constituents of Anthemis kotschyanaBoiss. Var. discoides (Bornm.) Grierson from flower head were b-acorenol (11.9%), artemisia alcohol (9.4%), ethyl hexanoate (8.8%) and n-nonadecane (5.6%).

    Keywords: Anthemis kotschyanaBoiss. Var. discoides (Bornm.) Grierson, artemisia alcohol, Asteraceae, -acorenol, essential oil compostion, ethyl hexanoate
  • کامکار جایمند*، محمدباقر رضایی، فاطمه عسگری

    گونه های نعناع از جمله گیاهان بسیار مهم می باشد که در صنایع دارویی، بهداشتی و غذایی مصرف وسیعی دارد. نمونه نعناع فلفلی در تیرماه 1380 از مجتمع تحقیقاتی البرز (مزرعه تحقیقاتی گیاهان دارویی) جمع آوری و از برگ خشک با مقایسه دو دستگاه تقطیر با بخار(طراحی جدید) اسانسگیری بعمل آمد. بازده اسانس نمونه های جمع آوری شده، (طرح 1 و 2 جایمند - رضایی) به ترتیب 0.16 و 0.22 درصد بدست آمد. بعد ترکیبهای اسانس توسط دستگاه های کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد شناسایی قرار گرفتند. ترکیبهای عمده در طرح -1، عبارتند از: ایزومنتول (41.5 درصد)، ایزومنتون (17.5 درصد)، بتا - اوسیمن (7.8 درصد) و کارواکرول (7.8 درصد) و ترکیبهای عمده در طرح -2، عبارتند از: ایزومنتون (28.6 درصد)، کارواکرول (13.8 درصد)، بتا - اوسیمن (8.4.درصد) و پولگون (7.4 درصد). همان طورکه شرایط منطقه، شامل نوع خاک، آب و هوا می توانند در نتایج یک گونه تاثیر داشته باشند، طراحی های مناسب دستگاه نیز بر میزان ترکیبها در اسانس تاثیر به سزایی خواهد داشت.

    کلید واژگان: نعناع فلفلی, ترکیبهای شیمیایی, روش استخراج, تقطیر با بخار
    K. Jaimand *, M.B. Rezaee, F. Askari

    The genus of mentha is one of the most important of medicinal plant which is used in pharmaceutical and food industries . In this research our aim is  study on methods of extraction and its effects on content and constituents of essential oils from Mentha x piperita L.  Samples were collected from Alborz research center (Medicinal plant research farm , in Karadj city), and then only leaves seperated and dried on laboratory condition , and essential oils extracted by different apparatus of steam distillation method (apparatus planed by Jaimand – Rezaee, plan –1 and plan –2 ) essential oils content were 0.16% and 0.22% yield respectively. The essential oils samples analyzed by GC and GC/MS . the major constituents in plan-1 were : isomenthol 41.5% , isomenthone 17.5% , (E)-b-ocimene 7.8% and carvacrol 7.8%, and in plan –2  were isomenthone 28.6% , carvacrol 13.8% , (E) - b -ocimene 8.4% and pulegone 7.4% . Now you can observed type of apparatus for extraction, can be one of the factors on quantitative isolation in essential oils.

