جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "سپاهیان" در نشریات گروه "تاریخ"
تکرار جستجوی کلیدواژه «سپاهیان» در نشریات گروه «علوم انسانی»-
پژوهش نامه تاریخ، پیاپی 65 (زمستان 1400)، صص 161 -184
استفاده از فیل در سپاهیگری قدمتی باستانی دارد . از سلسله های سلاطین دوره اسلامی، غزنویان، به دلیل لشکر کشی های متعدد به سرزمین هند، توانستند از این حیوان به عنوان یکی از ارکان نظامیگری در نبردهای برون مرزی و درون مرزی خود سود ببرند. این پژوهش در نظر دارد با روش توصیفی تحلیلی ویژگی های نظامی فیل جنگی را در سپاه غزنویان بررسی نماید. تبیین و تشریح جایگاه و کارکرد فیل در سپاهیگری غزنوی مهم ترین مساله این مقاله است. پرسش این است که سپاه غزنویان از کدام ویژگی های نظامیگری این حیوان بهره برده اند و نقاط قوت و ضعف استفاده از آن در این کارزار ها چه بوده است؟یافته های این پژوهش نشان می دهد که مهم ترین ویژگی این حیوان در پیکارها، ایجاد رعب و وحشت با گسستن صفوف سپاه دشمن، پایمال کردن آن ها، پشتیبانی سپاه خودی، حمل سلاح و نفرات و ویران کردن استحکامات سپاه دشمن بود. آسیب رساندن به خرطوم و رم کردن از بارزترین نقاط ضعف این حیوان در پیکارها بود. اما تامین خوراک و آب، تیمار و حتی محل نگهداری فیل ها از عمده ترین مشکلات بود.
کلید واژگان: غزنویان, هندیان, سپاهیان, فیلElephants’ use dates back to ancient times. As one the after-Islamic dynasties Ghaznavid could take advantage of this animal as one of the pillars of their militarism in the extraterritorial and intra-territorial battles due to their numerous army deployments along the Indian borders. The present study aimed to investigate the militaristic properties of the war elephant in Ghaznavids’ army through a descriptive-analytical method. The elaboration and explication of the position and function of elephant in Ghaznavids’ army deployment is the most important issue of this article. The question is “which of this animal’s militaristic properties were employed by Ghaznavid army and what have been the strengths and weaknesses of using them in the army deployments?”The present study’s findings indicated that the creation of terror and dread, disintegration of the enemy’s army lines, treading of the soldiers, supporting friendlies, carriage of weapons and troopers and destruction of the enemy army’s fortifications have been the most important strengths of this animal. Being hit by an arrow, damage to the trunk and stampeding have been amongst the most distinct weaknesses of this animal in the course of the combats. It has been so that the supply of food and water, taking care and even providing a shelter for them have been amongst the most substantial problems for elephant-keeping.
Keywords: Ghaznavids, Indians, army, Elephant -
یکی از پایه های بنیادین پادشاهی ساسانی، وابستگی به سپاهیانی بود که بزرگان و اشراف جنگجوی پارسی و پارتی برای شاه فراهم می کردند. معمولا این باور وجود دارد که این وابستگی تا زمان پادشاهی خسرو انوشیروان و اصلاحات وی ادامه یافت و تنها در زمان او بود که شاه برای نخستین بار توانست سپاهی ثابت و وابسته به شاه را بیآفریند و عملا خود را از وابستگی به نیروهای بزرگان و روسای خاندان ها برهاند. این ناوابستگی حتی به ایجاد پادشاهی متمرکز که شاهان ساسانی به دنبال آن بودند، نیز تعبیر شده است. اما گواهی های بازمانده و گزارش های مورخان، در تضاد با این باور عمومی قرار دارد و آن را به چالش می کشد. این نوشتار بر آن است تا با واکاوی این گواهی ها، اصلاحات نظامی خسرو و پیامدهای آن را بررسی نماید.
کلید واژگان: خسرو انوشیروان, اصلاحات نظامی, سپاهبدان, سپاهیانOne of the fundamental pillars of the Sassanid kings was Dependence on armies that the warrior lords and noble of Persian and Parthian provided for the king. it is usually believed that this dependence has continued until his reign of Khosrow Anushirwan and his reforms and only when he was king for the first time abled to create an army of fixed and dependent on the king and actually saved himself from dependence on large forces and heads of families. Even, this independence had also been interpreted to create a centralized kingdom that the Sassanid kings followed it. But surviving certificates and reports of historians, is contrary to the general belief and the challenges it. This article, by exploring these certificates, seeks to consider Khosrow military reform and its consequences.
Keywords: Khosrow Anushirwan, military reform, Spahbdan, armies -
نظام حکومتی ساسانی علارغم قدرت نظامی و ایدئولوژیک و دوام زمانی حکومت و برخورداری از ثروت و قدرت و تسلط بر بخش های شرقی و غربی حکومت فرامرزی خودش، از همان روزهای نخستین چهره آسیب پذیری داشت. این پدیده، نخست در چهره مذهبی و بعد در سیاست آن و همچنین در روابط داخلی بزرگان کشور و دستگاه سلطنتی هویدا بود. این آسیب پذیری بیانگر این حقیقت است که نظام حکومت ساسانی با وجود قدرت و استیلای سیاسی و نظامی، قادر به حل مشکلات خویش در درون مایه سیاسی ایران زمین نبود. وجود چنین تنشها و تضادهایی در سطوح بالای طبقات قدرتمدار حکومتی و دربار شاهی، دستگاه حکومتی را به کانون توطئه های درباری مبدل نمود،و منجر به ریزش بخش اعظم اشرافیت درباری، نظامیان و روحانیان و شاهزادگان از بدنه دولت و بروز مشکلات عدیده ای در فرایند تحولات آن نظام گردید و دولت را از حل بحرانهای داخی ناتوان و روند اقتدار آن را به زیر سایه چنین تقابل ها و تضادهایی کشاند و بر ساخت دولت و جامعه تاثیرات منفی جبران نشدنی گذاشت.پژوهش تلاش دارد زمینه و علل تضاد و تنش و کشمکشهای درون دستگاه حکومتی و میزان تاثیرگذاری آن بر ساختار سیاسی و نظامی دولت ساسانی را در بوته نقد و بررسی و تحلیل قرار دهد.
کلید واژگان: ساسانیان, سپاهیان, اشراف و بزرگان, روحانیان, شاهزادگانAlthough Sassanid Reign had martial and ideological power, long-term governing wealthy and dominance on Eastern and Western parts of its vast throne, it was vulnerable from beginning. This phenomenon revealed itself in religious aspect and them it appeared in political side and relations among nobles of the country and royal administration. This vulnerability shows this fact that Sassanid Reign wasnt able to solve its political dilemma, though it had political and military power in Iran. The existence of this tension among mighty class of the society and royal court, turned the governmental divan in to adminstration conspiracies and this caused secession of a great part of courtier aristocracy, military forces, clergy and royalty from the body of the ruleand this caused excessive problems in that reign transmogrification and these civil crisis made the government disable in solving predicaments. which had irrevocable destructive effects. This investigation tries to analyze the basis and causes of tension in governmental structure and its effects on political and military aspect of Sassanid.Keywords: Sassanid, soldiery, aristocrat, gentility, royalties -
شرایط جغرافیایی و استراتژی ایران به گونه ای است که علی الدوام در معرض هجوم مهاجمان و اقوام ماجراجو قرار می گرفته، و به همین سبب ضرورت تاسیس نهادهای نظامی و نگهداری ارتش نیرومند را ایجاد کرده است. تمامی حکومتهای که در خلع تاریخ طولانی این مملکت تشکیل شده اند، بی تردید تکیه بر قدرت نظامی خود داشته اند و تا آنگاه که از وجود سپاهیان نیرومند و کارآمد برخوردار بودند توان حفظ و ماندگاری را در برابر شداید روزگار ائم از قوای متجاوز خارجی یا اغتشاشگران و رقیبان داخلی محفوظ مانده اند.
میزان توجه به سپاه در حکومتهای مختلف به مقولاتی همچون شخصیت و خصوصیات فردی شخص حاکم و نیز شرایط خزانه و اوضاع مملکت بستگی داشته است. آنگاه که فردی رزم جوی همچنان داریوش اول یا خسرو انوشیروان و شاه عباس و نادر شاه افشار در راس کار بوده اند قوای ارتش ایران در اوج ترقی و پیشرفت و رفاه بوده است و هر گاه که زمام مملکت در دست موجود آسایش طلب و آرامش جو بوده، عصر بحران، و هرج و مرج و نفاق و تشتت آغاز گشته است.
کریم خان زند در اساس مردی لشکری و ورزیده و جنگجوی بوده و سنوات درازی از عمر پرزحمت خود را در اردوی نادری و معیت آن شهریان کشور گیر گذرانده بود، به همین سبب به مردان سپاهی اعتنایی خاص داشت و تدارکاتی برای تمثیت خاطر و بهبود حال آنان می چید. اما در چهارده سال پایانی عمر وی که صحنه از دشمنان داخلی و نیروهای مزاحم خارجی خالی بود، او نیز برابر این مهم اعتنایی بسیار نمی کرد و جانشینان بی کفایت و ضعیف وی هم از درک مسائل ایران و جهان غافل بودند.
مقاله حاضر کوششی است که من باب ترسیم شعه ای از احوال رزم آوران و فعالان نظامی دوره زندیه به کار رفته است و برخی از عمده مسائل و معضلات این طبقه را در معرض بررسی و تحلیل قرار داده است.
کلید واژگان: کریم خان, نیروی نظامی, سپاهیان, ایران, سواره نظام, پیاده نظام, نیروی دریایی
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.