جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "کرتیر" در نشریات گروه "تاریخ"
تکرار جستجوی کلیدواژه «کرتیر» در نشریات گروه «علوم انسانی»-
چگونگی برآمدن و پائیدن نظام متمرکز شاهنشاهی ساسانی بدون بررسی همراهی نهاد موبدی (روحانیت زرتشتی) با آن، قابل تشریح نیست. روحانیت زرتشتی از سالهای میانی حکومت پارتیان به تدریج سازمان یافته تر و مقتدرتر گردید و سرانجام به دنبال قدرت یابی خاندان ساسان در مقامی رفیع، یعنی در کنار نهاد پادشاهی، به تاثیرگذاری در سیاست های داخلی و خارجی ایران عصر ساسانی پرداخت، اقتدار فوق به خصوص از نفوذ اجتماعی و عمیق نهاد روحانیت، که متکی به آداب و رسوم و نظام اعتقادی و حقوقی آئین زرتشت بود مایه می گرفت. مساله اصلی این پژوهش تبیین نقش وجایگاه کرتیر دربرهه ای از دوران ساسانی است .ودر آن تلاش شده به نقش کرتیر در ساختار سیاست دینی ساسانیان پرداخته شود.درمقاله پیش رو اطلاعات به شیوه کتابخانه ای گرد آوری شده وروش پژوهش توصیفی -تحلیلی است .این پژوهش نشان داده است که:یکی از طبقات جامعه ساسانی روحانیون یا آسرونان بودند که رئیس آن در زمره طبقه ممتاز جامعه قرار داشت.ازجمله روحانی زرتشتی که دوران پادشاهی ساسانی (ازاردشیر تا نرسی) را تجربه کرد،کرتیر بود که توانست در پی اقدامات ،فعالیتها،توانایی واحتمالا نبوغ وشخصیت کارزماتیک خود به جمع بزرگان جامعه ساسانی راه پیداکند .وی کوشید به نهاد روحانیت زرتشتی شخصیت واعتبار بخشد ودر شکل گیری مذهب رسمی جامعه ساسانی وساختار دینی آن موثرواقع شود.وباروی کار آمدن نرسی اقداماتی که انجام داد یادر واقع دستگاهی که ترتیب داده بود ،اگر نه تماما ،اما کم رنگ شد وسپس خود وی نیز در تاریخ محو وگم شد.کلید واژگان: ساسانیان, روحانیت زرتشتی, کرتیر, سیاست دینی, زرتشتیThe rise and fall of the centralized system of the Sasanian Empire cannot be explained without examining the association of the Mobadi (Zoroastrian clergy) with it. The Zoroastrian clergy gradually became more organized and powerful from the middle years of the Parthian rule, and eventually, following the rise of the Sasanian dynasty to a high position, that is, alongside the monarchy, it began to influence the domestic and foreign policies of Iran during the Sasanian era. This authority was especially derived from the deep social influence of the clergy, which relied on the customs, traditions, and the doctrinal and legal system of Zoroastrianism. The main issue of this research is to explain the role and position of Kartir in a period of the Sassanid era. In it, an attempt has been made to address the role of Kartir in the structure of Sassanid religious politics. In the present article, information has been collected in a library manner and the research method is descriptive-analytical. This research has shown that: One of the classes of Sassanid society was the clergy or Asrons, whose head was among the privileged class of society. Among the Zoroastrian clergy who experienced the Sassanid monarchy (Azardshir to Nersi), was Kartir, who was able to enter the ranks of the elders of Sassanid society due to his actions, activities, ability, and possibly genius and charismatic personality. He tried to give personality and credibility to the institution of Zoroastrian clergy and to be effective in the formation of the official religion of Sassanid society and its religious structure. And upon the coming to power of Nersi, the measures he took, or in fact the system he had organized, if not completely, then faded away, and then he himself disappeared and was lost in history.Keywords: Sasanians, Zoroastrian Clergy, Kartir, Religious Politics, Zoroastrianism