    Keywords: Mentha x piperita, chemical composition, different methods of distilation, isomenthol, isomenthone
  • معصومه مازندرانی، محمدباقر رضایی
    سرشاخه های گلدار آویشن کرمانی Thymus carmanicus JALAS. Spec. nov از ارتفاع 2250 متر کوهستان چهارباغ (استان گلستان)، در اواسط تیرماه 1380 جمع آوری گردید و به روش تقطیر با بخار آب اسانس گیری و بازده اسانس 0.82 بدست آمد. روغن اسانس توسط دستگاه کروماتوگراف گازی (GC) و دستگاه کروماتوگراف گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد تجزیه و شناسایی قرار گرفت. از میان ترکیبهای شناسایی شده، پولگون (25.37 درصد)، 1و 8- سینیول (9.47 درصد)، کارواکرول (8.94 درصد)، ترانس- پارا- منت، 2- ان- 1- ال (8.49 درصد)، وربنون (8.04 درصد)، بورنیول (6.37 درصد)، پارا- سیمن (6.13 درصد)، منتول (5.76 درصد)، پیپریتون (5.43) و تیمول (3 درصد) بیشترین مقدار از حجم اسانس را به خود اختصاص داده اند.
    کلید واژگان: آویشن کرمانی, ترکیبهای شیمیایی اسانس روغنی, پولگون, 1 و8- سینئول و کارواکرول
    M. Mazandarany, M.B. Rezaee
    Fresh aerial parts of Thymus carmanicus JALAS scov. Nov are collected from charbagh montaines 2250 m from Gorgan state on mide of July 2001, essential oil extracted by steam distillation method. To produce oil on yields of 0.82% w/w. Essential oil were analyzed by GC and GC/MS. The major constituent of the oil were, pulegone (25.37), 1.8- cineole (9.47), carvacrol (8.94), trans- p- menth- 2- en- l- oL (8.49), verbenone (8.04%), borneole (6.37%), p- cymene (6.13%), menthol (5.76%), piperitone (5.43%) and thymol (3%), being predominant.
    Keywords: Thymus carmanicus Jalas. Essential oils composition, pulegone, 8- cineole, Carvacrol
  • کامکار جایمند*، محمدباقر رضایی
    سرو مردابی Taxodium distichum (L.) در مناطق شمالی کشور رویش دارد. بذر این گیاه دارای اسانس فراوان و ترکیب عمده آن، آلفا - پینن می باشد. این ترکیب دارای فعالیتهای ضد التهابی و ضد انقباضی بوده و در صنایع عطرسازی کاربرد دارد. در این تحقیق میوه گیاه از باغ گیاه شناسی ملی ایران در مرداد 1379 جمع آوری و به روش تقطیر با آب (طرح جایمند - رضایی) اسانسگیری شد. در این طرح امکان برداشت نمونه اسانس در زمانهای مختلف تقطیر وجود دارد. نمونه های اسانس (جدا شده در سه زمان) توسط دو دستگاه کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد تجزیه قرار گرفت و ترکیبهای آنها شناسایی شد. عمده ترین آنها، در برداشت اول آلفا - پینن (61.8 درصد)، برداشت دوم (57.1 درصد) و برداشت سوم (14.8 درصد) می باشد که به ترتیب هرچه زمان اسانسگیری افزایش می یابد میزان ترکیب کاهش نشان می دهد. از آنجا که جداسازی هر ترکیب به تنهایی در اسانسها کار ساده ای نیست از این رو، یکی از مزیتهای این روش به نسبت روش های دیگر اسانسگیری، برداشت بیشترین میزان یک ترکیب در اسانس در هر مرحله و زمان ممکن است که در این طرح لحاظ گردیده است.
    کلید واژگان: سرو مردابی(.Taxodium distichum (L, ترکیبهای شیمیایی, استخراج اسانس, تقطیر با آب, آلفا- پینن
    K. Jaimand *, M.B. Rezaee
    The chemical constituents of the oil from Taxodium distichum (L.) were collected in mide of summer , essential oils were extracted from fruit by hydrodistillation method ( clevenger – type apparatus ) which apparatus planed to take oil in runing time without stoping of process. In this extraction we collected three fraction and then oils analyzed by GC  and GC/MS . The major constituents in fraction – 1 were  a - pinene (61.8%)  which decrease in fraction – 2 (57.1%) and in fraction – 3 (14.8%) , and another compound 1- terpineol  in fraction – 1  were (31.5%) and in fraction – 2 increased (32.5%) but in fraction – 3 again decreased (24%) and for  b - caryophyllene in fraction – 1 with (1.2%)  in fraction – 2 are increased (7.2%) and in fraction – 3   again increased  (24.6%) .
    Keywords: Taxodium distichum (L.), essential oil composition,  - pinene, 1- terpineol,  - caryophyllene
  • محمدباقر رضایی، کامکار جایمند، محمود معلمی

    اهمیت گونه های دارویی و خاصیت آرام کنندگی بعضی از آنها بر هیچکس پوشیده نیست، با توجه به گونه های سنبل الطیب که به صورت خودرو و دست کاشت در مناطق مختلف کشور مشاهده می شود، اقدام به جمع آوری ریشه گونه سنبل الطیب کوهستانی با نام علمی Valerina sisymbriifolia Vahl از سه استان مختلف کشور (اصفهان، آذربایجان و همدان) نمودیم. پس از استخراج اسانس ریشه گیاه که به روش تقطیر با آب، ترکیبهای آن توسط دستگاه های کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد شناسایی قرار گرفت. طبق بررسی نتایج مشاهده شد که میان ترکیبهای عمده موجود در اسانس مناطق مختلف کشور، اختلاف وجود دارد. ترکیب a- pinene با 16.6 درصد از استان آذربایجان، بیشترین درصد را نسبت به دیگر استانها نشان داده است. ترکیبهای عمده در ریشه گونه سنبل الطیب همدان: a-pinene (14 درصد)، borneol (11.5 درصد) و bornyl acetate (6.4 درصد)، در گونه آذربایجان، a-pinene (16.6 درصد)، borneol (9.7 درصد)، b - himachalene (7.3 درصد) و spathulenol (5 درصد) و در گونه اصفهان، borneol (13.53 درصد)، g - muurolene (5.19 درصد) و humulene epoxide II (3.45 درصد) می باشد که مورد شناسایی قرار گرفته است. بنابراین، کشت و توسعه این گونه با انجام تحقیقات بیشتر در زمینه های مختلف زراعی و اصلاحی پیشنهاد می شود.

    کلید واژگان: سنبل الطیب, اسانس, آلفا-پینن, بورنئول, بورنییل استات, کروماتوگرافی
    M.B. Rezaee, K. Jaimand, M. Moalemy

    The volatile constituents from roots rhizoms of valeriana sisymbriifolia Vahl were collected from three different localities in Iran and the essential oils obtained by hydrodistillation method, the three samples yielded were Hamedan sample (0.08%), Este Azarbaijan sample (0.31%) and Esfehan sample (0.26%) (V/W) essential oil on a dry weight basis, and analyzed  by GC and GC/MS. The main components on Hamedan sample were a-pinene (14%), borneol (11.5%) and bornyl acetate (6.4%), Azarbaijan sample were a-pinene (16.6%), borneol (9.7%), b - himachalene(7.3%) and spathulenol (5%) and Esfehan sample were bornyl (13.53%), g - murrolene (5.2%) and humulene epoxide II (3.5%).

    Keywords: Valeriana sisymbriifolia Vahl, essential oils composition, -pinene, borneol, bornyl acetate, spathulenol,  - himachalene
  • سید رضا طبایی عقدایی*، محمدباقر رضایی

    بررسی شرایط مناسب برای تکثیر گل محمدی (Rosa damascena) با مطالعه قابلیت ریشه زایی قلمه بعنوان مهمترین شرط موفقیت در تکثیر رویشی این گیاه آغاز گردید. در راستای هدف فوق به ازدیاد 55 ژنوتیپ از 80 ژنوتیپ جمع آوری شده این گیاه از سراسر کشور از طریق قلمه خشبی ساقه در ماسه اقدام گردیده مواظبتهای لازم از قبیل آبیاری و دفع علفهای هرز بعمل آمد. آزمایش دیگری با استفاده از آب شیر بجای ماسه برای ریشه دار نمودن 2 تا از ژنوتیپهای فوق در تاریکی و نیز در روشنایی انجام گرفت. تعداد زیادی از ژنوتیپهای مورد آزمایش توانایی ریشه زایی در ماسه را از خود نشان نداده و تنها 7 ژنوتیپ (کمتر از 13 درصد ژنوتیپها) به میزانهای 50، 24، 12، 10، 6، 5 و 5 درصد ریشه زایی داشتند. معهذا، ریشه زایی در آب و در شرایط تاریکی با موفقیت در هر دو ژنوتیپ انجام گرفت که در هیچکدام از آنها در ماسه ریشه زایی مشاهده نگردید. از این مطالعات می توان نتیجه گرفت که در بین ژنوتیپهای گل محمدی از نظر تکثیرپذیری و بخصوص ریشه زایی قلمه ها تنوع وجود دارد. علاوه بر عوامل داخلی که مربوط به ژنوتیپ گیاه می شود عوامل خارجی نیز نظیر محیط ریشه زایی و شرایط محیطی ممکن است بر ریشه زایی موثر باشند. بنابراین ادامه بررسی جهت انجام مطالعات دقیق بر روی عوامل داخلی بویژه اکسین های درونزادی داخلی گیاه و کنترل ژنتیکی آنها و عوامل خارجی موثر بر تولید ریشه های نابجا در گیاه ضروری می باشد.

    Seyed R. Tabaei Aghdaei *, M. B. Rezaee

    Investigation on appropriate conditions for propagation of Rosa damascene was started with study of rooting in cuttings as a prerequisite to successful vegetative propagation. To do this an effort was made to propagate 55 out of 80 genotypes of this plant using stem cuttings in sand. Regular irrigation and weed control were also accomplished. Another experiment was carried out using tap water instead of sand culture for rooting of two of the above genotypes under dark or light with daily replenishment of water. Many of the tested genotypes did not root and only 7 genotypes showed rooting capacity with the rates of 50, 24, 12, 10, 6, 5, 5, and 5 percent in sand. However, rooting occurred successfully in both genotypes in tap water, none of which rooted in sand. It could be concluded from these studies that there is a wide variation in rooting potentiality between different genotypes. In addition to .the internal factors, which may differ according to genotype, external factors such as rooting media or environmental conditions can also affect rooting capability. Thus, the investigation is required to be continued in order to study the plant internal factors, their genetic control, and also external factors, which could affect adventitious root formation in the plant.

بدانید!
  • در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
  • همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال