جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « ریاضیات دوره اسلامی » در نشریات گروه « تاریخ »

تکرار جستجوی کلیدواژه «ریاضیات دوره اسلامی» در نشریات گروه «علوم انسانی»

انتخاب همه

دو درسی که از رشدی راشد آموختم

سیاوش شهشهانی*

مجله تاریخ علم، سال نوزدهم شماره 2 (پیاپی 31، پاییز و زمستان 1400)، صص 275 -284

در میان محققان دهه های اخیر تاریخ علم دوره اسلامی رشدی راشد سهم بسزایی در مطالعه تاریخ ریاضیات دوره اسلامی دارد. او در فعالیت های خود تلاش کرده است هم به کم و کیف آنچه در ریاضیات این دوره صورت گرفته است بپردازد و هم در باره تاثیر آن بر سیر ریاضیات جهان تحقیق کند. آنچه تحقیقات راشد را از تحقیقاتی که پیش از او در این باره انجام شده اند متمایز می کند یکی احاطه او به تاریخ ریاضیات قبل و بعد است و دیگری توجه معرفت شناسانه او به فلسفه کاری ریاضی دانان دوره اسلامی است. در نتیجه آنچه راشد از پژوهش در ریاضی این دوره استخراج کرده است شکی باقی نمی گذارد که در ریاضیات دوره تمدن اسلامی گام های مهم و ریشه ای برداشته شده که از ریاضیات دوران باستان بسیار فراتر می رود و در واقع محرک وسرآغاز کار ریاضیات اروپا از قرن چهاردهم و به ویژه از قرن شانزدهم میلادی است.در این مقاله نشان داده می شود که کارهای راشد ما را به تردید در سه فرض مهم در تاریخ ریاضیات فرامی خواند. یکی این که سهم ریاضی دانان دوران اسلامی جز حفظ بخشی از میراث یونانی و تغییرات جزیی در آن نبوده است؛ دیگر فرض «اروپایی» بودن ریاضیات دوران باستان؛ و سوم این فرض که تجدید حیات علمی اروپا، به ویژه در ریاضیات، ادامه مستقیم سنت یونانی و اسکندرانی است: سه فرض اصلی که بیشتر تاریخ های ریاضیات بر آن استوارند.

کلید واژگان: رشدی راشد, ریاضیات یونانی, ریاضیات دوره اسلامی}

چکیده مشاهده متن مقاله پژوهشی/اصیل زبان: فارسی

Two Lessons I Learned from Roshdi Rashed

Siavash Shahshahani *

History of Science, Volume:19 Issue: 2, 2022, PP 275 -284

Roshdi Rahed’s research into the history of science during the medieval Islamic period displays not only detailed insight into the methods and practices of the mathematicians of the period, but also a commanding knowledge of the evolution of mathematics before and after this era. His investigations leave little doubt that radical paradigmatic progress took place in mathematics during this period that paved the way for the developments in Europe beginning in the 14th and especially during the 16th century. We intend to show that Roshdi Rashed’s work casts serious doubt on the following three popular assumptions of Western historiography of the medieval Islamic period mathematics. One, that the main role of mathematicians of that epoch was the preservation of Greek mathematics and its transfer to Europe with little or no innovation. Two, that the mathematics of antiquity manifested a decidedly `European character.’ And third, that the mathematics of the Renaissance was a direct continuation of the traditions of Greek and Alexandrian mathematics.

Keywords: Greek mathematics, Islamic Mathematics, Roshdi Rashed}

Abstract View Paper Research/Original Article Original: Persian
نگاهی به ترجمه فارسی قطب الدین شیرازی از اصول اقلیدس

فاطمه دوست قرین

مجله تاریخ علم، سال نهم شماره 2 (پیاپی 11، پاییز و زمستان 1390)، ص 5

کتاب اصول اقلیدس، که گاهی آن را به نام مولفش «کتاب اقلیدس» نیز می نامند و در تالیفات ریاضی دوره اسلامی آن را به علت شهرت فراوانش کتاب اصول نیز خوانده اند، از منابع مهم ریاضیات دوره اسلامی بوده است. در این مقاله، پس از بررسی تاریخ ترجمه این اثر به زبان عربی و تحریر خواجه نصیرالدین طوسی از آن، برخی از ویژگی های این تحریر، از راه مقایسه آن با ترجمه اسحاق بن حنین، خواهد آمد. سپس با مقایسه بخش هایی از فن اول از جمله چهارم دره التاج قطب الدین شیرازی با ترجمه عربی اسحاق بن حنین و تحریر خواجه نصیرالدین طوسی، نشان داده می شود که اثر قطب الدین در واقع ترجمه فارسی تحریر اصول طوسی است، هرچند برخی تفاوت ها میان این دو اثر وجود دارد. در بخش پایانی مقاله یکی از این تفاوت ها بررسی می شود و آن شکلی واحد است که قطب الدین از تلفیق شکل های چهل و هشت قضیه مقاله اول اصول اقلیدس، ترسیم کرده است.

کلید واژگان: اصول اقلیدس, قطب الدین شیرازی, تحریر اقلیدس خواجه نصیر, ترجمه اقلیدس اسحاق بن حنین, ترجمه اصول, کتاب اصول, ریاضیات دوره اسلامی}

چکیده مشاهده متن زبان: فارسی

A Review of Quṭb al-Dīn Shīrāzī's Persian Translation of Eclid's Elements

Fatemeh Doostgharin

History of Science, Volume:9 Issue: 2, 2012, P 5

The Elements of Euclid، sometimes knows as the “The Book of Euclid”، and in the mathematical texts of the Islamic period often referred to as “The Book of the Elements”، is one of the main sources of Islamic mathematics. This paper addresses the history of the translation of this book and its recension by Naṣīr al-Dīn Ṭūsī. Then، through a comparison of the first chapter of the fourth part of Quṭb al-Dīn Shīrāzī’s Durrat al-Tāj with the Arabic translation of Isḥāq ibn Ḥunayn and the recension of Ṭūsī، it is shown that the text of Shīrāzī is in fact a Persian translation of Ṭūsī’s Recension of the Elements، despite the existence of some differences between the two texts. One of these differences، which is analyzed in the last part of this paper، is a single figure produced by Shīrāzī and containing all the 48 propositions of the first book of the Elements.

Keywords: Eculid's Elements, Quṭb al Dīn Shīrāzī Taḥrīr Uqlīdis, Khwādja Naṣīr, translation of “The Book of Euclid”, Isḥāq ibn Ḥunayn, translation of Elements, the Book of the Elements, Islamic Mathematics}

Abstract View Paper Original: Persian

نکته

نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.

به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « ریاضیات دوره اسلامی » در نشریات گروه « تاریخ »