-
در طول تاریخ ایران به ویژه دوره ساسانی، شماری از نخبگان دینی، سیاسی و اجتماعی که قصد داشتند در ساختار جامعه اصلاحاتی انجام دهند، قربانی بستر اجتماعی نامساعد همان شرایطی شدند که عزم اصلاح آن را داشتند؛ از جمله این نخبگان می توان به مانی اشاره کرد. اینکه چه مشخصه هایی مانی را جزو نخبگان قرار داده است و چرایی و چگونگی حمایت و طرد وی به وسیله شاهان ساسانی یا به عبارتی تحلیل پیوند و گسست به وجود آمده میان آنان، در چارچوب نظریه نخبگان ویلفردو پارتو، هدفی است که این تحقیق بر آن استوار است. روش تحقیق از نوع توصیفی - تحلیلی است. این پژوهش نشان خواهد داد که مانی با توجه به اوضاع مختلط فرهنگی، مذهبی و سیاسی زمانه خود، آیینی را که تا حدودی از التقاط با سایر ادیان به وجود آمده بود، بنیان گذارد. این آیین در ابتدا مورد توجه شاپور یکم قرار گرفت که درصدد فرمانروایی بر ایران و انیران بود؛ چراکه ادیان و مذاهب همه شاهنشاهی را دربرمی گرفت و سبب یکپارچگی در قلمرو شاهنشاهی می شد؛ در ادامه بهرام یکم، بزرگان و درباریان، وجود مانی را نه فقط به خاطر ترس از جانشینی پادشاه، بلکه به خاطر حسد به علم، توانایی، دارندگی ها و محبوبیت وی برنتابیدند و او را به قتل رسانیده و پیروانش را نیز تحت تعقیب قراردادند.
کلید واژگان: ساسانیان, شاپور یکم, بهرام یکم, نخبگان دینی, مانی, کرتیر, پارتوDuring the history of Iran, especially the Sassanid period, a number of religious, political and social elites who intended to reform the structure of society became the victims of the socially disadvantaged background of the same situation in which they were determined to reform. Among these elites Mani can be mentioned. What characteristics of Mani is among the elites and why and how to support and excuse him by the Sassanian kings or in other words, the analysis of the connection and separation between them within the framework of Vilfredo Pareto's elite theory is the goal this research is based on. The research method is descriptive- analytic. This research shows based on the cultural, religious and political complexity of his time, Mani established a ritual that was partly ecstasy with other religions. This ritual initially was paid attention by Shapur I who sought to rule Iran and Aniran, because it included the religions of all the Imperial kingdoms and brought about unity in the realm of the Imperial kingdom. Later, Bahram I the elders and courtiers did not only stand Mani because of the fear of becoming the successor of the king, but because of envy of his knowledge, ability, hallmark and popularity murdered him and prosecuted his followers.
Keywords: Sassanian, Shapur I, Bahram I, Religious elites, Mani, Kartir -
زندگی اجتماعی ایرانیان در چهار مقوله سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی قابل بررسی و تعمق است. در بسیاری از متون نظم و نثر کهن، ابواب مختلف زندگی ایرانیان بازتاب داده شده که با بررسی آنها می توان تطورات تاریخی زندگی اجتماعی مردم این سرزمین را ترسیم کرد. این جستار به روش توصیفی - تحلیلی، به بررسی مقایسه ای وجوه فرهنگی زندگی اجتماعی ایرانیان در سه متن مهم عصر سلجوقی؛ راحه الصدور</em> و آیه السرور</em> راوندی، چهارمقاله</em> نظامی عروضی و فارسنامه</em> ابن البلخی پرداخته و در صدد پاسخی به این پرسش است که متون مزبور چه گستره ای از مقولات مرتبط به وجوه فرهنگی زندگی اجتماعی ایرانیان را دربرمی گیرند؟ نتیجه حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که در هر سه اثر، به مقولات فرهنگی پرداخته شده است، اما در مقایسه، متن کتاب راحه الصدور</em>، بیشترین وجوه فرهنگی زندگی اجتماعی ایرانیان، را به تصویر کشیده است.
کلید واژگان: کرتیر, اوایل ساسانی, روحانیت زرتشتی, موبدانموبد -
در باره کرتیر پژوهش های زیادی صورت گرفته و آگاهی های بسیاری در باره وی وجود دارد اما هنوز مسایل متعددی در خصوص شخصیت، عقاید، جایگاه وی در نظام طبقاتی دوران ساسانی و نقش و تاثیر وی بر روحانیت زرتشتی وجود دارد که نیازمند بررسی و پژوهش دو باره هستند. مساله اصلی این پژوهش وضعیت طبقه روحانیت زرتشتی در برهه ای خاص از دوران ساسانی یعنی اوایل این دوره (از اردشیر یکم تا اول شاپور دوم) است و در آن تلاش شده به مواردی همچون ساختار طبقه یاد شده، سلسله مراتب آن و جایگاه آن در سلسله مراتب قدرت در دوره مورد نظر پرداخته شود. افزون بر این ها شخص کرتیر به مثابه مهم ترین و موثرترین روحانی این دوره (اوایل دوران ساسانی) به ویژه، مورد توجه قرار گرفته است. در مقاله پیش رو اطلاعات به شیوه کتابخانه ای و مراجعه به متون دست اول گردآوری شده و روش پژوهش توصیفی تحلیلی است. این پژوهش نشان داده است: ا) عنوان موبدان موبد در اوایل دوران ساسانی و در زمان کرتیر وجود نداشته است، 2) با با تلاش های مجدانه کرتیر روحانیت زرتشتی و دستکم رییس این طبقه به جمع طبقه ممتاز دوران ساسانی موسوم به بزرگان راه یافت، 3) وضعیت روحانیت اعم از تشکیلات و عناوین و جایگاه اواخر دوران ساسانی را نمی توان با وضعیت این نهاد در اویل دوران ساسانی تعمیم داد و نهاد یاد شده در طول دوران ساسانی تغییرات زیادی به خود دیده است.
کلید واژگان: کرتیر, اوایل ساسانی, روحانیت زرتشتی, موبدان موبد -
ساسانیان پس از کسب قدرت، در تمرکز بخشی به دولت مرکزی و پراکندن و رسمیت بخشی به دینی دولتی کوشیدند، اما این اهداف سیری طبیعی و مداوم را نپیمود بلکه شهریارانی چون نرسی به عنوان شهریاری که قدرت را از رقیب خویش بهرام سکانشاه ستاند، برخلاف برادر و برادرزاده اش(بهرام اول و بهرام بهرامان)، نه تنها دین مردانی چون کرتیر را بر نکشید بلکه در آزادی بخشی به فعالیت های مانویان نیز کوشید و سیاست دستکرت ساختن ایالات غربی را به کنار نهاد. البته این همه نه به دلیل این بود که نرسی این شهریاران را غاصب حق خویش در امر سلطنت می دید؛ بلکه به منظور جانبداری دستگاه دینی از بهرام سکانشاه، کاستن از قدرت دین مردانی چون کرتیر و نیز یافتن حامیان داخلی در مبارزه با روم انجام گرفت. بنابراین در این مقاله مقابل فرضیه هایی که برخی پژوهشگران در چگونگی تاج خواهی نرسی و دشمنی وی با جانشینان شاپور اول، ارائه داده اند و اقدامات این هفتمین شهریار ساسانی را با توجه بدین نگرش و سیاست توجیه و تعبیر کرده اند، سعی می شود با توجه به نگاره ها و رخدادهای موجود و همچنین مقایسه عملکرد نرسی با شهریاران پیشین، با رویکردی توصیفی- تحلیلی به پرسشهایی چون نحوه قدرت گیری نرسی که به زعم برخی بحران جانشینی در بین نخستین شهریاران ساسانی قلمداد گردیده است و سرانجام سیاست داخلی نرسی پرداخته شود.
کلید واژگان: نرسی, بهرام, سکانشاه, بحران جانشینی, کرتیرSassanian after access to power, Attempted tothe focus of the central government, and to recognize the state religion. But this Objectives did not continue normal process. But kings like Narseh where took the power of his rival (Bahram Sakanshah),Unlike his brother and his nephew (Bahram I and Bahram Bahrami) not only not rated to Clerics like Kartir. But also attempted to grant freedom to Manichaeism activities. and abandoned Centralizing policies of Western states. However, it was not because of that Nrseh knew this kings usurping his rights in the kingdom But also it was because of support the clerics of B. Sakanshah and to reduce the power of religion mens like Kartir. and also part of the efforts was to find allies in the struggle with Rome. Therefore, the hypothesis that some researchers have presented In the power Nrse hand his feud with Shapur's successors, Inthis paperan attemptis, according tothe available figures and events and compare the performance of Nrseh with the previous overeigns, answer to questions such as, how the King of Nrseh, his rights for to seize power, supporters and opponents of his, and the domestic policy Nrseh.
Keywords: Narseh, Bahram, King of Sakas, Succession Crisis, Kartir -
در حکومت ساسانی که بر پایه دین و شاهی بنا شده بود، روحانیان، مروج و مبلغ دین زرتشت بودند. آن ها بازوی شاهان ساسانی در گردآوری اوستا، اصلاح گاهشماری، تاسیس آتشکده ها، اعزام روحانیان و سرکوب ادیان غیرزرتشتی و بدعت گذاران بودند. معمولا معتقدند که دستگاه روحانیت ساسانی، از همان آغاز دارای ساختاری تشکیلاتی و نظام مند بوده؛ اما به نظر می رسد روحانیت ساسانی فرایندی درازمدت را برای تشکیلاتی شدن و تمایز میان مقام ها و وظایف پشت سر گذاشته بوده است. نقطه آغاز این فرایند، اقدامات کرتیر بود که باعث حضور پررنگ و مقتدرانه روحانیان و سلسله مراتب آن ها در پادشاهی ساسانی شد و نقطه اوج آن در زمان کواد و خسروانوشیروان بود که موجب شد تشکیلات و سلسله مراتب اداری روحانیت ساسانی شکل نهایی به خود بگیرد. این فرایند و تشکیلات و سازوکار آن، مبتنی بر الگوی قدرت پادشاهی و تابعی از رویدادهای سیاسی، دینی و اجتماعی بود. این مقاله با تکیه بر سنگ نوشته ها، مهرها و متون پهلوی بازمانده از دوران ساسانی و گزارش های نویسندگان ایرانی و عرب، بر آن است تا به بررسی فرایند شکل گیری سلسله مراتب و تشکیلات روحانیت عصر ساسانی بپردازد.
کلید واژگان: روحانیت ساسانی, روحانیان, کرتیر, تشکیلات اداری, موبدان -
واژه زندیق نخستین بار در کتیبه کرتیر به کار برده شد و منظور از آن پیروان دین مانی بود، پس از آن برای پیروان جنبش مزدک نیز استفاده شد.این واژه در دوره اسلامی کاربرد بسیار گسترده ای پیدا کرد؛ تا جایی که حربه ای شد برای بیرون راندن رقیبان از صحنه سیاست.بنابراین معنای دقیق این واژه همیشه در هاله ای از ابهام و مورد بحث دانشمندان ایرانی و غربی بوده است.در این مقاله نخست بحث وجه اشتقاق واژه زندیق و نظراتی که در این باره آمده، مطرح شده و سپس به بحث معناشناسی و بسامد آن در متون گوناگون تاریخی و حدیثی پرداخته شده است.لازم به ذکر است، رد یا قبول گفته های افراد دیگر که در این باره نظر داده اند، از اهداف دیگر این مقاله است.
کلید واژگان: زندیق, کرتیر, مانوی, مزدک, وجه اشتقاق, کاربرد معنایی, باطنیThe word “Zandik” was first used in karder inscription and it referred to the Manichaeans. Later the term was used for Mazdak disciples. The term “Zandik” became widely apparent in Islamic terminology, where it was used as a weapon for dislodging political opponents. Due to the vast usage of the word “Zandik” throughout history, the exact meaning of it remains ambiguous. This essay explains the etymology of the word “Zandik” and studies different perspectives on its meaning in various historical and religious texts. Another aim of this essay is to accept or reject the views on this topic. -
نشریه تاریخ، پیاپی 16 (بهار 1389)، صص 141 -157در آغاز تاریخ حکومت ساسانی شاهد ظهور پیامبری جدید از نژاد ایرانی به نام مانی و دین التقاطی او هستیم که بن مایه هایی از تمام ادیان بزرگ جهان آن روزگار را در خود داشت . حضور این دین در فضای سیاسی و مذهبی ایران در آغاز راه حکومت ساسانی نشان از ایجاد تحول فکری در بنیاد دینی جامعه ساسانی داشت که شاهنشاه ساسانی، شاپور اول توانست با اتخاذ سیاست کارآمدی از این دین جدید بهره برداری کنند و جایگاه خود را به عنوان شاهنشاه ایران و انیران در جریان رقابت نیروی فزون خواه روحانیت زرتشتی مستحکم نماید. مقاله پیش رو بر آن است تا چالش میان رئوس مثلث قدرت جامعه ساسانی که عبارتند از شاهنشاه ساسانی ، روحانیت زرتشتی و آیین مانوی، را مورد بررسی قرار دهد و به چگونگی تعامل میان این سه راس قدرت پی ببرد.کلید واژگان: شاپور اول, مانی, آیین مانوی, روحانیت زرتشتی, کرتیر
-
تلاش حاکمان ساسانی برای استقرار حکومت، ایجاد تحولی عمده در نظام حکومتی پیشین و پایه ریزی نظمی نوین بود. بانیان این حکومت، میراث حکومت اشکانی و حکومت های پیش از آن را پیش رو داشتند؛ آنان از یک سو با معنای شاهنشاهی که مرده ریگی از اشکانیان و حکومت های پیش از آن بود و از سوی دیگر با اندیشه های دینی زرتشتی که میراث دودمان های برجای مانده در پارس پس از هخامنشیان بود آشنایی داشتند. کار اصلی فرمانروایان جدید، تلفیق این دو مقوله بود و دین زرتشت این امکان را به آنان می داد، زیرا شاهی و دین را ملازم یکدیگر می دانست و پادشاهی را مطلوب می شمرد که نگهبان دین باشد.
دین زرتشت در مقابل این نگهبانی، امکانات ضروری برای استقرار و تداوم پادشاهی را فراهم می نمود؛ یکی از این امکانات، آتشکده ها و به تبع آن کارگزاران آنها بود. شاهان ساسانی به شیوه های گوناگون از این امکان در جهت منافع سیاسی خود استفاده می کردند؛ حکاکی نقش آتشدان بر سکه ها، بنای آتشکده های بسیار و برپایی آتش بهرام در آنها و نیز ویران کردن بتکده ها، کلیساها و دیوخانه ها و تبدیلشان به آتشکده از جمله این اقدامات است. از همین رو بخشی از زندگی شاهان، روحانیون، اشراف و مردم روزگار ساسانی معطوف به آتش و آتشکده بود و مسئله اصلی این گفتار، بررسی کارکرد سیاسی، اجتماعی و اقتصادی آتشکده ها در دوران ساسانی است.
کلید واژگان: اردشیر, شاپور, کرتیر, آتشکده ها, روحانیونThe Sassanid rulers’ endeavor to establish an empire led to a substantial change in the previous ruling system and to the foundation of a new order. The founders of the empire enjoyed the legacy of Parthian and other preceding rules. They were fully acquainted with the concept of Shāhanshāhi (‘king of kings’) which aroused in Parthian and other preceding rules on the one hand, and with Zoroastrian religious thoughts inherited from the remaining dynasties in Pars after Achaemenids on the other. The principal task of the new rulers was to combine these two categories and the Zoroastrian religion facilitated it, since it reckoned kingdom and religion to accompany each other and that kingdom was considered desirable if it protected the religion. Zoroastrian religion provided the necessary facilities for establishment and continuity of the empire to pay for this protection. One of such facilities was the fire-temples and their commissionaires. Sassanid kings took advantage of these facilities in many ways for their political benefits; the impression of fireplace on the coins, construction of numerous fire-temples and the establishment and consecration of the Atash Bahram (‘Fire of Victory’) in those temples as well as destruction of pagodas, churches and Div-khānahs (‘demon houses’) and rebuilding them as fire-temples were accomplished among such measures. Therefore, the lives of some kings, priests, aristocrats and people at Sassanid era were devoted to sacred fire and fire-temples. The principal subject of this paper is investigating the political, social and economic functions of fire temples during Sassanid era.Keywords: Ardeshir, Shapur, Kartir, fire temples, priests -
مسئله جانشینی در دوره پادشاهی نرسی (293 - 302 میلادی): آغاز جنگ داخلی در امپراتوری ساسانی
-
از جمله بناهای مهم نقش رستم در نزدیکی تخت جمشید که از نظر مذهبی و تاریخی دارای اهمیت بسیار است کعبه ی زرتشت می باشد. بنای کعبه زرتشت اگر چه مربوط به عصر هخامنشی است ولی کتیبه های شاپور اول و کرتیر بر دیواره این بنا سبب اهمیت بیشتر آن برای شناخت تحولات عصر ساسانی شده است. اهمیت کتیبه تاریخی شاپور اول که به سه زبان پهلوی اشکانی، پهلوی ساسانی، و یونانی نگاشته شده اطلاعات گران قدری را مربوط به عصر ساسانی در اختیار ما می گذارد.
این کتیبه کامل ترین اطلاعات را در مقایسه با دیگر آثار به جای مانده از عصر ساسانی درخصوص قلمرو ایران، شرح جنگهای ایران با روم، القاب و مناصب بزرگان دربار ساسانی را در اختیار ما قرار می دهد.
کلید واژگان: کعبه زرتشت, کرتیر, روم, ساسانیان, شاپور اولOne of the most important building in Nagsh _e_ Rustan near Persepolis which is very important from historical and religious aspects is the cube of Zoroaster. Although the cube of Zoroaster is dated to achaemenid period but shapur I and kartirs rock reliefs on the wall of that building is very important to recognize the sassanid period. the trilingual inscription of shapur I. in acids Pahlavi sassanian Pahlavi, creek give us precious information’s abut sassanian period. The inscription has the most complete information about sassanid authority, descriptions of Iran and Rome wars, titles of honor and posts in sassanid court.Keywords: the cube of Zoroaster, shapur 1, kartir, Rome -
از مانی به عنوان یکی از بزرگترین مصلحان اجتماعی عصر ساسانی می توان یاد کرد. وی وارث اندیشه های گنوستیگی جامعه بین النهرین و مبتکر تلفیق اندیشه های بزرگ دینی عصر خود چون: زرتشتی، عیسوی و بودایی با یکدیگر بود. مانی با حضور در دربار شاهپور اول ساسانی (273-241) و اعلان رسالت خویش توانست نظر شاه را به دین خود جلب نماید. حمایت شاپور در گسترش و تقویت دین مانی موثر بود. بهرام اول (276-273) که تحت نفوذ کرتیر موبدان موبد زرتشتی قرار داشت به علت مخالفت روحانیون با این دین بعد از محاکمه مانی دستور کشتن وی را صادر کرد. با مرگ مانی پیروانش اندیشه های او را در سرزمینهای مختلف گسترش دادند. دین مانی در امپراطوری روم،آفریقای شمالی و هم چنین در ماوراءالنهر تا سرزمین چین برای خود پیروانی یافت و تا قرن سیزدهم در ترکستان به حیات خود ادامه داد.
کلید واژگان: مانی, شاپور, بهرام, کرتیر, ساسانیان, ادیان -
بی گمان، دولت ساسانی در آوریل 224 م با شکست کامل نیروهای اشکانی به رهبری آخرین شاهنشاه آن سلسله در دشت هرمزگان و به دست اردشیر ساسانی موسس سلسله ساسانی ایجاد گردید. حال آیا آن دولت تازه ایرانی از همان نخستین روزگار خود به یک امپراتوری تبدیل گردید یا نه؟ در واقع جواب محتمل است.
ساسانیان به آرامی و اطمینان در تحولات سریع آینده به یک امپراتوری پایدار و نیرومند تبدیل شدند. چگونگی و چرایی این ماجرا از دید مورخان عصر قدیم و تاریخنگاری نوین غرب گذشته است. مقاله در تکاپوی بررسی چنان فرآیندی است که بیانگر سه حرکت آن دولت پس از پیروزی براشکانیان در جهت ایجاد شاهنشاهی، ایجاد امپراتوری پایدار و چگونگی ماندگاری می باشد.کلید واژگان: شاپور اول, مانویان, مانی, امپراتوری روم, ارمنستان, اوستا, کرتیر
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
©2000-2025 magiran.com All Rights Reserved.