جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « امام سجاد(ع) » در نشریات گروه « تاریخ »
تکرار جستجوی کلیدواژه «امام سجاد(ع)» در نشریات گروه «علوم انسانی»-
امام سجاد (ع) با آنکه در سخت ترین شرایط زمانی می زیست و ازسوی حاکمان جور، زیر شدیدترین فشارهای جسمی و روانی به سر می برد در گسترش ایمان و پایداری و در احیای اسلام ناب محمدی و سیره جد بزرگوارش منحصربه فرد بود. محققان مسلمان، عصر امام سجاد (ع) را ازنظر سیاسی و فرهنگی، تاریک ترین عصرها می دانند و از آن به دوره اختناق یادمی کنند. تحقیق حاضر به دنبال پاسخ به این سوال است که اقدامات خلفای اموی چه تاثیری بر حیات اجتماعی امام سجاد (ع) داشته و به نوعی امام سجاد (ع) برای تبلیغ و نشر معارف اسلامی در آن زمان چه اقداماتی انجام داده است. با بررسی جنبه های مختلف زندگی امام سجاد (ع) درقالب مشکل سیاسی، فرهنگی و تاریخی باروش تاریخی-توصیفی (تحلیل محتوا) این نتیجه حاصل می شود که امام سجاد (ع) باتوجه به شرایط بد سیاسی، اقدامات علمی، فرهنگی و اجتماعی انجام داده که سبب تشکیل یک تمدن و حوزه بزرگ اسلامی شده است.کلید واژگان: امام سجاد (ع), حیات اجتماعی, خلفای اموی}
-
این مقاله به بررسی رابطه عبدالملک بن مروان، به عنوان یکی از مقتدرترین خلفاء اموی، و امام سجاد(ع)، به عنوان رهبر جامعه شیعیان می پردازد و تلاش می کند این دوره بیست ساله را بر اساس گزارش های گوناگون مورد تحلیل رفتاری قرار دهد. این موضوع افزون بر آشکار کردن جایگاه سیاسی امام سجاد(ع)، از منظری فراتر می تواند راهی برای فهم فعالیت های سیاسی و اجتماعی شیعیان در نیمه دوم سده نخست هجری باشد. پرسش بررسی شده این است که عبدالملک در طول دوران بیست ساله حکومت خود چه سیاست و سبک رفتاری با امام سجاد (ع) داشته است؟ آیا می توان رابطه ای تمام سفید، همان گونه که منابع اهل سنت می گویند، یا رابطه ای تمام سیاه، همان گونه که منابع شیعه می گویند، تصور کرد؟ به نظر می رسد می توان دو الگوی رفتاری متفاوتی برای ارتباط میان آن دو تصور کرد. عبدالملک تا اواخر خلافت خود، رفتاری مناسب و تعامل گونه با امام سجاد(ع) داشت؛ ولی از اوایل دهه نود، سبک رفتاری خود با امام را تغییر داد و فشارها و سخت گیری های جدی برای حضرت ایجاد کرد. از این رو این پژوهش عمدتا با بررسی منابع تاریخی، به این نتیجه دست یافت که سیر رفتار عبدالملک نسبت به امام سجاد(ع)، با رفتاری تعاملی شروع و با رفتاری تقابلی به اتمام رسید. دستاوردی که بر پایه شرایط سیاسی - اجتماعی امام سجاد (ع) می تواند در فهم بسیار از تحولات رهبری شیعه در این دوره، نقش موثری داشته باشد.
کلید واژگان: امویان, تاریخ اهل بیت, عبدالملک بن مروان, امام سجاد (ع)}This article examines the relationship between Abdul Malik bin Marwan, one of the most powerful Umayyad caliphs, and Imam Sajjad (a), as the leader of the Shiite community. This issue, not only would reveal the political position of Imam Sajjad (A), but also can illustrate a way of understanding the political and social activities of Shiites in the second half of the first century AH. The raised question of the present paper is: how did Abdul Malik treat Imam Sajjad during his twenty years of rule? It does not seem possible to imagine a specific pattern of behavior for the relationship between the two though. During his role, Abdul Malik behaved appropriately and interacted with Imam Sajjad (A) until the last years of his caliphate, but from the early nineties (AH), he changed his behavior with the Imam and created severe pressures and strictures against him. Therefore, this study mainly concluded by examining historical sources that the course of Abdul Malik's approach to Imam Sajjad (A) began with an interactive approach and ended with a confrontational approach.
Keywords: : Umayyads, history of Ahl al-Bayt (A), Abdul Malik bin Marwan, Imam Sajjad (A)} -
گزارش های مختلف درباره سال تولد و سن امام سجاد (ع) در واقعه عاشورا در منابع شیعی و سنی، درک از سیر تاریخی زندگی آن امام را پیچیده و دشوار کرده است. درباره هر یک از این دو موضوع، چندین روایت متفاوت نقل شده است. در این مقاله کوشیده ایم به این پرسش پاسخ دهیم که پژوهش های تاریخی، از میان گزارش های بسیار متفاوت درباره تولد و سن امام سجاد (ع) در کربلا، صحت احتمالی کدام یک از آنها را می توان آشکار کند؟ به نظر می رسد که اشتباه برداشت از گزارش واقدی از سال تولد امام سجاد (ع) و هم چنین درک اشتباه از صفت «الاصغر» درباره امام سجاد (ع)، زمینه را برای درهم افکنی های اسنادی فراهم کرده است. بررسی گزارش های گوناگون از منابع شیعی و اهل سنت حاکی است که تولد امام سجاد (ع) در اواخر دهه چهارم، یعنی سال 38ق روی داده و 23سالگی امام هنگام حضور در کربلا، در میان اقوال دیگر، دچار اشکال کمتری است.کلید واژگان: تاریخ اهل بیت, امام سجاد (ع), سن امام سجاد (ع), تولد امام سجاد (ع), القاب امام سجاد (ع)}Various historical reports on the year of birth and age of Imam Sajjad in the event of Ashura have been quoted in various Shiite and Sunni sources, which has made it difficult to understand the historical course of the life of Imam Sajjad (as). Several different narratives have narrated on each of these two subjects, and analyzing them through historical studies is a suitable way to discuss them properly. This article tries to answer the question that which of the various researches about the birth and age of Imam Sajjad (as) in Karbala can reveal the possible truth? It seems that a misunderstanding of the report that Al-Waqidi has narrated about the year of Imam Sajjad (as)'s birth, as well as the mistakes that have been made about Imam Sajjad's teknonym as "Al-Asghar", have been the basis for these documentary distortions. Analyzing various reports from Shiite and Sunni sources show that the birth of Imam Sajjad (as) took place in the late fourth decade, i.e. 38 (AH) and he was 23 years old in the event of Karbala. These are the least controversial reports on the history of Imam Sajjad's life.Keywords: : History of Ahl al-Bayt (as), Imam Sajjad (AS), Al-Waqidi}
-
ایرانیان پس از صبر و تحمل قرنها حکومت ناعادلانه و طبقاتی ساسانیان، با ورود مسلمانان به شعار مساوات و برابری دل نهادند و اسلام را پذیرفتند. عربهایکه از امویان ناراضی و ناراحت بودند، همراه با خانواده به شرق ایران، دورترین حد قلمرو خلافت، مهاجرت داده شدند تا مقیم شوند. امویان در دوران خود فتوحات زیادی را در ایران و آفریقا به نام خود کرد امارفتار تبعیض گونه حکام اموی و اعتقاد آنها به سیادت عربی موجبات نارضایتی ایرانیان را فراهم آورد؛ از هر قیامی که به مخالفت با امویان یا با شعار الرضا من آل محمد (ص) برپا می شد، حمایت کردندفعالیت سیاسی ایرانیان علیه امویان برای اولین بار در قیام مختار ظاهر شد.بدین منظور پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی در صدد پاسخ به این سوال است که وضعیتسیاسیوفرهنگیایراندرزمانامامسجاد (ع) چگونه بوده است؟ یافته های پژوهش حاکی از آن است که شرکت ایرانیان در قیام زید بن علی و فعالیت یحیی بن زید و عبدالله بن معاویه در ایران، حکایت از تکامل و تکوین بینش ایرانیان در درک نااهل و نامحرم بودن امویان بر مسند خلافت دارد.نارضایتی مردم ایران و عربهای مهاجر موجب شد خلفای اموی رفتار ستمگرانه را قدری تعدیل نمایند. در اواخر دوره اموی که ضعف بر پیکره خلافت مستولی شده بود. فرصتی برای فعالیتهای فرهنگی ایمه و شیعیان فراهم گردید.
کلید واژگان: ایرانیان, وضعیت سیاسی, وضعیت فرهنگی, امویان, امام سجاد(ع)} -
تقیه، به معنای پرهیز از افتادن به دام خطر و مهلکه، از مهم ترین عوامل حفظ مکتب تشیع در طول تاریخ است. پس از واقعه کربلا و شهادت امام حسین (ع)، امام سجاد (ع) (امامت: 6195ق) به ناچار رویه تقیه را به عنوان بهترین روش سیاسی در پیش گرفت. امامان بعدی شیعه نیز با بهره گیری از این روش برای حفظ امامت و هویت تشیع، آن را به کار گرفتند. حوادث و فتنه هایی که در این برهه از تاریخ امامت رخ نمود، از پیچیده ترین و خطرناک ترین بحران هایی بود که هرکدام موضوع اتخاذ مواضعی هوشمندانه را می طلبید و هر اشتباهی می توانست تداوم امامت و بازسازی جامعه شیعه را که امام سجاد (ع) در پی آن بود، با خطرات بزرگی مواجه کند.این پژوهش، در پی پاسخ به این مسیله است که امام سجاد (ع) با روش تقیه چگونه توانست در یکی از این مقاطع بحرانی، یعنی واقعه حره، خود و جامعه شیعه را به سلامت برهاند؟ یافته های پژوهش، نشانگر آن است که امام سجاد (ع) با چشم پوشی مقطعی از مظالم امویان، مانع از آن شدند تا دشمنی دیگر، همچون آل زبیر بر اهل بیت (ع) و شیعیان مسلط گردد.
کلید واژگان: امام سجاد(ع), تقیه, واقعه حره, تاریخ تشیع, امویان}Precautionary concealment, being interpreted as avoiding from falling into the trap of hazard and disaster, has been considered as one of the most important elements of safeguarding the Shiite school throughout the history. After the tragic incident of Karbala and the martyrdom of Imam Hossein (PBUH), Imam Sajad (95-61 A.H) took the strategy of Precautionary concealment as the best policy. Moreover, the next Shiite Imams also relied on this method to safeguard Imamate and the identity of Shi’ism. The events and seditions occurred during this period being considered as the most complicated and tragic crises, and each of which was in need of an intelligent stances, so that any faults could face the continuity of Imamate and the reconstruction of the Shiite community, that Imam Sajad (PBUH) was looking for, with great dangers. This research seeks to answer the question on how Imam Sajad took this strategy to protect himself and the Shiite community in these critical situations. The findings of research indicate that Imam Sajad (PBUH) disregarded the cruelties of Umayyads and stopped the domination of another enemy, such as Al e-Zobair on Shiites and Prophet’s Family.
Keywords: Imam Sajad (PBUH), Precautionary concealment, event of Harrah, history of Shiism, Umayyads} -
آغاز حرکت امام حسین (ع) و حادثه عاشورا یک حماسه واقعی بود. حضرت زینب (س) بخش دوم ماموریت و رسالت امام حسین (ع) را با اسارت و رفتن به شام تکمیل کرد. شهری که مرکز ثقل حکومت اموی بود و بذر اصلی وقوع حادثه عاشورا در آنجا کاشته شده بود. حال این سوال مطرح است که عکس العمل مردم شام نسبت به ورود اسرای کربلا چه بود. پژوهش حاضر، واکنش و عکس العمل مردم شام نسبت به ورود اسرای کربلا در سه مرحله ورود اسرا به شام قبل از ورود به قصر یزید، ورود به قصر و پس از خروج از آن را بررسی می کند. مجلس شادی و جشن بزرگی ازطرف یزید برگزار شد و یزید سعی داشت نهایت بهره سیاسی را از آن ببرد که درنهایت نتوانست از آن مجلس بهره ببرد و به هدف خود نرسید؛ زیرا خطبه های داغ و آتشین حضرت زینب (س) و امام سجاد (ع)، ماموریت امام حسین (ع) را تکمیل کرد و چهره ظلمانی یزید اموی و رفتار و کردار او بر همگان فاش و باعث انزجار و بیداری عمومی مردم شام شد.کلید واژگان: اسرا, شام, امام سجاد (ع), حضرت زینب (س), عکس العمل ها و واکنش ها.}
-
فصلنامه تاریخ اسلام، پیاپی 85 (بهار 1400)، صص 67 -100امام سجاد(ع) (61-94ه.ق.) تاثیر فراوانی بر فقهای عصر خویش داشت و بسیاری از آنان را می توان از اصحاب آن حضرت برشمرد. اصحاب فقیه امام سجاد(ع) طیف گسترده ای از عالمان شیعه و سنی در مناطق مختلف و با گرایش های علمی متفاوت بودند. این مقاله با هدف نشان دادن گرایش علمی و تبین جایگاه علمی اصحاب فقیه امام سجاد(ع) به گونه شناسی دانشی آنان می پردازد و با توجه به داده های تاریخی به این نتیجه می رسد که اصحاب فقیه امام سجاد(ع) علاوه بر فقه، در دانش های دیگر هم جایگاهی ویژه داشتند و با توجه به روایات باقی مانده از آن ها، می توان آنان را در گروه های فقیه مفسر، فقیه متکلم، فقیه محدث و فقیه مورخ طبقه بندی کرد.کلید واژگان: امام سجاد(ع), دانش های اسلامی, علمای شیعه, فقها, عصر اموی}Hostory of Islam, Volume:22 Issue: 85, 2021, PP 67 -100Imam Sajad (PBUH) had considerably affected on the jurisprudents of his era and many of them are considered as his followers. Jurisprudent followers of Imam Sajad (PBUH) were an extensive group of Shiite and Sunnite scholars in various areas with different scientific tendencies. This article investigates the scientific typology of these followers with the purpose of clarifying their scientific tendency and position. Considering the historical data, it is concluded that Imam Sajad’s followers were of position in other sciences in addition to jurisprudence and regarding the remained narrations of them, they can be classified into the groups of interpreter jurisprudent, theologian jurisprudent, traditionist jurisprudent and historian jurisprudent.Keywords: Imam Sajad (PBUH), Islamic science, Shiite Scholars, jurisprudents, Omayyad Era}
-
آغاز خلافت بنی امیه و تبدیل خلافت به سلطنت از حساس ترین دوره های موثر بر اندیشه سیاسی پس از اسلام است. در آن ایام، امامان شیعی، بنا بر وظیفه الهی در جهت حفظ و احیای اندیشه اسلامی در برابر انحرافات اموی کوشیدند. یکی از انحرافاتی که در زمان امام سجاد(ع) به اوج خود رسید، تحریف نبوت و رهبری بود و امام سجاد(ع) به شیوه ای خاص در برابر انحرافات فکری - سیاسی جامعه اموی ایستادگی کرد. در این مقاله، فعالیت امام سجاد(ع) بر اساس «صحیفه سجادیه» بررسی شده است؛ از آن جمله با تحلیل محتوایی، مسئله نبوت به عنوان یکی از ابعاد سیاسی- اعتقادی در صحیفه سجادیه مورد بررسی قرار گرفته است تا راهبرد ایشان در جهت حفظ مفهوم و جایگاه نبوت نشان داده شود. امام سجاد(ع) با بررسی اوضاع سیاسی و اجتماعی عصر خویش، از طریق دعا به بیان اعتقادات مذهبی و اصول دین به ویژه نبوت و بعثت و پیوند آن با امامت پرداخت.کلید واژگان: امام سجاد(ع), نبوت, بنی امیه, صحیفه سجادیه}The beginning of the Umayyad dynasty caliphate and changing of the caliphate into monarchy is one of the most sensitive periods affecting political thought after Islam. In those days, Shiite Imams tried to preserve and revive Islamic thought against the Umayyad deviations according to their divine duty. One of the deviations that reached its peak during the time of Imam Sajjad (As) was the distortion of prophecy and leadership, and Imam Sajjad (As) resisted against the intellectual-political deviations of the Umayyad society in a special way. In this article, the activity of Imam Sajjad (As) is considered based on Al-Sahifa al-Sajjadiyya. Among them, by content analysis, the issue of prophecy has been considered as one of the political-doctrinal dimensions in Al-Sahifa al-Sajjadiyya to indicate his strategy to preserve the concept and status of prophecy. Imam Sajjad (As) by considering the political and social situations of his time, expressed religious beliefs and principles of religion, especially prophecy and revelation and its connection with the Imamate through prayer.Keywords: Imam Sajjad (AS), prophecy, Umayyad Dynasty, Al-Sahifa al-Sajjadiyya}
-
ام سلمه شخصیتی تاثیرگزار در تاریخ اسلام است. گزارش های فراوانی از وی درباره اتفاقات صدر نخستین نقل شده است. بخشی از گزارش های منقول از وی پیرامون حوادث مرتبط با شهادت امام حسین (ع) است. گزارش هایی درباره اصل خبر شهادت، خونین شدن تربت کربلا و همچنین تحویل ودایع امامت به جانشین حضرت، یعنی امام سجاد (ع)، ازجمله اینهاست. مقاله حاضر بر این قصد است که به بررسی این گزارش ها بپردازد و به این سوال پاسخ دهد که واقعا چه مقدار از آن گزارش ها قابلیت انتساب به ام سلمه را دارد. به نظر می رسد با توجه به تضادها و تفاوت های گزارشی و همچنین بررسی های تاریخی درباره سال وفات، امکان نشان دادن صحت همه این گزارش ها برای ام سلمه وجود ندارد. از این رو با بررسی های تاریخی، رجالی و حدیثی منابع شیعه و اهل سنت این نتیجه دست یافتنی است که پذیرش بخشی از این روایت ها به دلیل زمان پریشی های تاریخی پیرامون زمان وفات ام سلمه، با تردیدهای جدی روبه رو است و نمی توان همه آنها را برای ام سلمه نشان داد.
کلید واژگان: زمان پریشی تاریخی, ام سلمه, شهادت امام حسین (ع), تربت امام حسین (ع), ودایع امامت, امام سجاد (ع)}Shiite and Sunni Hadith sources have reported numerous narrations on the news of Imam Husayn's martyrdom (A.S.) and his Turbat (the soil of the grave of Imam). A number of these narrations were also about the Imamate of Imam Sajjad (A.S.) and his Successorship, narrated by Umm Salama. The present paper's question is: Which of these reports have been narrated by Umm Salama? Can historical evidences prove that she narrated all these reports? Regarding the contrasts and differences of these reports, and analyzing historical reports on the time of Umm Salama's demise, we can conclude that all these reports cannot be attributed to her. As a result, through historical, Rijal, and Hadith analyses on Shi'ite and Sunni sources, it is concluded that several of these narrations have historical anachronism, which means that all of them cannot be ascribed to Umm Salama.
Keywords: Historical anachronism, History of Ahl al-Bayt (a), Umm Salama, the news of Imam Husayn (a)'s martyrdom, Turbat of Imam Husayn (a), Imam Sajjad (a)} -
در برخی از روایات به نقل از ایمه معصومین: آمده است که شهربانو مادر امام سجاد7، دختر یزدگرد ساسانی بوده است. چنین روایاتی موجب شده تا باور شاهزادگی و ایرانی تبار بودن امام سجاد 7 در میان امامیه مطرح شود. مسئله اصلی پژوهش این است که آیا گزارش های تاریخی موجود، محتوای روایات مربوط به شاهزاده بودن مادر امام سجاد7 را تایید می کند؟ در این مقاله یک روایت از صفار قمی و دو روایت از شیخ صدوق درباره شاهزاده بودن مادر امام سجاد7 از نظر سند و محتوا مورد نقد و بررسی قرار گرفت. سپس با سنجش این سه روایت با گزارش های تاریخی نشان داده شد که این روایات از اعتبار چندانی برخوردار نیستند. همچنین در این بررسی نشان داده شد که محتوای این روایات تاثیری در گسترش تشیع در ایران نداشته است.
کلید واژگان: امام سجاد(ع), تشیع در ایران, شهربانو دختر یزدگرد}In some narrations, it is narrated from the Imams (AS) that Shahrbanu, the mother of Imam Sajjad (AS), was the daughter of Sassanid Yazdgerd. Such these narrations have led to the belief that Imam Sajjad (AS) was a prince and of Iranian descent among the Imāmiyya. The main question of the study is whether the existing historical reports confirm the content of narrations related to the fact that Imam Sajjad (AS)chr('39')s mother was princess? In this article, one narration from Saffar Qomi and two narrations from Sheykh Saduq about Imam Sajjad (AS)chr('39')s mother being princess are analyzed in terms of documentation and content. Then, by evaluating these three narrations with historical reports it was shown that these narrations are not much valid. Likewise, this study indicated that the content of these narrations had not affected the spread of Shiism in Iran.
Keywords: Imam Sajjad(AS), Shiism in Iran, Shahrbanu the daughter of Yazdgerd.} -
جنبش ضداموی و ضدزبیری مختار، یک جنبش اجتماعی- انقلابی بود که با هدف خونخواهی امام حسین (ع) و برپایی حکومت عدل شکل گرفته بود. از این رو بررسی جامعه شناختی این جنبش می تواند در ارزیابی آن کمک زیادی کند. این پژوهش پس از گردآوری داده های تاریخی با رویکرد جامعه شناختی بر پایه چهار محور بنیادی: فرآیند، ساختار و ارتباط با کنش گران جنبش و باورها و نقش نیروهای کنش زا به تحلیل جامعه شناختی این جنبش پرداخته است. دستاورد پژوهش نشان دهنده آن است که در پی دست یابی موالی به حقوق خویش، مختار به عنوان رهبر کاریزماتیک توانست موالی و شیعیان را همراه نماید؛ اما به دلیل ناسازگاری باورها با برنامه ها و اهداف، نهادی نشدن جنبش در عراق و هم چنین قدرت طلبی مختار، این جنبش دچار بحران شد و به سبب نداشتن تایید امام سجاد (ع) به شکست کشیده شد.
کلید واژگان: جنبش اجتماعی, مختار ثقفی, موالی, امام سجاد (ع)}Mukhtar’s anti Umayyad and anti Zubayri movement was a social-revolutionary movement to seek Imam Hussein's (AS) revenge and establishing a justice government. Therefore, a sociological study of this movement can greatly help in evaluating the movement. This research after collecting historical data analyzes the sociology of this movement based on four fundamental axes: the process, structure, and relationship with the actors of the movement, beliefs and the role of active forces. The result of this research indicates that after Mawalis achieved their rights, Mukhtar, as a charismatic leader, could accompany Mawals and the Shiites, but due to the incompatibility of the beliefs with plans and goals, Non-institutionalization of the movement in Iraq, and also Mukhtar’s desire to gain power, this movement was led to crisis and due to the lack of confirmation of Imam Sajjad (AS) eventually failed
Keywords: Social Movement, Mukhtar al-Thaqafi, Mawali, Imam Sajjad (AS)} -
حضرت علی (ع) به عنوان برجسته ترین نخبه مسلمانان پس از حضرت رسول اکرم (ص) و شاگرد پر آوازه ی ایشان، در دوران خلفاء در «ینبع مدینه» یک مرکز کشاورزی می سازد. برای نخستین بار است که کسی در این منطقه، کشاورزی را به شکل یک سرمایه گذاری دقیق و کار متراکم و برجسته شروع می کند. نخلستان های اطراف ینبع، به صورت خیلی بدوی وجود داشته؛ ولی در دوره ی قبایلی، کار اساسی، بیشتر تجارت و دامداری است و حضرت علی (ع) است که برای اولین بار و به تنهایی در تبدیل مسئله ی دامداری و تجارت به آن شکل بدوی و کاروانی اش در آن نظام؛ درتولید کشاورزی سنتی، نقش یک موسس و بنیان گزار را دارد. در این مقاله سعی شده است به روش توصیفی و تحلیلی چگونگی مالکیت حضرت علی (ع) را بر این منطقه وسیع، حدود آن، وقفیات ایشان در این ناحیه و سرانجام مالکیت و تولیت املاک ایشان را تا زمان امام سجاد (ع) مورد بررسی قرار دهد. ونتایج پژوهش موید این نکته است که مالکیت حضرت علی (ع) بر ینبع النخیل به واسطه خریداری زمینهای این منطقه، تلاش و کوشش ایشان بر روی آبادانی وگسترش آن بسیار ثمر بخش وحائظ اهمیت بوده است.کلید واژگان: حضرت علی (ع), ینبع, وقف, امام سجاد (ع), مالکیت}
-
نشریه سخن تاریخ، پیاپی 27 (بهار و تابستان 1397)، صص 179 -194دوران امامت امام سجادA از سال 61 تا 94 یا 95 هجری قمری، یکی از حساس ترین دوره های تاریخ اسلام است. در این دوران، دومین دور درگیری ها میان مسلمانان که با به شهادت رسانیدن امام حسینA آغاز شده بود، با تثبیت مروانیان پایان یافت و از آن پس، سنت پیامبر رفته رفته رو به فراموشی می رفت. خفقان، سرکوب، حکومت قبیلگی، تجمل گرایی، تقاطی افکار ملل تابعه و نیازهای فقهی نو، مهم ترین مسائل در جامعه اسلامی بود. قدرت امویان در سایه خشونت حاکمان، نارضایتی های گسترده ای را ایجاد می کرد که خطری جدی برای دین نو بود. امام سجادA در این دوران پراهمیت، با درک عاقلانه شرایط سیاسی و نیازهای اساسی جامعه اسلامی، با رفتار سیاسی مناسب و موضع گیری درست، جامعه شیعیان را از خطر پیش رو رهانید و هسته اصلی پیروان ولایت امام علیA را حفظ نمود. امام سجادA در این دوران پرخطر، با استفاده از ابزارهای متعددی چون: گریه، دعا، زندگی اجتماعی صحیح و موضع گیری سیاسی مناسب، فعالیت نمود. ایشان با گریه، مراتب اعتراض خود به حکومت را ابراز داشت و با دعا، مفاهیم بلند عرفانی و آهنگ جهاد و شهادت را منتقل نمود و با حسن سلوک، هرگونه شک حکومت به خویش و یاران محدودش را از میان برد. پژوهش حاضر، به منظور تبیین: شرایط سیاسی و اجتماعی زمان امام سجادA، شکل رفتار و نوع گفتار امامA و نقش موضع گیری های درست ایشان در حفظ بنیادهای اصلی تشیع انجام شده است.کلید واژگان: امام سجاد(ع), صحیفه سجادیه, موضع گیری امام, امویان}
-
تحلیل گفتمان با کاوش فرایند کلام به بررسی زمینه های تولید سخن اعم از اندیشه های دینی، اجتماعی و سیاسی گوینده سخن و نحوه تولید آن و بازجست تعامل خواننده متن با کلام اطلاق می گردد. داستان مدح فرزدق (19 110 ق.) شاعر بلندپایه اموی از امام سجاد× معروف است که در آن هشام خلیفه اموی را با شعر و کلام خود در جمع، شرمنده کرده و حاکم قدرتمند زمان را از طریق کلام شکست داده است. او در این متن غیر از ستایش امام سجاد× با کاربرد خاصی از کلام، عقاید، اندیشه ها و باورهای مذهبی سیاسی و مسایل روزگار خود را نیز بازنمایانده و با زبان به جنگ با ظالم روزگارخود شتافته و پیروز شده است. هدف این جستار بررسی انگاره های قصیده فرزدق و روشن شدن دلایل قدرت زبان او از طریق تحلیل گفتمان بر اساس نظریه وان دایک است و نشان داده می شود که توانش کلامی فرزدق در مواجهه او بر خصم و انتقال مفاهیم ایدئولوژیکی خود، از طریق نحوه خاص کاربرد واژگان و نحو و آرایه های ادبی خاص حاصل آمده است.کلید واژگان: امام سجاد(ع), ابن هشام, فرزدق, قصیده میمیه, تحلیل گفتمان, وان دایک}Discourse analysis explores the process of the speech production to identify the conditions of production of different religious, social and political speeches, their modes of production, and the interaction of the texts readers with the speech. The story of Farazdaq's poem in praise of Imam Sajjad (AS) is very well-known. He was a famous poet in the Umayyad era (19-110 AH). He made Hisham, the Umayyad caliph, ashamed and defeated this powerful ruler of the time with his poetry and lexicons. Other than praising Imam Sajjad (AS), he has presented the beliefs, thoughts and political-religious issues in this poem and struggled with the cruelty of his time and won using special lexicons. The purpose of this research is to study the ideas presented in the Farazdaq's poem and to clarify the reasons for the power of his language implementing discourse analysis approach based on van Dijk's theory. The results revealed that his verbal ability in confronting the enemies and conveying his ideological concepts was due to his particular use of lexicons, syntax and figures of speech.Keywords: Imam Sajjad (AS), Ibn Hisham, Farazdaq, Farazdaq's Poem, Discourse Analysis, van Dijk}
-
اهتمام و استناد به سیره نبوی، از همان روزهای آغازین عصر خلافت آشکار بود. توجه به سیره نبوی، الگوی عملی و راهکاری برای خروج از مشکلات فرا روی جامعه بود؛ از سوی دیگر، اهرمی بود در دست گروه های رقیب، برای اثبات آرای سیاسی اجتماعی خود. اهتمام و بهره وری آمیخته با گرایش های متعدد، گاه باعث نادیده گرفتن یا پدید آوردن خبر، برجسته کردن خبری یا کمرنگ کردن خبری دیگر می شد و در نتیجه، بیم نوعی تحریف سیره نبوی می رفت. در چنین فضایی، نقش تحریف زدایی و تبیین واقعیت های تاریخی برای آگاهان صادق و کسانی که نمی توانستند به هر گزارشی اعتماد کنند، ضروری بود. در عصر امام سجاد(ع)، به علت هم زمانی با سامان مند شدن اخبار مکتوب سیره برای انتقال به نسل های بعدی، خطر تحریف ماندگارتر بود. بر این پایه، امام(ع) با بیان واقعیت های تاریخی در عصر نبوی، به تحریف تاریخ در آن دوره واکنش جدی نشان دادند. نوشتار حاضر با این فرض که امام(ع) با وجود داشتن کتاب و نقل روایات سیره، در شمار سیره نگاران قرار نمی گیرند و تحریف زدایی از سیره، به معنای اصطلاحی سیره نگاری نیست و نیز بر اساس توصیف و تحلیل، نقش آن حضرت را در برابر تحریف تاریخ، در قلمرو زمانی عصر نبوی و بر پایه اخبار بر جامانده از آن حضرت رصد می کند؛ همچنین، نشان می دهد که امام(ع) این تحریف زدایی را در حیطه دفاع از حقوق اهل بیت(ع) و در دو قلمرو خودبیانی و پاسخگویی به پرسش دیگران انجام داده است.کلید واژگان: امام سجاد(ع), سیره نبوی, سیره نگاری, تاریخ نگاری, تحریف تاریخ}The tendency to the tradition of Prophet was considerable from the beginning of Khelafat period. The tradition of Prophet not only provided a practical model for resolving the problems of society but also was used as a tool for competitors to indicate their political _ social ideas. Such trend was based on various attitudes which led to the falsification of tradition by neglecting of narrators and highlighting or underestimating some narratives. In such atmosphere, the correction of falsification and indication of historical facts were essential for knowledgeable and sophisticated characters. In Imam Sajjad period, the peril of falsification increased due to the collection of narratives of Prophet's tradition. Therefore, Imam Sajjad strongly reacted against the falsification by revealing the historical fact.
The present study investigates the role of Imam Sajjad in the correction of tradition's falsification for defending the rights of Ahl Al Beyt family of Prophet via self- expression and response to questions with descriptive _ analytical approach.Keywords: Imam Sajjad, Tradition of Prophet, Historiography, Falsification of history} -
پرسش مقاله این است که بحران سامان سیاسی جامعه امام سجاد (ع) چه بوده است وبرای برون رقت از آن وجود مبارک امام سجاد ع چه تجویز آرمانی ارائه داده اند؟
فرضیه پژوهش بر اساس الگوی جستاری اسپریگنز چنین است:«در اندیشه مبارک امام سجاد (ع) بحران، انحطاط، استبداد، بدعت و فساد بوده است دلیل بروز آن جدایی ملت از ولایت؛ آرمان، پیوند ملت و زمامداران با ولایت؛ و راه حل، نیز بازسازی حکومت حکیمانه معصوم (ع) می باشد.»برای بررسی جنبه زوایای پنهان جامعه زمان امام سجاد در قالب مشکل سیاسی، دلیل شناسی، آرمان شناسی و راه حل شناسی با روش پژوهش تاریخی- توصیفی (تحلیل محتوا) تجزیه و تحلیل شده است. روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای است.
کلید واژگان: امام سجاد (ع), اسپریگنز, بحران سامان سیاسی, جامعه آرمانی, بازسازی حکومت نبوی (ص), علوی (ع)}The question of the article is that what was the main conflict of political order in society in the period of Imam Sajjad (a.s.)? What was his ideal prescription for solution of the conflict?Based on the Springer theoric framework, the assumption of the reasearch is that conflict, Downhill, autocracy, heresy,corruption have been the main causes of gap beween government and Velayat; rebuilding the government and nation relations with Velayat formed Imam Sajjad’s ideal order for the society; his main solution for the confilict has been rebuilding the wisely government of innocent imam..The research tries to investigate the society in the period of Immam Sajjad (a.s.) based on political problem, causes, ideals, and solutions. The article has used a historical-descriptive method for analysis of the research.Keywords: Imam Sajjad(a.s.), Springer, Conflict of Political Order, Ideal Society, Rebuilding of Government.} -
خاندان اعین در نشر معارف اهل بیت: جایگاهی برجسته دارند. بازخوانی چگونگی تحول فکری و عقیدتی این خاندان و زمان آن، کمک فراوانی به شناخت افکار و عقاید ایشان می نماید. این خاندان در ابتدا بر مذهب تسنن بودند و بعدها به تشیع گرایش یافتند. نخستین بستر آشنایی خاندان اعین با تشیع در عصر امام سجاد(ع) به وجود آمد. عوامل متعددی در ایجاد این تمایل نقش داشته است، افرادی چون ابوخالد کابلی صحابه خاص امام سجاد(ع) و صالح بن میثم را باید دارای نقشی مهم در پذیرش تشیع خاندان اعین شمرد. هم چنین، اساتید و مشایخ حدیث فرزندان اعین در آشنایی این خاندان با اهل بیت: بی تاثیر نبوده اند.
کلید واژگان: امام سجاد(ع), خاندان اعین, حمران بن اعین, عبدالملک بن اعین, شیعه گروی}A’ yan family is of significant position in the propagation of knowledge of the Prophet’s family. Reviewing the quality of intellectual and convictional development of this family and its time would be so helpful towards the recognition of their thoughts and ideas. This family was primarily regarded as Sunni and afterward their tendency changed towards Shiism. The first ground of familiarity of A’ yan household with Shiism was reported to be in time of Imam Sajjad -AS-. Various elements could be effective concerning the development of this tendency. People like Abu Khalid Kabuli the individual followers of Imam Sajjad PBUH and Saleh Ibn e- Meisam were of significant role in this regard. Furthermore, the scholars, Sheikhs of tradition along with the off-springs of A’ yan were of great effect concerning the familiarity of this household with the Prophet’s family.Keywords: Imam Sajjad – PBUH_A yan family_Hamran Ibn e A yan_Abdul Malik Ibn e A yan_tendency towards Shiism}
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.