جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "نوسنگی با سفال" در نشریات گروه "تاریخ"
تکرار جستجوی کلیدواژه «نوسنگی با سفال» در نشریات گروه «علوم انسانی»-
دشت مریوان در سال 1397 در قالب برنامه بررسی و شناسایی باستان شناسی دشت مریوان مورد شناسایی و بازنگری مجدد قرار گرفت که در طی این پروژه 60 اثر باستانی از دوران نوسنگی بدون سفال تا دوره اسلامی شناسایی و بازنگری شدند. در میان آثار مورد بازدید 1 محوطه مربوط به دوره نوسنگی بدون سفال، 14 محوطه مربوط به دوره مس وسنگ(قدیم، میانی، جدید)، 2 محوطه احتمالا متعلق به دوره مفرغ، 11 محوطه و گورستان از عصر آهن، 28 محوطه تاریخی شامل استقرارها و گورستان های اشکانی و 12 محوطه متعلق به دوره اسلامی هستند. با توجه به الگوی استقراری شناسایی شده در نقاط مختلف دشت مریوان مشخص شد که به طرز جالبی تمامی محوطه های پیش از تاریخ شامل دوره های نوسنگی و مس وسنگ دشت مریوان در بخش شمالی و جنوبی دریاچه زریبار واقع شده اند. به احتمال زیاد چنین الگوی پراکنش استقراری به دلیل سطح آب دریاچه در ادوار یاد شده و عرض بسیار کم زمین های کشاورزی تا دامنه ارتفاعات در دو سوی شرقی و غربی دریاچه بوده باشد و احتمالا این کریدورها فقط مسیر-های مواصلاتی بوده اند که شمال و جنوب دریاچه را به هم مرتبط می ساخت. البته بخشی از دشت مریوان در شرق شهر کنونی مریوان پراکنده است که فاصله زیادی با دریاچه زریوار دارد و استقرار های پراکنده در این بخش در حاشیه رودخانه اصلی که یکی از شاخه های رودخانه گاران است شکل گرفته اند.
کلید واژگان: دشت مریوان, نوسنگی بدون سفال, مس وسنگ قدیم, سفال جی, مس وسنگ جدید, عصر آهن, دریاچه زریبارIn recent years, an increasing number of archaeological investigations have produced new evidence for the prehistoric development (both in chronology and settlement patterns) in the westernmost provinces of Iran. Prior to the commencement of the MPAP an earlier survey in the Marivan region had been carried out by the Department of Archaeology at Bu Ali Sina University in Hamadan (Iran). Research focused on the Paleolithic and Neolithic periods and, unfortunately, evidence from the Chalcolithic periods is yet to be published. The Marivan Plain Survey Project, by Morteza Zamani Dadaneh from the University of Kurdistan, Kurdish Studies Institute, conducted a first season of systematic survey for four weeks in the summer of 2018. The goal of MPAP is to reassess previous survey work in the region. Archaeological project of Marivan plain in 2018 resulted in identifying 60 sites from Neolithic to more recent time. Among identified sites: 1 site dating back to PPN Neolithic, 14 site to chalcolithic period (early, middle and late), 2 site to Bronze Age probably, 11 site to Iron Age, 28 site to historic (Parthian) period and 12 site to Islamic era. Regarding the settlement pattern of prehistoric sites (Neolithic and chalcolithic period), it become clear that all prehistoric sites distributed in the northern and southern shore of Zeribar lake. Most probably such pattern influenced from Zeribar sea level and access to the fertilized agricultural lands in this area in Neolithic and chalcolithic times. But the distribution pattern of historic and Islamic sites is somewhat different from prehistoric pattern and is similar to pattern of nowadays residential areas. Current and historic/Islamic residential area placed close to permanent water sources in the narrow valleys surrounded the Zeribar lake. Of course, part of the Marivan Plain is located in the east of the current Marivan City, which is far from Zarivar Lake, and dispersed settlements in this section formed on the edge of the main river, one of the branches of the Garan River
Keywords: Marivan plain, PPN, Early Chalcolithic, J pottery, Late Chalcolithic, Iron Age, Lake Zeribar -
نشریه جستارهای باستان شناسی ایران پیش از اسلام، سال دوم شماره 2 (پیاپی 4، پاییز و زمستان 1396)، صص 17 -30
باستان شناسان در کاوش های باستان شناسی به اشیا و یافته های منقول و غیرمنقولی دست می یابند که وجه نمادین بسیار روشنی دارند. شاید بتوان با خوانش این یافته های نمادین به اندیشه ی سازندگان آن ها و چرایی ساخته شدن-شان پی برد؛ افزون بر این می توان در زمینه ی علل انجام فعالیت های ویژه در آن مکان های خاص آگاهی پیدا کرد. اگرچه دین شناسان، انسان شناسان و جامعه شناسان خیلی پیش تر در عرصه ی دین شناسی و باورهای مردمان باستان به بیان مباحث نظری پرداخته بودند، باستان شناسان نیز در عرصه نمادها و باورهای باستانیان، پژوهش های بسیاری انجام داده اند. داده های باستان شناختی زیادی در دست داریم که در این زمینه قابل تحلیل هستند. بازه زمانی اصلی موضوع این مقاله، دوران آغاز نوسنگی است. یکی از محوطه های مهم که یافته های نمادین از آن جا به دست آمده است، محوطه ی شیخی آباد صحنه در استان کرمانشاه است که گاه نگاری آن به دوره ی نوسنگی بی سفال باز می گردد. در کاوش باستان شناسی یکی از سازه های ویژه، سر شاخ دار چهار بز کوهی و همچنین، سر شاخ دار یک گوسفند وحشی به دست آمده است. این ها، به صورت خاصی در کنار همدیگر قرار داده شده بودند؛ به طوری که وجهه نمادین آن ها آشکار می-گردد. در این مقاله از یافته های قوم شناختی دنیا در چارچوب باستان قوم شناسی و همچنین، از شواهد آغاز تاریخی و تاریخی آسیای جنوب غربی به عنوان مدارک پشتیبان در تحلیل شواهد مکشوف از محوطه ی مذکور، بهره برداری شده است. نگارندگان، با رویکرد تفسیرگرایانه، کارکرد و هدف احتمالی جاسازی سر بزهای کوهی و گوسفند را در این محوطه تبیین می کنند. داده ها به روش اسنادی گردآوری و سپس با روش استدلال استقرایی تحلیل شدند. در این پژوهش به این نتیجه رسیده ایم که شواهد موصوف، صرفا یک اثر هنری و زیباشناختی نبوده بلکه، جنبه های کارکردی و معیشتی داشته و با موضوع توتم و توتم پرستی در دوران آغاز نوسنگی مرتبط بوده اند.
کلید واژگان: آیین, توتم, شیخی آباد, کرمانشاه, نماد, نوسنگی بی سفالThe religious and ritual aspect of the ancients is one of the most important, complex, and ambiguous aspects of human life. Archaeologists often discuss about these subjects problematically and paradoxically. Archaeologists have done many studies on the symbols and believes of the ancient people, although the Sociologists, Anthropologist and Theologians are pioneers of the studying and discussing on the ancient rites and religions. Most scholars accepted the term "Neolithic Revolution", which was proposed by Gordon V. Childe due to the extension and significance of Neolithic Human mind development. After that, for smaller events in the Neolithic people's social life, words like "Human Revolution", and "Symbolic Revolution" have been suggested. We generally know what the cognitive and symbolic aspects of the archaeological finds and artifacts are, but, it is very difficult and complicated to interpret and analysis them. Explaining through cognitive method, can empower the archaeologists to get some useful results hereupon. Many archaeological artifacts were discovered from prehistoric sites in Southwestern Asia which were explained and interpreted for understanding of the human ritual and religious behaviors. Archaeologists have discovered many similar materials in Iranian prehistoric sites. These finds have not studied systematically and methodologically. Epi-Paleolithic and Proto-Neolithic are traditionally the most important periods in which the human ritual behaviors and symbolic actions were formed and developed. Therefore, the researchers consider these periods as a basic and pillar periods in this point of view. Cognitive approaches and ritual interpretations basically have not an appropriate and a suitable place in Iranian archaeological studies. The present paper has analyzed the related finds which were discovered from an important Pre-pottery Neolithic site, Sheykh-e Abad, in Sahneh in Kermanshah province in western Iran. We have interpreted the revealed archaeological artifacts through comparative studies such as Ethnological data and some Proto-historic and Historical evidences which were obtained in the world and in the Southwestern Asia respectively. The aforementioned finds include the horned heads of four wild goats and one sheep. They were installed on the lower side of a wall that is belonged to a special building. They have symbolic senses and subsistence function. These finds were explained through Totem Worship approach. We believe that this sort of rite was common in the west of Iran during the Pre-Pottery Neolithic period. We hope that the data and the analysis presented in this paper develop our understanding on cognitive sphere of the prehistoric time mainly Pre-Pottery Neolithic. The study of the mind and in particular, the study of the mind's representation in the object might have been peculiar for the archeologists in the world who studied the thoughts, believes, religion and art of the prehistoric societies more freely. Nowadays in Iran, issues related to ancient religion and rite have entered some areas of science and research and have been analyzed in the context of cultural and religious foundations. However, these issues have been less studied and considered in the archaeological studies in Iran. We hope that the numerous finds discovered from ancient sites in Iran annually are studied and analyzed through interpretational and cognitive approaches.
Keywords: Pre, Pottery Neolithic, Rite, Sheykh, e Abad, Symbol, Totem -
با وجود پژوهش های فراوان باستان شناسی دوره نوسنگی بدون سفال در آسیای غربی مخصوصا در لوانت، فعالیت های باستان شناسی در زاگرس مرکزی در این دوره انگشت شمار بوده است. زاگرس مرکزی یکی از مناطق مهم آسیای غربی است که نخستین تلاش های بشر در زمینه یکجا نشینی، اهلی کردن جانوران و کشت نباتات در این ناحیه صورت گرفته و سیمره بزرگ ترین رود زاگرس مرکزی است. پروژه باستان شناسی سیمره براساس بررسی و کاوش های باستان شناسانه حوزه سد سیمره بنا شد. داگنجوون نیز از جمله محوطه هایی بود که در طی پروژه باستان شناسی نجات بخشی سد سیمره در سال 1389 ش. مورد کاوش قرار گرفت. در مجموع 70 متر مربع از محوطه مورد کاوش قرار گرفت که منجر به کشف سه مرحله استقراری شد، هیچ نشانی از وجود ظرف سفالی در این محوطه یافت نشد و آثار معماری از تمامی مراحل و ترانشه ها با کیفیت متفاوت به دست آمد. از نکات جالب معماری این محوطه، الگو پذیری از محیط زیست زاگرس مرکزی است و استفاده از مصالح بومی و طبیعی منطقه که برگرفته از بستر طبیعی منطقه است، کاملا در معماری این محوطه نمایان است و این به علت نوع مصالح بومی و دسترسی آسان و سطح فناوری و اطلاعات درباره این گونه مصالح است. این پژوهش با هدف بنیادی صورت گرفته و روش داده افزایی آن براساس روش میدانی و کتابخانه ای است و در آن ضمن معرفی و توصیف کاملی از معماری این محوطه، بحثی مستند درخصوص معماری دوره های A و B نوسنگی بدون سفال، ویژگی های خاص معماری هر دوره و روش ساخت معماری در ناحیه لوانت، آناتولی، سوریه و زاگرس شمالی (عراق) ارائه داده و به دنبال پاسخ دادن به پرسش هایی هستیم که با توجه به وضعیت معماری این محوطه مانند راست گوشه بودن و… این محوطه متعلق به کدام دوره از نوسنگی بدون سفال است؟ به چه علت دیوارها کم عرض و نازک هستند؟ چرا تراکم معماری در دو ترانشه تفاوت دارد؟.کلید واژگان: نوسنگی بدون سفال, سیمره, زاگرس مرکزی, معماریDespite of studies about acceramic Neolithic period in west of Asia (especially Levant area), little has been done archaeological activities related to this period in Central Zagros. The Central Zagros is one of the important areas of west Asia that in this area has been done sedentary, domestication animals, and cultivation for first time. In Central Zagros, Seimare River is the largest river. The Seimare archeology project was done based on surveys and excavations archaeology in dam basin of Seimare. The Dangjoun from sites was excavated in related to Seimare archeology project in year of 2010. In total, 70 square meters was excavated from this site that led to discovery three phase of settlement. In Dangjoun wasn’t achieved of terra cotta ware, but architectural remains were achieved from all trenches with different quality. The architecture this site has been affected from Central Zagros environment. The materials used in this site are taken from the surrounding environment. This study was done with a fundamental purpose, and method of data amassment in this research is library – field method. In this research, in addition to the introduction and description architecture of Dangjoun, the complete descriptive has been done about architecture of A and B periods of acceramic Neolithic. In this regard have been explained specific architectural features of each period in Anatolia, Syria and Northern Zagros (in Iraq). Main questions of research: Due to the architectural condition of this site as right corner architecture, and …, this site belongs to, which period of acceramic Neolithic period? Due to the permanent architecture in Kapargah (that including of homes four corners, and built of homes on the ground), it seems, this site is belong to period B of acceramic Neolithic period and can’t be attributed it to earlier periods.Keywords: Acceramic Neolithic Period, Seimare, Central Zagros, Architecture
-
فصل اول کاوش نجات بخشی در محوطه چیاسبز شرقی منجر به شناسایی 7 فاز استقراری با بقایای فرهنگی مختلفی از قبیل معماری، ادوات سنگی، اشیاء استخوانی، تدفین و بقایای گیاهی و حیوانی به هم راه صنایع سنگی مربوط به اوایل هزاره نهم تا اوایل هزاره هفتم ق.م. شد. صنایع سنگی این محوطه بیان گر تغییرات تکنولوژیکی از دوره انتقالی نوسنگی (8000-9500 پ.م.) به نوسنگی بی سفال (6500-8000 پ.م.) هستند. به نظر می رسد ابتدا در فاز تحتانی تمرکز بر تولید تراشه یا تلفیقی از تراشه و ریزتیغه بوده و سپس در فاز بالاتر روش فشاری برای تولید ریزتیغه و تیغه در ابزارسازی رایج می شود که همان سنت «معلفاتی» در منطقه است. در این راستا، ابتدا سنگ مادرهای بی شکل و یک سویه یا دوسویه تراشه و نیز سنگ مادر مختلط رایج بوده ولی با شروع دوره نوسنگی (حدود 8000 پ.م.) سنگ مادرهای ریزتیغه و تیغه مانند نمونه های فشنگی شکل جای آنان را گرفته اند. روند تغییرات از انتقالی نوسنگی به نوسنگی بی سفال در مواد خام نیز پیداست؛ در فاز تحتانی چیاسبز شرقی، اغلب از چرت جگری رنگ محلی استفاده شده و در فاز جدیدتر فلینت هم در تولید ابزار رفته است. اما فلینت با گذشت زمان در فازهای جدیدتر بیشتر مورد توجه قرار گرفته است؛ هم چنین در سه فاز فوقانی (حدود اواخر هزاره هشتم پ.م. تا اوایل هزاره هفتم پ.م.) قطعات ابسیدین برای تولید ابزار به محوطه آورده شده اند. مطالعات آزمایشگاهی بیان گر وجود منبع این قطعات ابسیدین در منطقه نمروداغ ترکیه است. تغییرات مشهود در صنایع سنگی چیاسبز شرقی همگام با دیگر استقرارهای غرب ایران است.
کلید واژگان: صنایع سنگی, چیاسبز شرقی, انتقالی نوسنگی, نوسنگی بی سفال, غرب ایرانThe first season of rescue excavation at East Chia Sabz resulted in distinguishing seven archaeological phases containing different material culture including architecture، ground stones، bone artifacts، human burial، plant and animal remains as well as a large amount of chipped stone artifacts، all spanning from the early 9th through early 7th millennium BC. The chipped stone artifacts of the site indicated technological changes from transitional Neolithic (ca. 9. 500-8. 000 BC) to the succeeding Aceramic Neolithic time (ca. 8. 000-6. 500 BC). It seems that chipped stone industry was firstly based upon flake or a combination of both blade and flake production in the lowermost phase which then changed into using pressure technique in the upper phase، in the way that M’lefatian tradition became predominant. At the same time، amorphous cores، uni/bidirectional flake cores and mixed cores were replaced by blade/bladelet cores such as bullet-shaped core around the beginning of the Neolithic period. It should be said that the lowermost phase of the site is entirely consisted of ash deposits، and this might have been resulted from seasonal occupation as seen at the basal layers of other sites. If so، a change from seasonal to the succeeding more permanent settlement in the upper phase is estimated. Such simultaneous change is also apparent at raw material. In the lowermost phase، locally-available reddish brown cobbles were mostly used to produce stone tools while the later phase was coincided by using flint too. Flint then became predominant through time. It is presumably believed that flint might have been exploited at a regional scale and distributed across the region. If so، a regional inter-relationship could be supposed for the Neolithic societies of Western Iran in the 8th millennium BC. Chemical sourcing analysis، however، will be informative to examine the nature of flint procurement in the region and that whether each settlement exploited it separately or it was limited to particular places. In addition، the three uppermost phases –dating from the late 8th to the early 7th millennium BC-witnessed a small amount of obsidian pieces which، as confirmed by a chemical analysis، imported from the Nemrut Dag source in southeastern Turkey. The presence of both obsidian core and debris could be taken as an indicator of on-site tool production. It is assumed that obsidian was imported through Western Zagros (Iraqi Kurdistan) since the late 8th millennium BC onward، and this issue might have been attributed to the role of nomadic society who were moving across the region and، therefore، distributed obsidian pieces among the villages. In sum، it should be noted that all changes seen in chipped stone industry of East Chia Sabz could be seemingly occurred at other simultaneous settlements across Western Iran. Stone artifacts of East Chia Sabz could be placed within a broader regional tradition which is originally derived from Zarzian. As mentioned above، some lithic criteria indicated a transition from late Epi-Paleolithic- Zarzian- to early Neolithic- M’lefatian. This issue is in line with locally occurrence of the Neolithization process in Western Iran. During the succeeding Neolithic period، however، M’lefatian tradition became prevalent. M’lefatian tradition was coincided with BAI and Navi-form cores in the western wing of the Fertile Crescent. The former is highly based on production of blade/let while the latter yielded various styles of arrow-head. This also، along with much more archaeological evidence، indicates a Neolithic world in Western Iran which was different from the Levant.Keywords: Chipped Stone Industry, East Chia Sabz, Transitional Neolithic, Aceramic Neolithic, Western Iran -
دشت سرفیروزآباد واقع در شرق ماهیدشت در غرب مرکزی زاگرس دارای قابلیت های فراوانی در مطالعات باستان شناسی است، با این حال به علت عدم انجام پژوهش های باستان شناسی، منطقه-ای ناشناخته و تاریک محسوب می گردد. موقعیت جغرافیایی و قابلیتهای زیست محیطی اجرای برنامه های منظم باستان شناختی را در سرفیروزآباد ضروی می نمود؛ به همین منظور طی یک فصل فعالیت میدانی در سال 1388 منطقه سرفیروزآباد توسط هیاتی از دانشگاه تهران مورد بررسی پیمایشی فشرده قرار گرفت. این بررسی نتایج پرباری را ارائه کرد و اطلاعات فراوانی به دانش اندک ما از وضعیت منطقه به ویژه در دوره پیش از تاریخ و تاریخی افزود. از میان یافته های بررسی، 17 محوطه دارای بقایایی قابل انتصاب به دوره نوسنگی هستند. مطالعات انجام شده نشان می دهد که در سرفیروزآباد آغاز استقرار به دوره نوسنگی قدیم باز می گردد که از آن دوره 3 محوطه در بخش های مختلف منطقه شناسایی شده است. از دوره نوسنگی میانی و جدید نیز 15 مکان با بقایای استقرار و سفال های این دوره شناسایی گردید. مطالعه الگوهای زیستگاهی استقرارهای دوره نوسنگی نشان دهنده وابستگی فراوان به منابع طبیعی، به ویژه آب و منابع سنگ چخماق است. با آغاز سفالگری در منطقه تغییرات قابل توجهی در الگوی مکان گزینی استقرار روی داده است. مقاله حاضر به مطالعه این محوطه ها و تفسیر الگوهای استقرار دوره نوسنگی منطقه پرداخته است.
کلید واژگان: غرب زاگرس مرکزی, دشت سرفیروزآباد, دوره نوسنگی, الگوی استقرار, نوسنگی بدون سفال, نوسنگی با سفالThe Sarfirouz Abad plain in Iran, which is located on the east side of Mahidasht and west of Central Zagros, has a great potential for the archaeological studies. Nevertheless, due to the lack of archaeological research here, it is now considered to remain archaeologically a less known area. Its geographical location and environmental potentials make it necessary to perform a systematic archaeological research process. Due to this requirement, the SF area was surveyed using an intensive field walking process by a team from Tehran University during a few months in 2009. This fieldwork provided data and for the first time added much useful information to expand our knowledge on the archaeology of the region in general and the Neolithic settlements in particular. From the findings gained through this study, 17 sites were found to have remains attributable to the Neolithic Period. Recent studies show that in SF, settlement began in the early Neolithic Period; three of these sites were identified in various parts of the area. Fifteen locations with settlement and pottery remains showed evidence of the middle and late Neolithic periods. An investigation of the settlement patterns of these Neolithic sites reveals a strong relationship to natural resources, particularly water and sources of flint. With the commencement of pottery in the area, significant changes occurred in the location patterns of the sites. The present study investigates the characteristics of potteries found from site surfaces and developed an interpretation of the Neolithic settlement patterns of the area.
Keywords: West Central Zagros, Sarfirouz Abad Plain, Neolithic Period, Settlement Pattern, Pre-Pottery Neolithic, Pottery Neolithic
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.