به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت
فهرست مطالب نویسنده:

p .hassibi

  • فاطمه فیاض نیا، حبیب الله روشنفکر*، پیمان حسیبی، عبدالعلی گیلانی

    این پژوهش با هدف تعیین امکان استقرار گیاهچه ارقام برنج در بسترهای خشک و مقایسه آن با شرایط مرطوب در زمان های متفاوت تولید گیاهچه (خزانه گیری) طراحی گردید. آزمایشی مزرعه ای در سال های 1400 و 1401 در ایستگاه تحقیقاتی شاوور- استان خوزستان به صورت کرت های دوبار خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. بستر کاشت (عامل اصلی) شامل نشاکاری در بستر مرسوم (گل خرابی)، نشاکاری در بستر با رطوبت در حد ظرفیت زراعی، نشاکاری در بستر مسطح با خاک خشک و نشاکاری در روی پشته با خاک خشک، تاریخ بذرپاشی در خزانه (عامل فرعی) در سه سطح شامل 12 خرداد، 22 خرداد و 2 تیرماه و ارقام برنج (عامل فرعی فرعی) در سه سطح شامل ارقام چمپا، عنبوری قرمز پابلند و دانیال بودند. نتایج مقایسه میانگین صفات نشان داد که بیش ترین عملکرد شلتوک در دو سال آزمایش مربوط به بستر کاشت مسطح و تاریخ خزانه گیری 12 خرداد (سال اول 5190 کیلوگرم در هکتار و سال دوم 6536 کیلوگرم در هکتار به ترتیب در ارقام عنبوری، قرمز پابلند و چمپا) بود. عملکرد شلتوک همبستگی بالایی با عملکرد زیستی، تعداد خوشه در مترمربع، طول خوشه و ارتفاع بوته نشان داد. کم ترین عملکرد شلتوک نیز در دو سال آزمایش به بستر کاشت گل خرابی تعلق داشت. به نظر می رسد غرقاب طولانی مدت در روش کشت گل خرابی، موجب بروز اختلالاتی در رشد و تولید گیاه شده و کاهش عملکرد شلتوک را در پی داشته است. لذا می توان عنوان کرد که مدیریت نشاکاری از طریق اعمال تاریخ کاشت و رقم مناسب می تواند بر تولید بهتر محصول موثر باشد. با توجه به نتایج به دست آمده اگرچه رقم دانیال رقم پرمحصولی است، اما در مقایسه با ارقام محلی نتوانست در شرایط تیمارهای مورد بررسی به عملکرد بهتر دست یابد. با توجه به نتایج به دست آمده از آزمایش حاضر، کاشت ارقام چمپا و عنبوری قرمز پابلند بر بستر مسطح در تاریخ کاشت 12 خردادماه (به ترتیب 17 و 22 درصد افزایش عملکرد شلتوک در مقایسه با کشت مرسوم)، بهترین تیمار ارزیابی شد.

    کلید واژگان: بستر کشت مسطح, خوشه, عملکرد شلتوک, گلخرابی
    F .Fayaznia, H .Roshanfekr *, P. Hassibi, A. A G.Ilani
    Introduction

    The food providing for the growing world population has always been one of the main concerns of mankind and rice is one of the most important sources of human food. The importance of rice plant in human nutrition and the necessity of achieving self-sufficiency in its production through increasing yield is not hidden from anyone. Among the solutions that humans have used to deal with this problem is choosing the right planting method, planting date and cultivars. Currently, the cultivation of this plant is carried out in most parts of the world in the form of transplanting. Supplying sufficient amount of water is necessary to increase crop production and lack of water is one of the basic limitations in the development of rice cultivation in some regions of the world. Therefore, it is an undeniable necessity to choose a suitable bed for planting plants that will reduce water consumption and produce optimal crops. Also, planting date can have a significant impact on crop growth and rice yield, and it is important to determine the most suitable cultivars for a special planting date. Despite the great importance of different rice transplanting beds on its crop production and the optimal management of these beds through the application of appropriate planting dates that can have a significant impact on crop production, so far not many studies have been conducted in Khuzestan.

    Materials and Methods

    This research was designed to determine the feasibility of establishing rice cultivar seedlings in dry beds and compare it with wet conditions at different times of seedling production. The experiment was carried out during the cropping years of 2021 and 2022 at the Shavur research station in Khuzestan province, located 65 km north of Ahvaz. It was conducted using a split-plot design within a randomized complete block design with three replications. The main factor, planting beds for the seedlings, included transplanting in a conventional bed (paddling), transplanting in a bed with field capacity, transplanting in a flat bed under dry conditions, and transplanting in a raised bed under dry conditions. The sub-factor was the date of seedling production, which included June 2, June 12, and June 23. The rice cultivars, which were the sub-sub-factors, included Champa, Anbori, Germez-Paboland, and Daniyal.

    Results and Discussion

    The results of comparing the average of traits showed that the highest yield of paddy in the two years of the experiment was related to the flat planting bed and the planting date of 2 June (5190 kg.ha-1 in first year, 6536 kg.ha-1 in second year, respectively in Anbori, Germez-Paboland and Champa). Rice yield showed a high correlation with biological yield, number of panicles per square meter, panicle length and plant height. The lowest yield of paddy in the two years of the experiment belonged to the conventional bed (2811 kg.ha-1 in 12 June in first year, 2964 kg.ha-1 in 23 June in second year, respectively in Anbori, Germez-Paboland and Daniyal).

    Conclusion

    Long-term waterlogging in the method of gerbera cultivation has caused disturbances in the growth and production of the plant, resulting in a decrease in paddy yield. Therefore, it can be concluded that different beds for transplanting have a significant impact on rice crop production. Optimal management of these beds, through the application of appropriate planting dates and suitable cultivars, can effectively improve crop production. Also, according to the obtained results, although the Daniyal cultivars is a high-yielding cultivars, compared to the local varieties, it could not achieve better performance under the conditions of the treatments investigated in this experiment.

    Keywords: Flat Transplanting Bed, Paddling, Paddy Yield, Panicle
  • سید بشیر فاضلی، افراسیاب راهنما*، پیمان حسیبی

    به منظور بررسی اثر تنش غرقابی بر برخی ویژگی های فتوسنتزی و زراعی ماش، پژوهشی گلدانی مزرعه ای به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی اجرا شد. مراحل مختلف رشدی شامل رشد رویشی، ابتدای گلدهی، پر شدن دانه و هرسه مرحله رشدی در کرت اصلی و شرایط بدون تنش و تنش غرقابی و نیز دو رقم هندی و عمرانی ماش در کرت فرعی قرار گرفتند. تنش سبب کاهش وزن خشک و عملکرد دانه شد. این کاهش برای رقم هندی در مرحله رشد رویشی به ترتیب 45 و 37 درصد، ابتدای گلدهی به ترتیب 66 و 68 درصد، پر شدن دانه به ترتیب 44 و 48 درصد و هرسه مرحله رشدی به ترتیب 39 و 41 درصد و برای رقم عمرانی در مرحله رشد رویشی به ترتیب 60 و 60 درصد، ابتدای گلدهی به ترتیب 51 و 44 درصد، پر شدن دانه به ترتیب 46 و 45 درصد و هرسه مرحله رشدی به ترتیب 69 و 58 درصد بود. به طور کلی تنش غرقابی منجر به کاهش سرعت فتوسنتز، هدایت روزنه ای، سرعت تعرق، محتوای کلروفیل و عدد اسپد در هر دو رقم شد. در تیمارهای تنش در هر مرحله رشدی به صورت منفرد، رقم عمرانی به دلیل نامحدود رشد بودن و انعطاف پذیری فنولوژیکی و طولانی تر بودن مدت زمان تشکیل غلاف ها توانست تا حدودی آسیب ناشی از تنش را جبران کند. بنابراین در خوزستان که گیاهان تابستانه مانند ماش با شرایط غرقابی در مراحل مختلف رشدی روبرو می شوند، رقم هندی برای کشت مناسب تر به نظر می رسد.

    کلید واژگان: عملکرد دانه, هدایت روزنه ای, تنش غیرزیستی, ضرایب همبستگی
    Seyed Bashir Fazeli, P. Hassibi
     Background and Objectives

    Mung bean (Vigna radiata L.) is one of the most important legumes in the world. This nitrogen-stabilizing plant has rapid growth and a short growth period, leading to improved soil fertility. Mung bean is widely cultivated in tropical and subtropical regions of Asia due to its high adaptation range. Plants are obligate aerobic organisms and thus depend on O2 to grow and compete successfully with neighbouring plants in natural environments. Waterlogging stress is one of the most important factors limiting the planting of mungbean under Ahvaz conditions.

    Material and methods

    In order to study the effects of waterlogging stress on some agronomic and physiological characteristics of two Mung bean cultivars, a pot experiment was conducted as split-plot factorial in a completely randomized block design with three replications in the field. The main plots were different growth stages consisted of: vegetative growth stage, the beginning of flowering, grain filling stage, and three growth stages. The combination of stress levels (control and waterlogging stress) and two Mung bean cultivars (Hindi and Omrani) were as sub plots.

    Results

    Waterlogging was caused to decrease significantly dry matter and grain yield in both cultivars at each growth stages, In Hindi cultivar, the highest grain yield reduction was observed at flowering stage and the least difference was observed in waterlogging stress at all three growth stages. In Omrani cultivar, the highest grain yield reduction was observed in waterlogging stress at all three growth stages, and the least grain yield decrease at flowering stage Overall, the reductions in dry weight and grain yield were higher in Omrani than Hindi cultivar at three growth stages. Therefore, in stress-prone areas such as Ahvaz where summer plants such as Mung bean are exposed to waterlogging stress at different growth stages, Hindi cultivar is suggested for cultivation. Waterlogging stress did not show a significant effect on grain weight and grain number per pod, but significantly reduced the number of pods per plant. The number of pods per plant was significantly more important in determining yield and had a positive and significant correlation (r = 0.846 **) with grain yield.

    Discussion

    The reason of difference between two cultivars was the better physiological compatibility of Hindi cultivar under stress conditions, including higher levels of photosynthesis and photosynthetic pigments contents. When plants were treated only with water logging stress in one growth stage, the Omrani cultivar could compensate some damages due to its infinite growth and phenological flexibility, as the period of pod formation was longer in this cultivar. SPAD number had the highest correlation with grain yield (r = 0.707 **) compared to other photosynthesis-related traits and could be used as a marker trait for selection of tolerant cultivars because of its ease, speed, cheapness and the possibility to measure this trait in the field.

    Keywords: Abiotic stress, correlation coefficients, Grain yield, Stomatal conductance
  • شهاب زارعی، پیمان حسیبی*، دانیال کهریزی، سید محمد صفی الدین اردبیلی

    به منظور ارزیابی خصوصیات زراعی کاملینا در شرایط تغذیه با کود نیتروژن در تاریخ های مختلف کاشت، پژوهشی به صورت طرح کرت های خردشده بر پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 98- 1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد. در این تحقیق تاریخ کاشت (15 آبان، 15 آذر و 15 دی ماه) به عنوان عامل اصلی و نیتروژن خالص (0، 23، 46 و 69 کیلوگرم در هکتار) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد بیشترین عملکرد دانه (8/2653 کیلوگرم در هکتار) از تاریخ کاشت اول و تیمار 46 کیلوگرم نیتروژن و بیشترین شاخص برداشت (9/30 درصد) از تاریخ کاشت دوم و تیمار 46 کیلوگرم نیتروژن به دست آمد. بیشترین عملکرد روغن (9/737 کیلوگرم در هکتار) نیز مربوط به تاریخ کاشت اول و سطح 23 کیلوگرم نیتروژن بود؛ اما بیشترین درصد پروتیین (53/28) از تاریخ کاشت دوم و سطح 69 کیلوگرم نیتروژن به دست آمد. همچنین استفاده بهینه از کود نیتروژن منجر به بهبود صفات مورد بررسی ازجمله تعداد شاخه فرعی، خورجینک در بوته، دانه در خورجینک و وزن هزار دانه شد ولی با تاخیر در تاریخ کاشت میانگین این صفات کاهش معنی داری یافت. به طورکلی نتایج این پژوهش حاکی از واکنش معنی دار کاملینا به میزان کود مصرفی و زمان کاشت بود؛ به گونه ای که میزان کود مصرفی تا سقف 46 کیلوگرم نیتروژن منجر به افزایش معنی دار اجزای عملکرد دانه و نهایتا افزایش عملکرد دانه کاملینا شد. همچنین تاخیر در تاریخ کاشت مطلوب سبب افت عملکرد کاملینا شد که حاکی از لزوم رعایت زمان مطلوب کشت است.

    کلید واژگان: درصد پروتئین, درصد روغن, شاخص برداشت, گیاهان روغنی, نیتروژن برگی
    Sh. Zarei, P .Hassibi *, D .Kahrizi, S. M. Safieddin Ardebili
    Introduction

    Camelina [Camelina sativa (L.) Crantz] oilseed is a low-input crop that grows and yields well in semiarid regions with low-fertility or saline soils in comparison with other crops. Camelina seeds contain 30–40 percent oil. Camelina is an annual plant from the Brassicaceae family that has short and fast growth. Camelina is well adapted to cool temperate and semi-arid climates, it is more tolerant of drought and spring freezing than rapeseed (Brassica napus L.). Also, Resistance to some diseases and pests of other members of Brassicaceae plants is another important features of this plant. Research-based information is lacking to provide basic agronomic recommendations for Camelina. In general, yield and yield components of Camelina seeds depends on nitrogen fertilization, planting time and climatic conditions. Camelina responds differently to fertilizer management and planting date in different climatic and soil conditions. Selection of crop managements such as planting date and fertilization can increase the quantitative and the qualitative yield of this plant.

    Materials and Methods

    In order to evaluate the effects of nitrogen fertilizer on agronomic characteristics in Camelina under different planting dates, a study was conducted in split-plot based on randomized complete blocks design with three replications at the research field of Agricultural College, the Shahid Chamran University of Ahvaz, located in the southwest of Ahvaz and the western bank of the Karun River with 31°19׳ʹ N; 48° 41׳ʹ an altitude of 22 meters above sea level during 2018-19 growth season. Experimental factors included planting date in three times (November 6, December 6 and January 5) as the main plots and nitrogen fertilizer at four levels (0, 23, 46 and 69 kg.ha-1) as the subplots. The plant material (seed) of this research was Camelina sativa cultivar Soheil which was prepared from the Biston Shafa Knowledge Foundation Company. Half of the nitrogen fertilizer was spread with phosphorus and potassium in the surface of each experimental unit and mixed with soil before planting. The other half of nitrogen fertilizer used in three sections during three stages of plant phenology included True four leaves, beginning of stem elongation and beginning of silicle emergence.

    Results and Discussion

    Analysis of variance of traits showed a significant difference between nitrogen levels at each level of planting date in terms of all traits studied, including grain yield, biological yield, harvest index, plant height, percentage and oil yield, etc. Generally, based on the results of the analysis of variance, in all three planting dates. The highest grain yield (2653.8 kg.ha-1) was obtained from the first planting date and 46 kgN.ha-1 treatment and the highest harvest index in second planting date and 46 kg nitrogen treatment was measured. The highest oil yield (737.9 kg.ha-1) belonged to the first planting date and the level of 23 kgN.ha-1. However, the highest protein percentages (28.53) was obtained in the second planting date and 69 kg nitrogen treatment. Regarding to the other traits, it was observed that the optimal use of nitrogen fertilizer led to the improvement of the studied traits such as the number of sub-branches, silicle per plant, seed per silicle and 1000-grain weight, but delay in planting date caused the mean of these traits decreased significantly.

    Conclusion

    In general, the results of this study showed a significant response of Camelina to the amount of nitrogen used and planting date, so that in early planting (November 6) was obtained the highest grain yield, yield components, biological yield, oil yield and protein percentage. But in late planting, especially the third planting date, all the studied traits were reduced due to the collision of the plant reproductive stage with the high temperature at the end of Khuzestan growth season and the reduction of the plant growth cycle. Under three planting dates, nitrogen fertilizer application up to 46 kgN.ha-1 increased grain yield, oil yield and some yield components. Based on the results of this experiment, in order to obtain maximum grain and oil yield of Camelina, it is important to consider planting date and optimum nitrogen use.

    Keywords: Harvest index, Leaf nitrogen, Oil crops, Oil percent, Protein percent
  • شهاب زارعی، پیمان حسیبی*، مهدی اسفندیاری، دانیال کهریزی، سید محمد صفی الدین اردبیلی
    گیاه دانه روغنی کاملینا Camelina sativa (L.) Crantz گیاهی یکساله از خانواده براسیکاسه است. از ویژگی های مهم کاملینا، مقاومت در برابر برخی بیماری ها و آفات سایر اعضای خانواده براسیکاسه است‏. در کشت آزمایشی این گیاه در اهواز در سال زراعی 98-1397 درحالی که هنوز بذور نارس بودند، ریزش خورجینک های بعضی از بوته های کاملینا در کرت های آزمایشی مشاهده شد. با بررسی دقیق تر مشخص شد تعدادی مورچه در حال قطع کردن خورجینک های گیاه و انتقال آنها به لانه های خود بودند. حمله مورچه ها به گیاه کاملینا فقط مختص به زمان حضور گیاه در مزرعه نبود، بلکه در زمان شمارش اجزای عملکرد و خرمن کوبی نیز دیده شد. مورچه مذکور پس از مطالعه به نام Messor ebeninus Santschi, 1927 از زیر خانواده Myrmicinae و خانواده Formicidae شناسایی شد. این گونه پیش از این از شمال و جنوب غربی ایران گزارش شده است. نمونه های مطالعه شده در مجموعه حشرات و کنه های اهواز، واقع در گروه گیاه پزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز نگهداری می شود. این اولین گزارش از خسارت حشرات به گیاه کاملینا در ایران است.
    کلید واژگان: کاملینا, مورچه, ایران, خوزستان
    S. Zarei, P. Hassibi *, M. Esfandiari, D. Kahrizi, S. M. Safiuddin Ardabili
    Camelina is an annual oilseed plant of the Brassicaceae. Resistance to some diseases and pests of other members of Brassicaceae plants is one of the important features of Camelina. In the experimental sowing of this plant in Ahvaz in the cropping year 2018-2019, while the seeds were still immature, silicles shattering was observed in some camelina plants in experimental plots. After careful observation, it was discovered that some ants were cutting off the plant silicles and transferring them to their nests. Damages by these ants to Camelina plants were not limited to availibility of plants on the farm. These damages were also observed at the time of harvesting and counting of yield components. The ant was identified as Messor ebeninus Santschi, 1927 (Myrmicinae: Formicidae). This species has previously been reported from northern and southwestern of Iran. Collected specimens are preserved in the insects and mites collection, at the Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, Shahid Chamran University of Ahvaz. This is the first report of insects damage to Camelina in Iran.
    Keywords: Camelina, ant, Iran, Khuzestan
  • زهرا حسن نژاد، سیدمنصور سیدنژاد *، عبدالعلی گیلانی، پیمان حسینی

    به منظور بررسی فعالیت سیستم آنتی اکسیدانی دو رقم برنج (چمپا و دلار)، در هنگام مواجه با تنش سرما و نیز تنش اکسیداتیو متعاقب آن، آزمایشی در اسفند سال 1389 در مزرعه واحد تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان انجام شد. آزمایش به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. عامل اصلی شامل سه تاریخ کشت اول، دهم و بیستم اسفند، عامل فرعی شامل دو رقم چمپا و دلار بود. نتایج این آزمایش نشان داد که دمای پایین باعث کاهش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان پراکسیداز، کاتالاز و آسکوربات پر اکسیداز در برگ و ریشه هر دو رقم گردید. کمترین میزان فعالیت آنزیم ها در برگ و ریشه رقم دلار مشاهده شد.میزان مالون د آلدئید در طی تنش سرما افزایش معنی دار داشت. بیشترین میزان مالون د آلدئید در تاریخ کشت اول در برگ و ریشه رقم دلار (8/59 و 95/20 میلی مول بر گرم وزن تر) بود. همچنین تنش سرما باعش کاهش معنی دار پروتئین های محلول برگ و ریشه در هر دو رقم گردید. بنابر این رقم چمپا به دلیل داشتن سیستم آنتی اکسیدانی آنزیمی فعال تر نسبت به رقم دلار و نیز کاهش میزان مالون د آلدئید متحمل تر از رقم دلار عمل کرد.

    کلید واژگان: برنج, آسکوربات پراکسیداز, تنش سرما, پراکسیداز, پروتئین, کاتالاز و مالون دی آلدئید
    Z. Hasannejad, S.M. Seyyednejad, Abdol Ali Gilani, P. Hassibi

    In order to investigate the chilling effect and consequently oxidative stress on anti-oxidant system of two rice cultivars a field experiment was conducted in Research Center of Agriculture and Natural Resource of Khouzestan in February and March 2011. The experiment was conducted in a split plot arrangement using a randomized complete block design with three replications. The main plot consisted of three sowing dates, including19th and 28th of February and 10th of March and two rice cultivars (Champa and Dollar) were randomized in sub-plots. Results showed that low temperature decreased the activity of anti-oxidative enzymes including Peroxidase (POX), Catalase (CAT) and Ascorbate peroxidase (APX) of leaf and root of both cultivars significantly. The lowest activity was in Dollar variety. Amount of Malondialdehyde (MDA) increased significantly during chilling stress. The largest amount of MDA was in the leaves and root of Dollar cultivars (59.8 and 20.95 mM. grFW) in second sowing date. Protein content of leaf and root of two cultivars was decreased. Therefore, Champa cultivar due to effective anti-oxidant system and decreased of MDA content was more tolerant chilling and oxidative stress in comparison to Dollar cultivar.

    Keywords: Ascorbate peroxidase, Rice, Cold Stress, Peroxidase, Protein, Catalase, Malondialdehyde
  • سید محمد حسینی، پیمان حسیبی *، بهرام اندرزیان

    به منظور بررسی اثر تنش کمبود آب در مراحل ساقه رفتن و گلدهی بر برخی صفات فیزیولوژیکی شامل ماده خشک اندام هوایی، عملکرد دانه، کل قندهای محلول و نشاسته، پرولین و پتانسیل اسمزی ارقام کلزا این تحقیق در سال زراعی 88-1387 در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل اول ارقام شامل هایولا 308، هایولا 401 و RGS003، و عامل دوم تنش کمبود آب، شامل تنش در مرحله ابتدای ساقه رفتن تا ابتدای گلدهی (1D)، تنش در مرحله ابتدای گلدهی تا ابتدای ظهور خورجین ها (2D)، تنش در مرحله ابتدای ساقه رفتن تا ابتدای ظهور خورجین ها (3D) و آبیاری نرمال (4D) یا شاهد، بودند. نتایج نشان داد که رقم هایولا 401، کمترین کاهش، و رقم هایولا 308 بیشترین کاهش را در میزان ماده خشک اندام هوایی و عملکرد دانه داشتند. کمترین میزان ماده خشک اندام هوایی در رقم هایولا 308 در شرایط اعمال تنش در مرحله ابتدای ساقه رفتن تا ابتدای ظهور خورجین ها (22 گرم در بوته) و بیشترین میزان ماده خشک اندام هوایی در رقم هایولا 401 (74 گرم در بوته) در شرایط نرمال آبیاری مشاهده شد. در شرایط تنش میزان ماده خشک اندام هوایی در تمام ارقام مورد بررسی کاهش یافت و میزان این کاهش در زمان تنش در مرحله گلدهی نسبت به مرحله ابتدای ساقه رفتن بیشتر بود که نشان دهنده حساس تر بودن آن نسبت به ساقه رفتن به تنش کمبود آب بود. همچنین اثر متقابل تنش کمبود آب و رقم در صفات کل قندهای محلول و نشاسته، میزان اسید آمینه پرولین، پتانسیل اسمزی (01/0 p≤)، ماده خشک اندام هوایی و عملکرد دانه (05/0 p≤) دارای تفاوت معنی دار بود. همچنین در شرایط تنش میزان کل قند های محلول و پرولین برگ به دلیل شرکت در فرآیند تنظیم اسمزی برای کاهش تاثیر منفی تنش افزایش یافت و در رقم هایولا 401 میزان این افزایش بیشتر بود. میزان پتانسیل اسمزی در زمان اعمال تنش کاهش یافت و کمترین میزان پتانسیل اسمزی در رقم هایولا 401 و بیشترین آن در رقم هایولا 308 مشاهده شد. کاهش (منفی تر شدن) میزان پتانسیل اسمزی دلیل بر متحمل بودن رقم هایولا 401 به تنش کمبود آب ارزیابی گردید. کمترین پتانسیل اسمزی برگ در شرایط اعمال تنش در مرحله ابتدای ساقه رفتن تا ابتدای ظهور خورجین ها در رقم هایولا 401 (23/2- مگاپاسکال) و بیشترین پتانسیل اسمزی برگ در رقم هایولا 308 و در آبیاری نرمال (65/1- مگاپاسکال) مشاهده شد. در این تحقیق با توجه به نتایج بدست آمده به ترتیب ارقام هایولا 401، RGS003 و هایولا 308 متحمل، نیمه متحمل و حساس به تنش کمبود آب ارزیابی شدند.

    کلید واژگان: کلزا, پرولین, پتانسیل اسمزی, تنش کمبود آب, عملکرد دانه, کل قندهای محلول
    S.M. Hoseini, P. Hassibi, B. Andarzian

    To investigate water deficit stress influence on stem elongation, flowering stage and some physiological characters of three canola (Brassica napus) cultivars including total dry matter, grain yield, total soluble sugars and starch, proline and osmotic potential this study was carried out in the green house of Shahid Chamran University of Ahvaz in 2008-2009 growing season. The experiment was factorial based on complete randomized design arrangement in three replications. The first factor comprised cultivars (including Hyola 308, Hyola 401 and RGS003) and the second factor was water deficit stress including water deficit in the early stem elongation to early-flowering stage (D1), early-flowering stage to early sac appearance (D2), early stem elongation to early sac appearance (D3) and normal irrigation conditions (D4). The results showed that the lowest and the highest reduction in shoot dry matter and grain yield was measured in Hyola 401 and Hyola308, respectively. The lowest shoot dry matter was in Hyola 308 (from the early stem elongation to early sac emergence stages) (22 grams per plant) and the highest shoot dry matter was in Hyola 401 (74 grams per plant) in normal conditions. In the stress conditions, shoot dry matter in all cultivars decreased. The amount of reduction during the flowering stage was more than early stem elongation stage showing more sensitivity of flowering stage to the stem elongation stage in water deficit stress. The interaction of water stress and variety showed significant differences in total soluble sugar, starch, proline, osmotic potential (P≤ 0.01), shoots dry matter and grain yield (P≤ 0.05). Furthermore, in the stress conditions participation in osmotic regulation process and reduction of negative effects of water deficit stress increased the amount of the total soluble sugars and proline of leaves. The lowest leaf osmotic potential (-2.23 Mpa) and the highest osmotic potential (-1.65 Mpa) were determined in Hyola 401, and Hyola 308 for D3 and D4 respectively. Decrease (become more negative) of osmotic potential because of more tolerance of Hyola 401 to water deficit stress was also assessed. According to the results of this study, Hyola 401, RGS003 and Hyola 308 were assessed for tolerance, semi tolerance and susceptibility to water deficit stress respectively.

    Keywords: Proline, Osmotic potential, Water deficit stress, Grain yield, Total soluble sugars, Brassica napus
سامانه نویسندگان
  • دکتر پیمان حسیبی
    دکتر پیمان حسیبی
    دانشیار
اطلاعات نویسنده(گان) توسط ایشان ثبت و تکمیل شده‌است. برای مشاهده مشخصات و فهرست همه مطالب، صفحه رزومه ایشان را ببینید.
بدانید!
  • در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
  • همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال