جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "اخبار غیبی" در نشریات گروه "علوم قرآن و حدیث"

سابقه بحث در رابطه با اعجاز قرآن کریم به زمان نزول قرآن کریم باز می گردد. در طول تاریخ اسلام وجوهی به عنوان وجه اعجاز قرآن نام برده شده که اعجاز در بیان اخبار غیبی یکی از این موارد است. در خود قرآن کریم، وحی کردن اخبار غیبی به صراحت ذکر شده است. دلایلی برای اثبات این وجه از اعجاز قرآن کریم بیان شده است که قراین تاریخی بر عدم آشنایی پیامبر(ص) با کتب مقدس پیشین یکی از آنان است. در این نوشتار پس از بررسی این مساله و بیان مثال هایی در رابطه با بیان اخبار غیبی در قرآن کریم، به بررسی ادعای برخی منکران وحیانی بودن قرآن کریم مبتنی بر معرفی منبعی غیر الهی برای قرآن کریم پرداخته شده است و به وجهی جدید در اثبات اعجاز قرآن کریم در بیان اخبار غیبی اشاره شده که بر اساس داده های باستان شناسانه استوار است و نشان داده شده که چگونه می توان بر اساس علم باستان شناسی برای اثبات اعجاز قرآن و اثبات اینکه قرآن کریم از جانب خداوند است استفاده کرد.

از نظر قرآن پژوهان، کلام الهی از ابعاد گوناگون، معجزه است. برخی، اعجاز علمی را مهم ترین جنبه اعجاز قرآن دانسته اند. در هر عصری، تعدادی از قوانین و علوم موجود در آیات قرآن، با پیشرفت علوم، قابل دسترسی و کشف گردیده که هنگام نزول، درک آن ها برای بشر ممکن نبود. حال، مهم ترین پرسش آن است که آیا با پیشرفت علوم، به اعجاز علمی قرآن خدشه وارد نخواهد شد؟ هدف نوشتار حاضر، پاسخ گویی و اثبات این مطلب است که در قرآن کریم، قوانین و علومی وجود دارد که هرگز دست بشر به آ نها نخواهد رسید و قرآن تا ابد مثل ناپذیر خواهد ماند و با این رویکرد، معنای دقیق تری از اعجاز علمی قرآن ارایه شده است. روش مقاله، توصیفی تحلیلی است و بر اساس معنای پیشنهادی، به برخی ابعاد اعجاز علمی قرآن اشاره می گردد.

مساله اعجاز قرآن کریم از مباحث مهم علوم قرآن است که از ابتدای نزول قرآن کریم تاکنون، مورد بحث دانشمندان قرار گرفته است. در این مقاله، تنها بر دیدگاه های شیخ مفید درباره اعجاز قرآن کریم تمرکز خواهیم نمود. اهمیت اشاره به دیدگاه شیخ مفید از آن روست که از یک طرف، به صراحت در آثارش، وجه اعجاز قرآن را در «صرفه» می داند؛ اما از سوی دیگر، برخی از علما، باور به جنبه های اعجاز ادبی یعنی فصاحت و بلاغت را به شیخ مفید نسبت داده اند. از آن رو که قول به صرفه، ناظر به اعجازی خارج از متن قرآن است اما فصاحت و بلاغت مربوط به اعجاز درونی قرآن است، ظاهرا نمی توان میان این دو نظر، وجه جمعی یافت؛ این تفاوت، باعث شده آرای گوناگونی پیرامون دیدگاه شیخ مفید درباره اعجاز پدید آید. در این مقاله، با کنار هم نهادن سخنان شیخ مفید، به این نتیجه دست یافتیم که وی هم به صرفه باور داشته است و در عین حال، به اعجاز درونی نیز گرایش داشته است.

قرآن کتاب جاویدان است و جنبه های مختلفی از اعجاز را دارد که اعجاز تاریخی یکی از آن ها است. از این وجه در آثار دانشمندان مسلمان بیش تر با عنوان «اخبار غیبی» یاد شده است؛ در حالی که رابطه اخبار غیبی و اعجاز تاریخی قرآن، عموم و خصوص من وجه است. بسیاری از مواردی که در اعجاز تاریخی قرآن بررسی می شود، به امت های پیشین و تاریخ انبیاء مربوط است. این جنبه از اعجاز قرآن از این جهت می تواند نقشی مهم در روشنگری تاریخ انبیاء و اثبات حقانیت قرآن و دین اسلام داشته باشد. پژوهش حاضر که درآمدی بر اعجاز تاریخی قرآن است دسته بندی هایی از اخبار غیبی و اعجاز تاریخی قرآن در آثار دانشمندان مسلمان را بررسی و دو دسته اخبار غیبی از اقوام و حوادث گذشته و نیز اخبار غیبی از آینده را بیان و برخی نمونه ها را (مثل پیش گویی پیروزی روم بر ایران (روم/ 32) و نام «ملک» در سوره یوسف) ذکر می کند.

اخبار از غیب در قرآن، دلیل آن است که قرآن کلام خداست. این اخبار شامل: خبرهای علمی، خبرهایی از آینده، خبرهای پوشیده کنونی و خبر دادن از احوال حاکمان است. نیمی از سوره حمد، عز ربوبیت و نیمی دیگر از آن، ذل عبودیت را بیان میکند و این دو، مقصد و هدف اصلی قرآن است. قرآن کمال الکل فی الکل و هدایت برای اهل تقواست و از وجوه کمالیه قرآن اش، بیان همه چیز در همه چیز، هادی بودن برای اهل تقوا، سخن گفتن با تمام مخاطبان در تمام لحظات و حالات عمر، جمع الجمع بودن در عین فرق الفرق بودن و وجود حروف مقطعه در آن است. قرآن را باید پیروی کرد؛ چون کلام حق تعالی است و این مطلب به استناد آیات و روایات، به دست می آید.