فهرست مطالب نویسنده:

mehdi khalajzadeh

انتخاب همه

تعیین شاخص های فیزیکی و ژئومورفولوژیکی موثر بر رخداد انواع جریان های سیلابی در حوزه آبخیز سد کرج

مهدی خلج زاده، قربان وهاب زاده*، سادات فیض نیا، علی اکبر نظری سامانی، سید رمضان موسوی

مجله مهندسی و مدیریت آبخیز، سال سیزدهم شماره 2 (تابستان 1400)، صص 460 -478

شناسایی فرایندهای هیدروژیومورفیک نظیر سیلاب عادی (normal flood)، سیلاب واریزه ای (flood (debris و جریان واریزه ای (debris flow) با توجه به رژیم رسوبی و خطرات و خسارات مختلف بسیار ضروری می باشد. در سال های اخیر کمبود اطلاعات میدانی موجبات نیاز به استفاده از مدل های مبتنی بر اطلاعات پایه حوزه آبخیز را فراهم کرده است. هدف از این مطالعه، توسعه روش کاربردی برای پیش بینی رخداد انواع جریان سیلابی با استفاده از ویژگی های فیزیکی (ژیومورفومتری) و ژیومورفولوژیکی حوضه می باشد. این پژوهش، با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و ابزارهایی مانند عکس های هوایی، تصاویر ماهواره ای، نقشه های توپوگرافی و سامانه GIS انجام شد. در روش توصیفی، ارزیابی میدانی رسوبات انواع جریان های سیلابی 28 تیرماه سال 1394 در 70 زیرحوزه آبخیز سد کرج انجام شد. از 70 زیرحوضه مطالعاتی، 30 زیرحوضه جریان واریزه ای، 16 زیرحوضه سیلاب واریزه ای و 24 زیرحوضه با سیلاب عادی مواجه شدند. در روش تحلیلی، در هر زیرحوضه، 32 عامل ژیومورفومتری از مدل رقومی ارتفاعی (DEM) با دقت مکانی 25 متر و پنج پارامتر ژیومورفولوژیکی از نقشه رخساره های فرسایش توده ای، استخراج و به ‎منظور تعیین ارتباط با نوع جریان های سیلابی مشاهداتی به برنامه آماری SPSS منتقل شد. نتایج تحلیل واریانس یک مرحله ای (ANOVA) و مقایسه چندگانه بونفرونی (Bonferroni multiple comparisons) نشان داد، چهار عامل مورفومتری طول آبراهه اصلی (Lm)، محیط حوضه (p)، طول حوضه (Lb) و میانگین عرض حوضه (Wb) در تفکیک انواع جریان سیلابی موثر شناسایی شدند. به منظور انتخاب دو پارامتر کلیدی مناسب تر و مقادیر آستانه آن ها، بررسی رابطه زوجی چهار متغیر در شش نمودار (کرت) پراکنش سه گانه نقطه ای نشان داد طول آبراهه اصلی (Lm) و میانگین عرض حوضه (Wb) مناسب ترین عوامل موثر برای پیش بینی جریان های سیلابی با کمینه مجموع خطاهای موجود در محدوده طبقات تفکیکی جریان ها بر روی نمودارها بودند که در حوضه های طولانی با 4<Lm کیلومتر سیلاب عادی و در حوضه های کوتاه با 4<Lm کیلومتر اگر 1<Wb کیلومتر باشد، سیلاب واریزه ای و چنانچه 1>Wb کیلومتر باشد، جریان واریزه ای ایجاد می شود. نتایج تحلیلی نشان داد که مدل مورفومتری دارای دقت مطلوب در طبقه بندی صحیح حدود 94، 88 و 83 درصد از حوضه های بالای سد و 91، 83 و 88 درصد از حوضه های پایین سد، به ترتیب برای وقوع جریان واریزه ای، سیلاب واریزه ای و سیلاب عادی بوده است. پیش بینی رژیم رسوبی جریان های سیلابی و انجام اقدامات متناسب و سریع آبخیزداری در مواقع بحرانی از امتیازات این مدل کاربردی محسوب می شود.

کلید واژگان: جریان واریزه ای, حرکت توده ای, سامانه اطلاعات جغرافیایی, مورفومتری, هیدروژئومورفیک

چکیده مشاهده متن مقاله پژوهشی/اصیل زبان: فارسی

Determination of effective physical and geomorphological indices affecting on occurrence of various types of flood flows in Karaj Dam Watershed

Mehdi Khalajzadeh, Gorban Vahabzadeh *, Sadat Feiznia, Aliakbar Nazarisamani, Seyed Ramzan Mousavi

Journal of Watershed Engineering and Management, Volume:13 Issue: 2, 2021, PP 460 -478

Identification of hydrogeomorphic processes such as normal flood, debris flood and debris flow on alluvial fan (at the outlet of the watershed) is essential due to the type of sedimentary regime and various hazards. In recent years, the lack of field information has led to the need to use models based on basic watershed information. The aim of this study is to develop a practical method for predicting the occurrence of various types of flood flow, using physical and geomorphological characteristics of watersheds. In this study, a descriptive-analytical method and some of tools, such as aerial photographs, satellite images, topographic maps were used. First, by descriptive method, field evaluation of sediments of various types of flood currents was carried out on July 19, 2015 in 70 sub-watersheds of in Karaj Dam Watershed. Results showed that out of 70 sub-basins, 30 sub-basins, debris flow, 16 sub-basin debris flood and 24 sub-basins were normal floods. Then, in the analytical method, 32 geomorphometric features of watersheds by 25-meter spatial digital model (DEM) and five geomorphological features of sub-watersheds by mass movement maps were extracted and then were transferred to the SPSS statistical program to determine the relationship with the type of flood flow. The results of ANOVA and Bonferroni multiple comparisons showed that four morphometric factors “main channel length, basin perimeter, mean basin width and basin length” were identified in differentiation of flood flow types. To achieve the two appropriate key parameters and threshold values, four variable pairwise were copaird by pair in six triple scatter plots. The results showed that “The main channel length (Lm) and the mean basin width (Wb)” has the least total errors of the observation streams, were selected as the most appropriate factors for predicting flood flows. In long basins with Lm>4 km, normal flooding occurs, and in short basins with Lm1 km, floods occur, and if Wb

Keywords: Debris Flow, GIS, Hydrogeomorphic, Mass movement, Morphometry

Abstract View Paper Research/Original Article Original: Persian

بدانید!

در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.

به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

mehdi khalajzadeh