به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « تقدیر » در نشریات گروه « تاریخ »

تکرار جستجوی کلیدواژه «تقدیر» در نشریات گروه «علوم انسانی»
  • اسماعیل سنگاری*، علیرضا کرباسی، عرفانه خسروی
    اندیشه مزدیسنا، بسان دیگر مکاتب دینی و فلسفی، جایگاه بسیار ویژه ای برای موضوع «جبر» و «اختیار» در نظر داشته است. با بررسی متون کهن برای شناخت این آیین که شامل ریگ ودا و اوستا و متون پهلوی است، می توان ردپای سه گونه تفکر را در پدیدآمدن دیدگاه مزدیسنا، درباره نقش اراده انسان درتاریخ و حدود آن تشخیص داد. نخست نقش بغ دختان و ایزدان در رفتار و کردار انسان که بی شک تاثیرپذیرفته از اندیشه های پیش از زردشت بوده و حضور همه جانبه آن ها در زندگی انسان، محدودکننده اختیار انسانی است؛ دوم دیدگاه خود زردشت و به رسمیت شناختن و برجسته کردن اراده انسانی از دیدگاه اوست؛ سوم نقش اندیشه های سایر ملل که از مهم ترین آن ها دیدگاه های نجومی و ستاره شناسی بابلی و همچنین آموزه های گنوسی است که تاثیر آن ها را در متون ایرانی کهن می توان دید. اندیشه مزدیسنا متاثر از مجموعه ای از این عوامل بازتاب دهنده، روایتی بوده که در آن نه جبر همه جانبه ای بر رفتار انسانی حاکم بوده و نه انسان دارای اختیار مطلق در ساخت سرنوشت خویش است.
    در متون پهلوی، کوشش می شود تا این دو گرایش فکری متضاد با یکدیگر آشتی داده شود: راه حل این مشکل درتقسیم بندی بخت آدمی به امور دنیوی و مینوی جستجو شده است؛ امور دنیوی را به جبر و تقدیر و امور مینوی را به اختیار و کردارهای آدمی منتسب کرده اند.
    کلید واژگان: تاریخ, آیین زردشتی, اندیشه مزدیسنا, جبر و اختیار, انسان, تقدیر}
    Esmaeil Sangari *, Alireza Karbasi, Erfaneh Khosravi
    Mazdayana’s thought, like other religious and philosophical schools, has considered a very special place for the topics of “Determinism” and “Free Will”. By studying ancient texts like Rig Veda, Avesta and Pahlavi texts, three types of thoughts can be traced in rise of Mazdayasna viewpoint about the role of human’s free will in history. Firstly, the role of the goddesses and gods in human behaviors and deeds, which was undoubtedly influenced by the ideas before Zoroaster and their comprehensive presence that would restricts human’s free will. Secondly is Zoroaster’s viewpoint in which human’s free will is glorified and recognized. Thirdly, is the role of the other nations’ thoughts and ideas that the most important ones were astronomic views, Babylonian astronomy and Gnostic teachings. Mazdayasna was influenced by a collection of reflective factors. From Mazayasna’s point of view, neither a comprehensive determinism nor an absolute free will are involved in human’s destiny. In these texts, it has been tried to reconcile these two trends of thoughts: Therefore, worldly affairs have been attributed to determinism and destiny and unworldly affairs have been attributed to human’s free will and works. From Mazayasna’s point of view, neither a comprehensive determinism nor an absolute free will were involved in human’s destiny. In these texts, it is tried to reconcile these two trends of thoughts: Therefore, worldly affairs have been attributed to determinism and destiny, on the other hand, unworldly affairs have been attributed to human’s free will and works.
    Keywords: History, Zoroastrianism, Mazdayasna, Determinism, Free Will, Human, Destiny}
  • فاطمه زرگری، علی یحیایی
    اعتقاد به تاثیر اجرام سماوی در سرنوشت بشر شاید سابقه ای به درازنای عمر او داشته باشد. چنین نگرشی نسبت به اختران در میان تمامی تمدن های باستانی از جمله ایران نیز وجود داشته است. با ظهور اسلام و با توجه به نقش و جایگاه انسان در این دین، باور به احکام نجومی برای مدتی به فراموشی سپرده شد. با پیروزی مکتب اشاعره جبرگرا که همراه با قدرت یابی ترکان بود و پس از آن آمدن مغولان که به تاثیر آسمان بر سرنوشت بشری بسیار باورمند بودند بار دیگر توجه به باورهای نجومی و اندیشه های جبری گرایانه در ایران در قالب تصمیم گیری ها و عملکردها در بخش های مختلف حکومتی و در سطح جامعه گسترش یافت. استفاده از نتایج احکام النجومی در لشکرکشی ها، عقد پیمان نامه ها، جنگ و صلح، جلوس به تخت شاهی، شکار، سفر، اجابت دعا و درمان بیماری ها تنها نمونه هایی از تاثیرات این باورها در زندگی مسلمانان سده های میانه است. مقاله حاضر می کوشد، چگونگی احیای نگرش های نجومی را در فاصله زمانی قرن چهارم تا نهم هجری در ایران توضیح دهد.
    کلید واژگان: احکام النجوم (تنجیم), تقدیر, ترکان, اشاعره, مغولان, ایران عصر میانه}
    Fatemeh Zargari, Ali Yahyai
    Belief in the impact of the celestial bodies on human destiny perhaps dates as long back as man’s own age. Such an attitude towards the stars has existed among all ancient civilization, including Iran. With the advent of Islam and given the human role and status, belief in the astrological judgments was forgotten for a while. With the victory of the Ash‘arite determinist school, which was simultaneous to the Turks rising to power and after that the coming of the Mongols, who strongly believed in the impact of heaven on human destiny, once again the astrological believes and determinist ideas became widespread in Iran in the form of decision-makings and functions in various state departments and throughout the society. Using the results of the astrological judgments in military expeditions, making treaties, war and peace, coronation, hunting, travelling, answer to prayer, and treatment of illnesses are but some examples of the impact of these beliefs in the life of the Muslims in middle centuries. The present article tries to explain how the astrological attitudes were revived between the fourth/eleventh to ninth/fifteenth centuries in Iran.
    Keywords: astrological judgments (tanjīm), destiny, Turks, Asharites, Mongols, Middle age Iran}
  • آزاده حیدرپور *، کتایون فکری پور، محمد مکاری

    در این مقاله تاثیر بخت و کوشش در زندگی آدمیان بر اساس پرسش هفتادم دادستان دینی مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. بخت و تقدیر در فرهنگ اقوام و ملل مختلف با مفهوم سرنوشت مشخص و از پیش تعیین شده ارتباط دارد؛ گاهی نیز در معنی تاثیر نیر وهای مافوق الطبیعی بر زندگی و مرگ مردمان است. تعدادی از ادبا و فلاسفه اراده و خواست مردمان را در برابر نیروی تقدیر و بخت هیچ می دانند و به مفهوم جبر در سرنوشت آدمیان اعتقاد دارند؛ در قبال این گروه عده ای دیگر بخت و تقدیر را مغلوب توکل به خدا می دانند و معتقدند که روند زندگی آدمیان در سایه تلاش و کوشش آنان قابل تغییر و تحول است. در نظر آنان آدمی در انتخاب سرنوشت خویش مختار است و با نیروی اراده و اختیار مسیر زندگی خود را تعیین می کند. بر اساس هفتادمین پرسش دادستان دینی پاره ای از رویدادهای زندگی آدمیان بر اساس بخت و تقدیر تعین می شود و پاره ای دیگر از آن به کنش و کوشش وی وابسته است. در این پرسش ذکر شده که زندگی، زن و فرزند و سروری و دارایی انسان به بخت وتقدیر بستگی دارد و جایگاه معنوی و میزان پارسایی یا بد کرداری انسان به کنش و کوشش وی وابسته است.

    کلید واژگان: دادستان دینی, بخت, کوشش, سرنوشت, تقدیر}
    Azadeh Heidarpour *, Katayoun Fekripour, Mohammad Mokari

    The present article demonstrates the impact of destiny and endeavor in human life according to the 70th question of Dādestān-e-Dēnīg. Fate and fortune deals with the concept of specified foreseen destiny in diffrent cultures while act as extraordinary power on life and death. Will's power in many scholars and philosophers' opinion, who believe deeply in fate is nothing in comparison with destiny. Alongside some believe the process of human life can be changed under the shadow of their effort and they are free to choose their fate through the power of will. In the 70th Question of Dādestān-e Dēnīg some events are controlled by fate and some by will. According to this question life, wife, children, wealth and health are based on fate while spiritual positions, being good or bad relate to endeavor.

    Keywords: Dādestān-e Dēnīg, Destiny, Endeavour, fate}
نکته
  • نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
  • کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال