جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "صفار قمی" در نشریات گروه "علوم قرآن و حدیث"
تکرار جستجوی کلیدواژه «صفار قمی» در نشریات گروه «علوم انسانی»-
نشریه سفینه، پیاپی 74 (بهار 1401)، صص 47 -65
کتاب بصایرالدرجات منسوب به صفار قمی، از جمله کتب متقدم شیعه محسوب و جایگاه مهمی در منظومه اعتقادی شیعه در مساله امامت دارد و حاوی 1881 روایت است؛ در مورد این کتاب، دو چالش؛ انتساب بصایر به صفار قمی و وجود روایات غلوآمیز در آن، بحث های زیادی را برانگیخته است. پژوهه پیش رو، به صورت توصیفی _ تحلیلی، علاوه بر بررسی شخصیت علمی صفار و نقش او در انتقال معارف اعتقادی شیعه، به بررسی کتاب بصایرالدرجات تنها اثر باقی مانده وی، پرداخته و روایات آن را، بازکاوی و بررسی نموده است. یافته های این پژوهش، نشانگر آن است که انتساب این کتاب به صفار، قطعی می باشد و بحث های چالشی برخی در انتساب بصایر به وی، از قرن پنجم نشات می گیرد که جو حاکم بر محافل امامیه، تحت تاثیر عقل گرایی، این بود که گرایش فکری اهل سنت را آشکارا به چالش نکشند، همین امر سبب شد نسبت به محتوا و ماهیت کتاب بصایرالدرجات، با نوعی از کتمان، طوری وانمود شده که گویا این کتاب متعلق به صفار قمی نیست. چالش دوم؛ یعنی وجود روایات غلوآمیز هر چند اندک در بصایر، ناشی از تفاوت مبانی و روش ابن داوود حلی با وی و متاثر از اختلاف معنا و مصادیق غلو، نزد محدثان و عالمان قرن چهارم شهر قم بوده است.
کلید واژگان: بصائرالدرجات, صفار قمی, امامت, غلو, علوم حدیثBasair al-Darjat, a book attributed to Saffar Qomi, is one of the earliest Shiite books and has an important place in the Shiite Imamate system on the issue of Imamate and contains 1881 narrations; There are two challenges to this book; The attribution of Basair to Saffar Qomi and the existence of exaggerated narrations in it has aroused much debate. Leading research, in a descriptive-analytical manner, in addition to examining Saffar's scientific personality and his role in transmitting Shiite doctrinal teachings, has studied Basair al-Darjat, his only remaining work, and has re-examined its narrations. The findings of this study indicate that the attribution of this book to Saffar is definite and some of the challenging discussions in attributing Basair to him date back to the fifth century. The Sunnis did not openly challenge the "religious right", which led to the content and nature of the written book Saffar, which was dedicated to the Imamate, with a kind of concealment, as if this book does not belong to Saffar Qomi. . The second challenge; That is, the existence of exaggerated narrations, albeit a few, in Basair, is due to the difference in the principles and methods of Ibn Dawud Hali with him and is influenced by the difference in the meanings and examples of exaggeration, according to the fourth century narrators and scholars of Qom.
Keywords: : Basair Al-Darjat, Saffar Qomi, Imamate, Exaggeration, Hadith Sciences -
مطالعه شخصیت و آرای کلامی دانشمندان امامی متقدم در ادوار گوناگون می تواند زمینه را برای تدوین تاریخ جامع کلام امامیه فراهم کرده، این خلا علمی را پوشش دهد. محمد بن حسن صفار یکی از شخصیت های بزرگ مکتب قم در قرن سوم هجری است. برآیند داده های تاریخی آن است که وی در میان علوم دینی، بیش از همه، به فقه اهتمام داشته است. با این وجود، او را می توان متکلم نیز دانست. حجم بالای روایت های اعتقادی او این مدعا را اثبات می کند. برخی از آثار او همچون کتاب الرد علی الغلات و کتاب بصائر الدرجات نیز از شواهد این مدعاست. این تحقیق با رویکرد توصیفی- تحلیلی به دنبال تبیین شخصیت و آرای کلامی این دانشمند امامی اثرگذار است.
از اهم آرای کلامی وی در خداشناسی می توان فطری بودن معرفت الهی، شناخت خدا از طریق اسماء و صفات، شرک بودن هرگونه تشبیه خداوند به مخلوقات، توقیفی بودن اسماء و صفات، صفت فعل دانستن اراده الهی و حصول بداء برای خداوند را نام برد. در باب پیامبرشناسی و امام شناسی می توان به ضرورت شناخت پیامبران و وجوب اطاعت از آنان، تفویض امور دین به حضرت محمد(ص) از میان انبیای الهی، اعلم بودن پیامبر از انبیای دیگر، اصل بودن عقیده امامت در آموزه های دینی، ضروری بودن وجود امام، نصب الهی ائمه(ع)، اعلم بودن ائمه(ع)، گستردگی منابع و دامنه علم ائمه(ع)، عصمت ائمه(ع)و ولایت آنان در تکوین به عنوان اهم آرای کلامی وی اشاره نمود.کلید واژگان: مدرسه کلامی قم, محمد بن حسن صفار, مکتب قم, بصائر الدرجات, صفار قمیStudying the personality and theological views of early scholars of the early Imāmi in various periods can provide a basis for comprising a comprehensive history of Imamiyah and satisfy the need. Mohammad ibn Hassan Saffar has been one of the great figures of Qom school in the third century AH. The result of the historical data is that he, among religious sciences, has been most concerned with jurisprudence. Nevertheless, considering his theological traditions, he may also be regarded as a theologian. Some of his works, including Al-radd al al-Gholat and Basa`ir al-Darajat may be regarded as evidence in the field. This research, with a descriptive-analytical approach, is intended to explain the character and theologian statements of this influential Imami scholar. As his most important theological opinions one may refer to natural state of human knowledge of God, human knowledge of God through Names and Attributes, any Divine likeness to creatures as polytheism, tauqifi state of Names and Attributes, Divine Will as attribute of action and the occurrence of bida` for God. In the field of Prophecy and Imamate, the necessity of recognizing the prophets and obeying them, delegating the affairs of religion to the Prophet Muhammad (S) among Divine prophets, the Prophet's being most aware with regard to others, religiously essentiality of Imāmate, necessity for the existence of Imam, Divine establishment of Imams, Imams` state of being the most of knowledge, vastness of Imams` sources and fields of knowledge, Imams` infallibility and authority in takwinKeywords: Theological School of Qom, Mohammad Ibn Hassan Saffar, Qom School, Basair al-Darajat, Saffar Qomi
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.