به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

فهرست مطالب r. haghparast

  • سید سعید پورداد*، مهدی جمشید مقدم، صادق شهبازی دورباش، مجید خیاوی، هوشنگ نارکی، عبدالله شریعتی، امیر میرزایی، حسین سبزی، حسین حاتم زاده، محمد نعمتی، حمزه کبودی، خشنود علیزاده دیزج، رضا حق‏ پرست، علیرضا ولایی، سولماز حدادی، مسعود رفیعی، منصور رئیسوند

    در این بررسی توده های بومی بالنگوی شهری جمع آوری شده از مناطق مختلف کشور در نه ایستگاه تحقیقاتی کشاورزی دیم و مزارع زارعین برخی از استان ها طی سال های 1390 تا 1398 عمدتا به صورت کشت پاییزه ارزیابی شدند. ابتدا سه توده بومی بالنگوی شهری متعلق به استان های کردستان، زنجان و آذربایجان غربی  در شرایط دیم در ایستگاه های تحقیقاتی مراغه(منطقه سرد) در سال زراعی 91-1390 و سرارود (منطقه معتدل سرد) در سال های زراعی 91-1390 و 93-1392  بررسی و ژنوتیپ های برتر گزینش شدند. درآزمایش سازگاری نیز تعداد 12 ژنوتیپ در کشت پاییزه در هشت ایستگاه تحقیقاتی کشاورزی دیم سرد، معتدل سرد و گرم شامل سرارود (کرمانشاه)، مراغه (آذربایجان شرقی)، قاملو (کردستان)، گچساران (کهگیلویه و بویر احمد)، شیروان (خراسان شمالی)، شیروان چرداول (ایلام)، سراب چنگایی (لرستان) و خدابنده (زنجان) طی سه سال 96-1393 بررسی شدند. نتایج نشان دادکه ژنوتیپ کردستان دارای بیشترین میانگین عملکرد دانه، بهترین میانگین رتبه و نیز کمترین انحراف معیار رتبه در بین تمامی ژنوتیپ ها بود. بررسی در مزارع زارعین استان های کرمانشاه، لرستان و زنجان انجام و در مجموع ژنوتیپ کردستان دارای بیشترین عملکرد دانه و بالاترین میزان پایداری در اکثر مناطق بود. در مجموع رقم سارا (ژنوتیپ کردستان) با میانگین روغن دانه 42 درصد، کیفیت مطلوب روغن (بیشترین محتوای امگا 3 در بین محصولات روغنی) و میانگین عملکرد دانه و روغن بالا (به ترتیب 929 و 392 کیلوگرم در هکتار) مناسب کشت پاییزه در مناطق دیم معتدل سرد، سرد و گرمسیرکشور بود. نتایج بررسی ها در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گنبد نشان داد که توده ها در شروع رشد زایشی به دلیل ابتلا به قارچ های عامل بیماری زای ریشه (Fusarium culmorum وRhizoctonia solani) و برگ (Alternaria solani) عملکرد بسیار پایینی داشته و کشت بالنگوی شهری در مناطق پرباران و معتدل نظیر گنبد توصیه نمی شود. در آزمایش های تکمیلی نیز برای رقم سارا میزان روغن دانه 42 درصد و میزان اسید لینولنیک 62/87 درصد و بهترین تراکم 400 بوته در مترمربع تعیین گردید.

    کلید واژگان: بالنگوی شهری, دانه روغنی, مناطق دیم, رقم جدید}
    S. S. Pourdad *, M. Jamshid Moghaddam, S. Shahbazy Dorbash, M. Khiavi, H. Naraki, A. Shariati, A. Mirzaei, H. Sabzi, H. Hatamzadeh, M. Nemati, H. Kabiudi, Kh. Alizadeh Dizaj, R. Haghparast, A. R. Valaee, S. Hadadi, M. Rafiee, M. Raeesvand

    In the present study Dragon's head (Lallemantia iberica F. & C. M.) landraces that collected from different parts of Iran, were evaluated in nine dryland agricultural research stations in mainly fall planting during 2010 to 2019. At the beging, three Dragon’s head landraces belong to Zanjan, Kurdestan and West Azarbaijane proviences evaluated in Maraghe (cold region) agricultural research station in 2010 and Sararood (semi-cold region) agricultural research station in 2010 and 2012 under rainfed condition, then superior genotypes selected. Twelve landraces were evaluated for adaptation in eight cold, semi-cold and warm agricultural research stations including: Sararood (Kermanshah), Maragheh (East Azarbaijan), Ghamloo (Kurdestan), Gachsaran (Kohgiluieh and Boierahmad), Shirvan (North Khorasan), Shirvan Chardavol (Ilam), Sarabchangaee (Lorestan) and Khodabandeh (Zanjan) under rainfed condition durind three years, 2014-2017. Results showed that, Kurdestan genotype had the highest seed yield, the best rank and the lowest rank standard deviation among all landraces. Onfarm trials conducted in Kermanshah, Lorestan and Zanjan farmer’s fields revealed that in total, Sara veraiety (Kurdestan genotype) had the highest performance and yield stability in most of locations. Overall, Sara variety with average of 42% oil content, high seed and oil yield (929 and 392 kgha-1 respectively) and high oil quality (the highest omega3 among oilseed crops) was suitable crop for fall planting in cold, semi-cold and warm drylands of Iran. Results from Gonbad agricultural research station showed that all genotypes at the beginning of generative growth stage infected to Fusarium culmorum, Rhizoctonia solani and Alternaria solani diseases and had the low performance therefore, growing Dragon’s head under high rain and moderate climates such as Gonbad is not recommended. Results of complementary studies showed that Sara variety had 42% oil content and 62.87% linolenic acid, also 400 plants m-2 was the best plant density.

    Keywords: Dragon's Head, Oilseed Crops, Drylands, New Variety}
  • ابراهیم روحی، مظفر روستایی*، صابر گلکاری، اسماعیل زاد حسن، جعفر جعفر زاده، مقصود حسنپور حسنی، بهزاد صادق زاده، داود صادق زاده، غلامرضا عابدی اصل، حسن احمدی، غلامرضا خلیل زاده، رضا حق پرست، رحمان رجبی، مصطفی آقایی سربرزه، ملک مسعود احمدی، کاظم سلیمانی، تقی بابایی، رسول اسلامی، علیرضا خداشناس، فرزاد افشاری، رحیم هوشیار، سید محمود عطاحسینی، محسن یاسایی، رامین روح پرور، صمد سرکاری، معصومه خیرگو، محمود مرادی، صفرعلی صفوی، نصرت الله طباطبایی، شهریار کیا، محمد دالوند

    معرفی ارقام جدیدگندم دیم پرمحصول تاثیر زیادی بر افزایش و پایداری تولید در دیم زارهای کشور دارد. رقم کمال حاصل برنامه به نژادی گندم نان در موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور می‏ باشد. این رقم از دورگ‏ گیری بین لاین Sbn//Trm/k253 و لاین 88Zhong218//Ctk/Vee/3/Kvz/Gv//Prl در سال زراعی1380-81 در مراغه تولید شد. ارزیابی نسل‏ های در حال تفکیک در ایستگاه تحقیقات دیم مراغه (87-1382) انجام گرفت. رقم کمال طی سال زراعی90-1389 در قالب آزمایش مقدماتی در ایستگاه‏ های سرد و معتدل ارزیابی و میانگین عملکرد دانه آن2234 کیلوگرم در هکتار بود. در سال1390-91 رقم جدید در قالب آزمایش پیشرفته مقایسه عملکرد بررسی و با 1719 کیلوگرم در هکتار عملکرد دانه انتخاب و به مدت سه سال در آزمایش سازگاری و پایداری عملکرد در ایستگاه های تحقیقاتی مناطق سرد و معتدل سرد دیم ارزیابی شد. میانگین عملکرد دانه رقم جدید و ارقام شاهد آذر 2 و اوحدی در این بررسی به ‏ترتیب 2120، 2066 و 2083 کیلوگرم در هکتار بود. رقم کمال به همراه شاهدهای سرداری، آذر2، هما، اوحدی، باران، صدرا و هشترود طی سه سال زراعی (1395-97) در قالب آزمایشات تحقیقی- ترویجی و پایلوت‏ های انتقال یافته در استان آذربایجان شرقی از نظر عملکرد و سایر صفات زراعی مقایسه شد. در این آزمایشات میانگین عملکرد دانه رقم کمال 2604 و ارقام شاهد متداول منطقه (صدرا، آذر2، باران، هما، اوحدی و سرداری) 2230 کیلوگرم در هکتار بود، که عملکرد دانه رقم جدید 17 درصد نسبت به میانگین شاهد‏ها برتر بود. بر اساس آزمون ‏های پایداری رقم کمال از پایداری عملکرد دانه بالا در طول سال ها برخوردار بود. رقم کمال دارای عادت رشد زمستانه، مقاومت به سرما و خشکی، میانگین تعداد روز تا ظهور سنبله 143 روز (از اول ژانویه)، میانگین ارتفاع گیاه 67 سانتی‏ متر و میانگین وزن هزار دانه 40 گرم است. رقم کمال نسبت به بیماری های زنگ زرد و زنگ قهوه‏ ای حساس ولی از کیفیت نانوایی خوب برخوردار است. این رقم به دلیل دارا بودن ویژگی‏ های مطلوب زراعی برای کاشت در مناطق سرد و معتدل سرد دیم انتخاب و معرفی شده است.

    کلید واژگان: گندم دیم, پتانسیل تولید, تحمل به خشکی, تحمل به سرما و عادت رشد زمستانه}
    E. Rohi, M. Roostaei *, S. Golkari, E. Zadhasan, J. Jafarzadeh, M. Hassanpour Hosni, B. Sadeghzadeh, D. Sadeghzadeh, G. R. Abedi Asl, H. Ahmadi, Gh. Khalilzadeh, R. Haghparast, R. Rajabi, M. Aghaee Sarbarzeh, M. M. Ahmadi, K. Soleimani, T. Babaei, R. Eslami, A. R. Khodashenas, F. Afshari, R. Hooshyar, M. Ata Hoseini, M. Yassaie, R. Roohparvar, S. Sarkari, M. Kheirgoo, M. Moradi, S. A. Safavi, N. Tabatabai, Sh. Kia, M. Dalvand

    Kamal, is a new winter bread wheat cultivar developed by the national rainfed bread wheat breeding program for the cold and temperate dryland areas of Iran. New cultivar created by crossing between Sbn//Trm/k253 and 88Zhong218//Ctk/Vee/3/Kvz/Gv//Prl in Maragheh Research Station. Kamal was selected from segregating population from F2-F7 in Maragheh (2002-2008) based on agronomic characteristics. Based on results, Kamal grain yield means in preliminary and advanced regional yield trail was 2234 and 1719 kgha-1, respectively. Results of elite trail in cold and moderate research stations (2012-2015) showed that the grain yield mean of Kamal was 2120 and means of Azar2 and Ohadi cultivars were 2066 and 2083 kgha-1, respectively. Kamal cultivar in East Azerbaijan province was compared with conventional control cultivars in the farmer fields for 3 years and the results showed that the average grain yield of Kamal and checks were 2604 and 2230 kgha-1 respectively. Kamal is a winter type variety with time to heading of 143 days, 67 cm plant height, 40, gr. 1000 kernel weight, 11.4% protein content, 20 ml Zeleni numer, 41 degree of hardness, 27% wet gluten and 15 unit of gluten index. Results revealed that Kamal cultivar is tolerant to cold and drought stresses, with suitable earliness, and good bread quality but susceptible to yellow rust and leaf rust, this xultivar way and released in 2019 under the name of Kamal for cold and moderate cold dry areas of Iran.

    Keywords: Wheat, grain yield potential, drought tolerant, cold tolerant, winter growth habit}
  • مظفر روستایی*، اسماعیل زادحسن، جعفر جعفرزاده، مقصود حسنپور حسنی، بهزاد صادق زاده، سیروس محفوظی، کاظم سلیمانی، غلامرضا عابدی اصل، ابراهیم روحی، حسن احمدی، هوشنگ پاشاپور، رضا حق پرست، مصطفی آقایی سربرزه، ملک مسعود احمدی، رحمان رجبی، تقی بابایی، رسول اسلامی، رضا رضایی، نوذر بهرامی، فرزاد افشاری، رحیم هوشیار، سید محمود عطاحسینی، محسن یاسایی، رامین روح پرور، صمد سرکاری، معصومه خیرگو، محمود مرادی، نصرت الله طباطبایی، شهریار کیا، محمد دالوند

    به منظور تولید لاین‏ های گندم دارای تحمل بالابه تنش های خشکی و سرما،رقم صدرا در سال زراعی 79-1378 از طریق دورگ‏ گیری بین رقم سرداری (والد پدری) با لاین Azadi/Azar (والد مادری) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه ایجاد شد. نتایج حاصل از ارزیابی رقم صدرا در ایستگاه های تحقیقاتی مناطق سرد و معتدل سرد نشان داد که میانگین عملکرد دانه رقم صدرا و ارقام آذر 2 و سرداری به ‏ترتیب 2394، 2332 و 2214 کیلوگرم در هکتار بود و عملکرد این رقم 8 درصد نسبت به شاهد سرداری و 3 درصد نسبت به رقم آذر2 برتری داشت. در مجموع رقم صدرا سازگاری بهتری نسبت به شرایط بهینه اقلیمی نشان می دهد به طوری که، رقم جدید دارای پتانسیل بهره وری بیشتر از آب باران حتی در سال های ترسالی است. بر اساس نتایج، میانگین عملکرد دانه رقم صدرا و ارقام آذر 2 و سرداری در شرایط بارش مناسب به ‏ترتیب 3330، 3045 و 2522 کیلوگرم در هکتار بود. رقم صدرا دارای سازگاری عمومی و پایداری عملکرد مطلوب، تیپ رشد زمستانه، مقاوم به سرما و خشکی، با تعداد روز تا ظهور سنبله 173 روز (از اول ژانویه)، ارتفاع بوته 80 سانتی ‏متر و وزن هزار دانه 35 گرم می‏ باشد. یکی از مهم ترین ویژگی های رقم صدرا کیفیت خوب نانوایی آن است به طوری که رقم صدرا با دارا بودن پارامترهای کیفی مناسب نظیر عدد زلنی33، درصد پروتیین11/3، سختی دانه 47، شاخص گلوتن تر30، شاخص گلوتن 50 و حجم رسوب SDS معادل 55 دارای کیفیت نانوایی بالایی است. رقم صدرا به دلیل عملکرد بالا و دارا بودن ویژگی های مطلوب زراعی برای کاشت در دیم زارهای مناطق سرد و معتدل سرد کشور انتخاب و معرفی شد.

    کلید واژگان: گندم دیم, پتانسیل تولید, زودرسی, کیفیت نانوایی}
    M. Roostaei *, E. Zadhasan, J. Jafarzadeh, M. Hassanpour Hosni, B. Sadeghzadeh, S. Mahfoozi, K. Soleimani, G. R. Abedi Asl, E. Rohi, H. Ahmadi, H. Pashapour, R. Haghparast, M. Aghaee Sarbarzeh, M. M. Ahmadi, R. Rajabi, T. Babaei, R. Eslami, R. Rezaee, N. Bahrami, F. Afshari, R. Roohparvar, S. M. Ata Hoseini, M. Yassaie, S. Sarkari, M. Kheirgoo, M. Moradi, N. Tabatabai, Sh. Kia, M. Dalvand

    In order to produce wheat lines with high tolerance to drought and cold stresses, Sadra variety was generated by a cross between Sardari (male) and promising line Azadi/Azar (female) in Maragheh research station. Results of studies in the cold and moderate cold research stations showed that the grain yield means of Sadra, Azar2 and Sardari cultivars were 2394, 2332 and 2214 kgha-1, respectively, so that grain yield of Sadra was 8% and 3% higher than Sardari and Azar2 check cultivars, respectively. Sadra has a good adaptability to different climatic conditions, so that the new cultivar possess a great potential to be more productive during years with higher precipitation. According to the results, the mean grain yield of Sadra, Azar 2 and Sardari cultivars under optimal rainfall conditions were 3330, 3045 and 2522 kgha-1, respectively. Sadra cultivar has good general adaptability and grain yield stability, winter growth habit, high tolerance to cold and drought stresses, date to heading of 137 days, plant height of 80 cm and 1000 kernel weight of 35 gr. One of the most important characteristics of Sadra is its bread-making quality, so that Sadra with Zeleni number of 33, protein content of 11.3%, hardness of 47, wet gluten content of 30, gluten index of 50 and SDS sedimentation volume of 55 has a great bread-making quality. Based on its high yield potential and other appropriate agronomic characteristics, Sadra cultivar was released for cultivation in the cold and moderate cold dryland conditions of Iran.

    Keywords: Wheat, grain yield potential, earliness, Bread-making quality}
  • مظفر روستایی*، مقصود حسنپور حسنی، اسماعیل‏ زاد حسن، داود صادق‏ زاده اهری، بهزاد صادق‏ زاده، رسول اسلامی، کاظم سلیمانی، غلامرضا عابدی اصل، ابراهیم روحی، غلامرضا خلیل‏ زاده، رضا حق پرست، مصطفی آقائی سربرزه، رحمان رجبی، ملک مسعود احمدی، تقی بابایی، معرفت قاسمی، فرزاد افشاری، رامین روح پرور، شهریار‏ کیا، محمود مرادی، رحیم هوشیار، معصومه خیرگو، نصرت الله طباطبایی، محسن یاسایی، سید محمود عطاحسینی، صمد سرکاری، محمد دالوند، سیروس محفوظی، سرحد بهرامی

    اصلاح و معرفی ارقام جدید با ویژگی هایی مانند عملکرد بالا و مقاومت به بیماری‏ ها برای مناطق خاصی از دیم‏ زارها برای پایداری تولید گندم ضروری است. رقم جدید سایین (Azar2/87Zhong 291) حاصل تلاقی رقم آذر2 با لاین 87Zhong 291 (تیپ رشد بینابین، پرمحصول، دانه درشت و مقاوم به زنگ زرد) بود، که به منظور تجمیع ژن های مفید در نتاج این دورگ در سال زراعی 79-1378 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه انجام گردید. میانگین عملکرد دانه رقم جدید و شاهد آذر2 در ایستگاه مراغه (92-1385) در شرایط دیم به‏ ترتیب 2601 و 2493 کیلوگرم در هکتار و با یک بار آبیاری تکمیلی در زمان کاشت به ‏ترتیب 3529 و 3223 کیلوگرم در هکتار بود. بر اساس نتایج، رقم سایین در منطقه اردبیل دارای سازگاری خصوصی بوده و میانگین عملکرد دانه رقم جدید و ارقام اوحدی و آذر2 به ‏ترتیب 1604، 1267 و 1355 کیلوگرم در هکتار بود. در پروژه تحقیقی- تطبیقی در شهرستان نیر استان اردبیل، میانگین عملکرد ارقام سایین و آذر2 به‏ ترتیب 2307 و 2275 کیلوگرم در هکتار بود. رقم جدید نسبت به بیماری زنگ زرد مقاوم، نسبت به بیماری زنگ قهوه‏ ای مقاوم تا نیمه مقاوم و نسبت به سیاهک پنهان معمولی و سیاهک پاکوتاه گندم نیز مقاوم بوده است. رقم جدید دارای تیپ رشد زمستانه، رنگ دانه سفید، میانگین ارتفاع بوته 67 سانتی‏ متر و وزن هزار دانه 33 گرم بوده و مقاوم به سرما، خوابیدگی و ریزش دانه می باشد. در مجموع به دلیل دارا بودن پتانسیل عملکرد بالا، مقاومت به بیماری‏ های غالب مناطق دیم و سایر ویژگی‎‏های مناسب زراعی، این رقم برای کاشت در دیم ‏زارهای استان اردبیل و مناطق مستعد شمال غرب کشور در اقلیم سرد و مناطق دیم با آبیاری تکمیلی توصیه می‏ شود.

    کلید واژگان: گندم نان, مناطق دیم سرد و آبیاری تکمیلی}
    M. Roostaei *, M. Hassanpour Hosni, E. Zad Hasan, D. Sadeghzadeh Ahari, B. Sadeghzadeh, R. Eslami, K. Soleimani, Gh. Abedi Asl, E. Rohi, GH. Khalilzadeh, R. Haghparast, M. Aghaei Sabarzeh, R. Rajabi, M. M. Ahmadi, T. Babaei, M. Ghasemi, F. Afshari, R. Roohparvar, Sh. Kia, M. Moradi, R. Hooshyar, M. Kheirgoo, N. Tabatabai, M. Yasaii, S. M. Ata Hoseini, S. Sarkari, M. Dalvand, S. Mahfoozi, S. Bahrami

    Release of new wheat cultivars with good characteristics such as high yield performance and resistance to diseases for specific regions under rainfed condition is an essential task for sustainability of wheat production. Saein was generated by crossing between: Azar2 and 87Zhong291 (with facultative growth type, high yield performance, good thousand kernel weight and resistance to diseases) in 1999-2000 in Maragheh Research Station. Grain yield means of Saein and Azar2 (as check cultivar) during 2006-2013 cropping seasons in Maragheh Research Station were 2601 and 2493 kgha-1 under rainfed condition and 3529 and 3223 kgha-1 with a supplementary irrigation at the sowing time, respectively. Results showed that Saein had also a specific adaptability in Ardabil regions and grain yield means of Saein (new cultivar), Ohadi and Azar2 (as check cultivars) in Ardabil were 1604, 1267 and 1355 kgha-1, respectively. Results of an on-farm study, in the farmer field in Ardabil province, showed that grain yield means of Saein and Azar2 during 2013-2014 cropping season were 2307 and 2275 kgha-1, respectively. The new cultivar is resistant to yellow rust, resistant to moderately resistant to leaf rust and also resistant to common bunt and dwarf bunt as well as resistant to cold damage, lodging and seed shuttering. New cultivar has winter growth type, white grain color, 76 cm plant height and 33 gr 1000 kernel weight. Based on its good characteristics, this line was released as a new wheat cultivar with the commercial name of Saein in 2015 and was recommended for cultivation in rainfed regions in Ardabil province, in the cold dryland areas in the north west of Iran and also in areas with the potential of supplementary irrigation.

    Keywords: Wheat, Saein, yellow rust, Ardabil, Supplementary Irrigation}
  • مصطفی آقایی سربرزه*، رحمان رجبی، رضا حق پرست، رضا محمدی
    به منظور بررسی واکنش ژنوتیپ های گندم نان به تنش خشکی و انتخاب ژنوتیپ های برتر، مطالعه ای در شرایط تنش و بدون تنش در شرایط مزرعه و آزمایشگاه در ایستگاه تحقیقات کشاورزی سرارود کرمانشاه، به مدت دو سال زراعی 1383-84) و (1384-85 انجام شد. در این بررسی صفات متعددی مانند شاخص استرس جوانه زنی Germination Stress Index (GSI) تعداد ریشه چه، طول ریشه چه، طول ساقه چه، عملکرد دانه، وزن دانه، تعداد دانه در سنبله، ارتفاع بوته، شاخص پایداری غشا سلولی، محتوای نسبی آب برگ (RWC)، میزان پرولین، میزان کلروفیل a و b، شاخص های تحمل به خشکی (STI) و Tolerance Index (TOL)، در هفده ژنوتیپ به همراه دو رقم سرداری و آذر- 2 (شاهد دیم) و رقم مرودشت (شاهد آبی) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی به سه تکرار مقایسه شدند. نتایج ارزیابی ژنوتیپ ها در مرحله جوانه زنی ژنوتیپ های Bowusn/Gen/Shahi، Ghods*3/Kavvko/Ghods*/Kaz/Kavko، Gene Bank-914، 4848Mashhad/TuiusuIRW921D6 و Roshan/3/F12.71/Coc//Gno79 را برتر از دیگر ژنوتیپ ها نشان داد. در ارزیابی های مزرعه ای نیز همین ژنوتیپ ها به جز Gene Bank-914 با دارا بودن صفات مناسبی مانند محتوی آب برگ، میزان بالای پرولین، حداقل خسارت به غشا سلولی، مجموع کلروفیل a و b در شرایط تنش برتر از سایر ژنوتیپ ها بودند. مطالعه روابط بین صفات نشان داد که بین عملکرد دانه با شاخص تحمل خشکی، صفات مطالعه شده در مرحله جوانه زنی و شاخص استرس جوانه زنی رابطه مثبت و معنی دار و با میزان خسارت غشا سلولی رابطه منفی و معنی دار مشاهده شد. در مجموع با توجه به نتایج حاصله و ارزیابی عملکرد دو سال، چهار ژنوتیپ به عنوان ژنوتیپ های برتر برای مراحل بعدی انتخاب شدند و ژنوتیپ (Ghods*3/Kavvko//Ghods*3/Kaz/Kavko با داشتن بالاترین میانگین عملکرد در مزرعه از بقیه ژنوتیپ ها برتر بود.
    کلید واژگان: گندم نان, شاخص های فیزیولوژیک, تحمل به خشکی, پرولین}
    M. Aghaee-Sarbarzeh *, R. Rajabi, R. Haghparast, R. Mohammadi
    Seventeen genotypes of bread wheat along with three check cultivars were evaluated for some important traits related to drought tolerance, including germination stress index (GSI), rootlet number and length, coleoptile length, proline content of flag leaf, cell membrane stability, relative water content (RWC), excised leaf water content, chlorophyll a and b content, stress tolerance indices (STI and TOL) and other morphological traits under field and laboratory conditions. The experiments were conducted in RCBD with three replications in Dryland Agricultural Research Institute, Sararood Station, Kermanshah, in 2003-04 and 2004-05 cropping seasons. At the seedling stage, the genotypes Bow"S"/Gen//Shahi, Ghods *3/Kavvko //Ghods *3/Ka z/ Kavko, Gene Bank-914, 4848 Mashhad/Tui "S" IRW92 1D6 and Roshan/3/F12. 71/Coc//Gno79. performed better than the others. However, in field conditions based on relative water content, proline content, cell membrane stability, chlorophyll content under stress condition, and stress tolerance index, four genotypes were selected. Simple correlation coefficients revealed that STI had high and positive significant relation with grain yield, different traits in germination stage, and germination stress index, while showed negative and significant relation with cell membrane damage. Based on the overall results, four superior genotypes were selected for further stage of selection. The genotype Ghods*3/Kavvko//Ghods*3/Kaz/Kavko had most of the traits effective on drought tolerance as well as higher yield in both years
    Keywords: Bread wheat, drought tolerance, physiological traits, Proline}
  • داوود صادق زاده اهری*، هوشنگ پاشاپور، سرحد بهرامی، رضا حق پرست، مصطفی آقایی سربرزه، سید مرتضی عظیم زاده، غلامرضا عابدی

    به منظور بررسی سازگاری و پایداری عملکرد دانه لاین های امیدبخش و پیشرفته گندم دوروم دیم، آزمایشی در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی با 22 رقم و لاین از گندم های دوروم به همراه دو رقم شاهد گندم نان جمعا با 24 ژنوتیپ به مدت سه سال زراعی (80-1377) در شش ایستگاه در مناطق سردسیر دیم کشور اجرا شد. در هر سال و در هر دو منطقه پس از برداشت دانه، تجزیه واریانس ساده برای عملکرد دانه انجام و در انتهای سال سوم در هر منطقه تجزیه مرکب انجام شد. در تجزیه مرکب (3 سال در هر منطقه) واریانس اشتباه های آزمایشی مناطق مختلف براساس آزمون Fmax هارتلی معنی دار بود، لذا برای یکنواخت نمودن واریانس اشتباه های آزمایشی، مناطق اجرای طرح به دو گروه تقسیم شدند. برای تعیین ارقام پایدار از روش پارامتر تیپ چهار (لین و بینز)، ضریب تغییرات عملکرد (VC%) و نیز روش غیرپارامتری رتبه بندی (Rank) استفاده شد. در گروه اول (ایستگاه های مراغه، سرارود و اردبیل) اثرهای منطقه، سال× منطقه، سال × رقم بر نموده و پس از آ ن ها لاین های شماره 2 و 4 به ترتیب با عملکرد دانه 1585 و 1566 کیلوگرم در هکتار قرار داشتند. لاین های شماره 2 و 18 دارای پایداری و عملکرد بیشتری نسبت به سایرین بودند. لاین شماره 18 به دلیل داشتن عادت رشد بینابین جهت کشت در این مناطق قابل توصیه است. در گروه دوم (ایستگاه های شیروان، ارومیه و قاملو) اثرهای سال، منطقه، سال× منطقه، رقم و سال × منطقه× رقم بر عملکرد دانه معنی دار بود و پس از ارقام گندم نان، بیشترین عملکرد دانه متعلق به لاین های شماره 9 و 18 بود (به ترتیب با 756 و 734 کیلوگرم در هکتار). با در نظر گرفتن عملکرد دانه و نتایج تعیین پایداری و سازگاری و عادت رشد، دو لاین مذکور جهت کاشت در این مناطق قابل توصیه هستند.

    کلید واژگان: گندم دوروم, اثر متقابل ژنوتیپ × محیط, عملکرد}
    D. Sadeghzadeh Ahari *, H. Pasha Pour, S. Bahram, R. Haghparast, M. Aghae, M. Azimzadeh, Gh. Abedi

    In order to study the adaptability and yield stability of dryland promising durum wheat genotypes, this experiment was conducted with 22 genotypes of durum wheat plus 2 bread wheat cultivars as checks in RCBD for three cropping seasons (1998- 2001) in six cold research stations in dry land areas. In each location simple ANOV A and combined ANOV A for three years were implemented. Because in combined" analysis (3 years in each location) and according to Hartly Fmax test, the error mean squares (MSe) at different locations were significant, therefore for uniformity of MSe, the experimental locations were divided into two groups. Linn and Binns parameter, coefficient of variation of grain yield and rank method were used for determination of stable cultivars/lines. Results of combined ANOV A in the first group (Maragheh, Sararood and Ardebil) showed that interaction effects of year x location and year x cultivar were significant (P ? 0.01), and also differences among cultivais/lines in grain yield were significant at 5% probability level. Bread wheat cultivars had the highest grain yield and, in durum wheat, lines no. 2 and 4 with 1585 and 1566-1 kgha,respectively were the superior lines. Lines no.2 and 18 had the most stability and grain xield among genotypes. In this group line no.18 with facultative growth habit is recommended for these regions. In the second group (Shirvan, Uromieh and Ghamloo) the effects of year, location, cultivar and also interaction effects of year x location and year x location x cultivar on grain yield were significant. After bread wheat cultivars that had the highest grain yield, durum wheat lines no. 9 and 18 with 756 and 734 kgha-1, respectively were the highest yielding genotypes. Regarding grain yield, results of stability and adaptability analysis and growth habit, these two lines are recommendable for growing in these locations.

    Keywords: Durum wheat, GENOTYPE X ENVIRONMENT INTERACTION, yield}
بدانید!
  • در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
  • همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال