جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "روابط متنی" در نشریات گروه "علوم قرآن و حدیث"
تکرار جستجوی کلیدواژه «روابط متنی» در نشریات گروه «علوم انسانی»-
شناخت تناسب سوره های قرآن و کوشش در جهت بررسی دقیق تر ساختار هندسی آن به منظور بهره برداری های مختلف تفسیری و کلامی از دغدغه های قرآن شناسان معاصر است. یکی از زمینه های پژوهش در این باره، شناسایی، تلفیق یافته های قرآن شناسان قدیم و جدید و ایجاد برون رفت هایی در این دانش قرآنی است. از رویکردهای کهن در دانش تناسب سوره های قرآن، همان مطالعه خطی یا «ترتیب السور» و «تناسب السور» است که کاملا نگاه خطی را در خود دارد. امروزه نیز این نگاه همچنان دنبال شده است.این پژوهش بر آن است تا با تلفیق یافته های قرآن پژوهان قدیم و جدید، به ارتقا این رویکرد در مطالعه ساختار قرآن کریم کمک نماید و در تحلیل ارتباط بین سوره محمد با سوره فتح کاربردی سازد. یافته های پژوهش نشان می دهد که بین این دو سوره، گونه های مختلفی از ارتباطات لفظی و معنایی در دو ساحت خرد و کلان وجود دارد. از نتایج این پژوهش می توان به ایجاد زمینه بهتر برای فهم بهتر این دو سوره، شناخت و تبیین بهتر ساختار متنی قرآن کریم، همچنین ارایه جواب هایی مستدل به شبهات درباره پاشانی و چندلایگی بودن ساختار (متن) قرآن و همچنین تبیین زیبایی های بیان قرآن کریم اشاره نمود.
کلید واژگان: سوره محمد, سوره فتح, روابط متنی, تناسب سوره های قرآن, ساختارشناسی قرآنمجله آموزه های قرآنی, Volume:18 Issue: 34, 2021, PP 111 -138The knowledge of the proportion of the Quran sūrahs and attempt for performing more accurate study of the geometry structure of it for the different exegetical and theological utilizations is of the Quran (modern) contemporary researchers’ concerns. One of the research backgrounds for it is to know and put the findings of the non-contemporary and modern Quran scholars together and creating results in these Quranic sciences. Of the old approaches in the proportion science of the Quran surahs is linear study or the chronology of the surahs and the proportion of the surahs which totally contains a linear look in it. Today this look has continuously been followed. This research aims to promote this approach in the study of the holy Quran structure with putting the findings of the non-contemporary and modern Quran scholars together and to apply it in the analysis of the relationship between the sūrahs “Muhammad” and “Fath”. The findings show that there are different types of verbal and semantic relationship between these two surahs in the two micro and macro areas. It can be implied that the outcomes of this research which can be implied are: establishing a better background for perceiving these two sūrahs, a better knowledge and determination of the textual structure of the holy Quran and also presenting arguable answers to doubts about the multi layers of the Quran structure (text) and determination of the aesthetics of the holy Quran statement.
Keywords: Muhammad sūrah, Al-Fath sūrah, Textual relationship, The proportion of the Quran sūrahs, The Quran structure (morphology) -
برخی از دانشمندان علوم قرآنی در سده اخیر، نظریه «نظام زوجی سوره های قرآن» را ارائه نموده اند. این نظریه، به ارتباط وسیع و ضروری بین دو سوره از قرآن کریم می پردازد. این پژوهش با هدف نمایاندن انواع روابط متنی بین زوج سوره فتح و حجرات سامان یافته و به دنبال پاسخ به پرسش هایی از این دست است که آیا طرح دیدگاه نظام زوجی سوره ها ذوقی و سلیقه ای است یا اینکه می توان با شواهد متنی از آن دفاع نمود؟ و آیا این نظریه این ظرفیت را دارد تا در قرآن شناسی جدی تلقی شود؟ بر این اساس کوشیده تا پیوند لفظی و معنایی این دو سوره را بیش از پیش به نمایش گذارد و نشان دهد که چگونه می توان با چنین نگاهی به فهمی عمیق تر و دقیق تر از هر دو سوره دست یافت. بر این اساس، این نوشتار پس از طرح اجمالی مبانی نظری مباحث، به طرح و تبیین انواع مختلفی از ارتباط در این دو سوره پرداخته و این فرضیه را تقویت می کند که این دو سوره ساختاری قرینه گون داشته و دو روی یک سکه اند و بیشتر ارتباطات این دو سوره را موضوعات مشترکی تشکیل می دهند که در هر یک از این دو سوره از دو زاویه متفاوت به آن ها پرداخته شده؛ به گونه ای که مکمل یکدیگر هستند.
کلید واژگان: سوره حجرات, سوره فتح, روابط متنی, مطالعات سوره شناسی, نظام زوجی سوره های قرآن -
فصلنامه مشکوه، پیاپی 141 (زمستان 1397)، صص 61 -85نظریه «نظام زوجی سوره های قرآن» از جمله کوشش های جدید حوزه علوم قرآن در اثبات نظم قرآن کریم است. در این نظریه، ارتباط وسیع و ضروری میان دو سوره از قرآن مورد توجه قرار گرفته است. این پژوهش با اتخاذ روش توصیفی- تحلیلی و با هدف نمایش اقسام روابط محتوایی بین زوج سوره مزمل و مدثر درصدد پاسخ گویی به این پرسش است که آیا برای نظریه نظام زوجی سوره های قرآن، شواهد محکم و مستدلی وجود دارد یا خیر؟ بر این اساس تلاش شده تا ابعاد مختلف پیوند لفظی و معنایی این دو سوره مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد و نقش این گونه مطالعات در فهم عمیق تر و دقیق تر دو سوره تبیین شود. بررسی ها نشان می دهد، ارتباطی همچون آغاز و انجام مشترک دو سوره، الفاظ و مضامین مشترک و یا قریب به یکدیگر، خطاب های مشترک، دستور به انجام عمل و ذکر پیامد ترک آن، توجه به ابعاد مختلف جامعه اسلام و... فرضیه قرینه گونی، ساختار این دو سوره را تقویت می کند. بیشتر ارتباطات این دو سوره را موضوعات مشترکی تشکیل می دهند که در هر یک از این دو سوره، از دو زاویه متفاوت به آن ها پرداخته شده، به گونه ای که مکمل یکدیگرند.کلید واژگان: نظام زوجی سوره های قرآن, سوره مزمل, سوره مدثر, روابط متنی, مطالعات سوره شناسیMishkat, Volume:37 Issue: 141, 2019, PP 61 -85The theory of the "Qur’anic Twin Surahs" is one of the new efforts of Qur’anic science in proving the Qur’anic order. In this theory, the vast and essential relationship between the two Qur’anic surahs is considered. This research by using a descriptive-analytical method with the aim of displaying different kinds of relationships between al-Muzzammil and al-Muddaththir Twin Surahs, try to answer this question: “Is there any convincing evidence for this theory?” Accordingly, we tried to examine various verbal and semantic dimensions of these two surahs and the role of these studies is explained in a deeper and more accurate understanding of these two surahs. Studies show that a relationship such as the beginning and the end of the two surahs, common or close words and themes, the common addressing, the order to practice and the consequences of its departure, attention to the various dimensions of the Islamic society and so on strengthens the structural symmetrical hypothesis of these two surahs. Most parts of the relationship between these two surahs are common subjects from different point of view in such a way that they complement each other.Keywords: Qur’anic Twin Surahs system al-Muzzammil Surah, al-Muddaththir Surah, Textual Relationships, Surah Studies
-
اعراب آیات قرآن کریم از مباحث مهم در دانش تفسیر است؛ به همین سبب مفسران در تبیین و تفسیر آیات از اعراب آیه سخن می گویند و حتی به دلیل اهمیت اعراب در فهم مراد آیه، کتب بسیاری پیرامون اعراب لقرآن نگاشته شده است؛ اما مطالعه این کتب نشان می دهد گاهی در بیان اعراب یک واژه، وجوه اعرابی مختلف یا عامل های گوناگونی برای کلمه ذکر شده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی بر اساس این فرضیه که روابط متنی به عنوان قرینه ای معنوی در تعیین معنای نحوی موثر است؛ جایگاه روابط متنی را در دانش اعراب قرآن مورد بررسی و تحلیل قرار می دهد تا به این پرسش پاسخ دهد که آیا می توان با توجه به روابط متنی یکی از وجوه اعرابی آیه را بر سایر وجوه ترجیح داد یا یک عامل را از میان چندین عامل اختیار نمود؟ با توجه به ارتباطی که میان دانش نحو و معنا وجود دارد؛ و بر پایه اسناد و شواهد ارائه شده در متن، نتیجه می شود، روابط متنی که از آن با عنوان بافت و سیاق کلام نیز یاد می شود، می تواند در تعیین یکی از وجوه اعراب و عامل اثر داشته باشد؛ اما مفسران، معربان و نحوپژوهان به این موضوع اهتمام جدی نداشته اند و از میان مولفان کتب اعراب القرآن، عکبری و ابن انباری بیشترین توجه و اهتمام را به روابط متنی در تعیین اعراب و عامل داشته اند.
کلید واژگان: قرآن, اعراب القرآن, بافت, روابط متنیThe commentators have emphasized the importance of grammatical inflections in explanation and interpretation of the Quranic verses. Due to this importance، numerous books have been written on the grammatical inflections in the Quran. However، examination of these books reveal that when discussing the grammatical inflection of a word in a verse، sometimes the authors mention different aspects of the grammatical inflection or various causative letters for the intended word. The present study has set out to examine the opinions of the Noble Quran exegetes، grammarians، and grammar inflection specialists who have expressed different aspects of grammatical inflections in some verses. To this end، a descriptive-analytical method has been adopted. This study tries to answer the question that if one aspect of the grammatical inflection of a verse can be prioritized over the other aspects in the light of an indication or reason، and if we can adopt only one causative letter from among the different causative letters mentioned for a certain word? In the light of the relationship that exists between syntax and meaning، and based on the evidences and proofs provided in the text، we can conclude that textual context – as the only accompanying linguistic indication – can be effective on specifying only one of the aspects of the grammatical inflection and causative letter from among different ones. Moreover، we might contend that some exegetes and grammatical inflection specialists of the Noble Quran، such as Ibn Inbari and ''Akbari have specified the grammatical inflections and the causative letters in the light of the textual contextKeywords: Quran, grammatical inflection, context, text relations -
امروزه مطالعات میان رشته ای در تمامی علوم به ویژه علوم انسانی از اهمیت زیادی برخوردارند. از جمله این مطالعات، می توان به مطالعات بین رشته ای علوم قرآنی و زبان شناسی اشاره کرد. هدف از پژوهش حاضر، ارائه یک نظریه معنایی نظام مند برای توجیه روابط متنی موجود در قرآن می باشد. در این پژوهش، پژوهندگان به دنبال بررسی انسجام، پیوستگی و روابط متنی در سوره احقاف می باشد. بدین منظور، علاوه بر نظریه انسجام، از نظریه ربط که از رویکردهای جدید مطالعات زبان شناسی می باشد، نیز استفاده شده است. در راستای نیل به این هدف، ابتدا متن سوره به چند حوزه معنایی تقسیم شده، سپس انسجام درون و بین آیه ای هر حوزه معنایی بررسی شده است. ربط هر حوزه معنایی و عوامل ارتباطی که مجموعه ای از آیات را در یک حوزه معنایی قرار می دهد، در مرحله بعد بررسی شده اند. در پایان انسجام بین همه حوزه های معنایی تشکیل دهنده سوره و نیز ربط و عوامل ربط بین حوزه ای نیز مشخص شده اند. یافته های پژوهش پیش رو حاکی از آن است که آیات سوره احقاف علاوه بر انسجام درون و بین آیه ای، از انسجام بین حوزه ای نیز برخوردار است. آیه های هر حوزه معنایی و نیز حوزه های معنایی مختلف، از طریق عوامل ربط همچون شمول معنایی، ارجاع ضمیر پیش آیندی، ارجاع ضمیر پس آیندی، قیاس، تقابل و تمثیل، به هم مرتبط می شوند.
کلید واژگان: ربط, انسجام درون آیه ای, انسجام بین آیه ای, روابط متنی, حوزه معناییNowadays, interdisciplinary studies, especially in the humanities, are of high importance. Among such studies, we can refer to studies between Quran sciences and linguistics. The aim of the present research is presenting a systematic semantic theory in order to justify the textual relations in Quran. In this research, researchers aim to review the cohesion and textual relations of Ehqaf Surrah. Therefore, apart from the theory of cohesion, the theory of relation as a novel theory in linguistic has been used. In order to reach this goal, the text has been divided into different semantic areas and then, the intra- and inter-verse cohesion of each area has been investigated. In the next stage, the relation of each semantic field and relational elements which put different verses in different areas have been investigated. In the end, the cohesion between all semantic areas and the relation and relational elements between these areas has also been identified. The findings of this research indicate that the verses of Ehqaf Surrah, apart from intra- and inter-verse cohesion, have cohesion between semantic areas. The verses of each semantic area are related to each other using different devices such as inclusion, referral of adverbs, comparison, and simile.Keywords: relation, intra, verse cohesion, inter, verse cohesion, textual relations, semantic areas -
العوی در این مقاله، نقش نظریه انسجام و مناسبت را که از جمله رویکردهای تازه در مطالعات زبان شناختی متن است و بیشتر از طرف اسپربر و ویلسون نظریه پردازی شده، در متن قرآن بررسی می کند. انسجام، روابط صوری میان پاره های مختلف متن و مناسبت، روابط و ادات انسجامی را بررسی می کنند. به دیگر سخن، انسجام، رابطه میان واحدهای زبانی (پاره گفته ها و اجزای متن) است و نظریه مناسبت، رابطه ای است که نه فقط بر اساس پاره گفته ها، بلکه بر اساس پیش تصورات، یعنی واحدهای اطلاعات یا اندیشه تعریف می شود. العوی این دو نظریه را با ذکر نمونه آیاتی از متن قرآن بررسی می کند. ذکر این نظریه ها به معنای تایید همه جانبه آنها نیست، بلکه این زمینه را فراهم می آورند که الگویی برای شناخت و استدراک کارآمدتر آیات قرآنی فراهم نمایند.
کلید واژگان: انسجام, روابط متنی, نظریه مناسب, روابط انسجامی, تناسب
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
©2000-2025 magiran.com All Rights Reserved.