mohammad azimi dehali

مفاهیم امام و شاهد در دو عالم دنیا و آخرت در قرآن کریم از انواع گوناگونی برخوردارند که با توجه به تقابل عمده تصوری دنیا و آخرت در قرآن می توانند در عین حال که هر کدام در دو این دو عالم، معنای خاص خودشان را دارند، به صورت مترادف لحاظ شوند. در برخی استعمالات قرآنی به معانی جامع و یا نسبتا جامع از این واژگان می رسیم. این معانی که گستردگی مفاهیم قرآنی را به نمایش می گذارند، معنای خود را مدیون بهره گیری از روایات شارح از اهل بیت عصمت و طهارت(ع) هستند. از آنجا که این معنا توسط آیات متحد الموضوع قرآن قابل اثبات است، لذا ابزاری جهت فهم صحیح این روایات که بعضا ارتباطی با ظاهر آیات مربوطه قرآنی ندارند تلقی می گردند. لذا این نوشتار با روش بنیادین و بر اساس مطالعات کتابخانه ای در صدد است ضمن تبیین یک فرایند صحیح معناشناختی، به بررسی برایندهای روابط معناشناختی بین این دو واژه در استعمالات قرآنی به مانند اثبات انحصار مقام حقیقی امامت برای ائمه معصومین(ع) بپردازد.

تقیه یکی از ارکان دین اسلام و مذهب شیعه و از مهم ترین عوامل بقای مذهب شیعه و البته اسلام به شمار می آید. از طرفی بر اساس روایات شیعه مساله تقیه هم چنان و تا ظهور حضرت حجت(عج) جاری است و در زمانه ما هم به دلیل ایجاد نحله های گوناگون مذهبی و گستردگی ارتباطات، یافتن مصداق تقیه از اهمیت والایی جهت ایمنی از خطراتی که مذهب شیعه را تهدید می نماید برخوردار است. این نوشتار که به سبک بنیادین و بر اساس مطالعات کتابخانه ای مهیا شده، به معناشناسی تقیه در قرآن را بیان می دارد. هم چنین فراهم سازی بستر عمل به تقیه و شرایط و مصادیق روشن آن را روشن می سازد، تا در ازای آن راهکارهای تقیه در جامعه کنونی پیاده گردند و به این واسطه، از بسیاری از مفاسد پرهیز از تقیه در جامعه کنونی جلوگیری شود.